printlogo


«سرآمد» بررسی کرد؛
یک انجمن و 72سال بالندگی در حوزه کشتیرانی

گروه دریاپایه-امید متین-  انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته یک نهاد خصوصی است و اکنون که 72سالگی‌اش را تبریک می‌گوییم، یکی از انجمن‌های مهم و موثر در مسیر توسعه دریایی ایران است. اینکه این انجمن توانسته است 72سال ماندگاری داشته باشد، از جهات گوناگونی دارای اهمیت است تا جایی که به احترام این مانایی شایسته است کلاه از سر برداشته و به احترامش ایستاد. به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، نگاهی گذرا به ارزش و اعتبار مانایی یک انجمن به بهانه 72سالگی انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته می‌تواند در نوع خود آموزنده و جهت‌دهنده باشد.

مرگ‌ومیر سازمان‌ها
اولین نکته را باید در منابع مدیریت و سازمان جست‌وجو کرد؛ آنجا که از مرگ‌ومیر سازمان‌ها سخن به میان می‌آید. منابع دانش مدیریت نوشته‌اند که یک سازمان به‌مثابه یک انسان، دوران زندگی دارد که از پیدایش و نوزادگی تا مرگ و انحلال را در برمی‌گیرد. یک سازمان، بعد از پیدایش یک حرکت سریع و شتابنده به دلیل انگیزه‌ها و توان‌های جمع‌شده به سوی پیشرفت و موفقیت دارد. یک دوران نوجوانی بالنده و جوانی شکوهمندی دارد. سپس وارد دوران کهولت می‌شود. دلیل آن است که با سپری‌شدن زمان، انگیزه‌ها کاهش می‌یابد و روح سلحشوری اولیه کمتر می‌شود. ورود و خروج از انجمن‌ها شدت می‌گیرد و نیز گروه‌های غیررسمی در انجمن‌ها به‌وجود می‌آیند که خود گاهی عامل بازدارنده و حتی مخرب یک انجمن‌(یک سازمان–یک سیستم) هستند. علاوه‌بر این‌ها، فرازوفرود روزگار و تبعات منفی جهان پیرامونی از بالا و پایین‌شدن وضعیت جوامع، تغییرات در سطح کشوری و فشارهای ناشی از عوامل جهانی همه و همه در سنگینی چرخ یک انجمن اثر می‌گذارند و آن را به سمت سکوت و مرگ پیش می‌برند.
مگر اینکه در لبه نزدیک به مرگ، یک انجمن‌(یک سیستم) کارهای ویژه و خارق‌العاده‌ای انجام دهد که نقطه مرگ را از خود دور کند. عوامل متعددی در جوان‌سازی و جلوگیری از کهولت و مرگ در سازمان‌ها وجود دارد که نمونه‌های زیادی از آن را می‌توان در انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته رصد کرد و به نگاهبانان این سیستم آفرین گفت.

انسجام درون‌گروهی
یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده سیستم‌ها از مرگ و نابودی و انحلال، انسجام درون‌گروهی است. هرچه انسجام قوی‌تر باشد، نقطه مرگ و انحلال دور و دورتر می‌شود و بر عکس، هرچه وادادگی و پراکندگی در هسته اصلی و گروه اصلی بیشتر باشد، سیستم با سرعت بیشتری به سمت میرایی می‌رود. به اصطلاح مدیریت: سیستم دچار آنتروپی مثبت می‌شود و شروع به پیرشدن و نابودی می‌کند. به بیان دیگر، انسجام درون‌گروهی، باعث جوان‌سازی و شادابی سیستم و تضاد درون‌گروهی باعث مرگ زودرس سیستم می‌شود که نمونه جوان‌سازی را در انجمن کشتیرانی و نمونه مرگ‌گرایی را در دیگر انجمن‌ها مشاهده می‌کنیم.

مدیریت و رهبری
یکی از مهم‌ترین عوامل انسجام درون‌گروهی، مدیری است که توان و کاریزمای رهبری دارد. نقطه‌عطف بهسازی سیستم‌ها را باید در مدیر-رهبر جست‌وجو کرد. مدیری با شخصیت فرهیخته و کاریزمای اثرگذار می‌تواند نه‌تنها گروه‌های غیررسمی را نابود کند، بلکه بالاتر از آن، می‌تواند گروه‌های غیررسمی را در خدمت سیستم در آورد.
به‌طور کلی، با وجود یک رهبر کاریزماتیک در یک انجمن(سیستم) معمولا گروه‌های غیررسمی که اغلب عامل تخریب هستند، به وجود نمی‌آیند. و اگر هم به‌وجود آیند، سازنده هستند و در جهت بهسازی و شکوفایی سیستم حرکت می‌کنند. همه این‌ها منوط و مشروط است به وجود یک مدیر مقتدر و یک رهبر پذیرفته‌شده. با این توصیف، یکی از ریشه‌های مانایی انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته را باید در وجود مدیران آن دید. لازم است مسیر پیدایش انجمن از بدو تاسیس تاکنون مورد بررسی قرار گیرد و در هر مقطع زمانی مدیر آن دوره را مورد تحقیق قرار داد. اکنون این مجال برای نگارنده نیست که این کار بزرگ را انجام دهد، اما طبق منطق تحلیل، می‌توانیم نتیجه بگیریم که به‌طور کلی، مدیران کارآمدی در راس انجمن کشتیرانی بوده و هستند که توانسته اند، 72سال مانایی با افتخار را رقم بزنند. 

زمان برندساز 
زمان، یکی از عوامل برندینگ است. وقتی یک انجمن‌(سیستم) خلق می‌شود، به‌خودی‌خود اعتبار نمی‌گیرد‌، حتی اگر میلیاردها دلار پای آن ریخته شود؛ زیرا ریال و دلار، وجاهت اقتصادی و صنعتی می‌آفرینند اما وجاهت اجتماعی نه. وجاهت، منزلت و پایگاه اجتماعی به آسانی به دست نمی‌آید. ابر و ماه و خورشید و فلک می‌خواهند دست‌به‌دست هم بدهند تا یک وجاهت و آبروی اجتماعی خلق شود. اکسیر این وجاهت، زمان است. به بیان روشن: اگر یک سامانه و سازوکار حرفه‌ای، دیرنپاید و مانایی درازمدت نداشته باشد، به هیچ وجه به پایگاه اجتماعی و سرمایه اجتماعی بالا نمی‌رسد.
این است که 72سال مانایی همراه با بالندگی برای انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته را افتخارآمیز می‌دانم. زمان از وجود این انجمن برندی محکم و اثرگذار ساخته است به نحوی که جامعه نبودنش را احساس خواهد کرد و حساسیت جامعه بر مانایی و ماندگاری آن است. کسی به انجمنی که چندصباحی وجود داشته و سپس ناپدید شده است، اصولا و اساسا فکر هم نمی‌کند. فکر و حساسیت برای انجمن‌ها و به‌طور کلی سازوکارهایی است که دوران نوجوانی و جوانی را طی کرده و به جای ورود به دوران کهولت، به دوران بزرگی و پیشکسوتی و حکیمی می‌رسند و عمر خضر و ملک اسکندر به دست می‌آورند. یک پیر نحیف نیستند، بلکه یک پیرفرزانه هستند؛ قابل‌احترام و اتکال. 

اعضای انجمن 
درباره اهمیت و اعتبار 72سالگی انجمن کشتیرانی، نکات متعدد دیگری می‌توان نگاشت؛ اما نظر به محدودیت فضا برای نگارش این تحلیل، لازم می‌دانم به یک نکته مهم دیگر بپردازم و آن این است که «متولی، اعتبار امام‌زاده را نگه می‌دارد». باید پرسید: متولی انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته کیست؟ بی‌تردید، متولی فقط چندمسئول و مدیر در سطح دبیری و هیات‌مدیره نیستند، بلکه مالکیت انجمن متعلق به تک‌تک اعضای آن است و برای همه آن‌ها به یک نسبت افتخارآفرینی می‌کند. این است که همه اعضای انجمن -مانند گذشتگانی که این نعمت را نگه داشته و به نسل جدید سپرده‌اند- نعمت وجودی انجمن خود را بیش از پیش درک کنند. 
اعضای یک انجمن، مانند اعضا و جوارج یک بدن هستند که همه آن‌ها در جای خود مهم و ارزشمندند. این اندام باید یکپارچه باشند و کنار هم کار کنند و خالق هم‌افزایی باشند. بنی‌آدم اعضای یک پیکرند، لزوما یک مفهوم انتزاعی و متعلق به یک بحث کلان نیست، بلکه می‌توان گفت که اعضای انجمن هم اعضای یک پیکرند. این است که همت و حمیت جمعی می‌تواند چنین افتخاری را نگه داشته و ماندگارتر و پویاتر به نسل‌های آتی هدیه کند.

تبریک زادروز 72سالگی
ما در روزنامه اقتصاد سرآمد، زادروز پیشکسوت 72ساله خود را به دبیرکل فرهیخته، هیات‌مدیره محترم و اعضای ارزشمند انجمن کشتیرانی و صنایع وابسته صمیمانه تبریک می‌گوییم و امید داریم با این روند قابل‌اعتماد و اطمینان، شاهد اثرگذاری بیشتر و ماندگاری جاودانه این پیرفرزانه در ایران دریایی باشیم.