«روزنامه سرآمد» گزارش میدهد؛
اختلال کشتیرانی در دومین رودخانه بزرگ اروپا
تشدید بحران کاهش سطح آب دریاها و رودها در قاره سبز
گروه اقتصاد دریا- بحران کاهش سطح آب دریاها و رودخانهها در همه جای کرهزمین در حال خودنمایی است. از چندسال پیش موضوع کاهش سطح آب در رود راین بهعنوان دومین رودخانه بزرگ قاره اروپا و یکی از بزرگترین رودخانههای اقتصادی در قاره سبز موردتوجه کارشناسان و بهویژه فعالان اقتصادی و صنعتی در این قاره قرار گرفت. باوجود برنامهریزیهای مختلفی که از سوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا و همچنین تشکلهای محیطزیستی صورت گرفت، اما این روزها اخباری درباره تشدید بحران کاهش سطح آب این رودخانه در رسانهها منعکس شده است. در این میان گزارشهای منتشرشده از سوی رسانههای مختلف حاکی از آن است که کاهش سطح آب در رودخانه راین طی روزهای گذشته به حدی رسیده که تردد کشتیها در این رودخانه را با اختلال مواجه کرده است.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، رودخانه راین یکی از مهمترین رودخانههای اروپاست که از سوئیس آغاز میشود و به هلند میریزد. آلمان و هلند از جمله کشورهایی هستند که در مدیریت این رودخانه بهخوبی همکاری کردهاند. کمیته «راین» از سال1950 تشکیل شده و شامل کشورهایی است که در حوضه این رودخانه قرار دارند. این کمیته به حل مشکلات مربوط به کیفیت آب، سیلابها و استفادههای مختلف از آب پرداخته و به توافقهای مشترکی برای حفاظت از این رودخانه دست یافته است. براساس توافقها، حقوق کشورهای بالادست و پاییندست در این رودخانه رعایت شده است.
رودخانه راین با ۱٬۳۲۰کیلومتر طول، یکی از طویلترین و مهمترین رودهای اروپاست که با سرچشمه گرفتن از کوههای آلپ از کشورهای سوئیس، آلمان، فرانسه و هلند و لیختناشتاین و اتریش عبور میکند. حدود ۸۳۳کیلومتر از درازای رود راین قابل کشتیرانی است و این امر به اهمیت این رود در زندگی مردمان پیرامون آن افزوده است. «راین» دومین رودخانه بزرگ در مرکز و غرب اروپا بعد از رودخانه دانوب است.
اختلال در کشتیرانی رودخانه راین
روز دوشنبه هفته جاری بود که خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی اعلام کرد که پایین بودن سطح آب، کشتیرانی را در طول رودخانه در جنوب دویسبورگ و کلن محدود کرده است. در کاوب، کشتیهای باری فقط میتوانستند با حدود ۵۰درصد ظرفیت کامل و در دویسبورگ و کلن بین ۴۰ تا ۵۰درصد ظرفیت کامل حرکت کنند. آب کمعمق باعث میشود که اپراتورهای کشتی برای جبران عدمتوانایی کشتیها در حرکت با بار کامل، به کشتیهای اضافی برای جابهجایی محمولهها نیاز پیدا کنند که هزینه اضافی بر نرخ حمل بار ایجاد کرده و هزینههای صاحبان بار را افزایش میدهد. به گفته معاملهگران، محمولهها تحویل داده میشوند و بارها به جای یک کشتی، توسط چندین کشتی حمل میشوند.
«راین» یک مسیر مهم کشتیرانی برای کالاهایی مانند غلات، مواد معدنی، سنگ معدن، زغالسنگ و فرآوردههای نفتی، از جمله نفت گرمایشی است. هفته جاری، دوباره موج گرمای شدیدی در بخشهایی از آلمان، از جمله در منطقه راین، پیشبینی میشود و دمای هوا در کلن ممکن است به ۴۰درجه سانتیگراد برسد. معاملهگران گفتند که هیچ بهبودی فوری در این وضعیت دیده نمیشود و سطح آب ممکن است بیشتر کاهش یابد. براساس گزارش رویترز، شرکتهای آلمانی همچنین در تابستان ۲۰۲۲ میلادی، پس از خشکسالی و موج گرمای شدید که به پایین آمدن غیرمعمول سطح آب در رودخانه راین منجر شد، با محدودیتهای عرضه و مشکلات تولید مواجه شدند.
سیمای حملونقل آبی از طریق راین
رودخانه راین که یکی از مسیرهای اصلی حملونقل در اروپاست، بهزودی به خاطر کاهش سطح آب قابل کشتیرانی نخواهد بود و همین امر عرضه زغالسنگ و محصولات نفتی در اروپا را محدود خواهد کرد. بهگزارش اویلپرایس، عرضه سوختهایی مانند زغالسنگ و محصولات نفتی در اروپا طی روزهای آینده بهخاطر پایین آمدن سطح آب در رودخانه راین بیش از پیش مختل خواهد شد. رود راین که یکی از مسیرهای اصلی حملونقل در اروپاست، بهزودی بهخاطر کاهش سطح آب، قابل کشتیرانی نخواهد بود. سطح خطرناک پایین آب در این رودخانه یادآوری دوره خشکسالی است که باعث توقف استفاده از آن برای حمل بار به مدت 6ماه در سال ۲۰۱۸ شد.
مقامها و صاحبان صنایع در آلمان هشدار دادند که رود راین آلمان که یکی از اصلیترین آبراههها در اروپاست تنها چندروز تا بستهشدن به روی ترافیک تجاری فاصله دارد که دلیل آن سطح بسیار پایین آب بهخاطر خشکسالی است. این رودخانه یکی از مسیرهای اصلی حملونقل محصولات نفتی در اروپاست که از شمال شرق در سوئیس آغاز شده و پس از گذشتن از آلمان، فرانسه و هلند به دریای شمال میریزد. بهدلیل موج گرما و خشکسالی تابستان امسال در اروپا، سطح آب رودخانه راین به قدری پایین آمده که برای عبور کشتیهای حامل محصولات نفتی مناسب نیست. به همین دلیل کشتیها مجبورند حجم بار خود را کم کنند تا وزن آنها برای عبور از این رودخانه کاهش پیدا کند که این موضوع متعاقبا سبب افزایش هزینههای کشتیرانی و محمولههای زغالسنگ و سوخت شده است.
روزنامه گاردین پیش از این در گزارشی نوشته بود که یکی از بزرگترین شرکتهای گاز آلمان هشدار داد، بحران قریبالوقوع خشکسالی میتواند شرکتهای انرژی را وادار به کاهش تولیدات خود کند. اکثریت نزدیک به ۲۰۰میلیون تُن محموله حملشده در رودخانههای آلمان، از زغالسنگ گرفته تا قطعات خودرو، غذا و مواد شیمیایی، در رودخانه راین حمل میشود. در نتیجه، تولید برق در آلمان تحت تاثیر قرار گرفته است. سطح آب در مسیر کواب در آلمان در حال حاضر به کمتر از آستانه ۴۰سانتیمتر که برای حملونقل مناسب است، رسیده و انتظار میرود طی روزهای آینده پایینتر هم بیاید. بخشی از حملونقل کالاها از طریق مسیرهای ریلی انجام میشود که تامین زغالسنگ و سوخت را برای اروپا سخت کرده است.
پایین آمدن سطح آب در رودخانه راین مدتهاست عرضه زغالسنگ را تحت تاثیر قرارداده و باعث بالا رفتن شدید قیمت برق در آلمان شده است. بزرگترین اقتصاد اروپا مدتهاست تولید برق از نیروگاههای زغالسنگ خود را برای صرفهجویی در مصرف گاز افزایش داده است، اما به نظر میرسد تولید در دونیروگاه زغالسنگ این کشور تا هفته اول سپتامبر به خاطر عرضه محدود زغالسنگ از طریق رودخانه راین کاهش یابد.
هزینههای کاهش سطح آب راین
برای اقتصاد آلمان
اداره آبراه و کشتیرانی شهر کلن آلمان گفته است که «سطح غیرمعمول پایین» در این فصل از سال به این معنی است که لنجها مجبور هستند محمولههای خود را کاهش دهند تا بتوانند در رودخانه حرکت کنند. این امر باعث افزایش قیمت و کاهش سرعت حملونقل کالا میشود. این مسئله نگرانی مهمی را ایجاد میکند، زیرا آلمان اکنون به دلیل کاهش ۸۰درصدی واردات گاز از روسیه به خاطر جنگ اوکراین خود را آماده سهمیهبندی در بخش انرژی در فصل زمستان میکند. در این میان، یک موسسه تحقیقاتی آلمانی تحت عنوان هیدرولوژی در گزارشی نسبت به کاهش سطح آب رودخانه راین در این کشور هشدار داده است. به گفته این موسسه، در بعضی از نقاط رودخانه راین سطح آن تنها ۳۸سانتیمتر از بستر رودخانه فاصل دارد و به نظر کارشناسان این مسئله یک فاجعه زیستمحیطی محسوب میشود. تخمین زده میشود کاهش سطح آب تا ابتدای هفته آینده ادامه داشته باشد. رودخانه راین نقش حیاتی در صنعت آلمان دارد و بسیاری از مواد اولیه و سوخت موردنیاز این صنایع از طریق این رودخانه منتقل میشود. گفته میشود در حال حاضر کشتیها و قایقها با یکسوم یا نیمی از ظرفیت خود کار میکنند.