«روزنامه سرآمد»گزارش می‌دهد؛
ابتکار عمل IMO برای افزایش امنیت شغلی دریانوردان
IMO علیه تبعیض دریانوردان جهان فراخوان داد
گروه دریاپایه- امید اسماعیلی - از سال‌ها پیش تمامی دولت‌های عضو سازمان بین‌المللی دریانوردی وابسته به ملل متحد متعهد شده‌اند تا از هرگونه محدودیت برای کشتیرانی تجاری و رفتار تبعیض‌آمیز، پرهیز کنند، اما این تنها چالش درگیری دریانوردان با تبعیض و رفتارهای تبعیض‌آمیز نیست. بسیاری از دریانوردان و افرادی که تجربه کار و فعالیت در کشتی‌های تجاری را دارند، همواره از رفتارهای تبعیض‌آمیز، آزاد و زورگویی در محیط کشتی‌ها گلایه دارند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، وجود گزارش‌های مختلف درباره برخی چالش‌های دریانوردان در محیط کار، موجب شده است تا سازمان بین‌المللی دریانوردی در سال‌جاری میلادی کمپین «کشتی من، عاری از آزار و اذیت» را راه‌اندازی کند. آنطور که سازمان بین‌المللی دریانوردی اعلام کرده است، هدف اصلی از راه‌اندازی کمپین «کشتی من، عاری از آزار و اذیت» در سال2025، ترویج فرهنگ احترام، امنیت و عدم‌مدارای کامل در برابر زورگویی و آزار در حوزه فعالیت دریانوردان و در کشتی‌های جهان است.
دریانوردان ستون فقرات تجارت جهانی هستند، اما بسیاری از آنان در محیط‌های کاری خود با زورگویی، تبعیض و آزار مواجه‌اند. مطالعات نشان می‌دهد بیش از ۵۰درصد از زنان دریانورد و تعداد قابل‌توجهی از مردان نیز در معرض این نوع رفتار‌ها قرار گرفته‌اند. این رفتار‌ها نه‌تنها ایمنی و سلامت روانی آنان را به خطر می‌اندازد، بلکه مسیر شغلی‌شان را نیز تهدید می‌کند. صنعت دریایی باید با قاطعیت، اقداماتی مؤثر برای ایجاد محیط‌های کاری ایمن، فراگیر و عاری از آزار اتخاذ کند.
مسائل و درگیری‌ها در کشتی نه‌تنها کار را برای دریانوردان سخت می‌کند، بلکه باعث ایجاد گروه‌های کوچک‌تر در کشتی نیز می‌شود. علاوه‌بر این، براساس برخی نظرات خط بسیار باریکی بین زندگی شخصی و کاری در کشتی قرار دارد؛ همین امر باعث می‌شود جلوگیری از مشکلاتی که ناشی از اختلاف‌نظر در کشتی‌هاست، دشوارتر باشد. برای حل این موضوع نیازمند یک عزم جدی، صبر و مهارت در ارتباط با افراد دردسرساز به‌خصوص بعد از مشاجره‌های شغلی یا شخصی است.
قوانین سختگیرانه دریایی نیز زندگی دریانوردان را به‌تدریج دشوارتر می‌کند، مخصوصا برای افرادی که در سطح مدیریتی قرار دارند. در سال‌های اخیر بسیاری از دریانوردان زندانی شده‌اند، به شدت جریمه شده‌اند یا دست‌کم در نتیجه چنین قوانینی بازداشت شده‌اند. افسران در سطح مدیریت کسانی هستند که اغلب حجم بزرگ‌تری از این قوانین را تحمل می‌کنند، بنابراین در هنگام دریانوردی دائما در معرض فشارهای بی‌امان قرار می‌گیرند.
اهداف راه‌اندازی کمپین از سوی IMO
سازمان بین‌المللی دریانوردی در روز جهانی دریانورد۲۰۲۵، با راه‌اندازی کمپین «کشتی من، عاری از آزار»، فراخوانی جهانی برای مقابله با آزار، تبعیض و زورگویی در محیط‌های کاری دریایی صادر کرده است؛ حرکتی که هدف آن، ایجاد فضایی ایمن، محترمانه و شایسته برای تمامی دریانوردان در سراسر جهان است. همزمان با فرارسیدن روز جهانی دریانورد در تاریخ ۲۵ژوئن (۴تیرماه)، سازمان بین‌المللی دریانوردی کمپینی جهانی با عنوان «کشتی من، عاری از آزار» راه‌اندازی کرده است. این ابتکار، با محور قراردادن کرامت انسانی دریانوردان، بر ضرورت ایجاد محیط‌های کاری عاری از هرگونه زورگویی، تبعیض و آزار تأکید دارد.
طبق گزارش منتشرشده از سوی IMO، باوجود آنکه دریانوردان نقش حیاتی در زنجیره تجارت جهانی ایفا می‌کنند، بسیاری از آنان به‌ویژه زنان، همچنان با خشونت‌های روانی، تبعیض ساختاری و تهدیدهای شغلی مواجه‌اند. نتایج مطالعات نشان می‌دهد بیش از نیمی از زنان دریانورد و شمار قابل‌توجهی از مردان در طول خدمت خود، تجربه‌هایی از آزار و اذیت را گزارش کرده‌اند. این معضل نه‌تنها سلامت روانی و جسمی دریانوردان را تهدید می‌کند، بلکه آینده حرفه‌ای آنان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سازمان بین‌المللی دریانوردی در قالب این کمپین، اهداف متعددی را دنبال می‌کند؛ از جمله افزایش آگاهی عمومی درباره واقعیت‌های آزار در دریا، تشویق شرکت‌های کشتیرانی به اتخاذ سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر، تقویت نظام گزارش‌دهی و پاسخگویی از طریق سازوکارهای ایمن و دسترس‌پذیر، و فراهم‌سازی حمایت‌های حقوقی و روانی برای دریانوردان آسیب‌دیده.
معرفی نقشه تعاملی جهان به دریانوردان
یکی از نوآوری‌های کلیدی این کمپین، معرفی «نقشه تعاملی جهانی» است؛ ابزاری دیجیتال که منابع و سامانه‌های پشتیبانی موجود در کشورهای صاحب پرچم را به‌صورت متمرکز در اختیار دریانوردان قرار می‌دهد. از طریق این پلتفرم، کاربران می‌توانند به اطلاعات مرتبط با سیاست‌های ضدآزار، شیوه‌های گزارش‌دهی و خطوط تماس فوری در کشورها دسترسی داشته باشند. IMO از تمامی فعالان دریایی دعوت کرده است تا با استفاده از #MyHarassmentFreeShip در شبکه‌های اجتماعی، صدای خود را به این حرکت جهانی پیوند بزنند. مشارکت در این کمپین می‌تواند از طریق روایت تجربه‌های شخصی، معرفی نمونه‌های موفق شرکتی و تشویق به گفت‌و‌گوی عمومی درباره فرهنگ احترام در صنعت دریانوردی انجام شود.
در چارچوب فعالیت‌های رسانه‌ای کمپین، پیام ویژه‌ای از سوی آرسنیو دومینگِز، دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی منتشر خواهد شد. او در این پیام، بر ضرورت حذف هرگونه رفتار تهدیدآمیز و ایجاد فضای حمایت‌گر برای همه دریانوردان تأکید می‌کند. همچنین، ویدئوهایی از اینفلوئنسرهای فعال در حوزه دریایی، شامل ویدیو‌بلاگرها و مدافعان حقوق دریانوردان، در شبکه‌های اجتماعی IMO منتشر خواهد شد. محتواهای بصری شامل پوستر، لوگو و اقلام تبلیغاتی دیجیتال نیز در راستای گسترش پیام کمپین در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
چالش‌های رفع تبعیض علیه دریانوردان
IMO در گزارش خود تصریح کرده است که بسیاری از موارد آزار، به دلیل ترس از تلافی، بی‌اعتمادی به سیستم‌های موجود و نبود شفافیت در فرایند رسیدگی، هرگز گزارش نمی‌شوند. از این رو، تغییر فرهنگ سازمانی در صنعت دریایی نیازمند همکاری فراگیر، تدوین سیاست‌های روشن، آموزش‌های مدیریتی و اجرای دقیق قوانین حمایتی است. در این چارچوب، IMO از دریانوردان خواسته است تا تجربه‌های خود را بدون واهمه بیان کنند. از شرکت‌های کشتیرانی نیز دعوت شده تا با بازنگری در سیاست‌ها و ارتقای استانداردهای ایمنی و اخلاقی، مسئولانه‌تر عمل کنند. در نهایت، سازمان‌ها و نهادهای دریایی نیز باید با حمایت عملی و فرهنگی از حقوق دریانوردان، در ایجاد محیطی محترمانه و ایمن نقش‌آفرین باشند.
گفتنی است روز جهانی دریانورد طبق قطعنامه مصوب کنفرانس دیپلماتیک مانیل در سال۲۰۱۰، به منظور قدردانی از نقش منحصربه‌فرد دریانوردان در اقتصاد جهانی، تجارت بین‌المللی و جامعه مدنی تعیین شده است. این روز که از سوی سازمان ملل نیز به رسمیت شناخته شده، دولت‌ها، شرکت‌ها و سازمان‌ها را تشویق می‌کند تا با اقداماتی معنادار، از تلاش‌های دریانوردان تقدیر کنند.
شعار روز جهانی دریانوردی 2025
پیش از این اعلام شده بود که شعار روز جهانی دریانوردی برای سال۲۰۲۵ «اقیانوس ما، تعهد ما، فرصت ما» خواهد بود که این نام‌گذاری نشان‌دهنده نقش حیاتی اقیانوس در اقتصاد جهانی است، زیرا بیش از ۸۰درصد تجارت جهانی از طریق دریا انجام می‌شود. اقیانوس‌ها منبع اشتغال و غذا برای میلیون‌ها نفر، خانه‌ای برای گونه‌های دریایی بی‌شمار، تنظیم‌کننده آب‌وهوا و کاهش‌دهنده تأثیرات تغییرات آب‌وهوایی هستند. تعهد دیرینه IMO در مورد این موضوع در چارچوب مقررات جهانی قوی که از دریاهای پاک‌تر و ایمن‌تر حمایت می‌کند و کمک‌های فنی برای حمایت از موضوع حفاظت از اقیانوس‌ها در ۱۷۶کشور تاکیدی بر این موضوع است. این موضوع بر پیوند با تلاش‌های جهانی گسترده‌تر برای حفاظت از اقیانوس‌ها از جمله انعقاد موافقت‌نامه سازمان ملل در مورد حفاظت و استفاده پایدار از تنوع‌زیستی دریایی، مذاکره درباره راهکارهای جدید برای رسیدگی به آلودگی پلاستیکی و سومین کنفرانس اقیانوس سازمان ملل در ژوئن۲۰۲۵ تاکید می‌کند.
گروه دریاپایه- امید اسماعیلی - از سال‌ها پیش تمامی دولت‌های عضو سازمان بین‌المللی دریانوردی وابسته به ملل متحد متعهد شده‌اند تا از هرگونه محدودیت برای کشتیرانی تجاری و رفتار تبعیض‌آمیز، پرهیز کنند، اما این تنها چالش درگیری دریانوردان با تبعیض و رفتارهای تبعیض‌آمیز نیست. بسیاری از دریانوردان و افرادی که تجربه کار و فعالیت در کشتی‌های تجاری را دارند، همواره از رفتارهای تبعیض‌آمیز، آزاد و زورگویی در محیط کشتی‌ها گلایه دارند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، وجود گزارش‌های مختلف درباره برخی چالش‌های دریانوردان در محیط کار، موجب شده است تا سازمان بین‌المللی دریانوردی در سال‌جاری میلادی کمپین «کشتی من، عاری از آزار و اذیت» را راه‌اندازی کند. آنطور که سازمان بین‌المللی دریانوردی اعلام کرده است، هدف اصلی از راه‌اندازی کمپین «کشتی من، عاری از آزار و اذیت» در سال2025، ترویج فرهنگ احترام، امنیت و عدم‌مدارای کامل در برابر زورگویی و آزار در حوزه فعالیت دریانوردان و در کشتی‌های جهان است.
دریانوردان ستون فقرات تجارت جهانی هستند، اما بسیاری از آنان در محیط‌های کاری خود با زورگویی، تبعیض و آزار مواجه‌اند. مطالعات نشان می‌دهد بیش از ۵۰درصد از زنان دریانورد و تعداد قابل‌توجهی از مردان نیز در معرض این نوع رفتار‌ها قرار گرفته‌اند. این رفتار‌ها نه‌تنها ایمنی و سلامت روانی آنان را به خطر می‌اندازد، بلکه مسیر شغلی‌شان را نیز تهدید می‌کند. صنعت دریایی باید با قاطعیت، اقداماتی مؤثر برای ایجاد محیط‌های کاری ایمن، فراگیر و عاری از آزار اتخاذ کند.
مسائل و درگیری‌ها در کشتی نه‌تنها کار را برای دریانوردان سخت می‌کند، بلکه باعث ایجاد گروه‌های کوچک‌تر در کشتی نیز می‌شود. علاوه‌بر این، براساس برخی نظرات خط بسیار باریکی بین زندگی شخصی و کاری در کشتی قرار دارد؛ همین امر باعث می‌شود جلوگیری از مشکلاتی که ناشی از اختلاف‌نظر در کشتی‌هاست، دشوارتر باشد. برای حل این موضوع نیازمند یک عزم جدی، صبر و مهارت در ارتباط با افراد دردسرساز به‌خصوص بعد از مشاجره‌های شغلی یا شخصی است.
قوانین سختگیرانه دریایی نیز زندگی دریانوردان را به‌تدریج دشوارتر می‌کند، مخصوصا برای افرادی که در سطح مدیریتی قرار دارند. در سال‌های اخیر بسیاری از دریانوردان زندانی شده‌اند، به شدت جریمه شده‌اند یا دست‌کم در نتیجه چنین قوانینی بازداشت شده‌اند. افسران در سطح مدیریت کسانی هستند که اغلب حجم بزرگ‌تری از این قوانین را تحمل می‌کنند، بنابراین در هنگام دریانوردی دائما در معرض فشارهای بی‌امان قرار می‌گیرند.
اهداف راه‌اندازی کمپین از سوی IMO
سازمان بین‌المللی دریانوردی در روز جهانی دریانورد۲۰۲۵، با راه‌اندازی کمپین «کشتی من، عاری از آزار»، فراخوانی جهانی برای مقابله با آزار، تبعیض و زورگویی در محیط‌های کاری دریایی صادر کرده است؛ حرکتی که هدف آن، ایجاد فضایی ایمن، محترمانه و شایسته برای تمامی دریانوردان در سراسر جهان است. همزمان با فرارسیدن روز جهانی دریانورد در تاریخ ۲۵ژوئن (۴تیرماه)، سازمان بین‌المللی دریانوردی کمپینی جهانی با عنوان «کشتی من، عاری از آزار» راه‌اندازی کرده است. این ابتکار، با محور قراردادن کرامت انسانی دریانوردان، بر ضرورت ایجاد محیط‌های کاری عاری از هرگونه زورگویی، تبعیض و آزار تأکید دارد.
طبق گزارش منتشرشده از سوی IMO، باوجود آنکه دریانوردان نقش حیاتی در زنجیره تجارت جهانی ایفا می‌کنند، بسیاری از آنان به‌ویژه زنان، همچنان با خشونت‌های روانی، تبعیض ساختاری و تهدیدهای شغلی مواجه‌اند. نتایج مطالعات نشان می‌دهد بیش از نیمی از زنان دریانورد و شمار قابل‌توجهی از مردان در طول خدمت خود، تجربه‌هایی از آزار و اذیت را گزارش کرده‌اند. این معضل نه‌تنها سلامت روانی و جسمی دریانوردان را تهدید می‌کند، بلکه آینده حرفه‌ای آنان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سازمان بین‌المللی دریانوردی در قالب این کمپین، اهداف متعددی را دنبال می‌کند؛ از جمله افزایش آگاهی عمومی درباره واقعیت‌های آزار در دریا، تشویق شرکت‌های کشتیرانی به اتخاذ سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر، تقویت نظام گزارش‌دهی و پاسخگویی از طریق سازوکارهای ایمن و دسترس‌پذیر، و فراهم‌سازی حمایت‌های حقوقی و روانی برای دریانوردان آسیب‌دیده.
معرفی نقشه تعاملی جهان به دریانوردان
یکی از نوآوری‌های کلیدی این کمپین، معرفی «نقشه تعاملی جهانی» است؛ ابزاری دیجیتال که منابع و سامانه‌های پشتیبانی موجود در کشورهای صاحب پرچم را به‌صورت متمرکز در اختیار دریانوردان قرار می‌دهد. از طریق این پلتفرم، کاربران می‌توانند به اطلاعات مرتبط با سیاست‌های ضدآزار، شیوه‌های گزارش‌دهی و خطوط تماس فوری در کشورها دسترسی داشته باشند. IMO از تمامی فعالان دریایی دعوت کرده است تا با استفاده از #MyHarassmentFreeShip در شبکه‌های اجتماعی، صدای خود را به این حرکت جهانی پیوند بزنند. مشارکت در این کمپین می‌تواند از طریق روایت تجربه‌های شخصی، معرفی نمونه‌های موفق شرکتی و تشویق به گفت‌و‌گوی عمومی درباره فرهنگ احترام در صنعت دریانوردی انجام شود.
در چارچوب فعالیت‌های رسانه‌ای کمپین، پیام ویژه‌ای از سوی آرسنیو دومینگِز، دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی منتشر خواهد شد. او در این پیام، بر ضرورت حذف هرگونه رفتار تهدیدآمیز و ایجاد فضای حمایت‌گر برای همه دریانوردان تأکید می‌کند. همچنین، ویدئوهایی از اینفلوئنسرهای فعال در حوزه دریایی، شامل ویدیو‌بلاگرها و مدافعان حقوق دریانوردان، در شبکه‌های اجتماعی IMO منتشر خواهد شد. محتواهای بصری شامل پوستر، لوگو و اقلام تبلیغاتی دیجیتال نیز در راستای گسترش پیام کمپین در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.
چالش‌های رفع تبعیض علیه دریانوردان
IMO در گزارش خود تصریح کرده است که بسیاری از موارد آزار، به دلیل ترس از تلافی، بی‌اعتمادی به سیستم‌های موجود و نبود شفافیت در فرایند رسیدگی، هرگز گزارش نمی‌شوند. از این رو، تغییر فرهنگ سازمانی در صنعت دریایی نیازمند همکاری فراگیر، تدوین سیاست‌های روشن، آموزش‌های مدیریتی و اجرای دقیق قوانین حمایتی است. در این چارچوب، IMO از دریانوردان خواسته است تا تجربه‌های خود را بدون واهمه بیان کنند. از شرکت‌های کشتیرانی نیز دعوت شده تا با بازنگری در سیاست‌ها و ارتقای استانداردهای ایمنی و اخلاقی، مسئولانه‌تر عمل کنند. در نهایت، سازمان‌ها و نهادهای دریایی نیز باید با حمایت عملی و فرهنگی از حقوق دریانوردان، در ایجاد محیطی محترمانه و ایمن نقش‌آفرین باشند.
گفتنی است روز جهانی دریانورد طبق قطعنامه مصوب کنفرانس دیپلماتیک مانیل در سال۲۰۱۰، به منظور قدردانی از نقش منحصربه‌فرد دریانوردان در اقتصاد جهانی، تجارت بین‌المللی و جامعه مدنی تعیین شده است. این روز که از سوی سازمان ملل نیز به رسمیت شناخته شده، دولت‌ها، شرکت‌ها و سازمان‌ها را تشویق می‌کند تا با اقداماتی معنادار، از تلاش‌های دریانوردان تقدیر کنند.
شعار روز جهانی دریانوردی 2025
پیش از این اعلام شده بود که شعار روز جهانی دریانوردی برای سال۲۰۲۵ «اقیانوس ما، تعهد ما، فرصت ما» خواهد بود که این نام‌گذاری نشان‌دهنده نقش حیاتی اقیانوس در اقتصاد جهانی است، زیرا بیش از ۸۰درصد تجارت جهانی از طریق دریا انجام می‌شود. اقیانوس‌ها منبع اشتغال و غذا برای میلیون‌ها نفر، خانه‌ای برای گونه‌های دریایی بی‌شمار، تنظیم‌کننده آب‌وهوا و کاهش‌دهنده تأثیرات تغییرات آب‌وهوایی هستند. تعهد دیرینه IMO در مورد این موضوع در چارچوب مقررات جهانی قوی که از دریاهای پاک‌تر و ایمن‌تر حمایت می‌کند و کمک‌های فنی برای حمایت از موضوع حفاظت از اقیانوس‌ها در ۱۷۶کشور تاکیدی بر این موضوع است. این موضوع بر پیوند با تلاش‌های جهانی گسترده‌تر برای حفاظت از اقیانوس‌ها از جمله انعقاد موافقت‌نامه سازمان ملل در مورد حفاظت و استفاده پایدار از تنوع‌زیستی دریایی، مذاکره درباره راهکارهای جدید برای رسیدگی به آلودگی پلاستیکی و سومین کنفرانس اقیانوس سازمان ملل در ژوئن۲۰۲۵ تاکید می‌کند.