printlogo


«روزنامه دریایی سرآمد» بررسی کرد؛
نگرانی اتحادیه اروپا از نفوذ چین به قاره سبز

گروه بین الملل - توحید ورستان - در سال ۲۰۱۴، طرح کمربند و جاده چین به سمت بالکان گسترش یافت و اهمیت استراتژیک این منطقه را به طور قابل توجهی افزایش داد. مسیر تجاری که از سواحل یونان شروع می‌شود و از طریق رودخانه واردار به اروپای مرکزی می‌رسد، فرصت‌های امیدوارکننده‌ای را برای اقتصادهای کوچک منطقه ارائه می‌دهد.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، با این حال، اتحادیه اروپا با ابراز نگرانی در مورد نفوذ فزاینده چین در منطقه، فشارهایی را برای جلوگیری از این ابتکار اعمال کرده است. با این وجود، چین به گسترش فعالیت‌های اقتصادی خود در سراسر منطقه ادامه می‌دهد. نخستین مؤسسه کنفوسیوس بالکان در سال ۲۰۰۶ در بلگراد تأسیس و به دنبال آن مؤسسات دیگری در سایر کشورهای بالکان غربی افتتاح شد.
علاوه بر این، چین حضور رسانه‌ای خود در منطقه را برای ترویج طرح کمربند و جاده توسعه داده و همچنین، بورسیه‌های تحصیلی و مشارکت‌های تحقیقاتی مختلفی در صربستان، مقدونیه شمالی و مونته نگرو آغاز شده است. علاوه بر این، چین ترتیبات سفر بدون روادید را برای بسیاری از کشورهای منطقه در نظر گرفته است که تعامل آن‌ها را بیشتر تسهیل می‌کند. 

صربستان در اولویت برنامه بالکان چین
براساس گزارش مرکز آنکسام، صربستان در اولویت مشارکت اقتصادی چین در بالکان قرار دارد. زمینه تاریخی روابط آن‌ها، به ویژه در جریان درگیری کوزوو، که سفارت چین در بلگراد در طی عملیات بمباران ۷۸ روزه ناتو مورد حمله قرار گرفت، اکنون به عنوان «دوستی مستحکم» تقویت کرده است. در سال‌های اخیر، این رابطه عمیق‌تر و تقریباً ۳۰ موافقت‌نامه برای ترویج «آینده مشترک» امضا شده است و روابط دوجانبه و همکاری‌های اقتصادی را به طور قابل توجهی ارتقا می‌بخشد.
یکی از اولین سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه، خرید تنها کارخانه فولاد صربستان، توسط گروه Hesteel چین در سال ۲۰۱۶ بود. این سرمایه‌گذاری نگرانی‌ها را در میان کارکنان و دولت کاهش داد. این کارخانه قبلاً از سال ۲۰۰۳ و تا رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ متعلق به یک شرکت آمریکایی بود که چین آن را از تعطیلی نجات و وجهه چین در صربستان را تقویت کرد.

چین به دنبال افزایش نفوذ استراتژیک
به دنبال این سرمایه گذاری، چین به طور فزاینده‌ای بر توسعه زیرساخت‌ها در داخل کشور متمرکز شده است. پروژه راه آهن بلگراد-بوداپست که در سال ۲۰۲۱ راه اندازی شد، نمونه‌ای از بزرگترین ابتکارات زیرساختی چین در منطقه است. این پروژه که توسط راه آهن بین‌المللی چین ساخته شده، پایتخت‌های صربستان و مجارستان را به هم متصل می‌کند و پیش‌بینی می‌شود که از جنوب تا آتن امتداد یابد. این اقدام نشان دهنده یک پیشرفت قابل توجه برای ابتکار کمربند و جاده بوده که نقطه عطف مهم دیگری در گسترش استراتژیک چین در منطقه است. 

ساخت بزرگراه بزرگ مونته نگرو
علاوه بر صربستان، مونته نگرو نیز یکی دیگر از کشورهای بالکان است که روابط سطح بالایی با چین دارد. از زمان کسب استقلال در سال ۲۰۰۶، مونته نگرو فعالانه به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود از طریق جذب سرمایه‌گذاری خارجی بوده است. چین با انجام چندین پروژه زیرساختی مهم، نقش کلیدی در این تلاش ایفا کرده است.
یکی از نمونه‌های قابل توجه ساخت بزرگراه بولجاره است که «بار»، بندر اصلی مونته نگرو را به شرقی‌ترین مناطق کشور متصل می‌‍کند و تا بلگراد امتداد می‌یابد. نوسازی و ارتقای شبکه راه آهن مونته نگرو نیز در این طرح‌ها گنجانده شده است. حضور چین در مونته نگرو فراتر از زیرساخت‌ها است و بخش انرژی را نیز شامل می‌شود. یک نمونه برجسته ساخت رآکتور برق حرارتی مبتنی بر زغال سنگ «پلیفلیا» است که توسط شرکت «دانگ‌فنگ الکتریک» چین تکمیل شد. این پروژه‌ها منعکس کننده نفوذ فزاینده چین در مونته نگرو و ادغام آن در چارچوب گسترده‌تر طرح کمربند و جاده است. 

نقش بنادر در راهبرد پکن
آلبانی به عنوان یکی از کشورهای مهم استراتژیک برای چین در میان کشورهای بالکان غربی در نظر گرفته می‌شود. آلبانی با موقعیت مطلوب و بنادر در امتداد سواحل آدریاتیک که فرصت‌های جذابی برای تجارت ارائه می‌کند، شاهد افزایش قابل توجهی در سرمایه‌گذاری چین بوده است. به طور مشابه، بوسنی و هرزگوین به عنوان یک مقصد کلیدی برای سرمایه‌گذاری چین در منطقه رتبه دوم را پس از صربستان دارد.
چین با کمک‌های قابل توجه خود در توسعه حمل و نقل و زیرساخت‌ها، ساخت نیروگاه‌های برق آبی مانند پروژه‌های وراندوک و نرتوا و ایجاد تاسیسات تولید، حضور برجسته‌ای در این کشور ایجاد کرده است. علاوه بر این، چین همچنان به ارائه مشوق‌ها در طیف گسترده‌ای از بخش‌ها پرداخته و بر تعهد خود به تعمیق تعامل اقتصادی در بالکان غربی تاکید می‌کند. از سوی دیگر، شرکت چینی COSCO با تصاحب سهم قابل توجهی از بندر پیرئوس در یونان به عنوان یک اپراتور بزرگ بندر مطرح شده است.
هدف از این سرمایه‌گذاری افزایش دسترسی چین به اروپا و تقویت شبکه‌های لجستیکی آن است. این کشورها به‌عنوان شرکت‌کنندگان در طرح «کمربند و جاده» عمیقاً تحت تأثیر مشارکت‌های اقتصادی هستند که تأثیر قابل‌توجهی بر توسعه هر دو کشور و کل منطقه دارد. کشورهای کوچک اقتصادی در منطقه، مانند کشورهای بالکان غربی، از این همکاری‌ها که نقش مهمی در توسعه آن‌ها ایفا می‌کند، سود قابل توجهی به دست می‌آورند. 

تاثیر زیرساخت‌ها در نفوذ چین
به طور خلاصه، سرمایه گذاری‌های چین در بالکان در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. چین با در نظر گرفتن بالکان به عنوان یک پل استراتژیک به اروپا، ابتکارات مختلفی را برای تقویت روابط اقتصادی خود با کشورهای این منطقه انجام داده است. تمرکز بر توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل از جمله جاده‌ها، راه‌آهن و بنادر با شرکت‌های ساخت‌وساز چینی تامین مالی و مدیریت این پروژه‌ها شده است.
علاوه بر این، چین سرمایه گذارهای بالایی در زیرساخت‌های انرژی منطقه انجام داده است که عمدتاً نیروگاه‌های زغال سنگ و برق آبی را هدف قرار داده است. علاوه بر این، علاقه فزاینده‌ای به پروژه‌های انرژی‌های تجدیدپذیر نشان داده که منعکس‌کننده تنوع گسترده‌تر سبد سرمایه‌گذاری آن است. در نتیجه، سرمایه‌گذاری‌های چین در بالکان عمدتاً بر اساس چارچوب طرح کمربند و جاده شکل می‌گیرد که یک استراتژی جهانی برای تقویت ارتباطات اقتصادی چین در مقیاس بین المللی طراحی شده است.
با توجه به موقعیت استراتژیک بالکان در این مسیر، چین سرمایه گذاری‌های اقتصادی و تجاری قابل توجهی در این منطقه انجام داده است. نفوذ اقتصادی فزاینده آن در بالکان توسط پروژه‌های زیرساختی، سرمایه گذاری‌‍های انرژی و موافقت نامه‌های تجاری صورت می‌گیرد. این تلاش‌ها نه تنها به توسعه اقتصادی کشورهای منطقه کمک می‌کند، بلکه روابط دیپلماتیک و اقتصادی بین چین و کشورهای بالکان را تقویت می‌کند.