چندميليون تن آمار، میراث رئیس سابق شيلات
سفره مردم بهترین سنجه مصرف ماهی است
ایرج گلشنی- رئيس سازمان شيلات در حالي عوض شد كه جز مشتي آمار از خود به يادگار نگذاشت. زماني كه حسيني به عنوان رئيس سازمان شيلات ايران، كنفرانس خبري گذاشت و خبرنگاران را دعوت كرد، سه برگه آمار به آنها هديه داد كه براساس آن آمارها، به نظر ميرسيد ايران به حدي از توليد و پرورش آبزيان برسد كانه ماهي نهتنها رايگان شود، بلكه به دليل سلامت اين خوراك، اجباريشده و شهروندان موظف باشند شام يا ناهار خود را ماهي رايگان از شيلات تحويل بگيرند! آمارها چنان اغراقآميز بودند كه از همان جلسه، خبرنگاران را به واكنش واداشت. آن همه آمار كه توليد ماهي را به ميليونها تن ميرساند، اكنون به رئيس جديد شيلات به ارث رسيده است و ما منتظريم ببينيم كه رئيس جديد نشست خبري برگزار ميكند و آن همه آمار را دوباره به خورد رسانهها ميدهد يا تدبير عاقلانهاي به كار ميگيرد؟
مبناي آمار حسيني
مبناي آمار شيلات براي ارائه حجم بزرگي از آمارهاي عجيب و غريب، نه سازمان و برنامه و برآوردهاي علم آمار، بلكه خواست و سليقه شخص حسيني بود. او به خوبي ميدانست كه در دولتهاي جمهوري اسلامي، كسي را بهخاطر ارائه آمارها و گزارشهاي عجيب و غريب و غيرواقعي بازخواست كه نميكنند هيچ، بلكه در پايان كار به او لوح تقدير هم خواهند داد كه اينگونه هم شد! نكته ديگري كه بهخوبي ميدانست اين است كه آمار مانند مهريه است؛ كي داده و كي گرفته؟ بر همين اساس، زنده باد شعار و آماري كه نه بررسي ميشود و نه قابل اندازهگيري است و اگر قابل اندازهگيري هم باشد، كي ميرود كيلوكيلو ماهيها را وزن كند كه بفهمد آمار چندميليون تن توليد ماهي ايران راست است يا دروغ؟
آمارهای ملانصرالديني
قصه شيلات شبيه قصه ملانصرالدين است؛ تا جايي كه بر ميآيد كه از روي دست هم كپي كرده باشند، ميگويند: «ملانصرالدين با تفخر و اعتمادبهنفس بالايي، نوك عصاي خود را روي زمين گذاشت و گفت: اينجا دقيقا وسط زمين است و هركس باور نميكند، مترش كند!»
البته كه كسي نبود و حوصله نداشت مترش كند، پس به سخنان ملانصرالدين باور ميآوردند و او را تحسين و لوح تقدير تقديمش ميكردند. در دوران حسيني، همين قصه بود. آمار ميليونميليون تني توليد ماهي! طوري بود كه تصور ميكرديم بهزودي در خيابانهاي تهران كه راه برويد، بايد مواظب باشيد پا روي ماهي نگذاريد. با آن آمار، ملت ايران بوي ماهي ميگرفت و بايد فكري براي كاهش توليد ماهي ميكرديم.
واقعیت در سفره مردم
اما واقعيت اين است كه سفره مردم، بهترين سنجه است. مسئولان كه چنين سفرهاي ندارند و نميتوانند سنجش درستي داشته باشند. البته گاهي ميتوانند از درون ماشين و از شيشه به بيرون نگاهي بيندازند، اما نميتوانند درك كنند كه ماهي كيلويي 2ميليون تومان يعني چه! سفره مردم، قضاوت دقيق و صريحي دارد. از زماني كه آمار حسيني منتشر شد تاكنون، قيمت ماهي چندبرابر شده است. آخرين مصاحبهاي كه با ايشان داشتم، چندهفته پيش در نمايشگاه بوشهر بود. وقتي از تضاد بين آمارهاي او و قيمت امروز ماهي پرسيدم، با چه قدرتي دفاع كرد و باز هم به آمارهايش قسم خورد؛ اما همان لحظه كه وي داشت به آمارهايش قسم ياد ميكرد، خبرها از افزايش مجدد 40درصدي كنسرو تن ماهي حكايت داشت. از شروع آمارسازي و آمارپراكني حسيني تا لحظه خداحافظي او، قيمت ماهي چندين برابر شد تا جايي كه يك خوراك ساده ماهي از نوع معمولي مانند قزل يا تيلاپيلا براي يك خانواده چهار نفره، قريب دوميليون تومان آب ميخورد!
چه كسي مسئول است؟
جواب مشخص است. اين چه سوالي است كه من ميپرسم. معلوم است كه كسي مسئول نيست. كي حال و حوصلهاش را دارد كه برود ته و توي ميليونها تن ماهي توليدشده را در بياورد؟ كي حوصله سرشماري و كيلوگذاري دارد؟ كجاي دولتهاي جمهوري اسلامي برآورد و صحتسنجي شده است كه اين دومياش باشد؟ پس خود را دردسر ندهيم و نپرسيم مسئول كيست؟ اجازه بدهيد مراسمي برگزار كنيم و لوح تقدير بدهيم و سر و ته آن را با چند سكه تمامبهار آزادي جمع كنيم.