«روزنامه سرآمد» بررسی می‌کند؛
«گرینلند» در سایه رویکردهای جدید اقتصادی آمریکا
انگیزه‌های تحولات جدید و رویکرد چندجانبه ترامپ
گروه اقتصاد بین‌الملل- توحید ورستان- دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بارها علاقه خود را به تصاحب گرینلند، چه از طریق فشار اقتصادی و چه از طریق نیروی نظامی، تکرار کرده و آن را برای حفظ امنیت ملی ایالات متحده و مقابله با نفوذ رو به رشد چین و روسیه در قطب شمال حیاتی توصیف کرده است. در این راستا، جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا از این ایده حمایت می‌کنند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، طرح ترامپ در مورد گرینلند چیز جدیدی نیست: او در دوره اول ریاست جمهوری خود پیشنهاد خرید این جزیره را داد که با تمسخر گسترده روبه‌رو شد. ایالات متحده در حال تغییر موقعیت استراتژیک خود در قطب شمال است، اقدامی که پیامدهای جهانی دارد. این تغییر نشان‌دهنده یک اقدام حساب‌شده با پیامدهای گسترده است که بر پویایی ژئوپلیتیکی، روابط بین‌الملل و آینده این جزیره حیاتی استراتژیک تأثیر می‌گذارد.
تصمیم پنتاگون برای انتقال نظارت نظامی گرینلند ناشی از تلاقی الزامات استراتژیک است:
۱- تقویت قابلیت‌های دفاع موشکی ایالات متحده: موقعیت جغرافیایی گرینلند، نقطه دید بسیار مهمی برای نظارت بر منطقه قطب شمال ارائه می‌دهد و حضور آن، هشدار اولیه در برابر تهدیدات احتمالی را فراهم می‌کند. این انتقال با تلاش‌ها برای تقویت سیستم‌های دفاع موشکی، گسترش پوشش راداری در قطب شمال و افزایش توانایی شناسایی و پاسخ به حملات احتمالی همسو است. بازدید مقامات کلیدی از پایگاه هوایی «تول» در مارس ۲۰۲۵، اهمیت راهبردی این تأسیسات را نمایان می‌کند.
2- مقابله با نفوذ فزاینده چین و روسیه: قطب شمال به سرعت در حال تبدیل‌شدن به صحنه رقابت ژئوپلیتیکی است. ایالات متحده به‌دنبال مقابله با حضور نظامی فزاینده روسیه بوده که در حال ساخت پایگاه‌ها و بنادر نظامی است و همچنین افزایش حضور چین در منطقه است. این اقدام راهبردی با هدف تقویت نفوذ آمریکا و محافظت از منافع آن در مواجهه با نفوذ رو به افزایش این کشورهای رقیب انجام می‌شود.
۳- تضمین دسترسی به مواد معدنی کمیاب: گرینلند ذخایر قابل‌توجهی از مواد معدنی کمیاب دارد که اجزای ضروری برای صنایع مدرن مختلف هستند. این مانور استراتژیک با هدف تضمین دسترسی به این منابع حیاتی، به‌ویژه با توجه به محدودیت‌های چین در صادرات این مواد معدنی به ایالات متحده، انجام می‌شود. این اقدام در راستای کاهش وابستگی ایالات متحده به چین برای این مواد حیاتی است.
۴- حفظ امنیت ملی ایالات متحده: ایالات متحده، گرینلند را به‌عنوان عنصری حیاتی در استراتژی امنیت ملی خود می‌بیند. همچنین این کشور با ادغام بیشتر این جزیره در فرماندهی شمالی ایالات متحده، قصد دارد محیط دفاعی خود را تقویت کند که منعکس‌کننده رویکرد ادغامی با کانادا و مکزیک محسوب می‌شود. این رویکرد، قصد ایالات متحده برای کنترل قطب شمال و مقابله با تهدیدات بالقوه ناشی از شمال را آشکار می‌کند.
۵- تقویت نفوذ ایالات متحده در گرینلند: تغییر کنترل نظامی به ایالات متحده اجازه می‌دهد تا حضور خود را تقویت کرده و روابط خود را با گرینلند تقویت کند. اگرچه این منطقه یک قلمرو خودمختار دانمارک است، اما دولت محلی خود را دارد. این اقدام می‌تواند روابط نزدیک‌تری بین واشنگتن و گرینلند ایجاد کند و به‌طور بالقوه بر مسیر آینده این جزیره تأثیر بگذارد.
پیامدهای بالقوه اثر رویکرد
این مانور استراتژیک احتمالاً چندین پیامد قابل‌توجه را به‌دنبال خواهد داشت:
1-روابط تیره با کپنهاگ: این تصمیم احتمالا منجر به تنش بین ایالات متحده و دانمارک شود. دانمارک می‌تواند این تغییر را گامی به سوی جدایی گرینلند تلقی کرده و نگرانی‌هایی را در مورد نیات آمریکا در مورد حاکمیت این جزیره ایجاد کند.
۲- اختلافات داخلی در گرینلند: این انتقال می‌تواند اختلافات داخلی در گرینلند را عمیق‌تر کند. موافقان ممکن است آن را فرصتی برای استقلال بیشتر از دانمارک و رشد اقتصادی بدانند، در حالی‌که مخالفان احتمالا از تبدیل‌شدن این جزیره به نقطه کانونی درگیری‌های جهانی بیم داشته باشند.
۳- افزایش همکاری استراتژیک ایالات متحده و گرینلند: انتظار می‌رود همکاری نظامی و استراتژیک قوی‌تری بین ایالات متحده و گرینلند، با افزایش سرمایه‌گذاری‌های ایالات متحده در زیرساخت‌های نظامی، توافق‌نامه‌های امنیتی و رزمایش‌های نظامی مشترک، ایجاد شود. این امر شامل تبدیل گرینلند به یک قطب کلیدی برای دفاع موشکی و نظارت خواهد بود.
۴- توسعه اقتصادی در گرینلند: ایالات متحده ممکن است سرمایه‌گذاری در بخش‌های حیاتی مانند معدن، انرژی و زیرساخت‌ها را افزایش دهد. این امر با هدف تنوع‌بخشی به اقتصاد گرینلند و حمایت از استقلال آن، تقویت روابط اقتصادی و احتمالاً دامن زدن به درخواست‌ها برای استقلال بیشتر انجام خواهد شد.
نتیجه‌گیری قمار واشنگتن
انتقال نظارت نظامی بر گرینلند، نشان‌دهنده یک اقدام استراتژیک مهم از سوی ایالات متحده است. این صرفاً یک تغییر در ساختار فرماندهی نیست، بلکه یک قمار حساب‌شده برای ارتقای جایگاه ایالات متحده در منطقه قطب شمال غنی از منابع و به‌طور فزاینده مورد مناقشه است. هدف از این تصمیم، مقابله با قدرت‌های رقیب، تأمین منابع حیاتی و تضمین امنیت ملی ایالات متحده در عصری از پویایی‌های جهانی در حال تحول است. موفقیت این تغییر استراتژیک و تأثیر نهایی آن بر چشم‌انداز ژئوپلیتیکی، هنوز مشخص نیست.
باید توجه داشت که اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی این جزیره و همچنین اهمیت منابع طبیعی گرینلند همچنان رو به افزایش است. گرینلند منبع بالقوه‌ای از مواد معدنی، از جمله ۳۹ماده معدنی از ۵۰ماده معدنی و ذخایر بزرگی از عناصر خاکی کمیاب (REEs)، سرب، روی، نقره و زغال‌سنگ، آهن، اورانیوم، مس، ده‌ها میلیارد بشکه نفت و گاز کشف نشده، ذخایر فراساحلی، 20درصد از آب شیرین جهان و غیره است.
در سال ۲۰۲۳، گرینلند تنها دومعدن فعال داشت و استخراج معادن همچنان چالش‌برانگیز و بحث‌برانگیز است. اگرچه ملاحظات اقلیمی و زیست‌محیطی، بهره‌برداری از منابع را محدود کرده است، اما ذوب‌شدن یخ‌ها، ذخایر معدنی و هیدروکربنی گرینلند را قابل دسترس‌تر و توجه سرمایه‌گذاران و بازیگران را به خود جلب کرده است.
گروه اقتصاد بین‌الملل- توحید ورستان- دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بارها علاقه خود را به تصاحب گرینلند، چه از طریق فشار اقتصادی و چه از طریق نیروی نظامی، تکرار کرده و آن را برای حفظ امنیت ملی ایالات متحده و مقابله با نفوذ رو به رشد چین و روسیه در قطب شمال حیاتی توصیف کرده است. در این راستا، جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا از این ایده حمایت می‌کنند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، طرح ترامپ در مورد گرینلند چیز جدیدی نیست: او در دوره اول ریاست جمهوری خود پیشنهاد خرید این جزیره را داد که با تمسخر گسترده روبه‌رو شد. ایالات متحده در حال تغییر موقعیت استراتژیک خود در قطب شمال است، اقدامی که پیامدهای جهانی دارد. این تغییر نشان‌دهنده یک اقدام حساب‌شده با پیامدهای گسترده است که بر پویایی ژئوپلیتیکی، روابط بین‌الملل و آینده این جزیره حیاتی استراتژیک تأثیر می‌گذارد.
تصمیم پنتاگون برای انتقال نظارت نظامی گرینلند ناشی از تلاقی الزامات استراتژیک است:
۱- تقویت قابلیت‌های دفاع موشکی ایالات متحده: موقعیت جغرافیایی گرینلند، نقطه دید بسیار مهمی برای نظارت بر منطقه قطب شمال ارائه می‌دهد و حضور آن، هشدار اولیه در برابر تهدیدات احتمالی را فراهم می‌کند. این انتقال با تلاش‌ها برای تقویت سیستم‌های دفاع موشکی، گسترش پوشش راداری در قطب شمال و افزایش توانایی شناسایی و پاسخ به حملات احتمالی همسو است. بازدید مقامات کلیدی از پایگاه هوایی «تول» در مارس ۲۰۲۵، اهمیت راهبردی این تأسیسات را نمایان می‌کند.
2- مقابله با نفوذ فزاینده چین و روسیه: قطب شمال به سرعت در حال تبدیل‌شدن به صحنه رقابت ژئوپلیتیکی است. ایالات متحده به‌دنبال مقابله با حضور نظامی فزاینده روسیه بوده که در حال ساخت پایگاه‌ها و بنادر نظامی است و همچنین افزایش حضور چین در منطقه است. این اقدام راهبردی با هدف تقویت نفوذ آمریکا و محافظت از منافع آن در مواجهه با نفوذ رو به افزایش این کشورهای رقیب انجام می‌شود.
۳- تضمین دسترسی به مواد معدنی کمیاب: گرینلند ذخایر قابل‌توجهی از مواد معدنی کمیاب دارد که اجزای ضروری برای صنایع مدرن مختلف هستند. این مانور استراتژیک با هدف تضمین دسترسی به این منابع حیاتی، به‌ویژه با توجه به محدودیت‌های چین در صادرات این مواد معدنی به ایالات متحده، انجام می‌شود. این اقدام در راستای کاهش وابستگی ایالات متحده به چین برای این مواد حیاتی است.
۴- حفظ امنیت ملی ایالات متحده: ایالات متحده، گرینلند را به‌عنوان عنصری حیاتی در استراتژی امنیت ملی خود می‌بیند. همچنین این کشور با ادغام بیشتر این جزیره در فرماندهی شمالی ایالات متحده، قصد دارد محیط دفاعی خود را تقویت کند که منعکس‌کننده رویکرد ادغامی با کانادا و مکزیک محسوب می‌شود. این رویکرد، قصد ایالات متحده برای کنترل قطب شمال و مقابله با تهدیدات بالقوه ناشی از شمال را آشکار می‌کند.
۵- تقویت نفوذ ایالات متحده در گرینلند: تغییر کنترل نظامی به ایالات متحده اجازه می‌دهد تا حضور خود را تقویت کرده و روابط خود را با گرینلند تقویت کند. اگرچه این منطقه یک قلمرو خودمختار دانمارک است، اما دولت محلی خود را دارد. این اقدام می‌تواند روابط نزدیک‌تری بین واشنگتن و گرینلند ایجاد کند و به‌طور بالقوه بر مسیر آینده این جزیره تأثیر بگذارد.
پیامدهای بالقوه اثر رویکرد
این مانور استراتژیک احتمالاً چندین پیامد قابل‌توجه را به‌دنبال خواهد داشت:
1-روابط تیره با کپنهاگ: این تصمیم احتمالا منجر به تنش بین ایالات متحده و دانمارک شود. دانمارک می‌تواند این تغییر را گامی به سوی جدایی گرینلند تلقی کرده و نگرانی‌هایی را در مورد نیات آمریکا در مورد حاکمیت این جزیره ایجاد کند.
۲- اختلافات داخلی در گرینلند: این انتقال می‌تواند اختلافات داخلی در گرینلند را عمیق‌تر کند. موافقان ممکن است آن را فرصتی برای استقلال بیشتر از دانمارک و رشد اقتصادی بدانند، در حالی‌که مخالفان احتمالا از تبدیل‌شدن این جزیره به نقطه کانونی درگیری‌های جهانی بیم داشته باشند.
۳- افزایش همکاری استراتژیک ایالات متحده و گرینلند: انتظار می‌رود همکاری نظامی و استراتژیک قوی‌تری بین ایالات متحده و گرینلند، با افزایش سرمایه‌گذاری‌های ایالات متحده در زیرساخت‌های نظامی، توافق‌نامه‌های امنیتی و رزمایش‌های نظامی مشترک، ایجاد شود. این امر شامل تبدیل گرینلند به یک قطب کلیدی برای دفاع موشکی و نظارت خواهد بود.
۴- توسعه اقتصادی در گرینلند: ایالات متحده ممکن است سرمایه‌گذاری در بخش‌های حیاتی مانند معدن، انرژی و زیرساخت‌ها را افزایش دهد. این امر با هدف تنوع‌بخشی به اقتصاد گرینلند و حمایت از استقلال آن، تقویت روابط اقتصادی و احتمالاً دامن زدن به درخواست‌ها برای استقلال بیشتر انجام خواهد شد.
نتیجه‌گیری قمار واشنگتن
انتقال نظارت نظامی بر گرینلند، نشان‌دهنده یک اقدام استراتژیک مهم از سوی ایالات متحده است. این صرفاً یک تغییر در ساختار فرماندهی نیست، بلکه یک قمار حساب‌شده برای ارتقای جایگاه ایالات متحده در منطقه قطب شمال غنی از منابع و به‌طور فزاینده مورد مناقشه است. هدف از این تصمیم، مقابله با قدرت‌های رقیب، تأمین منابع حیاتی و تضمین امنیت ملی ایالات متحده در عصری از پویایی‌های جهانی در حال تحول است. موفقیت این تغییر استراتژیک و تأثیر نهایی آن بر چشم‌انداز ژئوپلیتیکی، هنوز مشخص نیست.
باید توجه داشت که اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی این جزیره و همچنین اهمیت منابع طبیعی گرینلند همچنان رو به افزایش است. گرینلند منبع بالقوه‌ای از مواد معدنی، از جمله ۳۹ماده معدنی از ۵۰ماده معدنی و ذخایر بزرگی از عناصر خاکی کمیاب (REEs)، سرب، روی، نقره و زغال‌سنگ، آهن، اورانیوم، مس، ده‌ها میلیارد بشکه نفت و گاز کشف نشده، ذخایر فراساحلی، 20درصد از آب شیرین جهان و غیره است.
در سال ۲۰۲۳، گرینلند تنها دومعدن فعال داشت و استخراج معادن همچنان چالش‌برانگیز و بحث‌برانگیز است. اگرچه ملاحظات اقلیمی و زیست‌محیطی، بهره‌برداری از منابع را محدود کرده است، اما ذوب‌شدن یخ‌ها، ذخایر معدنی و هیدروکربنی گرینلند را قابل دسترس‌تر و توجه سرمایه‌گذاران و بازیگران را به خود جلب کرده است.