«روزنامه سرآمد» گزارش می‌دهد؛
امتناع کشتی‌ها از حضور در بنادر حیفا و اشدود
گروه اقتصاد دریا – امید عباسی - طی روزهای گذشته و در پی بالا گرفتن تنش‌های نظامی و جنگ پس از حملات نظامی رژیم صهیونیستی به ایران که با نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران همراه شد، حالا به نظر می‌رسد بنادر اسرائیل به‌عنوان یکی از مهم‌ترین زیرساخت‌های اقتصادی این کشور، شرایطی متفاوت از تمامی سال‌های گذشته را تجربه می‌کنند. گزارش‌های غیررسمی در روزهای گذشته در برخی رسانه‌ها منتشر شده است که حاکی از کاهش تردد کشتی‌های تجاری بین‌المللی در بنادر اسرائیل است. حالا برخی رسانه‌ها زمزمه‌هایی مبنی بر تبدیل‌شدن بنادر تجاری اسرائیل به پارکینگ کشتی‌ها را مطرح می‌کنند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، همه چیز از همان نخستین روزهای پاسخ موشکی ایران به حملات نظامی تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی آغاز شد؛ آنجا که موشک‌های ایرانی به سوی برخی زیرساخت‌های اقتصادی و بنادر اسرائیل و به‌ویژه بندر حیفا شلیک شد. عبور موشک‌های ایرانی و به هدف نشستن آن‌ها طی روزهای گذشته بحران‌های مختلفی را در سرزمین‌های اشغالی ایجاد کرده است. از یک سو، مردم و مسئولان این حکومت سرگردان پناهگاه‌های شهری شده‌اند و از طرف دیگر با وارد آمدن آسیب به برخی زیرساخت‌های اقتصادی رژیم صهیونیستی، حالا چالش‌های بعدی خود را به نمایش می‌گذارند.
براساس رصد سایت Marine Traffic، تجارت در بندر حیفا متوقف شده و هیچ کشتی‌ای در آن پهلوگیری نمی‌کند؛ یعنی مسیر صادرات و واردات کالا بسته شده است. از طرف دیگر، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که بیش از ۴۰کشتی کوچک و بزرگ در نزدیکی این بندر متوقف شده یا براساس ارزیابی ریسک بالا در طولانی‌مدت، ناچار به بازگشت شده‌اند. این در حالی است که از ۹۹درصد تجارت خارجی اسرائیل از طریق دریا انجام می‌شود و حیفا به‌عنوان مهم‌ترین دروازه ورود و خروج کالا، ستون‌فقرات اقتصادی این رژیم به‌شمار می‌رفت. در حال حاضر توقف عملکرد این بندر، تنها به معنی اختلال در جابه‌جایی کالا نیست، بلکه موجب گسست در زنجیرۀ تأمین کالاهای استراتژیک، کمبود دارو، سوخت، قطعات صنعتی و همچنین افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها خواهد شد. برخی تحلیلگران بر این باورند که بنادر اسرائیل (حیفا، اشدود و ایلات) به پاشنۀ آشیل واقعی آن تبدیل شده‌اند و هرگونه ناامنی در این نقاط می‌تواند موجودیت اقتصادی رژیم را به چالش بکشد.
خروج موقت مرسک از حیفا
روز جمعه بود که شرکت حمل‌ونقل کانتینری مرسک اعلام کرد که در بحبوحه تشدید درگیری‌های «اسرائیل» با ایران رفت‌وآمد کشتی‌ها به بندر حیفا را متوقف کرده است. این شرکت دانمارکی اعلام کرد، هیچ‌گونه اختلال دیگری در عملیات برنامه‌ریزی‌شده خود در منطقه تجربه نکرده است. براساس گزارش رویترز، بندر حیفا که در سال ۲۰۲۲ خصوصی شد، ۷۰درصد متعلق به شرکت «آدانی پورتس» هند و ۳۰درصد متعلق به «گروه اسرائیلی گادوت» است. «آدانی پورتس»، بازوی عملیاتی بندری «گروه آدانی» متعلق به گوتام آدانی، میلیاردر هندی است. این شرکت چهار بندر خارج از آب‌های هند را اداره می‌کند که بندر حیفا را هم شامل می‌شود. شهردار حیفا اذعان کرد، ۲نقطه راهبردی در این شهر در جریان حمله موشکی جدید ایران هدف قرار گرفته شده است.
رژیم صهیونیستی از بامداد جمعه 23خردادماه، اقدامات تجاوزکارانه را علیه ایران آغاز کرده که با پاسخ ایران روبه‌رو شده است. ایران، پنجشنبه اعلام کرد که حملات ترکیبی موشکی و پهپادی را به سایت‌های نظامی و صنعتی مرتبط با صنایع دفاعی رژیم صهیونیستی در حیفا و تل‌آویو انجام داده است. در این میان خبرگزاری ایسنا به نقل از جنبش جوانان فلسطین، در گزارشی استدلال کرده که مرسک فقط یک شرکت کشتیرانی نیست، بلکه نقش محوری در تولید و حمل‌ونقل تجهیزات نظامی دارد که ماشین جنگی رژیم صهیونیستی را فعال نگه می‌دارد. همچنین می‌گوید شواهد قانع‌کننده‌ای دارد که نشان‌دهنده دخالت عمیق این شرکت در تولید و مونتاژ تجهیزات نظامی و تسهیل حمل‌ونقل‌هایی است که تضمین می‌کند توانایی رزمی رژیم صهیونیستی در اوج خود باقی بماند.
تاثیر توقف فعالیت بندر حیفا
منطقه حیفا شامل کارخانه‌ها و شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه صنایع پتروشیمی است. «مجموعه‌بازان» که بزرگ‌ترین پالایشگاه اسرائیل را اداره و طیف وسیعی از محصولات صنعتی و کشاورزی را تولید می‌کند، نمونه بارز این اهمیت است. این بندر دارای مخازن عظیمی برای مواد خام پتروشیمی مانند آمونیاک، متانول و اتیلن است که اسرائیل آن‌ها را «ذخایر استراتژیک ملی» و پایه و اساس تولید کود و صنایع نظامی می‌داند. حیفا به شبکه‌های خط لوله گاز و نفت متصل است و اسرائیل از آن برای صادرات مواد شیمیایی و محصولات انرژی استفاده می‌کند که آن را به محوری کلیدی در استراتژی انرژی این رژیم در شرق مدیترانه تبدیل کرده است.
گزارش‌ها حاکی از کاهش ۷۰درصدی ورود کشتی‌ها به بندر حیفا به دلیل تشدید تنش‌ها و حملات موشکی است. رژیم صهیونیستی در حال بررسی استفاده از بنادر کشورهای همسایه به‌عنوان جایگزین است، زیرا بندر حیفا اصلی‌ترین دروازه دریایی این رژیم برای تجارت جهانی محسوب می‌شود و توقف فعالیت آن می‌تواند منجر به کمبود کالاهای اساسی مانند مواد غذایی و دارو شود.
بندر حیفا که ۷۰درصد آن متعلق به شرکت بنادر آدانی هند و ۳۰درصد آن در اختیار گروه گادوت رژیم صهیونیستی است، از نظر استراتژیک اهمیت بالایی دارد. تهدیدات گروه‌های مقاومت، از جمله یمن و حزب‌الله و همچنین خسارات وارده به زیرساخت‌های حیفا، مانند پالایشگاه نفت بازان، فشار بیشتری بر اقتصاد این رژیم وارد کرده است
برخی منابع بین‌المللی مانند بلومبرگ ادعا کرده‌اند که ترافیک تجاری در منطقه، به‌ویژه در تنگه‌هرمز، همچنان بدون وقفه ادامه دارد و تهدید مستقیمی برای کشتیرانی جهانی وجود ندارد. این اطلاعات نشان‌دهنده پیچیدگی وضعیت و تناقض در گزارش‌هاست، اما به‌طور کلی، توقف فعالیت‌های تجاری در بندر حیفا عمدتاً به دلایل امنیتی و حملات نظامی اخیر بوده است.
وضعیت بندر اشدود برای اقتصاد اسرائیل
بندر اشدود نیز با ظرفیت حدود ۲۳میلیون تن کالا و نقش حیاتی در واردات خودرو، موادغذایی و تجهیزات صنعتی، قلب تپنده واردات در جنوب فلسطین اشغالی به‌شمار می‌رود. این دوبندر مجموعاً نزدیک به ۷۰ تا ۸۰درصد از تجارت کانتینری کشور را پوشش می‌دهند. کارشناسان معتقدند که در صورت هدف قرار گرفتن همزمان بندرهای حیفا و اشدود، اسرائیل نه‌تنها دچار بحران اقتصادی خواهد شد، بلکه ادامه واردات کالاهای اساسی و صادرات محصولات فناورانه آن نیز ممکن است تا مرز توقف پیش برود. در جریان جنگ غزه، کاهش ۲۵ تا ۳۰درصدی فعالیت کانتینری و افزایش زمان تخلیه و بارگیری در بنادر، زنگ خطر جدی برای این رژیم بود.
حملات پهپادی به مسیرهای دریایی در دریای سرخ باعث شد فعالیت بندر ایلات به‌شدت کاهش یابد و کشتی‌ها مجبور به تغییر مسیر به حیفا و اشدود شوند، فشار مضاعفی بر زیرساخت‌های موجود وارد کرده و زمان تحویل کالاها را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داد. این اختلالات تنها به کندی زنجیره تأمین محدود نمی‌شود؛ افزایش هزینه بیمه کشتی‌ها، بالا رفتن نرخ واردات، کمبود کالاهای استراتژیک مانند سوخت، دارو و قطعات صنعتی و در نتیجه، افزایش قیمت‌ها و نارضایتی عمومی، از پیامدهای محتمل این بحران است. کارشناسان معتقدند که در صورت هدف قرار گرفتن همزمان بندرهای حیفا و اشدود، اسرائیل نه‌تنها دچار بحران اقتصادی خواهد شد، بلکه ادامه واردات کالاهای اساسی و صادرات محصولات فناورانه آن نیز ممکن است تا مرز توقف پیش برود؛ سناریویی که اقتصاد شکننده و وابسته اسرائیل تاب تحمل آن را ندارد.
بنادر رژیم صهیونیستی همچنین پاشنه‌آشیل واقعی آن هستند و در صورت تبدیل آن‌ها به منطقه جنگی و توقف تجاری آن‌ها، اقتصاد آن‌ها تاب‌آوری کوتاه مدتی خواهد داشت. از سوی دیگر، نسبت بدهی عمومی به تولید ناخالص داخلی که معیاری کلیدی برای سلامت اقتصادی و مالی است، در پایان سال ۲۰۲۴ برای این رژیم به ۶۹درصد افزایش یافت، زیرا نیازها و هزینه‌های وام برای تأمین مالی جنگ افزایش یافته بود که اخلال در عملکرد بنادر دریایی این رژیم همراه با محاصره هوایی، طی چند روز، اقتصاد آن را فروخواهد پاشید.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، همه چیز از همان نخستین روزهای پاسخ موشکی ایران به حملات نظامی تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی آغاز شد؛ آنجا که موشک‌های ایرانی به سوی برخی زیرساخت‌های اقتصادی و بنادر اسرائیل و به‌ویژه بندر حیفا شلیک شد. عبور موشک‌های ایرانی و به هدف نشستن آن‌ها طی روزهای گذشته بحران‌های مختلفی را در سرزمین‌های اشغالی ایجاد کرده است. از یک سو، مردم و مسئولان این حکومت سرگردان پناهگاه‌های شهری شده‌اند و از طرف دیگر با وارد آمدن آسیب به برخی زیرساخت‌های اقتصادی رژیم صهیونیستی، حالا چالش‌های بعدی خود را به نمایش می‌گذارند.
براساس رصد سایت Marine Traffic، تجارت در بندر حیفا متوقف شده و هیچ کشتی‌ای در آن پهلوگیری نمی‌کند؛ یعنی مسیر صادرات و واردات کالا بسته شده است. از طرف دیگر، برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که بیش از ۴۰کشتی کوچک و بزرگ در نزدیکی این بندر متوقف شده یا براساس ارزیابی ریسک بالا در طولانی‌مدت، ناچار به بازگشت شده‌اند. این در حالی است که از ۹۹درصد تجارت خارجی اسرائیل از طریق دریا انجام می‌شود و حیفا به‌عنوان مهم‌ترین دروازه ورود و خروج کالا، ستون‌فقرات اقتصادی این رژیم به‌شمار می‌رفت. در حال حاضر توقف عملکرد این بندر، تنها به معنی اختلال در جابه‌جایی کالا نیست، بلکه موجب گسست در زنجیرۀ تأمین کالاهای استراتژیک، کمبود دارو، سوخت، قطعات صنعتی و همچنین افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها خواهد شد. برخی تحلیلگران بر این باورند که بنادر اسرائیل (حیفا، اشدود و ایلات) به پاشنۀ آشیل واقعی آن تبدیل شده‌اند و هرگونه ناامنی در این نقاط می‌تواند موجودیت اقتصادی رژیم را به چالش بکشد.
خروج موقت مرسک از حیفا
روز جمعه بود که شرکت حمل‌ونقل کانتینری مرسک اعلام کرد که در بحبوحه تشدید درگیری‌های «اسرائیل» با ایران رفت‌وآمد کشتی‌ها به بندر حیفا را متوقف کرده است. این شرکت دانمارکی اعلام کرد، هیچ‌گونه اختلال دیگری در عملیات برنامه‌ریزی‌شده خود در منطقه تجربه نکرده است. براساس گزارش رویترز، بندر حیفا که در سال ۲۰۲۲ خصوصی شد، ۷۰درصد متعلق به شرکت «آدانی پورتس» هند و ۳۰درصد متعلق به «گروه اسرائیلی گادوت» است. «آدانی پورتس»، بازوی عملیاتی بندری «گروه آدانی» متعلق به گوتام آدانی، میلیاردر هندی است. این شرکت چهار بندر خارج از آب‌های هند را اداره می‌کند که بندر حیفا را هم شامل می‌شود. شهردار حیفا اذعان کرد، ۲نقطه راهبردی در این شهر در جریان حمله موشکی جدید ایران هدف قرار گرفته شده است.
رژیم صهیونیستی از بامداد جمعه 23خردادماه، اقدامات تجاوزکارانه را علیه ایران آغاز کرده که با پاسخ ایران روبه‌رو شده است. ایران، پنجشنبه اعلام کرد که حملات ترکیبی موشکی و پهپادی را به سایت‌های نظامی و صنعتی مرتبط با صنایع دفاعی رژیم صهیونیستی در حیفا و تل‌آویو انجام داده است. در این میان خبرگزاری ایسنا به نقل از جنبش جوانان فلسطین، در گزارشی استدلال کرده که مرسک فقط یک شرکت کشتیرانی نیست، بلکه نقش محوری در تولید و حمل‌ونقل تجهیزات نظامی دارد که ماشین جنگی رژیم صهیونیستی را فعال نگه می‌دارد. همچنین می‌گوید شواهد قانع‌کننده‌ای دارد که نشان‌دهنده دخالت عمیق این شرکت در تولید و مونتاژ تجهیزات نظامی و تسهیل حمل‌ونقل‌هایی است که تضمین می‌کند توانایی رزمی رژیم صهیونیستی در اوج خود باقی بماند.
تاثیر توقف فعالیت بندر حیفا
منطقه حیفا شامل کارخانه‌ها و شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه صنایع پتروشیمی است. «مجموعه‌بازان» که بزرگ‌ترین پالایشگاه اسرائیل را اداره و طیف وسیعی از محصولات صنعتی و کشاورزی را تولید می‌کند، نمونه بارز این اهمیت است. این بندر دارای مخازن عظیمی برای مواد خام پتروشیمی مانند آمونیاک، متانول و اتیلن است که اسرائیل آن‌ها را «ذخایر استراتژیک ملی» و پایه و اساس تولید کود و صنایع نظامی می‌داند. حیفا به شبکه‌های خط لوله گاز و نفت متصل است و اسرائیل از آن برای صادرات مواد شیمیایی و محصولات انرژی استفاده می‌کند که آن را به محوری کلیدی در استراتژی انرژی این رژیم در شرق مدیترانه تبدیل کرده است.
گزارش‌ها حاکی از کاهش ۷۰درصدی ورود کشتی‌ها به بندر حیفا به دلیل تشدید تنش‌ها و حملات موشکی است. رژیم صهیونیستی در حال بررسی استفاده از بنادر کشورهای همسایه به‌عنوان جایگزین است، زیرا بندر حیفا اصلی‌ترین دروازه دریایی این رژیم برای تجارت جهانی محسوب می‌شود و توقف فعالیت آن می‌تواند منجر به کمبود کالاهای اساسی مانند مواد غذایی و دارو شود.
بندر حیفا که ۷۰درصد آن متعلق به شرکت بنادر آدانی هند و ۳۰درصد آن در اختیار گروه گادوت رژیم صهیونیستی است، از نظر استراتژیک اهمیت بالایی دارد. تهدیدات گروه‌های مقاومت، از جمله یمن و حزب‌الله و همچنین خسارات وارده به زیرساخت‌های حیفا، مانند پالایشگاه نفت بازان، فشار بیشتری بر اقتصاد این رژیم وارد کرده است
برخی منابع بین‌المللی مانند بلومبرگ ادعا کرده‌اند که ترافیک تجاری در منطقه، به‌ویژه در تنگه‌هرمز، همچنان بدون وقفه ادامه دارد و تهدید مستقیمی برای کشتیرانی جهانی وجود ندارد. این اطلاعات نشان‌دهنده پیچیدگی وضعیت و تناقض در گزارش‌هاست، اما به‌طور کلی، توقف فعالیت‌های تجاری در بندر حیفا عمدتاً به دلایل امنیتی و حملات نظامی اخیر بوده است.
وضعیت بندر اشدود برای اقتصاد اسرائیل
بندر اشدود نیز با ظرفیت حدود ۲۳میلیون تن کالا و نقش حیاتی در واردات خودرو، موادغذایی و تجهیزات صنعتی، قلب تپنده واردات در جنوب فلسطین اشغالی به‌شمار می‌رود. این دوبندر مجموعاً نزدیک به ۷۰ تا ۸۰درصد از تجارت کانتینری کشور را پوشش می‌دهند. کارشناسان معتقدند که در صورت هدف قرار گرفتن همزمان بندرهای حیفا و اشدود، اسرائیل نه‌تنها دچار بحران اقتصادی خواهد شد، بلکه ادامه واردات کالاهای اساسی و صادرات محصولات فناورانه آن نیز ممکن است تا مرز توقف پیش برود. در جریان جنگ غزه، کاهش ۲۵ تا ۳۰درصدی فعالیت کانتینری و افزایش زمان تخلیه و بارگیری در بنادر، زنگ خطر جدی برای این رژیم بود.
حملات پهپادی به مسیرهای دریایی در دریای سرخ باعث شد فعالیت بندر ایلات به‌شدت کاهش یابد و کشتی‌ها مجبور به تغییر مسیر به حیفا و اشدود شوند، فشار مضاعفی بر زیرساخت‌های موجود وارد کرده و زمان تحویل کالاها را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داد. این اختلالات تنها به کندی زنجیره تأمین محدود نمی‌شود؛ افزایش هزینه بیمه کشتی‌ها، بالا رفتن نرخ واردات، کمبود کالاهای استراتژیک مانند سوخت، دارو و قطعات صنعتی و در نتیجه، افزایش قیمت‌ها و نارضایتی عمومی، از پیامدهای محتمل این بحران است. کارشناسان معتقدند که در صورت هدف قرار گرفتن همزمان بندرهای حیفا و اشدود، اسرائیل نه‌تنها دچار بحران اقتصادی خواهد شد، بلکه ادامه واردات کالاهای اساسی و صادرات محصولات فناورانه آن نیز ممکن است تا مرز توقف پیش برود؛ سناریویی که اقتصاد شکننده و وابسته اسرائیل تاب تحمل آن را ندارد.
بنادر رژیم صهیونیستی همچنین پاشنه‌آشیل واقعی آن هستند و در صورت تبدیل آن‌ها به منطقه جنگی و توقف تجاری آن‌ها، اقتصاد آن‌ها تاب‌آوری کوتاه مدتی خواهد داشت. از سوی دیگر، نسبت بدهی عمومی به تولید ناخالص داخلی که معیاری کلیدی برای سلامت اقتصادی و مالی است، در پایان سال ۲۰۲۴ برای این رژیم به ۶۹درصد افزایش یافت، زیرا نیازها و هزینه‌های وام برای تأمین مالی جنگ افزایش یافته بود که اخلال در عملکرد بنادر دریایی این رژیم همراه با محاصره هوایی، طی چند روز، اقتصاد آن را فروخواهد پاشید.