«کنسرسیوم گردشگری» نوشدارویی برای پساجنگ
گروه گردشگری- سهیل مرتضوی- این روزها و بهویژه پس از پشت‌سر گذاشتن دوران جنگ 12روزه، مداخله بخش‌های دولتی در امور جهانگردی و گردشگری به واقعیتی انکارناشدنی و ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای ایجاد رونق در حوزه صنعت گردشگری ایران تبدیل شده است. دولت در عمل با ایجاد ثبات سیاسی، امنیت، وضع قوانین و چارچوب‌های مالی موردنیاز، ایجاد زیرساخت‌های اصلی همچون حمل‌ونقل، هتلینگ و پذیرایی و تلاش برای ترسیم چهره‌ای مقبول در عرصه بین‌المللی همواره در توسعه صنعت گردشگری نقش‌آفرینی می‌کند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، کارشناسان و فعالان حوزه گردشگری معتقدند که واگذاری تمامی مسئولیت‌های مرتبط با توسعه و رونق گردشگری به دولت یک اشتباه استراتژیک محسوب می‌شود، چراکه دولت‌ها فقط بخشی از بار را می‌توانند بر دوش بکشند و نقش کلیدی بخش خصوصی در این راستا را نباید نادیده گرفت. در چنین شرایطی است که ایجاد کنسرسیوم‌هایی متشکل از بخش‌های مختلف دولت و بخش خصوصی و با همراهی گروه‌های مردمی، برای ایجاد ظرفیت‌های بیشتر جهت رونق گردشگری به عنوان یکی از راه‌حل‌های کلیدی می‌تواند مورد توجه باشد.
تجربه کشورهای درگیر در منازعات نشان می‌دهد که گردشگری در مناطق جنگ‌زده تا6ماه پس از پایان بحران و در کشورهای همسایه تا حدود ۴۵روز، دچار رکود می‌شود. از آنجا که امنیت یکی از مؤلفه‌های کلیدی در انتخاب مقصد گردشگری است، این عامل در ایران و برخی کشورهای پیرامونی دچار چالش‌های جدی شده که پیامدهای آن بیش از همه بر دوش بخش خصوصی سنگینی می‌کند. شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه گردشگری معمولاً برنامه‌های راهبردی خود را در بازه‌های میان‌مدت و بلندمدت تنظیم کرده‌اند و ناپایداریهای منطقهای می‌تواند هم از منظر مالی و هم اعتبار بین‌المللی، به این برنامه‌ها لطمه جدی وارد
کند.
محمدفرزاد میرزاییقلعه، معاون توسعه گردشگری سازمان ایرانیان خارج از کشور در گفت‌وگو با «مهر» بیان کرد: بهترین راهکار برای مقابله با این وضعیت، بهره‌گیری از سناریوهای از پیش طراحی‌شده در زمان ثبات است. چنین سناریوهایی باید توسط اندیشکده‌ها، مراکز پژوهشی و نهادهای تصمیم‌ساز تهیه می‌شد تا در شرایط بحران، به عنوان نقشه راه عمل کنند. نبود این زیرساخت‌های فکری، می‌تواند به سردرگمی در تصمیم‌گیری و ضعف در واکنش به بحران منجر
شود.
پیشنهاداتی برای گردشگری پساجنگ
میرزاییقلعه می‌گوید: گردشگری به عنوان یکی از سه رکن اصلی اقتصاد فرهنگی، همواره در شرایط بحران از نخستین حوزه‌‌‌هایی است که آسیب جدی می‌‌‌بیند و نیازمند طراحی سناریوهای متنوع برای بازسازی و تاب‌‌‌آوری، بهویژه در حوزه گردشگری بین‌المللی است. وی راهبرد «توسعه گردشگری برای صلح پایدار» را موثرترین مسیر برای عبور از بحران‌های منطقهای دانست و بر ضرورت شبکهسازی و ایجاد ساختارهای همتاساز بین‌المللی در این راستا تاکید کرد. به گفته میرزاییقلعه؛ بررسی روندهای بین‌المللی نشان می‌دهد که از زمان آغاز درگیری‌‌‌های اخیر، گردشگری ورودی به ایران با هدف تفریح و اوقات فراغت تقریبا متوقف شده و در سطح منطقه غرب آسیا نیز کاهش محسوسی داشته است. این روند، بیانگر پیوند مستقیم میان ناپایداریهای امنیتی و افت فعالیت‌‌‌های گردشگری است.
مدیر اندیشکده گردشگری هویت‌‌‌محور ادامه داد: تشکیل کنسرسیوم ملی و بین‌المللی گردشگری با مشارکت بخش خصوصی، طراحی و ترویج مدل‌های فروش اعتباری در خدمات گردشگری، راه‌اندازی طرح‌های گردشگری رهنی برای تحریک تقاضا و تمرکز بر نقاط قوت مزیتی گردشگری ایران بخشی از برنامه‌های پیش‌بینی‌شده برای رونق گردشگری در دوران پساجنگ است.
میرزاییقلعه همچنین خاطرنشان کرد: برنامه‌های دیگری از جمله تقسیم‌بندی جغرافیایی کشور براساس مزیت‌های گردشگری و ایجاد مثلث‌های مکمل گردشگری برای تکمیل زنجیره خدمات در هر منطقه، فعال‌سازی ظرفیت‌های سفارتخانه‌ها برای تسهیل صدور ویزا و تسهیل سفر به ایران و بسته‌بندی و معرفی ظرفیت‌های گردشگری کشور براساس نیاز بازارهای هدف نیز برای این منظور پیش‌بینی شده است.
وی در پایان اضافه کرد: حمایت مالی هدفمند از فعالان گردشگری آسیب‌دیده، شبکهسازی جریان گردشگری ایران با کشورهای منطقه، تدوین برنامه‌های اجرایی کوتاه‌مدت برای توانمندسازی بخش خصوصی، تخصیص بسته‌های حمایتی ویژه به شرکت‌های حمل‌ونقل فعال در گردشگری، اعمال معافیت یا تقسیط مالیاتی ویژه در دوره بحران برای کسب‌وکارهای گردشگری، بازسازی برند ایران به عنوان مقصد تمدنیِ مبتنی بر صلح و قرار دادن اقتصاد گردشگری در اولویت سیاست‌گذاری‌های کلان دولت نیز از دیگر برنامه‌هاست.
کنسرسیوم یار کمکی برای رونق گردشگری
ایجاد کنسرسیوم بین بخش دولتی، بخش خصوصی و گروه‌های مردمی برای رونق گردشگری در دوران پساجنگ ایران و اسرائیل از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیرا این همکاری می‌تواند به بازسازی و توسعه صنعت گردشگری که به شدت از جنگ ۱۲روزه آسیب دیده، کمک کند. جنگ ۱۲روزه به زیرساخت‌های گردشگری، بهویژه در استان‌های آسیب‌دیده، لطمه زده است. کنسرسیوم می‌تواند منابع مالی و انسانی بخش دولتی و خصوصی را با مشارکت مردمی ترکیب کند تا بازسازی سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود. این همکاری همچنین با ایجاد حس امنیت و ثبات، اعتماد گردشگران داخلی و خارجی را بازمی‌گرداند.
یکی از چالش‌های اصلی پساجنگ، بازسازی تصویر ایران به عنوان مقصدی امن و جذاب است. کنسرسیوم می‌تواند با استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای و شبکهسازی بین‌المللی، روایت‌های امیدآفرین از فرهنگ و تاریخ ایران ارائه دهد و بازارهای منطقهای مانند آسیای‌میانه و خلیج‌فارس را هدف قرار دهد. در این میان بخش دولتی می‌تواند سیاست‌گذاری، تسهیلات مالیاتی و زیرساخت‌های قانونی را فراهم کند، در حالی‌که بخش خصوصی با نوآوری، سرمایه‌گذاری و تجربه عملیاتی به تسریع فرآیندها کمک می‌کند. گروه‌های مردمی نیز با دانش بومی و مشارکت اجتماعی، به شناسایی نیازها و جاذبه‌های محلی کمک می‌کنند که این ترکیب منجربه برنامه‌ریزی جامع‌تر می‌شود.
کارشناسان معتقدند که ایجاد چنین کنسرسیومی می‌تواند با همکاری سفارتخانه‌ها و کاهش موانع سیاسی و اقتصادی، شرایط صدور ویزا و جذب گردشگران خارجی را تسهیل کند. این امر بهویژه در دوران پساجنگ که نیاز به بهبود روابط بین‌المللی بوده، حیاتی است. تشکیل کنسرسیوم بین بخش دولتی، خصوصی و گروه‌های مردمی، با بهره‌گیری از منابع و تخصص‌های متنوع، می‌تواند به عنوان یک راهبرد کلیدی برای احیای گردشگری در دوران پساجنگ عمل کند. این همکاری نه‌تنها به بازسازی اقتصادی و زیرساختی کمک می‌کند، بلکه با تقویت روایت‌های مثبت و افزایش امنیت روانی، جایگاه ایران را به عنوان مقصدی جذاب در منطقه و جهان ارتقا می‌دهد.
ایجاد کنسرسیوم گردشگری نیازمند هماهنگی دقیق بین بخش‌های دولتی، خصوصی و مردمی، تأمین منابع مالی و انسانی و تمرکز بر بازسازی زیرساخت‌ها و اعتماد عمومی است. با توجه به شرایط پساجنگ، این کنسرسیوم باید با سرعت عمل کند تا از فرصت‌های موجود برای احیای گردشگری بهره‌برداری کرده و اقتصاد محلی و ملی را تقویت کند. بسیاری از کارشناسان و فعالان صنعت گردشگری معتقدند که ایجاد کنسرسیوم گردشگری با مشارکت بخش دولتی، خصوصی و گروه‌های مردمی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی به رونق گردشگری در ایران پس از جنگ ۱۲روزه با اسرائیل کمک کند. جنگ به تصویر ایران به عنوان مقصد گردشگری آسیب زده است. کنسرسیوم می‌تواند با کمپین‌های بازاریابی هدفمند و دیپلماسی فعال، اعتماد گردشگران داخلی و خارجی را بازگرداند. به اعتقاد کارشناسان، در حال حاضر ایجاد کنسرسیوم گردشگری، با استفاده از ظرفیت‌های متنوع سه بخش، می‌تواند به احیای صنعت گردشگری، تقویت اقتصاد و بازسازی تصویر مثبت ایران کمک کند.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، کارشناسان و فعالان حوزه گردشگری معتقدند که واگذاری تمامی مسئولیت‌های مرتبط با توسعه و رونق گردشگری به دولت یک اشتباه استراتژیک محسوب می‌شود، چراکه دولت‌ها فقط بخشی از بار را می‌توانند بر دوش بکشند و نقش کلیدی بخش خصوصی در این راستا را نباید نادیده گرفت. در چنین شرایطی است که ایجاد کنسرسیوم‌هایی متشکل از بخش‌های مختلف دولت و بخش خصوصی و با همراهی گروه‌های مردمی، برای ایجاد ظرفیت‌های بیشتر جهت رونق گردشگری به عنوان یکی از راه‌حل‌های کلیدی می‌تواند مورد توجه باشد.
تجربه کشورهای درگیر در منازعات نشان می‌دهد که گردشگری در مناطق جنگ‌زده تا6ماه پس از پایان بحران و در کشورهای همسایه تا حدود ۴۵روز، دچار رکود می‌شود. از آنجا که امنیت یکی از مؤلفه‌های کلیدی در انتخاب مقصد گردشگری است، این عامل در ایران و برخی کشورهای پیرامونی دچار چالش‌های جدی شده که پیامدهای آن بیش از همه بر دوش بخش خصوصی سنگینی می‌کند. شرکت‌های خصوصی فعال در حوزه گردشگری معمولاً برنامه‌های راهبردی خود را در بازه‌های میان‌مدت و بلندمدت تنظیم کرده‌اند و ناپایداریهای منطقهای می‌تواند هم از منظر مالی و هم اعتبار بین‌المللی، به این برنامه‌ها لطمه جدی وارد
کند.
محمدفرزاد میرزاییقلعه، معاون توسعه گردشگری سازمان ایرانیان خارج از کشور در گفت‌وگو با «مهر» بیان کرد: بهترین راهکار برای مقابله با این وضعیت، بهره‌گیری از سناریوهای از پیش طراحی‌شده در زمان ثبات است. چنین سناریوهایی باید توسط اندیشکده‌ها، مراکز پژوهشی و نهادهای تصمیم‌ساز تهیه می‌شد تا در شرایط بحران، به عنوان نقشه راه عمل کنند. نبود این زیرساخت‌های فکری، می‌تواند به سردرگمی در تصمیم‌گیری و ضعف در واکنش به بحران منجر
شود.
پیشنهاداتی برای گردشگری پساجنگ
میرزاییقلعه می‌گوید: گردشگری به عنوان یکی از سه رکن اصلی اقتصاد فرهنگی، همواره در شرایط بحران از نخستین حوزه‌‌‌هایی است که آسیب جدی می‌‌‌بیند و نیازمند طراحی سناریوهای متنوع برای بازسازی و تاب‌‌‌آوری، بهویژه در حوزه گردشگری بین‌المللی است. وی راهبرد «توسعه گردشگری برای صلح پایدار» را موثرترین مسیر برای عبور از بحران‌های منطقهای دانست و بر ضرورت شبکهسازی و ایجاد ساختارهای همتاساز بین‌المللی در این راستا تاکید کرد. به گفته میرزاییقلعه؛ بررسی روندهای بین‌المللی نشان می‌دهد که از زمان آغاز درگیری‌‌‌های اخیر، گردشگری ورودی به ایران با هدف تفریح و اوقات فراغت تقریبا متوقف شده و در سطح منطقه غرب آسیا نیز کاهش محسوسی داشته است. این روند، بیانگر پیوند مستقیم میان ناپایداریهای امنیتی و افت فعالیت‌‌‌های گردشگری است.
مدیر اندیشکده گردشگری هویت‌‌‌محور ادامه داد: تشکیل کنسرسیوم ملی و بین‌المللی گردشگری با مشارکت بخش خصوصی، طراحی و ترویج مدل‌های فروش اعتباری در خدمات گردشگری، راه‌اندازی طرح‌های گردشگری رهنی برای تحریک تقاضا و تمرکز بر نقاط قوت مزیتی گردشگری ایران بخشی از برنامه‌های پیش‌بینی‌شده برای رونق گردشگری در دوران پساجنگ است.
میرزاییقلعه همچنین خاطرنشان کرد: برنامه‌های دیگری از جمله تقسیم‌بندی جغرافیایی کشور براساس مزیت‌های گردشگری و ایجاد مثلث‌های مکمل گردشگری برای تکمیل زنجیره خدمات در هر منطقه، فعال‌سازی ظرفیت‌های سفارتخانه‌ها برای تسهیل صدور ویزا و تسهیل سفر به ایران و بسته‌بندی و معرفی ظرفیت‌های گردشگری کشور براساس نیاز بازارهای هدف نیز برای این منظور پیش‌بینی شده است.
وی در پایان اضافه کرد: حمایت مالی هدفمند از فعالان گردشگری آسیب‌دیده، شبکهسازی جریان گردشگری ایران با کشورهای منطقه، تدوین برنامه‌های اجرایی کوتاه‌مدت برای توانمندسازی بخش خصوصی، تخصیص بسته‌های حمایتی ویژه به شرکت‌های حمل‌ونقل فعال در گردشگری، اعمال معافیت یا تقسیط مالیاتی ویژه در دوره بحران برای کسب‌وکارهای گردشگری، بازسازی برند ایران به عنوان مقصد تمدنیِ مبتنی بر صلح و قرار دادن اقتصاد گردشگری در اولویت سیاست‌گذاری‌های کلان دولت نیز از دیگر برنامه‌هاست.
کنسرسیوم یار کمکی برای رونق گردشگری
ایجاد کنسرسیوم بین بخش دولتی، بخش خصوصی و گروه‌های مردمی برای رونق گردشگری در دوران پساجنگ ایران و اسرائیل از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیرا این همکاری می‌تواند به بازسازی و توسعه صنعت گردشگری که به شدت از جنگ ۱۲روزه آسیب دیده، کمک کند. جنگ ۱۲روزه به زیرساخت‌های گردشگری، بهویژه در استان‌های آسیب‌دیده، لطمه زده است. کنسرسیوم می‌تواند منابع مالی و انسانی بخش دولتی و خصوصی را با مشارکت مردمی ترکیب کند تا بازسازی سریع‌تر و مؤثرتر انجام شود. این همکاری همچنین با ایجاد حس امنیت و ثبات، اعتماد گردشگران داخلی و خارجی را بازمی‌گرداند.
یکی از چالش‌های اصلی پساجنگ، بازسازی تصویر ایران به عنوان مقصدی امن و جذاب است. کنسرسیوم می‌تواند با استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای و شبکهسازی بین‌المللی، روایت‌های امیدآفرین از فرهنگ و تاریخ ایران ارائه دهد و بازارهای منطقهای مانند آسیای‌میانه و خلیج‌فارس را هدف قرار دهد. در این میان بخش دولتی می‌تواند سیاست‌گذاری، تسهیلات مالیاتی و زیرساخت‌های قانونی را فراهم کند، در حالی‌که بخش خصوصی با نوآوری، سرمایه‌گذاری و تجربه عملیاتی به تسریع فرآیندها کمک می‌کند. گروه‌های مردمی نیز با دانش بومی و مشارکت اجتماعی، به شناسایی نیازها و جاذبه‌های محلی کمک می‌کنند که این ترکیب منجربه برنامه‌ریزی جامع‌تر می‌شود.
کارشناسان معتقدند که ایجاد چنین کنسرسیومی می‌تواند با همکاری سفارتخانه‌ها و کاهش موانع سیاسی و اقتصادی، شرایط صدور ویزا و جذب گردشگران خارجی را تسهیل کند. این امر بهویژه در دوران پساجنگ که نیاز به بهبود روابط بین‌المللی بوده، حیاتی است. تشکیل کنسرسیوم بین بخش دولتی، خصوصی و گروه‌های مردمی، با بهره‌گیری از منابع و تخصص‌های متنوع، می‌تواند به عنوان یک راهبرد کلیدی برای احیای گردشگری در دوران پساجنگ عمل کند. این همکاری نه‌تنها به بازسازی اقتصادی و زیرساختی کمک می‌کند، بلکه با تقویت روایت‌های مثبت و افزایش امنیت روانی، جایگاه ایران را به عنوان مقصدی جذاب در منطقه و جهان ارتقا می‌دهد.
ایجاد کنسرسیوم گردشگری نیازمند هماهنگی دقیق بین بخش‌های دولتی، خصوصی و مردمی، تأمین منابع مالی و انسانی و تمرکز بر بازسازی زیرساخت‌ها و اعتماد عمومی است. با توجه به شرایط پساجنگ، این کنسرسیوم باید با سرعت عمل کند تا از فرصت‌های موجود برای احیای گردشگری بهره‌برداری کرده و اقتصاد محلی و ملی را تقویت کند. بسیاری از کارشناسان و فعالان صنعت گردشگری معتقدند که ایجاد کنسرسیوم گردشگری با مشارکت بخش دولتی، خصوصی و گروه‌های مردمی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی به رونق گردشگری در ایران پس از جنگ ۱۲روزه با اسرائیل کمک کند. جنگ به تصویر ایران به عنوان مقصد گردشگری آسیب زده است. کنسرسیوم می‌تواند با کمپین‌های بازاریابی هدفمند و دیپلماسی فعال، اعتماد گردشگران داخلی و خارجی را بازگرداند. به اعتقاد کارشناسان، در حال حاضر ایجاد کنسرسیوم گردشگری، با استفاده از ظرفیت‌های متنوع سه بخش، می‌تواند به احیای صنعت گردشگری، تقویت اقتصاد و بازسازی تصویر مثبت ایران کمک کند.