عبور خاویار خزر از خطر انقراض
سرمایه گذاری های پی در پی و حمایت از بخش خصوصی فعال در حوزه پرورش ماهیان خاویار سبب شد که مازندران تولید کننده افزون بر نیمی از خاویارهای کشور باشد، با توجه به ارز آوری بسیار خوب مروارید سیاه به همراه حمایت های دولت چهاردهم از سرمایه گذاران در این خطه از شمال، رکورد شکنی مازندران در تولید خاویار را ادامه دار شد.
به گزارش اقتصادسرآمد، بر اساس جدیدترین آمارهای ارائه شده برای تولید خاویار در کشور، استان مازندران با اختلاف رتبه نخست تولید مروارید سیاده را در اختیار دارد و با توجه به سرمایه گذاری های انجام شده این آمارها در حال افزایش است.
بنابر گزارش ایرنا، تولید افزون بر نیمی از خاویار کشور در مازندران این مهم را به اثبات رساند که سرمایه گذاری در این بخش نه تنها هدر رفت سرمایه نیست بلکه زمینه ای برای اشتغال پایدار و ارز آوری مطلوب برای کشور محسوب می شود.
دولت چهاردهم در راستای رونق اقتصاد دریا محور و با توجه به بازارهای بسیار ارزشمند فروش ماهیان خاویاری در تلاش است با شناسایی سرمایه گذاران توانمند ضمن افزایش تولید این محصول راهبردی در ارز آوری رکوردهای موجود تولید مروارد سیاه زرا افزایش دهد.
ماهیان خاویاری دریای خزر همانند ماهیان استخوانی «رودکوچ» هستند به این معنی که تخم ریزیشان را با کوچ کردن موقتی به مصب رودخانه های منتهی به دریای خزر انجام می دهند. همین کوچ موقتی هم مهم ترین علت دست اندازی بی حد و حصر قاچاقچیان و افراد سودجو به این گونه بوده که سبب شد تا صید آن از دریای خزر به طور کلی تا بازسازی ذخایر آن ممنوع شود.
فصل تخم ریزی ماهیان خاویاری از نیمه دوم اسفند شروع می شود و تا پایان اردیبهشت ادامه می یابد ولی در روش تکثیر نیمه مصنوعی، تخم ها در مراکز تخصصی از ماهیان بارور استخراج و پس از تبدیل شدن به بچه ماهی به رودخانه های شیلاتی انتقال می یابد. بچه ماهیان پس از مدتی زندگی در رودخانه راهشان را به دریا باز می کنند ولی در این مدت باید تحت مراقبت قرار گیرند تا صید نشوند و یا بر اثر تغییر دبی آب رودخانه یا آلودگی از بین نروند.
یکی از سختی های کار در بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری این است که این گونه ها در سن ۱۵ تا ۱۶ سالگی به مرحله تخم ریزی می رسند و به همین دلیل احتمال صید نشدن تا پیش از رسیدن به این سن بسیار کم است. این ماهیان وقتی به سن تخم ریزی می رسند، به دهانه های رودخانه می روند و به همین خاطر هم تهدید صید شدن توسط جوامع محلی یا قاچاقچیان و سودجویان بیشتر می شود.
مازندران حدود ۱۳۰ رودخانه با شاخه های اصلی و فرعی دارد که ۲۴ رشته رودخانه به عنوان رودخانه مهم شیلاتی محسوب می شوند ولی لزوما ورودی تمامی این رودخانه های شیلاتی مسیر کوچ ماهیان خاویاری نیست و به همین دلیل هم شیلات مازندران چهار رودخانه را برای تکثیر نیمه مصنوعی انتخاب کرده است.فیل ماهی، ازون برون، قره برون و شیپ از مهم ترین گونه های ماهیان خاویاری دریای خزر هستند.
یکی از مهمترین فعالیتهای شیلاتی مازندران برای حفظ ذخایر شیلاتی دریای خزر، رهاسازی بچهماهیان در دریاست که در این زمینه نیز به استناد آمارهای موجود رشد قابل توجهی مشاهده میشود. رهاسازی بچهماهیان در دریای خزر توسط شیلات مازندران تا سال ۱۳۹۹ محدود به ماهی سفید و ماهی آزاد دریای خزر بود که مجموعا حدود ۸۰ میلیون قطعه بود، اما این رقم اکنون به بیش از ۱۲۰ میلیون قطعه با افزایش گونههای رهاسازی شده رسیده
است.
در حال حاضر علاوه بر ماهی سفید و ماهی آزاد دریای خزر، ماهی کپور دریایی و ماهی خاویار نیز در دریای خزر رهاسازی میشود. طبق آمارهای موجود پارسال حدود ۱۸ میلیون ۸۰۰ هزار قطعه ماهی کپور دریایی، بیش از ۱۰۰ میلیون قطعه ماهی سفید، افزون بر ۴۰ هزار قطعه ماهی آزاد دریای خزر و بیش از ۱۶۰ هزار قطعه بچه ماهی خاویاری در دریای مازندران رهاسازی شد.