در راستای تحقق منافع ملی با مشارکت دانشگاه علامه طباطبایی صورت گرفت:
نخستین همایش بینالمللی رویکردهای نوین به ظرفیتهای دریایی و بندری با اهتمام شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا
ایلاتی:هزینههای آموزش و پژوهش سرمایهگذاری محسوب میشود
جعفری: تکنولوژی، نیروی انسانی و عدم تطابق درآمدها و هزینه سه مشکل اساسی شرکت های فعال در امور بنادر کشور است
گروه ترانزیت دریایی- نخستین همایش بینالمللی رویکردهای نوین به ظرفیتهای دریایی و بندری در راستای تحقق منافع ملی با اهتمام شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا و دانشگاه علامه طباطبایی در تاریخ دوم بهمن ماه سالجاری برگزار شده است. این همایش یک روزه در دو نوبت صبح و عصر در پنل های مختلف با محورهای فن آوری نوین دریایی و استفاده از هوش مصنوعی در صنعت کشتیرانی، اقتصاد دریامحور و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران، دیپلماسی بندری ـ دریایی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، منابع و سرمایه انسانی در صنعت دریایی و بندری، تجارت و بازاریابی دریایی ـ بندری و حقوق کشتیرانی و بیمه دریایی برپا شد.
به گزارش خبرنگار روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، رضا ایلاتی، مدیر عامل هلدینگ پایا ترابر سینا در نخستین همایش بینالمللی رویکردهای نوین به ظرفیت های دریایی و بندری با ابراز امیدواری نتایج مثبت همایش برای دانشگا و صنعت، به ذکر خاطره ای از دورات دانشجویی خود پراخت: در دوره کارشناسی ارشد موضوع بانکرینگ و سوخت رسانی کشتی ها برای پایان نامه خود انتخاب کردم، در حالی که دانشجویان سال بالایی به دلیل تازگی موضوع و کمبود منابع مرا منع کردند، اما چون سر پُرشوری داشتم و حرف آنها را گوش ندادم و چون اولین پایان نامه دانشگاهی درباره بانکرینگ بود مجبور شدم در وسط تابستان بیشتر از 30 روز را در بندر شهید رجایی هرمزگان گذراندم و در آن بندر، از این کشتی به آن کشتی سوار و پیاده شوم و با گروه های داخل کشتی صحبت و ضبط کنم و با مقدار زیادی اطلاعات به تهران برگشتم. خاطره ای که به سال 1382 برمیگردد.
قدردانی از شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا برای برقراری ارتباط بین دانشگاه و صنعت
وی ضمن قدردانی از شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا برای برقراری ارتباط بین دانشگاه و صنعت و برگزاری همایش گفت: این ارتباط نباید محدود به دانشگاه علامه طباطبایی باشد و باید با دانشگاه های دیگر و در صنایع دیگری مثل ساخت و ساز و ... ارتباط شکل بگیرد.
مدیر عامل هلدینگ پایا ترابر سینا با اشاره به پیچیدگی موضوعات انسانی و مسادل منابع انسانی گفت: دانشگاه علامه یک دانشگاه مطرح در حوزه منابع انسانی است و به عنوان مدیرعامل هلدینگ باید بگویم که خیلی از وقت ما را منابع انسانی می گیرد. مسائل مربوط به منابع انسانی را دانشگاه می تواند برای ما حل کند؛ نیروی انسانی ما به شدت در حال خروج است، نه خروج از یک شرکت ایرانی به یک مجموعه داخلی دیگر، بلکه از کشور خارج می شوند.
وی ادامه داد: بسیاری از متخصصین ما که در این سرزمین برای آنها هزینه شده است و دوره های تجربه آموزی و سعی و خطا را هم در شرکت های داخلی گذراندند و حالا، با یک پیشنهاد چندبرابری حقوق و دستمزد از سایر کشورها، می رود و متأسفانه این اتفاقی است کا ما به صورت روزانه با آن دست و پنجه نرم می کنیم و نگران این موضوع هستیم و حتماً باید این قبیل موضوعات به صورت علمی حل و فصل گردد.
ایلاتی افزود: ما به عنوان صنعت، مسائل خود را می شناسیم و می توانیم این مسائل را عرضه کرده و دانشگاه آن را بررسی و راه حل هایی برای آن پیدا کند؛ ما به دلیل مشغله های اجرایی فرصت پرداختن به این مسائل را نداریم و دانشگاه باید به صورت عمیق به این مسائل پرداخته و راه حل ارائه دهد.
وی با اشاره به عبارت بین المللی در عنوان همایش گفت: هرچند این همایش بین المللی گفته شده است، اما میهمان خارجی نداریم. امیدوارم در سال های آینده میهمانانی از سایر کشورها حضور داشته باشند و هزینه های آن را ما پرداخت خواهیم کرد تا از تجربیات آنها بتوانیم استفاده کنیم.
وی همچنین به مجریان همایش پیشنهاد کرد که حتماً مسائل خود را به دانشگاه عرضه کنند و دانشگاهها در قالب پایان نامه به این مسائل بپردازند و دانشجویان بر روی آن کار کنند و هزینه های آن را اهالی صنعت پرداخت خواهند کرد؛ نه فقط هزینه های پایان نامه، بلکه هزینه بازدید از بنادر را ببینند و در آنجا بمانند و از نزدیک با مسائلی که با آن درگیرند با جزئیات آن آشنا شوند؛ مشاهده و دیدن از نزدیک با مطالعات کتابخانه ای بسیار فرق دارد.
مدیرعامل هلدینگ پایا ترابر سینا با اشاره به اینکه مسائل مبتلابه صنایع دریایی متعدد است، گفت: یکی از مسائل عمده ما این است که چطور می توانیم برای پروژه ها و توسعه خود تأمین مالی داشته باشیم. دانشگاه می تواند مدل هایی موفق تأمین مالی که در چین، هلند، ژاپن، آلمان وحتی در همین کشور همسایه ما امارات وجود دارد را احصاء کند و به ما ارائه کند.
وی در ادامه به شرایط تحریمی کشور اشاره کرد و گفت: درست است که ما به خاطر تحریم شرایط متفاوتی داریم و راه حل ها هم باید متناسب با شرایط ما ترسیم گردند، دانشگاه باید کمک کنند چطور می توانیم مدل های موفق بین المللی را بومی سازی کنیم.
ایلاتی به عدم وجود بانک تخصصی حمل و نقل دریایی اشاره کرد و افزود : ما نیازمند بانک تخصصی حمل و نقل هستیم که بتواند مسائل حمل و نقل را پوشش داده و در پیشانی تأمین مالی قرار بگیرد و اینکه چطور می توانیم مشارکت بخش خصوصی را داشته باشیم.
وی با توجه به محدویت های مالی بخش خصوصی، به اهمیت حسابرسی برای بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: چطور بخش خصوصی می تواند در پروژه های توسعه ای بندری مشارکت داشته باشد که هنوز پاسخ روشنی برای آن وجود ندارد، برای اینکه مدل های تأمین مالی کنونی نرخ سود بالای 40 درصد دارد که جای بررسی و تحقیق دارد و باید به راه حلی رسید که بتواند منافع هم کارفرما، پیمانکار و ... را بتواند لحاظ کند و آنها را راضی به سرمایه گذاری کند.
ایلاتی به سودآوری شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا اشاره کرد و افزود: بد نیست بدانیم که بنیاد مستضعفان که بیش از 170 شرکت فعال دارد، شرکت بندری سینا حائز رتبه اول حاشیه سود می باشد و این مهم نشان دهنده این است که این صنعت یک صنعت سودآوری است که برای سرمایه گذار می تواند قابل توجه باشد. فقط باید به یک مدلی رسید که این جذابیت را قابل فهم برای سرمایه گذار کند که نیاز به کار علمی دارد.
مدیر عامل هلدینگ پایا ترابر سینا در پایان تأکید کرد: نکته آخر اینکه، هزینه هایی که در زمینه آموزش و پژوهش خرج می شود را را به صورت هزینه نمی بینیم و برای ما سرمایه گذاری محسوب می شود و می تواند مسائلی را حل کند که در نهایت سود آن بیشتر از هزینه هایش می باشد.
مدیرعامل شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا:
فرار نیروی انسانی یکی از معضلات شرکت های لجستیک بندری است
سعید جعفری، مدیرعامل شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا در این همایش با اشاره به سه معضل فرار نیروی انسانی متخصص، فرسودگی تجهیزات لجستیکی و تعرفه های پایین که از معضلات اصلی شرکت های لجستیکی و بندری و اپراتوری است، از دانشگا های کشور درخواست کرد که به کمک شرکت های بندری آمده و باعث رشد جایگاه بنادر کشور شوند. در ادامه سخنان وی آمده است:
هرگاه صنعت و دانشگاه همکاری میکنند موفقیتهای چشمگیر را به همراه دارد
جعفری: شرکت توسعه خدمات دریایی و بندری سینا 38 سال سابقه فعالیت در بنادر را دارد. شرکت فعالیت خود را از بندر نوشهر شروع کرد و الان در هفت بندر فعال و اصلی کشور خدمات لجستیک و تخلیه و بارگیری کشتی ها با 1500 نفر نیروی انسانی مستقیم و 1200 نفر نیروی پیمانکاری حجمی انجام می دهیم.
همایش امروز، اولین همایشی است که در حوزه دریا و بندر به واسطه همکاری صنعت دریا و بندری و دانشگاه در حال انجام است و تجربه هم نشان داده است که هرگاه صنعت و دانشگاه با یکدیگر همکاری می کنند، می تواند موفقیت های چشمگیر را به همراه داشته باشد.
دانشگاه باید به فریاد صنعت حمل و نقل برسد
هرچند برگزاری همایش ها در کشور ما زیاد است، چه خوب می شود که همایش ها خروجی مناسبی داشته باشد و برای ما به عنوان یک بنگاه اقتصادی خروجی مفید ضروری است و دانشگاه باید به فریاد این صنعت برسد و کارشناسان و اساتید و مسئولان کشور اکنون اذعان دارند که پیشرفت کشور در گرو پیشرفت بنادر و توسعه دریامحور می باشد.
ما می توانیم مشکلات و معضلات خود را برای دانشگاه مطرح کنیم و از دوستا دانشگاهی توقع برطرف کردن مشکلات و معضلات را داشته باشیم و در ادامه سه معضل اصلی را مطرح می کنم و امیدوارم دانشگاه به کمک ما آمده و انشاء الله در همایش سال آینده توانسته باشیم یکی از معضلات را برطرف کنیم.
در سال 1391 در بندر بوشهر شرکت سینا، یک کار خوبی را انجام داد و با یک شرکت آلمانی قراردادی را امضاء کرد که طی 6 ماه معضلات را شناسایی و راهکار ارائه دهد. تخصص آن شرکت درحوزه بنادر اروپایی و بنادر خاورمیانه بود. 6 ماه افراد خبره و حتی بازنشستگان خبره آنها که در کشتی سازی مشغول بودند، در بندر بوشهر مستقر شدند. بعد از 6 ماه، جمع آوری داده های آنها نشان داد که ما چیزی از اپراتورهای بندری بین المللی کم نداریم و حتی از لحاظ نرخ عملیاتی بهتر هم کار می کنید.
براساس جمع بندی 6 ماهه آنها، مشکل اصلی ما مشکل تکنولوژی، نیروی انسانی و عدم تطابق درآمدها و هزینه ها بود که این سه مشکل، سه مشکل اساسی همه شرکت های فعال در امور بنادر کشور هم هست.
درباره نیروی انسانی هرچند شاید کمبود نیروی انسانی را نتوان گفت، اما فرار نیروی انسانی قابل مشاهده است و نیروی انسانی آموزش دیده ای که به هر دلیلی از شرکت های ایرانی خارج می شوند و به بنادر کشورهای حاشیه خلیج فارس می روند و یا این صنعت را رها می کنند و به صنعت دیگری می روند. در حالی که این صنعت یک صنعت تخصصی است و تربیت یک نیروی انسانی فشار زیادی به شرکت های مربوطه می آورد. دیروز یک خبر خوب داشتیم که یک نیروی خوبی را که شش ماه قبل ما را ترک کرده بود، دوباره به ما ملحق شد که باعث خوشحالی هیأت رئیسه شرکت ما گردید که نشان می دهد هیأت رئیسه ما جقدر برای نیروی انسانی اهمیت قائل است و پرورش نیروی انسانی متخصص چقدر هزینه و زمان زیادی را لازم دارد.
عدم آشنایی دانش آموزان متوسطه با رشته های دریایی و بندری یک معضل است
مشکل اصلی به نظر من به دانشگاه و آموزش و پرورش برمی گردد؛ عدم آشنایی دانش آموزان متوسطه با رشته های دریایی و بندری یک معضل است و بیشتر دانش آموزان به دنبال رشته های مانند پزشکی هستند و دیده نمی شود کسی از دانش آموزان با تمایل پیشینی رشته های دریایی را برای کار در بنادر دنبال کند. این موضوع یکی از معضلات اصلی در کشور ماست که امیدوارم دوستان دانشگاهی این معضل را پیگیری کنند که در واقع کمبود و فرار نیروی انسانی است.
البته، باید بگویم که ما تا 6 ماه پیش به یک نیروی متخصص ما ماهی معادل 1000 دلار حقوق می دادیم، که الان به 600 دلار کاهش یافته است؛ در سایر کشورها به یک نیروی متخصص بندری ماهی 4 تا 5 هزار دلار حقوق داده می شود که این موضوع به صورت علی حده شرایط ما را پیچیده کرده است.
مسأله بعدی، موضوع تجهیزات است. همواره در داخل کشور تأکید شده است که از تولید داخل حمایت شود و از تجهیزات داخلی استفاده شود، ولی در حوزه بنادر شاید برخی لیفتراک های سبک، تجیزات دیگری را نمی توان از داخل تهیه کرد.
اگر کارخانه ای ادعا کند که آمادگی ساخت تجهیزات استراتژیک بندری را دارد، ما حاضریم همین روزه با آن شرکت قرارداد امضا کنیم که تجهیزات استراتژیک را برای ما بسازند و در صورتی که نتوانند وجه التزام را پرداخت کنند.
معضل اصلی تجهیزات صنعت دریایی و بندری به حدی حاد شده که در بنادر کشور تجهیزات دچار فرسودگی شدند. تحریم سبب شد تهیه تجهیزات از خارج کشور سخت و به شدت مشکل شود و با واسطه های متعدد این تجهیزات خریداری می شود. اگر این مسأله به عنوان مسأله اصلی نگاه شود، نه تنها یک صنعت پول سازی است، بلکه می تواند بنادر ما را می تواند تقویت کند. ظرفیت بنادر ما، ظرغیت بالایی است، ولی وقتی از لحاظ تجهیزات دچار مشکل شوند، عملیات بنادر ما هم دچار مشکل شده و کاهش پیدا می کند. برای یک نمونه، دیروز یک کارفرما یک مکاتبه ای با ما داشت و گفت که یک دستگاه که رد سال 1394 توسظ یک شرکت داخلی تولید شده است، باید عرض آن بیشتر شود، چرا باید عرض یک دستگاه که نمونه خارجی آن هم وجود دارد، باید طوری ساخته شود که نیاز باشد بعداً اصلاح گردد؟ الان ما مجبوریم عرض این دستگاه را با هزینه گزاف افزایش دهیم، یا کابین دستگاه ها ایراد دارند و کاربر دید کافی ندارد و باید اصلاح شود. وقتی یک مهندسی معکوس انجام می شود، یک کپی برداری است و مشخصات اصلی دستگاه که نباید تغییر کند.
به هر حال بازدیدهای انجام شده از کارخانجات خارجی تولیدکننده تجهیزات نشان می دهد آن قدر سریع تجهیزات تولید می شود که در یک شرکت، 300 دستگاه گنتری کرین سفارش داشتند و مدعی بودند ظرف یک سال خواهند ساخت و تحویل می دهند و به طور متوسط روزی یک دستگاه گنتری کرین ساخته می شود، در حالی که در کشور ما، سازمان بنادر و دریانوردی به یک شرکت داخلی یک دستگاه گنتری کرین سه سال پیش سفارش داده و الان 50 درصد آن پیشرفت داشته است.
این یکی دیگر از معضلات کشور است که ما با آن درگیریم و خروج ارز از کشور را در پی دارد و ما مجبوریم به سختی آنها را از کشورهای خارجی تهیه کنیم. استقبال می کنیم در داخل کشور شرکتی بتواند تضمین بدهد که این دستگاه را می تواند تولید کند.
هزینه های شرکت های بندری و اپراتوری به شدت این شرکت ها را اذیت میکند
مسأله بعدی، مسأله درآمد هزینه های شرکت های بندری و لجستیک های بندری و اپراتوری است که به شدت این شرکت ها را اذیت می کند و تعرفه های ریالی بسیار پایین است. در هر کشوری تعرفه را بخواهید، براساس دلاری به تعرفه می رسید. در کشور ما به جزء حوزه کانتینر که دلاری است، برای سایر موضوعات، ریالی است؛ تعرفه نفتی ما ریالی است، تعرفه کالاهای عمومی ما ریالی است.
اگر طرف خارجی بخواهد محاسبات انجام دهد، می پرسد که تعرفه کشور شما چقدر است؟ می گوییم تنی 50 هزار تومان است. میپرسند یعنی چند دلار است؟ خود ما نمی توانیم مشخص کنیم چند دلار می شود. چراکه چند نرخ ارز در کشور وجود دارد و آن قدر تعرفه پایین است که آنها فکر می کنند اشتباه می گوییم.
برای مثال، قیمت تمام شده هر تن غلات 265 دلار است و 50 سنت آن هزینه ما می شود که درصد بسیار پایینی از آن می شود که در قبال هزینه های دلاری که شرکت های اپراتوری و بندری دارند، هم خوانی ندارد. این یکی دیگر از معضلاتی است که هر ساله از طرف ما از سازمان بنارد و دریانوردی پیگیری شده است، ولی با توجه به محدودیت های آن ها دارند، سالی حدود 30 درصد اضافه می شود که آن هم از ماه خرداد اعمال می شود و دو ماه اول را ما از دست می دهیم و آن 30 درصد در سال، 24 درصد برای ما در می آید.
این سه معضل اصلی حوزه کاری شرکتهای بندری است که از دوستان دانشگاهی خبره که الان یک سالی است برای مقدمات این همایش با ما همکاری دارند، و سایر اساتید دانشگاهی دانشگاه های دریایی کشور، انتظار داریم به این معضلات و همچنین مسائل سایر شرکت های دریایی در کشور را حل و فصل کنند، چرا که این شرکت ها بخش بزرگی از زنجیره حمل و نقل دریایی کشور هستند و تقویت این شرکت ها می تواند به سرعت بالای عملیات و خدماترسانی مناسب تر به کشتیرانی ها و رشد جایگاه بنادر کشور کمک رسانی کند.