چشمانداز مدیریت یکپارچه دریایی ایران
مرتضی فاخری - دریاها و اقیانوسها بهعنوان بستر حیات و موتور محرکه اقتصاد جهانی، همواره نقش تعیینکنندهای در سرنوشت تمدنهای انسانی ایفا کردهاند. این پهنههای آبی عظیم که بیش از ۷۰درصد سطح کرهزمین را پوشاندهاند، نهتنها منبعی غنی از مواد غذایی و انرژی هستند، بلکه شاهراه ارتباطی بین ملتها و بستری برای تبادلات فرهنگی بهشمار میروند. بااینحال، مدیریت این منابع ارزشمند در عصر حاضر با چالشهای بیسابقهای مواجه شده است که ماهیتی پیچیده و چندبعدی دارند. مرتضی فاخری، دکترای مدیریت بازرگانی و کارشناس مسائل اقتصادی در نوشتاری اختصاصی برای این روزنامه به چالشهای موجود در مسیر ایجاد مدیریت یکپارچه در امور دریایی کشور با نگاهی به وضعیت تقسیم کار ملی صورتگرفته توسط دستگاههای مختلف پرداخته است. این مطلب را در ادامه میخوانید:رشد فزاینده فعالیتهای انسانی در محیطهای دریایی، از کشتیرانی و صید صنعتی تا اکتشافات معدنی و توسعه زیرساختهای ساحلی، فشار بیسابقهای بر اکوسیستمهای ظریف دریایی وارد کرده است. همزمان، رقابت ژئوپلیتیک بر سر کنترل مسیرهای دریایی استراتژیک و منابع بستر دریاها، امنیت دریایی را به موضوعی حیاتی در روابط بینالملل تبدیل کرده است. این در حالی است که تغییرات اقلیمی و پیامدهای آن مانند افزایش سطح آب دریاها و اسیدیشدن اقیانوسها، تهدیدی وجودی برای بسیاری از کشورهای جزیرهای و جوامع ساحلی محسوب میشود.
در چنین شرایطی، مفهوم «مدیریت یکپارچه امور دریایی» بهعنوان پارادایمی نوین در حکمرانی دریایی مطرح شده است. این رویکرد که بر هماهنگی بین بخشهای مختلف اقتصادی، زیستمحیطی و امنیتی تأکید دارد، در پی ایجاد تعادل بین بهرهبرداری از منابع دریایی و حفظ این اکوسیستمها برای نسلهای آینده است. بااینحال، تحقق این هدف مستلزم غلبه بر موانع متعددی است که از ساختارهای ناکارآمد حکمرانی دریایی تا کمبودهای فناورانه و تعارضات بینالمللی را در بر میگیرد.مدیریت یکپارچه امور دریایی به رویکردی جامع و هماهنگ اشاره دارد که در آن تمامی جنبهها و فعالیتهای مرتبط با محیطهای دریایی بهصورت سیستماتیک و یکپارچه مدیریت میشوند. این مفهوم فراتر از نگاه بخشی و تکبعدی به دریاهاست و در پی ایجاد تعادل و هماهنگی بین ابعاد مختلف اقتصادی، زیستمحیطی...
صفحه 3