حرف‌های تکراری مسئولان در سال خوب اقتصاد دریا
زهرا عسکری
سال 1403 برای دریا، سال خوب و باشکوهی بود و اکنون با همایش بوشهر در مسیر توسعه پایدار دریایی از یک سو و برگزاری دومین جشنواره ملی صنایع دریایی و دریانوردی ایران در بوشهر و افتتاح بزرگ ترین سازه پرورش ماهی در چند روز آینده و در نهایت برگزاری نمایشگاه بین المللی صنایع دریایی در کیش در بهمن ماه، نشان از هیجان توسعه دریایی در ایران دارد. تلاش مرحوم رئیسی از یک سو و همت ستودنی پزشکیان از دیگر سو، جهات روشن و قابل قبولی به توسعه دریایی ایران داده است که سهم پزشکیان در این اهتمام در سال جاری را می‌توان در پنجاه سال اخیر، بی نظیر توصیف کرد. با تمام این محاسن خوب در شکل و شمایل توسعه دریایی ایران، زخم و زگیل‌هایی هست که همچنان آزاردهنده هستند و آدم می‌ترسد که این نقطه جوش‌های بد فرم حس و حال دریایی ایران را مخدوش و خراب کند.
حرف‌های تکراری
یکی از جوش‌های بدخیم سیمای توسعه دریایی ایران این است که اغلب مسئولان دولتی با حرف‌های همیشگی و تکراری درباره آن سخن می‌گویند و جای کارشناسان زبده و متخصصان دریایی به شدت خالی است. این مسئولان دولتی تکراری که همه جا تکرار می‌شوند و پای ثابت همه برنامه‌ها هستند و سخنران اصلی هم می‌شوند و حرف‌های تکرار در تکرار می‌زنند، دو بار منفی به جامعه دریایی ایران می‌دهند؛ یکی آن است که با حرف‌های تکراری و پراکنده روح اهالی دریا را می‌خراشند و باعث بی ارزشی مباحث در پهنه گفتاری دریا می‌شوند.
مثلاً فلان مسئول که انگار متر دستش گرفته و فقط سواحل ایران را متر می‌کند، حرفی جز این ندارد که ما فلان کیلومتر ساحل داریم و فلان تعداد کشتی داریم و فلان تعداد ماهی صید می‌کنیم و ... که این مطالب را در هر نمایش و همایش که بود گفت و همچنان می‌گوید و اینجا هم در همایش بوشهر باز هم تکرار کرد!
دیگری از بس پراکنده گویی کرد که کم مانده بود به تحلیل احکام ازدواج موقت بین کوسه و دلفین بپردازد. در حالی که می‌داند متخصص دریایی نبوده و نیست و بهتر است در چارچوب وظایف دولتی خود سخن بگوید و اصل بحث را به متخصصان و کارشناسان زبده توسعه دریایی بدهند. آیان این بهتر نیست؟
تا زمانی که همایش‌های توسعه دریایی به نمایش و پخش چهره‌ها و سخنان تکراری جمعی دولتی تبدیل شود و از این دایره تلخ و تنگ خارج نشود، هیچ اتفاق مهمی نخواهد افتاد و کاری از پیش نخواهد رفت. رئیس جمهور چه خوب است که دستوری صادر فرماید و فرمان آتش بس، سخن بس به دولتی‌های خود بدهد تا توسعه دریایی با نفس خوش متخصصان امر خوش بو شود.
جای خالی علم
در هر نمایش و هر پدیده دریایی انتظار داریم که بخشی از دانش بومی و دستاوردهای عملی حوزه دریا رونمایی شود. انتظار داریم، فرصت سخن به کارشناسان، پژوهشگران، صنعت گران و متخصص‌های علوم دریایی داده شود تا گنجینه دانش بومی و معلومات فردی اهالی دریا افزایش یابد. سخن گفتن درباره اهمیت دریا و ضرورت توسعه دریایی و تکرار آمارهای همیشگی و شرح و بسط واضحات کافی است. مسئولان دولتی بنا به وظیفه، در مراسم دریایی اعم از همایش‌ها و نمایشگاه‌ها حضور داشته باشند، اما لزوماً قانون نیست که حتماً و حتماً سخنران باشند. رسم زشت هر جا سخنران بودن تا جائی بین دولتی‌ها جا افتاده است که اگر برنامه ای باشد و برای فلان مسئول وقت سخنرانی منظور نشود، او یا در برنامه شرکت نمی کند و یا حتماً علیه آن برنامه موضوع منفی می‌گیرد. به هر روی، آن چه الان به آن نیاز داریم، روی کار آمدن متخصصان است. اکنون باید پادشاهی خبرگان دریایی را بپذیریم. باید منش دانشی - تخصصی را پیشه کنیم. باید فرصت‌ها را به اهالی دریا بدهیم. باید همایش‌های فنی، مهندسی، تخصصی و علمی داشته باشیم و این یعنی، استادان دانشگاه باید سخنران باشند و مسئولان شنونده. شیپور را از سر گشادش هر چه بدمی، صدایی جز ناهنجاری نخواهد داشت. هنجار این است که استادان سخن بگویند، تولید کننده سخن بگوید، مهندس نظر بدهد، پژوهشگر نتیجه بدهد و نه چیز دیگر.
سال 1403 برای دریا، سال خوب و باشکوهی بود و اکنون با همایش بوشهر در مسیر توسعه پایدار دریایی از یک سو و برگزاری دومین جشنواره ملی صنایع دریایی و دریانوردی ایران در بوشهر و افتتاح بزرگ ترین سازه پرورش ماهی در چند روز آینده و در نهایت برگزاری نمایشگاه بین المللی صنایع دریایی در کیش در بهمن ماه، نشان از هیجان توسعه دریایی در ایران دارد. تلاش مرحوم رئیسی از یک سو و همت ستودنی پزشکیان از دیگر سو، جهات روشن و قابل قبولی به توسعه دریایی ایران داده است که سهم پزشکیان در این اهتمام در سال جاری را می‌توان در پنجاه سال اخیر، بی نظیر توصیف کرد. با تمام این محاسن خوب در شکل و شمایل توسعه دریایی ایران، زخم و زگیل‌هایی هست که همچنان آزاردهنده هستند و آدم می‌ترسد که این نقطه جوش‌های بد فرم حس و حال دریایی ایران را مخدوش و خراب کند.
حرف‌های تکراری
یکی از جوش‌های بدخیم سیمای توسعه دریایی ایران این است که اغلب مسئولان دولتی با حرف‌های همیشگی و تکراری درباره آن سخن می‌گویند و جای کارشناسان زبده و متخصصان دریایی به شدت خالی است. این مسئولان دولتی تکراری که همه جا تکرار می‌شوند و پای ثابت همه برنامه‌ها هستند و سخنران اصلی هم می‌شوند و حرف‌های تکرار در تکرار می‌زنند، دو بار منفی به جامعه دریایی ایران می‌دهند؛ یکی آن است که با حرف‌های تکراری و پراکنده روح اهالی دریا را می‌خراشند و باعث بی ارزشی مباحث در پهنه گفتاری دریا می‌شوند.
مثلاً فلان مسئول که انگار متر دستش گرفته و فقط سواحل ایران را متر می‌کند، حرفی جز این ندارد که ما فلان کیلومتر ساحل داریم و فلان تعداد کشتی داریم و فلان تعداد ماهی صید می‌کنیم و ... که این مطالب را در هر نمایش و همایش که بود گفت و همچنان می‌گوید و اینجا هم در همایش بوشهر باز هم تکرار کرد!
دیگری از بس پراکنده گویی کرد که کم مانده بود به تحلیل احکام ازدواج موقت بین کوسه و دلفین بپردازد. در حالی که می‌داند متخصص دریایی نبوده و نیست و بهتر است در چارچوب وظایف دولتی خود سخن بگوید و اصل بحث را به متخصصان و کارشناسان زبده توسعه دریایی بدهند. آیان این بهتر نیست؟
تا زمانی که همایش‌های توسعه دریایی به نمایش و پخش چهره‌ها و سخنان تکراری جمعی دولتی تبدیل شود و از این دایره تلخ و تنگ خارج نشود، هیچ اتفاق مهمی نخواهد افتاد و کاری از پیش نخواهد رفت. رئیس جمهور چه خوب است که دستوری صادر فرماید و فرمان آتش بس، سخن بس به دولتی‌های خود بدهد تا توسعه دریایی با نفس خوش متخصصان امر خوش بو شود.
جای خالی علم
در هر نمایش و هر پدیده دریایی انتظار داریم که بخشی از دانش بومی و دستاوردهای عملی حوزه دریا رونمایی شود. انتظار داریم، فرصت سخن به کارشناسان، پژوهشگران، صنعت گران و متخصص‌های علوم دریایی داده شود تا گنجینه دانش بومی و معلومات فردی اهالی دریا افزایش یابد. سخن گفتن درباره اهمیت دریا و ضرورت توسعه دریایی و تکرار آمارهای همیشگی و شرح و بسط واضحات کافی است. مسئولان دولتی بنا به وظیفه، در مراسم دریایی اعم از همایش‌ها و نمایشگاه‌ها حضور داشته باشند، اما لزوماً قانون نیست که حتماً و حتماً سخنران باشند. رسم زشت هر جا سخنران بودن تا جائی بین دولتی‌ها جا افتاده است که اگر برنامه ای باشد و برای فلان مسئول وقت سخنرانی منظور نشود، او یا در برنامه شرکت نمی کند و یا حتماً علیه آن برنامه موضوع منفی می‌گیرد. به هر روی، آن چه الان به آن نیاز داریم، روی کار آمدن متخصصان است. اکنون باید پادشاهی خبرگان دریایی را بپذیریم. باید منش دانشی - تخصصی را پیشه کنیم. باید فرصت‌ها را به اهالی دریا بدهیم. باید همایش‌های فنی، مهندسی، تخصصی و علمی داشته باشیم و این یعنی، استادان دانشگاه باید سخنران باشند و مسئولان شنونده. شیپور را از سر گشادش هر چه بدمی، صدایی جز ناهنجاری نخواهد داشت. هنجار این است که استادان سخن بگویند، تولید کننده سخن بگوید، مهندس نظر بدهد، پژوهشگر نتیجه بدهد و نه چیز دیگر.