«روزنامه سرآمد»گزارش می‌دهد؛
شبکه ریلی در ایستگاه صفر مرزی شلمچه
سیمای اتصال ریلی ایران و عراق در چشم‌انداز آینده
گروه حمل‌ونقل- امید اسماعیلی- در حالی‌که طی روزهای گذشته مسئولان وزارت راه و شهرسازی از برنامه‌های خود برای تسهیل سفر زائران اربعین حسینی در سال‌جاری صحبت کرده و نیمه تیرماه را به‌عنوان زمان برنامه‌ریزی‌شده برای پیش‌فروش بلیت‌های قطار اعلام کرده‌اند، اما حالا جبارعلی ذاکری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که در ایام اربعین امسال دوخط و یک‌سکو در ایستگاه صفر مرزی ریلی شلمچه احداث و به بهره‌برداری خواهد رسید.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، قرار است پروژه‌های ریلی میان ایران و عراق با سرعت بیشتری نسبت به گذشته پیگیری و اجرایی شود. برای رسیدن به سرعت بیشتر در تکمیل پروژه‌های ریلی مشترک دوکشور، مدتی قبل بود که پیشنهاد تشکیل کارگروهی فنی بین راه‌آهن‌های ایران و عراق برای تسریع در تکمیل پروژه‌های مشترک از سوی مدیرعامل راه‌آهن در جلسه‌ای با مشاور امور راهبردی و اقتصادی نخست‌وزیر عراق عنوان شد. همچنین موضوع پیگیری وضعیت و سرعت گرفتن اجرای پروژه ریلی شلمچه-بصره یکی از مهم‌ترین برنامه‌های آخرین سفر فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم به کشور عراق در روزهای ابتدایی اردیبهشت‌ماه امسال بود.
تاثیر راه‌اندازی سریع‌تر این خط‌آهن برای تسهیل سفر زائران اربعین یکی از اولویت‌های دولت چهاردهم است که در دستور کار قرار دارد. وزیر راه و شهرسازی کشورمان این موضوع را در دیدارهای جداگانه با مسئولان دولت عراق مطرح و پیگیری کرده است. کارشناسان نیز معتقدند که احداث خط ریلی شلمچه-بصره به‌عنوان یکی از راهبردی‌ترین پروژه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، نقطه‌عطفی در توسعه روابط اقتصادی، ترانزیتی و زیارتی میان ایران و عراق محسوب می‌شود. این خط ریلی که با مشارکت دوکشور در حال اجراست، نه‌تنها گامی مهم در تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل منطقه‌ای به‌شمار می‌رود، بلکه با اتصال شبکه ریلی ایران به عمق بازار عراق، افق‌های تازه‌ای برای تبادل تجاری و فرهنگی میان دوملت می‌گشاید. برخی کارشناسان معتقدند، از جمله اهداف دیگر خط‌آهن شلمچه می‌تواند اتصال شبکه راه‌آهن ایران به خط‌آهن سوریه و سپس لبنان در یک چشم‌انداز بلندمدت‌تر و دسترسی ترانزیت ریلی به کشورهای منطقه دریای مدیترانه باشد.
برنامه‌های راه‌آهن برای تسهیل سفر اربعین
آنطور که پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده؛ ذاکری، مدیرعامل راه‌آهن در جلسه ستاد اربعین بر انجام اقدامات اجرایی راه‌آهن جهت ارائه هرچه مطلوب‌تر خدمات و آماده‌سازی ایستگاه‌های مسافری در ایام اربعین تاکید کرد و گفت: در سال‌جاری، افزایش ظرفیت نفر صندلی جهت ارائه خدمات بیشتر به زائران در دستور کار راه‌آهن قرار گرفته است. وی افزود: مقاصد قطارهای فوق‌العاده به ایستگاه‌های خرمشهر، کرمانشاه و همدان جهت خدمات‌رسانی به زائران پیش‌بینی شده تا امکان خروج زائران از مرزهای شلمچه-خسروی-چزابه فراهم شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به خط‌آهن شلمچه-بصره تاکید کرد: با توجه به تعهد طرف عراقی، امیدواریم پروژه مسیر ریلی شلمچه–بصره، سال آینده به بهره‌برداری برسد. ذاکری تصریح کرد: خوشبختانه هم‌اکنون خطوط ریلی به مرز صفر شلمچه رسیده و دوخط و یک‌سکوی ریلی نیز در ایستگاه صفر مرزی ریلی شلمچه در حال احداث است که تا اربعین به بهره‌برداری خواهد رسید. برپایی موکب‌های عزاداری، برنامه‌ریزی مناسب جهت انجام کارهای فرهنگی در داخل قطارها و ایستگاه‌ها، آماده‌سازی حداکثری واگن‌های مسافری و لکوموتیوها و تامین ریل‌باس به منظور ایجاد قطارهای فوق‌العاده از دیگر مواردی بود که مدیرعامل راه‌آهن بر انجام آن تاکید کرد.
اهمیت اتصال ریلی محور شلمچه - بصره
گفته شده که پروژه احداث راه‌آهن شلمچه-بصره از حدود ۴۰سال پیش طراحی شده است. در مورد عملیات اجرایی آن نیز گفته می‌شود از حدود ۲۰سال پیش تلاش‌ها در این راستا آغاز شد. به‌هرحال، در نهایت در دولت سیزدهم در ۱۱شهریورماه۱۴۰۲ عملیات اجرایی احداث این خط ریلی آغاز شد. طول مسیر پروژه شلمچه-بصره ۳۲کیلومتر است. در ۱۶کیلومتر از این مسیر نیاز به عملیات مین‌روبی است. همچنین اجرای این پروژه نیازمند احداث یک پل بازشو و متحرک روی رود اروند به طول ۸۸۰متر است که پیش‌بینی شده بین ۱۸ماه تا ۲سال کار احداث آن به طول انجامد. سرمایه موردنیاز کل این پروژه ۱۷۰میلیون دلار برآورد شده است.
یکی از مهم‌ترین اهداف از احداث این خط‌آهن، انتقال زائران ایرانی به عتبات‌مقدس در نجف و کربلا و بالعکس است. در اهداف اولیه، انتقال سالانه بیش از ۳میلیون زائر به عتبات‌عالیات از مسیر این خط راه‌آهن برنامه‌ریزی شده است. براساس آمارها، هر خط ریلی امکان جابه‌جایی سالانه ۱۰میلیون تن کالا را دارد که با راه‌اندازی این خط، سالانه بیش از ۲۰میلیون تن کالا جابه‌جا خواهد شد. حجم تجارت حدود ۱۱میلیارد یورویی کنونی بین دوکشور در صورت رفع موانع و تکمیل راه‌آهن شلمچه-بصره تا ۳۰میلیارد یورو قابل افزایش است.
به نظر می‌رسد متصل‌شدن شبکه راه‌آهن ایران به خط‌آهن عراق، گام نخست در جهت دسترسی به دریای مدیترانه به‌شمار می‌رود. دسترسی ایران به مدیترانه از این طریق می‌تواند کریدورهای بین‌المللی دیگر را نیز از دومسیر شمال‌شرق (گذرگاه اینچه‌برون و سرخس) و جنوب‌شرق (چابهار و سایر بنادر جنوبی ایران) به دریای مدیترانه متصل کند. این پروژه علاوه‌بر کمک به تجارت ایران و عراق موجب افزایش حجم تجارت ایران با سوریه، اردن و ۲۲کشور اروپایی و آفریقایی مستقر در سواحل مدیترانه خواهد شد.
چشم‌انداز اتصال ریلی ایران و عراق
اتصال ریلی ایران به عراق از 2مرز خسروی در کرمانشاه و شلمچه در خوزستان موردنظر است. خط ریلی سراسری تا شلمچه متصل است و برای اتصال به بصره در عراق ریل‌گذاری مسیر ۳۲کیلومتری باید انجام شود. در عراق نیز از شهر بصره تا شهرهایی از جمله کربلا و بغداد خطوط ریلی متصل هستند و در صورت اتصال مابین شلمچه تا بصره که طولی حدود ۳۲کیلومتر دارد، شبکه ریلی دوکشور به یکدیگر متصل خواهد شد. در این پروژه ۱۶ کیلومتر ابتدایی میادین مین پاکسازی‌نشده وجود دارد که مقرر شده طرف ایرانی مین‌روبی را انجام دهد. پس از آن حدود ۱۶کیلومتر خط ریلی عادی توسط طرف عراقی کشیده خواهد شد و نقطه انتهایی پروژه یک پل حدوداً هزارمتری با دهانه متحرک روی اروندرود (شط‌العرب) خواهد بود که مقرر شده است مطالعه و اجرا شود.
اتصال ریلی خسروی به راه‌آهن سراسری هنوز انجام نگرفته است. این خط ریلی باید از کرمانشاه به اسلام‌آباد و از اسلام‌آباد به خسروی برسد. کل پروژه راه‌آهن کرمانشاه-خسروی ۲۶۱کیلومتر است که نزدیک به ۴۰درصد پیشرفت دارد. فاز یک پروژه شامل قطعه کرمانشاه تا اسلام‌آباد غرب به طول ۱۱۰کیلومتر است که در بخش زیرسازی ۸۳درصد پیشرفت دارد. راه‌آهن سراسری سال۹۶ به کرمانشاه رسید. در سفر سال گذشته رئیس‌جمهور به استان کرمانشاه، مبلغ ۵۰۰میلیارد تومان برای اتمام پروژه راه‌آهن غرب از ایستگاه فیروزان تا خسروی اختصاص پیدا کرده که تاکنون بخشی از آن (حدود یک‌سوم) تخصیص یافته است. از مرز خسروی تا بغداد تنها ۱۸۹کیلومتر راه داریم و از شلمچه به بصره و سپس تا بغداد، ۶۰۰کیلومتر طول مسیر ریلی است. همچنین از مرز خسروی تا کربلا و نجف کمتر از ۳۰۰کیلومتر است.
گروه حمل‌ونقل- امید اسماعیلی- در حالی‌که طی روزهای گذشته مسئولان وزارت راه و شهرسازی از برنامه‌های خود برای تسهیل سفر زائران اربعین حسینی در سال‌جاری صحبت کرده و نیمه تیرماه را به‌عنوان زمان برنامه‌ریزی‌شده برای پیش‌فروش بلیت‌های قطار اعلام کرده‌اند، اما حالا جبارعلی ذاکری، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که در ایام اربعین امسال دوخط و یک‌سکو در ایستگاه صفر مرزی ریلی شلمچه احداث و به بهره‌برداری خواهد رسید.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، قرار است پروژه‌های ریلی میان ایران و عراق با سرعت بیشتری نسبت به گذشته پیگیری و اجرایی شود. برای رسیدن به سرعت بیشتر در تکمیل پروژه‌های ریلی مشترک دوکشور، مدتی قبل بود که پیشنهاد تشکیل کارگروهی فنی بین راه‌آهن‌های ایران و عراق برای تسریع در تکمیل پروژه‌های مشترک از سوی مدیرعامل راه‌آهن در جلسه‌ای با مشاور امور راهبردی و اقتصادی نخست‌وزیر عراق عنوان شد. همچنین موضوع پیگیری وضعیت و سرعت گرفتن اجرای پروژه ریلی شلمچه-بصره یکی از مهم‌ترین برنامه‌های آخرین سفر فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی دولت چهاردهم به کشور عراق در روزهای ابتدایی اردیبهشت‌ماه امسال بود.
تاثیر راه‌اندازی سریع‌تر این خط‌آهن برای تسهیل سفر زائران اربعین یکی از اولویت‌های دولت چهاردهم است که در دستور کار قرار دارد. وزیر راه و شهرسازی کشورمان این موضوع را در دیدارهای جداگانه با مسئولان دولت عراق مطرح و پیگیری کرده است. کارشناسان نیز معتقدند که احداث خط ریلی شلمچه-بصره به‌عنوان یکی از راهبردی‌ترین پروژه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، نقطه‌عطفی در توسعه روابط اقتصادی، ترانزیتی و زیارتی میان ایران و عراق محسوب می‌شود. این خط ریلی که با مشارکت دوکشور در حال اجراست، نه‌تنها گامی مهم در تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل منطقه‌ای به‌شمار می‌رود، بلکه با اتصال شبکه ریلی ایران به عمق بازار عراق، افق‌های تازه‌ای برای تبادل تجاری و فرهنگی میان دوملت می‌گشاید. برخی کارشناسان معتقدند، از جمله اهداف دیگر خط‌آهن شلمچه می‌تواند اتصال شبکه راه‌آهن ایران به خط‌آهن سوریه و سپس لبنان در یک چشم‌انداز بلندمدت‌تر و دسترسی ترانزیت ریلی به کشورهای منطقه دریای مدیترانه باشد.
برنامه‌های راه‌آهن برای تسهیل سفر اربعین
آنطور که پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده؛ ذاکری، مدیرعامل راه‌آهن در جلسه ستاد اربعین بر انجام اقدامات اجرایی راه‌آهن جهت ارائه هرچه مطلوب‌تر خدمات و آماده‌سازی ایستگاه‌های مسافری در ایام اربعین تاکید کرد و گفت: در سال‌جاری، افزایش ظرفیت نفر صندلی جهت ارائه خدمات بیشتر به زائران در دستور کار راه‌آهن قرار گرفته است. وی افزود: مقاصد قطارهای فوق‌العاده به ایستگاه‌های خرمشهر، کرمانشاه و همدان جهت خدمات‌رسانی به زائران پیش‌بینی شده تا امکان خروج زائران از مرزهای شلمچه-خسروی-چزابه فراهم شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به خط‌آهن شلمچه-بصره تاکید کرد: با توجه به تعهد طرف عراقی، امیدواریم پروژه مسیر ریلی شلمچه–بصره، سال آینده به بهره‌برداری برسد. ذاکری تصریح کرد: خوشبختانه هم‌اکنون خطوط ریلی به مرز صفر شلمچه رسیده و دوخط و یک‌سکوی ریلی نیز در ایستگاه صفر مرزی ریلی شلمچه در حال احداث است که تا اربعین به بهره‌برداری خواهد رسید. برپایی موکب‌های عزاداری، برنامه‌ریزی مناسب جهت انجام کارهای فرهنگی در داخل قطارها و ایستگاه‌ها، آماده‌سازی حداکثری واگن‌های مسافری و لکوموتیوها و تامین ریل‌باس به منظور ایجاد قطارهای فوق‌العاده از دیگر مواردی بود که مدیرعامل راه‌آهن بر انجام آن تاکید کرد.
اهمیت اتصال ریلی محور شلمچه - بصره
گفته شده که پروژه احداث راه‌آهن شلمچه-بصره از حدود ۴۰سال پیش طراحی شده است. در مورد عملیات اجرایی آن نیز گفته می‌شود از حدود ۲۰سال پیش تلاش‌ها در این راستا آغاز شد. به‌هرحال، در نهایت در دولت سیزدهم در ۱۱شهریورماه۱۴۰۲ عملیات اجرایی احداث این خط ریلی آغاز شد. طول مسیر پروژه شلمچه-بصره ۳۲کیلومتر است. در ۱۶کیلومتر از این مسیر نیاز به عملیات مین‌روبی است. همچنین اجرای این پروژه نیازمند احداث یک پل بازشو و متحرک روی رود اروند به طول ۸۸۰متر است که پیش‌بینی شده بین ۱۸ماه تا ۲سال کار احداث آن به طول انجامد. سرمایه موردنیاز کل این پروژه ۱۷۰میلیون دلار برآورد شده است.
یکی از مهم‌ترین اهداف از احداث این خط‌آهن، انتقال زائران ایرانی به عتبات‌مقدس در نجف و کربلا و بالعکس است. در اهداف اولیه، انتقال سالانه بیش از ۳میلیون زائر به عتبات‌عالیات از مسیر این خط راه‌آهن برنامه‌ریزی شده است. براساس آمارها، هر خط ریلی امکان جابه‌جایی سالانه ۱۰میلیون تن کالا را دارد که با راه‌اندازی این خط، سالانه بیش از ۲۰میلیون تن کالا جابه‌جا خواهد شد. حجم تجارت حدود ۱۱میلیارد یورویی کنونی بین دوکشور در صورت رفع موانع و تکمیل راه‌آهن شلمچه-بصره تا ۳۰میلیارد یورو قابل افزایش است.
به نظر می‌رسد متصل‌شدن شبکه راه‌آهن ایران به خط‌آهن عراق، گام نخست در جهت دسترسی به دریای مدیترانه به‌شمار می‌رود. دسترسی ایران به مدیترانه از این طریق می‌تواند کریدورهای بین‌المللی دیگر را نیز از دومسیر شمال‌شرق (گذرگاه اینچه‌برون و سرخس) و جنوب‌شرق (چابهار و سایر بنادر جنوبی ایران) به دریای مدیترانه متصل کند. این پروژه علاوه‌بر کمک به تجارت ایران و عراق موجب افزایش حجم تجارت ایران با سوریه، اردن و ۲۲کشور اروپایی و آفریقایی مستقر در سواحل مدیترانه خواهد شد.
چشم‌انداز اتصال ریلی ایران و عراق
اتصال ریلی ایران به عراق از 2مرز خسروی در کرمانشاه و شلمچه در خوزستان موردنظر است. خط ریلی سراسری تا شلمچه متصل است و برای اتصال به بصره در عراق ریل‌گذاری مسیر ۳۲کیلومتری باید انجام شود. در عراق نیز از شهر بصره تا شهرهایی از جمله کربلا و بغداد خطوط ریلی متصل هستند و در صورت اتصال مابین شلمچه تا بصره که طولی حدود ۳۲کیلومتر دارد، شبکه ریلی دوکشور به یکدیگر متصل خواهد شد. در این پروژه ۱۶ کیلومتر ابتدایی میادین مین پاکسازی‌نشده وجود دارد که مقرر شده طرف ایرانی مین‌روبی را انجام دهد. پس از آن حدود ۱۶کیلومتر خط ریلی عادی توسط طرف عراقی کشیده خواهد شد و نقطه انتهایی پروژه یک پل حدوداً هزارمتری با دهانه متحرک روی اروندرود (شط‌العرب) خواهد بود که مقرر شده است مطالعه و اجرا شود.
اتصال ریلی خسروی به راه‌آهن سراسری هنوز انجام نگرفته است. این خط ریلی باید از کرمانشاه به اسلام‌آباد و از اسلام‌آباد به خسروی برسد. کل پروژه راه‌آهن کرمانشاه-خسروی ۲۶۱کیلومتر است که نزدیک به ۴۰درصد پیشرفت دارد. فاز یک پروژه شامل قطعه کرمانشاه تا اسلام‌آباد غرب به طول ۱۱۰کیلومتر است که در بخش زیرسازی ۸۳درصد پیشرفت دارد. راه‌آهن سراسری سال۹۶ به کرمانشاه رسید. در سفر سال گذشته رئیس‌جمهور به استان کرمانشاه، مبلغ ۵۰۰میلیارد تومان برای اتمام پروژه راه‌آهن غرب از ایستگاه فیروزان تا خسروی اختصاص پیدا کرده که تاکنون بخشی از آن (حدود یک‌سوم) تخصیص یافته است. از مرز خسروی تا بغداد تنها ۱۸۹کیلومتر راه داریم و از شلمچه به بصره و سپس تا بغداد، ۶۰۰کیلومتر طول مسیر ریلی است. همچنین از مرز خسروی تا کربلا و نجف کمتر از ۳۰۰کیلومتر است.