بندر چابهار آماده پوستاندازی با 9همت سرمایهگذاری
گروه دریاپایه- بندر شهید بهشتی چابهار با توجه به موقعیت راهبردی و اتصال کریدور شمال-جنوب به اقیانوس، از نظر سیاسی و اقتصای دارای اهمیت بسیار زیادی است. این بندر موقعیت و جایگاهی دارد که میتواند کریدور جنوب-شمال را در یک مسیر کوتاه قرار دهد و به اقیانوس متصل کند. از طریق این بندر کالاها در زمان کوتاهتر و با قیمت مناسبتر در اختیار کشورهای همسایه قرار میگیرد.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، بندر شهید بهشتی چابهار همچنین کشورهای شرقی مانند افغانستان و کشورهای شمالی مانند آسیایمیانه را به جنوب و اقیانوس متصل میکند. این بندر همچنین به لحاظ سیاسی و به دلیل اینکه روابط ایران با کشورهای شرقی و شمالی و حتی اروپایی را در آینده بههم متصل میکند، دارای اهمیت فراوانی است. بندر شهید بهشتی چابهار علاوهبر کشور در مجموع برای خود استان سیستان و بلوچستان هم حائزاهمیت است؛ مخصوصا اتصال این بندر از طریق خط ریلی به راهآهن سراسری میتواند موقعیت ممتازتری برای آن باشد.توسعه بندر چابهار ایران، بهعنوان یک نقطه عطف تاریخی با پتانسیل تغییر چشمانداز اقتصادی افغانستان و آسیایمرکزی محسوب میشود. این بندر که به تقویت روابط اقتصادی کشورهای ذینفع و کاهش وابستگی منطقه به مسیرهای سنتی و سیاسی کمک میکند، میتواند نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی کشورهای محصور در خشکی داشته باشد. بندر استراتژیک چابهار که در سواحل جنوبشرقی ایران و در امتداد دریای عمان واقع شده است، بهعنوان یک جایگزین امیدبخش برای مسیرهای تجاری-سنتی عمل میکند و قرار است اتصال منطقهای را بهبود بخشد و تحویل سریعتر کالاها را تسهیل کند. بهعنوان مثال، بندر شهید بهشتی چابهار در سال ۲۰۲4-۲۰۲3 شاهد افزایش ۴۳درصدی در ترافیک کشتیها و ۳۴درصدی در ترافیک کانتینر بوده است. انتظار میرود با بهرهبرداری کامل از این بندر، تجارت دریایی و درآمدهای تجاری به میزان قابلتوجهی افزایش یابد.
اهمیت بندر چابهار برای کشورهای آسیایمیانه
کارشناسان اقتصادی و مقامات بر ضرورت تسریع در ساخت راهآهن چابهار-قندهار تأکید میکنند که میتواند با بهبود روابط تجاری و کاهش بیکاری بهطور قابلتوجهی اقتصاد افغانستان را تقویت کند. در حال حاضر، افغانستان حدود ۲۳۰کیلومتر خط آهن فعال دارد که انتقالات روزانه به کشورهای مختلف را تسهیل میکند. همچنین برای کشورهای آسیایمرکزی مانند قزاقستان و ازبکستان که غنی از منابع هستند، اما به دریا دسترسی ندارند، چابهار یک ارتباط حیاتی با اقیانوس هند و فراتر از آن ارائه میدهد. موقعیت استراتژیک بندر چابهار به این کشورها امکان میدهد تا به بازارهای بینالمللی به شکل موثرتری دسترسی پیدا کنند و نیاز به اتکا به بنادر پاکستان را از بین میبرد. این موضوع بهویژه با توجه به رقابت بین هند و چین که به توسعه بندر گوادر در پاکستان برای کسب نفوذ منطقهای ادامه میدهند، اهمیت ویژهای دارد. مسیر تجاری جدید از طریق بندر چابهار قرار است بهطور قابلتوجهی وابستگی منطقه به پاکستان و ابتکار کمربند و جاده چین را کاهش دهد. افغانستان و کشورهای آسیایمرکزی بهطور تاریخی برای تجارت دریایی خود بهشدت به بنادر پاکستان، بهویژه کراچی و گوادر، متکی بودهاند. این وابستگی اغلب با چالشهای سیاسی و لجستیکی همراه بوده و منجربه تأخیر و افزایش هزینهها شده است.
در چنین شرایطی است که مسئولان دولت چهاردهم بارها بر ضرورت توسعه زیرساختهای موجود در بندر شهید بهشتی چابهار بهعنوان یکی از مهمترین بنادر ایران که تضمینکننده تسهیل تجارت بینالمللی است، تاکید دارند. مدتی قبل و در سفر مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم به بخشهای جنوبی استان سیستان و بلوچستان بود که موضوع توسعه و ایجاد زیرساختهای جدید برای بهبود عملکرد و افزایش بهرهوری بنادر این استان- بهویژه بندر شهید بهشتی چابهار- مورد تاکید قرار گرفت.
آغاز اجرای ۵پروژه زیرساختی در بندر شهید بهشتی
در همین حال، مدیرکل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان از آغاز عملیات اجرایی و بهرهبرداری از ۸پروژه سرمایهگذاری و آغاز عملیات اجرایی ۵پروژه زیرساختی با مجموع اعتبار بیش از ۹۰هزار میلیارد ریال در بندر چابهار با حضور خانم صادق، وزیر راهوشهرسازی و سعید رسولی، معاون حملونقل وزارت راهوشهرسازی و سرپرست سازمان بنادر و دریانوردی در ابتدای هفته آینده خبر داد. قاسم عسکرینسب در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به بهرهبرداری از ۸پروژه توسعهای در بندر شهید بهشتی چابهار با اعتبار ۲۱هزار و ۳۶۹هزار میلیارد ریال، اعلام کرد: عملیاتیشدن ۳فروند شناور خدماتی جستوجو و نجات دریایی با هدف افزایش ظرفیت عملیات و ضریب نظارت و خدمات دریایی در منطقه با اعتبار ۹۶۸میلیارد ریال و همچنین کریدور لجستیکی به طول ۲.۶کیلومتر در کمربندی جنوبی شهر چابهار با اعتبار ۱.۴۳۵میلیارد ریال، ازجمله پروژههایی است که با حضور وزیر راهوشهرسازی عملیاتی خواهد شد.
مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به افتتاح دایک حفاظت ساحلی بندر شهید بهشتی و استحصال اراضی پسکرانه آن، افزود: حفاظت از مستحدثات ساحلی و جلوگیری از فرسایش ساحل و استحصال اراضی و تامین ایمنی مسیر ریل و کاهش خوردگی سازههای فلزی مجاور دریا، مهمترین کارکرد این پروژه است که با اعتبار ۳.۸۶۱میلیارد ریال به بهرهبرداری رسیده است. عسکرینسب همچنین از بهرهبرداری از یکباب انبار ۱۲هزار متری با اعتبار ۸۷۷میلیارد ریال، سازه دریافت و پردازش مواد زائد حاصل از تردد کشتیها به روش B.O.T با اعتبار ۱۹۵میلیارد ریال، مخازن قیر و فرآوردههای نفتی به روش B.O.T با اعتبار ۹۳۰میلیارد ریال در سفر وزیر راهوشهرسازی به بندر شهید بهشتی چابهار خبر داد. به گفته وی، بهرهبرداری از ۸دستگاه خودروی آتشنشانی و امدادی سنگین و سبک به اعتبار ۱۵۰میلیارد ریال و ارتقای تجهیزات جدید درمانگاه شهرک مسکونی کارکنان بندر به منظور افزایش ضریب خدمات عمومی به شهروندان شامل دستگاههای فیزیوتراپی با اعتبار ۲۰میلیارد ریال، بخشی از پروژههایی است که به بهرهبرداری میرسد.