printlogo


«روزنامه سرآمد»گزارش می‌دهد؛
فشارافزایی پارس‌جنوبی در پیچ واردات تجهیزات مدرن

گروه انرژی-سهیل مرتضوی-  پروژه فشارافزایی پارس‌جنوبی یکی از مهم‌ترین اولویت‌های وزارت نفت دولت چهاردهم برای حرکت در مسیر کاهش ناترازی انرژی در کشور است. زمستان سال گذشته قرارداد فشارافزایی تولید گاز از پارس‌جنوبی با حضور رئیس‌جمهور و به ارزش ۱۷میلیارد دلار با ۴شرکت ایرانی به‌عنوان پیمانکار عمومی به امضا رسید؛ قراردادی که به دلایلی که شرح آن در ادامه می‌آید، باید چندسال پیش امضا می‌شد و فاز مقدماتی آن در سال۱۳۹۵ در قالب قرارداد توسعه فاز۱۱ پارس‌جنوبی با توتال فرانسه و سی.‌ان.‌پی.‌سی. چین و پتروپارس امضا شد، اما با خروج ترامپ از برجام و به‌دنبال آن خروج توتال و شرکت چینی از قرارداد، عملا هم توسعه فاز۱۱ پارس‌جنوبی به تاخیر افتاد.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، میدان گازی پارس‌جنوبی، با ذخیره قابل برداشت ۳۶تریلیون مترمکعب گاز و ۱۷میلیارد بشکه میعانات گازی، نیمی از ذخایر گازی ایران را در خود جای داده و بزرگ‌ترین میدان گازی جهان به‌شمار می‌رود. این میدان مشترک که در مرز آبی ایران و قطر قرار دارد، برای ایران نقشی فراتر از یک منبع انرژی دارد. پارس‌جنوبی، اهرمی برای تقویت نفوذ ژئوپلیتیکی، تامین امنیت انرژی و کسب درآمدهای کلان ارزی است. ایران در حال حاضر روزانه ۷۰۵میلیون مترمکعب گاز از این میدان برداشت می‌کند، درحالی‌که قطر با ۶۲۵میلیون مترمکعب، فاصله‌ای نه‌‌چندان زیادی با ایران دارد، اما سایه سنگین افت فشار طبیعی مخزن که از دوسال آینده تولید ایران را سالانه ۲۵میلیون مترمکعب کاهش خواهد داد، ضرورت اجرای پروژه فشارافزایی را به یک اولویت ملی تبدیل کرده است. 
پروژه فشارافزایی، با سرمایه‌گذاری عظیم ۲۰میلیارد دلاری، قرار است با احداث ۱۴سکو با ظرفیت برداشت روزانه ۲میلیارد فوت‌مکعب گاز و تاسیسات فشارافزایی در چهارهاب با ظرفیت کل ۳۴۰میلیون مترمکعب در روز، برداشت ۹۰تریلیون فوت‌مکعب گاز و ۲میلیارد بشکه میعانات گازی را ممکن سازد. این پروژه که به‌‌عنوان بزرگ‌ترین طرح صنعت نفت ایران شناخته می‌شود، نه‌ فقط برای حفظ تولید گاز، بلکه برای رقابت با قطر و جلوگیری از مهاجرت منابع گازی به بخش قطری میدان حیاتی است. بااین‌حال، مجموعه‌ای از چالش‌های پیچیده، این رویای بزرگ را به آزمونی دشوار برای عزم و اراده ملی تبدیل کرده است.چند روز پیش از این و در مراسم افتتاحیه نمایشگاه بین‌المللی نفت بود که محسن پاک‌نژاد، وزیر نفت دولت چهاردهم درباره فشارافزایی میدان مشترک پارس‌جنوبی بیان کرد: این پروژه، پروژه بسیار مهمی است و در تلاشیم تا در اسرع‌وقت کار را از مباحث مطالعاتی و مطالعات پایه جلو ببریم تا پس از تنفیذ قرارداد، وارد مرحله اجرایی شویم. برای تأمین مالی نیز گزینه‌هایی را مدنظر داریم که محور اصلی استفاده از طریق منابع صندوق توسعه ملی پیگیری می‌شود.

اجرای فشارافزایی در انتظار ابلاغ و تنفیذ
یک روز پس از این صحبت‌های وزیر نفت بود که سردارعبدالرضا عابد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی نفت ایران در جمع خبرنگاران اظهار داشت: طرح فشارافزایی گاز پارس‌جنوبی طرحی راهبردی و بسیار مهم است که با اجرایی‌شدن این طرح، از تشدید ناترازی انرژی جلوگیری خواهد شد. این طرح توسط کارفرمای محترم که شرکت ملی نفت بوده به 7 .هاب تقسیم‌بندی شده و 2هاب از این 7هاب توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) اجرا می‌شود.
فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) خاطرنشان کرد: در ادامه و پس از امضای قراردادهای طرح فشارافزایی، قرارگاه با توان فنی و مهندسی و زیرساخت‌های در اختیار، از جمله یاردهای شرکت صدرا در بوشهر اعلام آمادگی خود را برای شروع به‌کار به شرکت ملی نفت اعلام کرد؛ البته با هماهنگی کارفرما برخی کارهای قابل‌انجام در حوزه مهندسی و منبع‌یابی، مذاکره با سازندگان کالا و تجهیزات و آماده‌سازی یارد صدرا در جنوب را شروع کرده‌ایم. وی ادامه داد: این مقدار از کار که شروع کرده‌ایم با توجه به اهمیت فوق‌العاده بالای زمان در طرح فشارافزایی، از نظر خودمان اصلاً رضایت‌بخش نیست؛ در این راستا از کارفرمای محترم درخواست داریم در ابلاغ و تنفیذ قراردادها تسریع کنند.

نیاز فشارافزایی پارس‌جنوبی به واردات تجهیزات
مهرداد عباد، کارشناس انرژی در گفت‌وگو با «مهر»، در رابطه با اهمیت فشارافزایی پارس‌جنوبی گفت: درخصوص بحث چاه‌های گاز ایران، صنعت گاز پس از صنعت نفت شروع به کار کرد. به عنوان مثال، پس از جنگ تحمیلی صنعت نفت و گاز در کشور ما شروع به پیشرفت کرد. این پیشرفت در فازهای مختلف پارس‌جنوبی اتفاق افتاد و بخش زیادی از سبد انرژی کشور عملاً از طریق گاز استخراجی از این میدان مشترک تأمین می‌شد.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: ابتدا شاید 40-3۰سال پیش کمتر کسی در دنیا پیش‌بینی فشار در میدان پارس‌جنوبی و نیاز به تکنولوژی جدید را برای استحصال می‌کرد. متأسفانه دولتمردان ما در ابتدا تصورشان بر این بوده که ایران تا ابد گاز خواهد داشت و به همین دلیل کل کشور را با هزینه بالا و اقدامی پرریسک لوله‌کشی کردند. وی با اشاره به اینکه در کشور ما تنوع سبد سوخت وجود ندارد، اضافه کرد: یک سیاست اشتباه این است که نوع سبد سوختی در کشور ما وجود ندارد و در سال‌های اخیر که مسئله فشارافزایی مطرح شده به دلیل این است که چاه‌های گاز عمرشان از نیمه گذشته و افت فشار آن‌ها آغاز شده است.
عباد اضافه کرد: در جای‌جای دنیا با استفاده از تکنولوژی‌های جدید و فناوری‌های نوین در این بحث استفاده می‌کنند، اما عملاً ما در ایران از چند روش قدیمی که شامل تزریق گاز ترش و تزریق آب و.... است، مورد استفاده قرار می‌دهیم. درحالی‌که در دنیا با استفاده از انواع گازهای مختلف گاز فشرده، گازهای بی‌اثر یا گاز هلیوم به نوعی فشارافزایی انجام می‌دهند. وی ادامه داد: روش‌های حرارتی روش‌های بسیار نوینی هستند که استفاده از نانو‌ذرات در دستور کارشان قرار دارد.
این کارشناس انرژی ادامه داد: در این سال‌ها به‌واسطه تحریم‌ها بسیاری از تکنولوژی و فناوری‌ها را ما نتوانستیم وارد کشور کنیم و استفاده از روش‌های قدیمی هم عملاً کارایی خود را از دست داده است، ضمن اینکه چاه‌های گاز این میدان مشترک است و قطر از فناوری‌های نوین استفاده می‌کند و در بحث استفاده از مشتقات گازی هم خیلی پیشرفت کرده‌اند. وی تاکید کرد: گاز طبیعی که ما خارج می‌کنیم عملاً خام‌فروشی و خام‌سوزی روی آن انجام می‌دهیم و بسیاری از مشتقات در ایران امکان جداسازی‌اش وجود ندارد.
این کارشناس انرژی با تاکید بر اینکه باید خود را به تکنولوژی‌های روز دنیا تجهیز کنیم، خاطرنشان کرد: حتماً باید بیاییم به سرعت از تکنولوژی‌های روز دنیا از شرکت‌هایی که دارای علم روز این حوزه هستند، استفاده کنیم و امیدواریم تعاملات بین‌المللی به سمتی برود که بتوانیم با شرکت‌های معتبر بین‌المللی که متخصص در صنعت گاز هستند، همکاری داشته باشیم. «عباد» در خاتمه اضافه کرد: به عنوان مثال زمانی که توتال در ایران فعالیت می‌کرد، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های گازی که به صنعت گاز ایران هم خیلی کمک کرد. در ادامه حالا انواع و اقسام اروپایی و آمریکایی و آسیایی هستند که می‌توانند در این بحث فناوری و انتقال تکنولوژی کمک کنند تا ما بتوانیم به سرعت خود را به صنعت گاز دنیا برگردیم، زیرا ما در عمل جزو سه تا از بزرگ‌ترین تولیدکننده و دارندگان گاز طبیعی دنیا هستیم، اما به خاک‌سوزی اکتفا
 کرده‌ایم.