کریدور زنگزور؛ ادامه طرح‌های تغییر ژئوپلیتیک خاورمیانه!
مهدی فرخ‌پور
در ۱۸مردادماه سال۱۴۰۴ کشور ارمنستان در توافق با کشور آذربایجان در طرح و نقشه کریدور ترانزیتی زنگزور توسط دولت دونالد ترامپ از همسایه مرزی ایران جدا و یک کشور دیگر به نام آمریکا با قدمت کمتر از۳۰۰سال با کشور ایران متمدن ۷۰۰۰ساله همجوار شد. کریدور زنگزور در ادامه طرح های تغییر ژئوپلیتیک خاورمیانه است.
طرح تغییر ژئوپولیتیک خاورمیانه و زایمان خاورمیانه جدید توسط آمریکا، امروز در مقابل نظم نوین جهانی در سطح بین‌المللی(چین) و در ابعاد کوچک‌تر فرامنطقه‌ای روسیه و منطقه‌ای ایران و با همکاری دیگر کشورهای جهان مانند هند، آفریقای‌جنوبی، برزیل و نشانه‌های آن توافق شانگهای و بریکس قرار گرفته است. جنگ کریدورها، طرحی تماما آمریکایی است در پازل بزرگتر برای مدل جدیدی جهت جذب منابع و منافع منطقه خاورمیانه متمول و به عقب راندن قدرت اقتصادی و نظامی چین، روسیه، ایران و دیگر همراهان‌شان. منطقه قفقازجنوبی و بخشی از اوراسیا، منطقه مهم و متنوع انرژی و کالا و نقطه اتصال به دریای سیاه برای ایران بوده و هست و نمی‌توان ساده و بی‌تفاوت از کنار آن گذشت.
البته بیشتر از ایران، روسیه باید نگران باشد که دو سرزمین سابق شوروی (آذربایجان و ارمنستان) امروز در قلمرو کشور رقیب آمریکا بوده و دست برادری علیه منافع پدرخوانده می‌دهند و لبخند صلح می‌زنند. مفاد و بندهای این طرح خیلی مشخص نیست و به نظر می‌رسد کمتر از بزرگنمایی در رسانه‌ها باشد.
نقش دولت و شخص آقای پزشکیان در کنار مجلس و دیگر نهادهای مرتبط در این میان می‌توانست تاثیرگذارتر باشد و در دنیای واقعی و رئالیسم به دنبال تنش‌زدایی و عادی‌سازی و به دست آوردن دل همسایه حیله‌گر و متوهم نبوده و مراقبت و پیش‌دستی جهت جلوگیری از توافقات فریبکارانه دوکشور همسایه با آمریکا باشد. مجلس هم باید در مباحث راهبردی به جای مسائل کوچک و حوصله‌بر و حاشیه‌ای به مسائل کلان کشور ورود می‌کرد. کشورهای چین و هند و مهم‌تر از آن روسیه نیز باید نقش خود را حداقل به اندازه منافع‌شان ایفا کنند.در نقشه دولت ترامپ در این مسیر ۴۳کیلومتری یک همسایه از ایران کم می‌شود و با یک کشور دیگر به نام آمریکا هم‌مرز می‌شويم. تا دیروز وجود پایگاه‌های نظامی متنوع آمریکایی در منطقه تعداد بیش از ۳۰مورد بود، ولی از امروز کریدور اجاره‌ای و مرزی زنگزور یا مسیر ترامپ هم در ۱۸مرداد به آن اضافه شده است. امید است مسئولان کشور ایران تحولات منطقه را با هوشیاری رصد کنند و برای هر نقشه دشمن برنامه‌ریزی داشته، اقدام تاثیرگذار داشته باشند. هرچه جلوتر می‌رویم شرایط حساس و درهم تنیده می‌شود. تصمیمات کشور نیز باید حساب‌شده و به موقع، خردمندانه و آینده‌نگرانه و با اقتدار و امنیت و منافع ملی باشد. البته خیلی از طرح‌ها و حرف‌های ترامپ بلندپروازانه و بزرگنمایی است؛ همانند اتمام پایان جنگ غزه و اسرائیل یا پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین یا مذاکره با ایران جهت رسیدن به توافق و نیز تغییر نام خلیج مکزیک و خلیج‌فارس، الحاق گرینلند و... که در حد حرف و رویا بوده و مسیر و رویای مورد دلخواه آمریکایی‌ها محقق نمی‌شود.