رابطه محیطزیست با توسعه پایدار
حمید الماسینیا - محیطزیست سالم، شرط توسعه پایدار است. در جزیره قشم، این آینده ممکن است؛ اگر امروز، با طبیعت پیمان باشد.
حمید الماسینیا، فعال رسانای در یادداشتی نوشت: روز جهانی محیطزیست امسال با شعار «زمین ما، آینده ما» در حالی فرا میرسد که جزیره قشم، بهعنوان نگین تنوعزیستی خلیجفارس، در نقطه تلاقی دومسیر مهم توسعه گردشگری و حفاظت از محیطزیست قرار گرفته است.
این جزیره شگفتانگیز که بهواسطه ثبت ژئوپارک جهانیاش در یونسکو، شهرتی بینالمللی یافته، در دل خود جنگلهای حرا، سواحل بکر، صخرههای مرجانی، پرندگان مهاجر، و زیستگاه لاکپشتهای پوزهعقابی را جای داده است. اما همزمان، رشد سریع گردشگری بدون برنامهریزی دقیق، زنگ خطری برای تعادل طبیعی این منطقه محسوب میشود.
جزیره قشم میتواند الگوی موفقی از گردشگری پایدار باشد؛ جایی که حفاظت از منابع طبیعی در کنار توسعه اقتصادی و گردشگری قرار گیرد، اما برای رسیدن به این هدف، چالشهایی نظیر افزایش زبالههای پلاستیکی در سواحل، فشار بیش از حد بر اکوسیستم جنگلهای حرا، تخریب زیستگاه گونههای حساس بهویژه در فصل تخمگذاری لاکپشتها، استفاده از قایقهای آلاینده و گردشگری بیضابطه در مناطق دریایی که تنها با آموزش، مشارکت محلی و مقرراتگذاری هوشمندانه قابل کنترلاند و نیز باید مدیریت شوند.
هر ساله در روز جهانی محیطزیست، جزیره قشم میتواند میزبان برنامههایی همچون پاکسازی ساحل جنگلهای حرا با حضور دانشآموزان روستاهای گورزین، سهیلی و شهرهای لافت و طبل، اجرای تورهای آموزشی ویژه گردشگران با تمرکز بر اصول «طبیعتگردی مسئولانه»، برگزاری کارگاههای آموزش حفاظت از لاکپشتها و پرندگان ساحلی برای قایقرانان محلی در جهت ارتقای آگاهی و تعامل گردشگران و مردم محلی با محیطزیست برگزار و اجرا کند.
روز جهانی محیطزیست، بهانهای برای بازنگری در رویکردهای توسعهای جزیره قشم است. توسعهای که بدون توجه به ظرفیتهای زیستمحیطی صورت گیرد، آینده گردشگری را نیز تهدید خواهد کرد. تنها در سایه همزیستی آگاهانه است که میتوان گردشگری را به ابزاری برای حفاظت تبدیل کرد، نه اینکه تهدیدی پیشرو باشد.
با افزایش مشارکت جوامع محلی، ورود فناوریهای پاک و اجرای قوانین حمایت از طبیعت، جزیره قشم میتواند به الگوی گردشگری سبز در خاورمیانه تبدیل شود؛ جزیرهای که نهتنها زیباییهایش را به گردشگران عرضه میکند، بلکه فرهنگ حفاظت از زمین را نیز با آنها به اشتراک
میگذارد.