«روزنامه دریایی سرآمد» گزارش میدهد؛
جای خالی «یارد وزارت دفاع» در استان بوشهر
گروه صنایع دریایی -امید اسماعیلی - سازمان صنایع دریایی سازمان دولتی زیرمجموعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که در سال ۱۳۸۷ با هدف تأمین نیازهای دفاعی نیروهای مسلح ایران در حوزه صنایع دریایی تأسیس شده است. این سازمان طی سالهای گذشته سایتهای مختلفی در استانهای کشور ایجاد کرده است.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، هرچند به نظر میرسد که استانهای ساحلی کشور میتوانند نقاط بالقوهای برای احداث مجوعههایی باشد که برای سازمان صنایع دریایی به تولید میپردازند، اما بررسیها نشان میدهد که برخی از استانهای ساحلی بویژه در جنوب کشور با وجود ظرفیتهای فراوان بویژه دسترسی آسان به آبهای بین المللی، هنوز فراهم نشده است.
استان بوشهر یکی از استانهای ساحلی واقع شده در جنوب کشور و در حاشیه خلیج فارس است. این استان دارای ظرفیتهای بسیاری در حوزه اقتصاد دریامحور است. هرچند برخی گزارشها استان بوشهر را بواسطه حضور پارس جنوبی (از بزرگترین میدانهای گازی شناخته شده در جهان)، به عنوان یکی از قطبهای اصلی انرژی در کشور معرفی میکنند، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که بها دادن به ظرفیتهای اقتصاد دریاپایه در این استان میتواند مسیر توسعه غیروابسته به نفت و گاز را برای بوشهر هموار کند.
سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع بهعنوان یک مجموعه صنعتی نظامی، قلب تپنده صنعت دریایی نظامی کشور محسوب میشود. تخصص و توانمندیهای مجموعه سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع در تمام بخشهای تخصصی ساخت و تعمیر یگانهای دریایی مورد تایید کارشناسان و سیاستگذاران و مسئولان این حوزه قرار دارد. بسیاری از صاحبنظران معتقدند که سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع بهعنوان یک مجموعه صنعتی نظامی، قلب تپنده صنعت دریایی نظامی کشور محسوب میشود که در پیشبرد اهداف کلان و راهبردی کشور نقش محوری داشته است.
استانهای هرمزگان و بوشهر دو استان ساحلی مهم از نظر ژئوپلتیک تجاری و نظامی برای ایران به شمار میروند. وجود تاسیسات مربوط به سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع در استان هرمزگان این انتظار را برای ساکنان استان بوشهر به عنوان یکی دیگر از استانهای ساحلی دارای اهمیت ایجاد کرده است که بتوانند شاهد استقرار یارد مربوط به وزارت دفاع باشند.
هرچند تعداد استانهای ساحلی ایران محدود به استانهای بوشهر و هرمزگان نیست و شاهد وجود تاسیسات و تجهیزات مشابه در سایر استانها نیز نیستیم، اما وضعیت توجه به ظرفیتها و توانمندیهای اقتصاد دریامحور در استان بوشهر موجب شده تا وجود چنین انتظاری برای مسئولان و ساکنان این استان تا اندازه زیادی منطقی به نظر برسد.
توجه به ظرفیتهای دریایی و اقتصاد دریامحور در استان بوشهر بدون در نظر گرفتن شرایط ویژه ناوگان حمل و نقل دریایی و همچنین زیرساختهای این حوزه، امکان پذیر نیست. در چنین شرایطی است که میتوان گفت، حضور مجموعهای مرتبط با سازمان صنایع دریایی به عنوان یکی از زیرمجموعههای اصلی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشور، میتواند زمینهساز اشتغال بیشتر، بهبود وضعیت معیشت ساکان این استان و همچنین ایجاد انگیز برای حضور سرمایهگذاران باشد.
در دنیای امروز تهدیدات دریامحور از تهدیدات راهبردی به شمار میرود و با چنین نگاهی است که باید بر تقویت همه جانبه و روزآمدسازی تجهیزات و امکانات نیروهای دریایی سپاه و ارتش که وظیفه حفاظت و حراست یکی از حساسترین و مهمترین آبراههای بینالمللی، یعنی خلیج فارس را برعهده دارند، تأکید ویژهای وجود دارد. شاید به همین علت است که از سالها قبل موضوع ایجاد یک یارد دریایی ویژه وزارت دفاع در استان بوشهر به عنوان یکی از موضوعات دارای اولویت یادآوری میشود.
البته باید در خاطر داشت که روند طراحی و ساخت انواع شناورها و تسلیحات مورد نیاز نیروهای مسلح که توسط سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع با پیشتازی، پویایی، خلاقیت و نوآوری در این عرصه صورت میگیرد در حقیقت نقش منحصر به فردی در افزایش توان رزم دریایی نیروهای مسلح ایفا میکند و در سایه این وحدت، همدلی و همزبانی امروز شاهد امنیت و آرامش در مرزهای آبی کشور هستیم.
سازمان صنایع دریایی ایران سازمان دولتی زیرمجموعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که در سال ۱۳۸۷ با هدف تأمین نیازهای دفاعی نیروهای مسلح ایران در حوزه صنایع دریایی تأسیس شد. این سازمان در زمینه پشتیبانی از نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیروی دریایی سپاه پاسداران و فرماندهی دریابانی فراجا در عرصه دریا فعالیت میکند، همچنین خدماتی به بخش خصوصی و دولتی نیز ارائه مینماید.
در سال ۱۳۸۷ وزارت دفاع اقدام به تأسیس سازمان صنایع دریایی کرد. در سال ۱۳۹۷، لایحه تشکیل قانونی سازمان به تصویب مجلس رسید و ماهیت سازمان، شرکت دولتی تعیین شد. برخی گزارشها حاکی از آن است که سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع از ۴ گروه؛ بنسازه سطحی، زیرسطحی، اثر سطحی و تندرو تشکیل شده است.
همچنین میتوان گفت که این سازمان با هدف تأمین نیازهای دفاعی کشور در حوزه شناورهای سطحی (شامل شناورهای لجستیکی، ناوچهها و ناوشکنها)، زیرسطحی (شامل زیردریاییها)، اثرسطحی (و قایقهای پرنده)، شناورهای تندرو، سامانه قوای محرکه، سازههای دریایی، سامانههای موشکی ساحل به دریا، سلاح زیرآبی و کنترل آتش دریایی و دیگر صنایع دریایی و نیز تعمیر شناورها تأسیس شده است. همچنین حوض شناور ۲۰۰۰ تنی، هواناو یونس، زیردریایی کلاس غدیر، زیردریایی کلاس فاتح، زیردریایی قائم، لندینگ کرافت ۱۲۰۰ تنی، پانتون (پل شناور)، بارج ۳۵۰۰ تنی و ناوچه دماوند از جمله پروژههای تولیدشده توسط این سازمان است.
کارشناسان و صاحبنظران معتقدند که بسیاری از موفقیتهای سازمان صنایع دریایی نتیجه شایستهسالاری و اعتماد به نیروهای جوان و باتجربه است. نگاه سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع به مدیریت صنعتی همچنین به گونهای تبیین شده است که افرادی در لایهها و سطوح مختلف به کار گمارده میشوند که در مدیریت، بینشی عمیقتر داشته و کار آزمودهتر باشند.
زیردریایی و شناورهای ساخته شده توسط سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع از بالاترین سطح فناوری برخوردار هستند و با توجه به اینکه به این فناوری و دانشِ ساخت این تجهیزات دست یافتهاند، نشان میدهد که ایران به فناوریهای جهان دسترسی پیدا کرده است. در تمام این سالها با توجه به تحریمهای استکبار جهانی و کارشکنیهای مختلف آنها مسائل و مشکلات فراوانی بر سر راه ایران اسلامی وجود داشته و دارد، اما با این وجود سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع توانسته تمامی نیازهای حوزه دریا را در نیرو های مسلح تامین کند.
همچنین براساس برخی گزارشها سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع از چند سال پیش به این سو، در حوزه صنعتی و تجاری نیز به درستی و براساس یک سیاستگذاری دقیق و صحیح ورود پیدا کرده و در قالب طرح تحول صنایع دریایی همکاریهایی را با سازمان بنادر و شرکت ملی نفت برای تامین شناور مورد نیاز آنها آغاز کرده است.
با تمام این احوال به نظر میرسد که جای خالی «یارد وزارت دفاع» به عنوان مجموعهای که قابلیت ساخت، نوسازی، تعمیر شناورهای مختلف و همچنین ساخت تجهیزات مربوط به ساحل و فراساحل را برای وزارت دفاع داراست، در استانی مانند بوشهر که بواسطه حضور در محدوده استراتژیک خلیج فارس و همچنین دسترسی به آبهای بین المللی، خالی است.