«سرآمد» از نشست هم‌افزایی دانش و تجربه در سازمان شیلات گزارش می‌دهد؛
هم‌افزایی دولت و دانشگاه برای توسعه شیلات
شهيكي: «شيلات» نيازمند مراكز نوآوري، پارك‌هاي تخصصي دريايي است
گروه شیلات-امید عباسی- با توجه به موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد ایران با دسترسی به خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر، این صنعت پتانسیل تبدیل‌شدن به یک موتور محرکه اقتصادی را دارد. براساس گزارش‌های اخیر سازمان شیلات ایران و آمارهای بین‌المللی، تولید آبزیان در سال۲۰۲۳ به ۱.۴میلیون تن رسید که نشان‌دهنده افزایش نسبت به سال قبل است. این روند صعودی در سال۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ نیز ادامه یافته و تولید کل به بیش از ۱.۵میلیون تن رسیده است که بخش عمده آن از صید و صیادی و بقیه از آبزی‌پروری تأمین می‌شود.
به گزارش «اقتصاد سرآمد»، کارشناسان اعتقاد دارند که صنعت شیلات ایران پتانسیل قابل‌توجهی برای افزایش تولید، اشتغال و ارزآوری دارد. با‌این‌حال، برای تبدیل این پتانسیل به منافع پایدار باید همزمان به مسائل کیفیت، زنجیره سرد، سلامت زیستی، تأمین مالی و انطباق با بازارهای بین‌المللی پرداخته شود. سیاست‌گذاران باید یک برنامه ملی یکپارچه جهت توسعه هدفمند شیلات تهیه کنند که اهداف کوتاه‌مدت(افزایش صادرات و جلوگیری از هدررفت)، میان‌مدت(افزایش ارزش‌افزوده و ظرفیت فناورانه) و بلندمدت(پایداری منابع و سازگاری با تغییر اقلیم) را در برگیرد. در چنین شرایطی است که سرمایه‌گذاری هدفمند و تسهیل‌گری مقرراتی، همراه با حمایت از بنگاه‌های خرد و تعاونی‌ها، بیشترین بازگشت اجتماعی و اقتصادی را در سطح محلی و ملی خواهد داشت.
امنيت غذايي در كشور بالاتر از قدرت نظامي است
حمزه رستم‌پور، معاون وزير جهادکشاورزی و رئيس سازمان شيلات ايران) در نشست هم‌افزايي دانش و تجربه در مسير بهره‌برداري مسئولانه از منابع آبزي‌پروري ايران به مناسبت گرامیداشت هفته ترویج علم، بخشی از پیشرفت‌های حوزه شیلات در طول دهه‌های گذشته از پیروزی انقلاب اسلامی را تشریح کرده و تصویری از آخرین وضعیت این صنعت در کشور را ترسیم کرد.
به گفته رستم‌پور؛ در حالي‌كه در سال‌هاي ابتدايي انقلاب اسلامي تنها ۳۲هزار تن محصولات آبزي در كشور توليد شده بود، در حال حاضر به توليدي معادل ۱.۵ميليون تن دست يافتيم كه اين امر نشان از وجود ظرفيت‌هاي موثر توليدي در حوزه شيلات و آبزي‌پروري دارد.
رئیس سازمان شیلات ایران در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به نقش امنيت غذايي در كشور كه بالاتر از قدرت نظامي است، افزود: بايد به مقوله امنيت غذايي با تاكيد بر توليد آبزيان نقش ويژه‌اي داشته باشيم. معاون وزیر جهادکشاورزی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: وجود 170هزار صياد، 20هزار و 500شناور مجوزدار و دست يافتن به ارزش صادراتي محصولات شيلاتي به بيش از 700ميليون دلار در سال گذشته مزيتي است كه بايد براي تحقق اقتصاد دريامحور، مورد توجه قرار گيرد.
هم‌افزایی شیلات و نخبگان علمی
«رستم‌پور» همچنین در این جلسه تاكيد كرد: وجود اساتيد دانشگاهي و نخبگان برجسته كه در حوزه شيلات و آبزي‌پروري فعاليت مي‌كنند نقطه‌عطفي است كه مي‌توان از آن استفاده كرد تا چالش‌هاي موجود در اين حوزه را با همفكري آن‌ها مرتفع كنيم و در اين راستا هرگونه امكانات و ظرفيت‌هاي شيلاتي كه مورد نياز باشد در اختيار قرار خواهد گرفت. رئيس سازمان شيلات با اعلام آنكه ارتباط شيلات و دانشگاه، در كنار بخش خصوصي و حوزه صنعت قوت مي‌گيرد، تصريح كرد: تحقق اقتصاد دريامحور كه مورد نظر مقام معظم رهبري است، با ارتباطات ميان دانشگاه و بخش اجرا سرعت مي‌گيرد.
معاون وزیر جهادکشاورزی ادامه داد: استفاده از فناوري‌هاي نوين و تحقيقات انجام‌شده در دانشگاه‌ها براي تحقق توسعه دريامحور ضرورت داشته و علاوه‌بر آن بايد از ظرفيت‌هاي موجود براي افزايش آبزي مصرفي و تغيير ذائقه مردم باهمكاري دانشگاه، قدم‌هاي موثري برداريم. وي بيان كرد: نگاه سازمان شيلات ايران استفاده از ظرفيت آب‌هاي دور و منع فعاليت صيادان غيرمجاز بوده و اقدامات انجام‌شده باعث شد كه صيادان آب‌هاي دور با وجود آنكه در فصل مونسون راهي آب‌هاي دور شدند به جاي 45روز ، 30روزه بازگشتند اما ميزان صيد آن‌ها در مقايسه با سال‌هاي گذشته از روند افزايشي برخوردار بود.
تغییر رویکرد در تنوع محصولات شیلاتی
«رستم‌پور» همچنين از پيش‌بيني رشد چشمگير توليد ميگوي پرورشي در سال‌جاري خبر داد و گفت: با وجود پس‌روي آب دريا و مشكلات موجود، اما با مديريت انجام‌شده پيش بيني مي‌شود كه ميزان توليد ميگوي پرورشي در سال‌جاري از روند افزايشي برخوردار باشد. وي با اعلام آنكه بيش از 99درصد اقدامات انجام‌شده توسط بخش غيردولتي انجام مي‌شود، تصريح كرد: حفاظت و بازسازي از ذخاير آبزيان از وظايف اصلي سازمان شيلات ايران محسوب مي‌شود و در اين راستا با تغيير رويكردهاي انجام‌شده طرح‌هايي همچون مديريت مشاركت ماهيگيري اجرايي‌شده و بخش اعظمي از فعاليت‌ها توسط صيادان اما با نظارت سازمان انجام مي‌شود.
رئيس سازمان شيلات ادامه داد: استفاده از دانش محققان در زمينه فرآوري ساردين و كيلكاماهيان ضرورت داشته و مي‌تواند ارزش‌افزوده بيشتري براي محصولات شيلاتي ايجاد كند. «رستم‌پور» به تغيير رويكرد در زمينه تنوع محصولات شيلاتي اشاره كرد و افزود: بيشتر دانشگاه‌ها در شهرهاي ساحلي قرار دارند و از اين گزينه مي‌توان به نفع تغيير ذائقه و ترويج فرهنگ آبزي مصرفي استفاده كرد. معاون وزیر جهادکشاورزی در پایان اظهار اميدواري كرد كه با حضور موثر محققان دانشگاهي و ارتباطات قوي تر با اين حوزه بتوانيم مشكلات و چالش‌هاي بخش شيلات و آبزي‌پروري را مرتفع كرده و جلسات بعدي را در استان‌ها برگزار كنيم.
معاون وزارت علوم، تحقيقات و فناوري:
شيلات نيازمند مراكز نوآوري، پارك‌هاي تخصصي و حمايت از استارتاپ‌هاي دريايي است
محمد نبي شهيكي، معاون فناوري و نوآوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري نیز در این نشست گفت: اين معاونت در حوزه هاي ساز و كارهاي انتقال فن آوري در حوزه شيلات و توسعه، كمك حال بخش خواهد بود و اميدواريم الگوهاي قابل قبولي طراحي شده تا بتوانيم پل ارتباطي بين دانشگاه و شيلات را ايجاد كنيم.
وی افزود: بايستي به سمت ايجاد مراكز نوآوري رفته و پارك هاي فن آوري تخصصي شيلات را ايجاد كنيم.
وي بر ايجاد همگرايي بين عرصه شيلات و دانشگاه تاكيد كرد و گفت: لازم است به استارتاپ هاي دريايي در حوزه شيلات تشكيل شده و مورد توجه ويژه اي قرار گيرد.شهيكي ادامه داد: ارتقاء مهارت هاي تخصصي در حوزه شيلات ضروري بوده و لازم است تامين مالي، براي فعاليت هاي نوآورانه در حوزه شيلات، مدنظر قرار گيرد.
وي به حضور فارغ التحصيلان دانشگاهي در حوزه هايي چون فرآوري، هوشمندسازي و بازچرخاني آب اشاره كرد و افزود: استفاده از دانش بسياري از مشكلات موجود را مرتفع مي كند.
معاون فناوري و نوآوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري ادامه داد: اميد است شبكه مشاركت فكري بين شيلات و اجرا تداوم يابد و برنامه هاي اينچنيني ادامه دار باشد.وي در پايان گفت: نياز تخصصي شيلات با حضور اساتيد و محققان دانشگاهي مرتفع مي شود.
گروه شیلات-امید عباسی- با توجه به موقعیت جغرافیایی منحصربه‌فرد ایران با دسترسی به خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر، این صنعت پتانسیل تبدیل‌شدن به یک موتور محرکه اقتصادی را دارد. براساس گزارش‌های اخیر سازمان شیلات ایران و آمارهای بین‌المللی، تولید آبزیان در سال۲۰۲۳ به ۱.۴میلیون تن رسید که نشان‌دهنده افزایش نسبت به سال قبل است. این روند صعودی در سال۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ نیز ادامه یافته و تولید کل به بیش از ۱.۵میلیون تن رسیده است که بخش عمده آن از صید و صیادی و بقیه از آبزی‌پروری تأمین می‌شود.
به گزارش «اقتصاد سرآمد»، کارشناسان اعتقاد دارند که صنعت شیلات ایران پتانسیل قابل‌توجهی برای افزایش تولید، اشتغال و ارزآوری دارد. با‌این‌حال، برای تبدیل این پتانسیل به منافع پایدار باید همزمان به مسائل کیفیت، زنجیره سرد، سلامت زیستی، تأمین مالی و انطباق با بازارهای بین‌المللی پرداخته شود. سیاست‌گذاران باید یک برنامه ملی یکپارچه جهت توسعه هدفمند شیلات تهیه کنند که اهداف کوتاه‌مدت(افزایش صادرات و جلوگیری از هدررفت)، میان‌مدت(افزایش ارزش‌افزوده و ظرفیت فناورانه) و بلندمدت(پایداری منابع و سازگاری با تغییر اقلیم) را در برگیرد. در چنین شرایطی است که سرمایه‌گذاری هدفمند و تسهیل‌گری مقرراتی، همراه با حمایت از بنگاه‌های خرد و تعاونی‌ها، بیشترین بازگشت اجتماعی و اقتصادی را در سطح محلی و ملی خواهد داشت.
امنيت غذايي در كشور بالاتر از قدرت نظامي است
حمزه رستم‌پور، معاون وزير جهادکشاورزی و رئيس سازمان شيلات ايران) در نشست هم‌افزايي دانش و تجربه در مسير بهره‌برداري مسئولانه از منابع آبزي‌پروري ايران به مناسبت گرامیداشت هفته ترویج علم، بخشی از پیشرفت‌های حوزه شیلات در طول دهه‌های گذشته از پیروزی انقلاب اسلامی را تشریح کرده و تصویری از آخرین وضعیت این صنعت در کشور را ترسیم کرد.
به گفته رستم‌پور؛ در حالي‌كه در سال‌هاي ابتدايي انقلاب اسلامي تنها ۳۲هزار تن محصولات آبزي در كشور توليد شده بود، در حال حاضر به توليدي معادل ۱.۵ميليون تن دست يافتيم كه اين امر نشان از وجود ظرفيت‌هاي موثر توليدي در حوزه شيلات و آبزي‌پروري دارد.
رئیس سازمان شیلات ایران در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به نقش امنيت غذايي در كشور كه بالاتر از قدرت نظامي است، افزود: بايد به مقوله امنيت غذايي با تاكيد بر توليد آبزيان نقش ويژه‌اي داشته باشيم. معاون وزیر جهادکشاورزی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود خاطرنشان کرد: وجود 170هزار صياد، 20هزار و 500شناور مجوزدار و دست يافتن به ارزش صادراتي محصولات شيلاتي به بيش از 700ميليون دلار در سال گذشته مزيتي است كه بايد براي تحقق اقتصاد دريامحور، مورد توجه قرار گيرد.
هم‌افزایی شیلات و نخبگان علمی
«رستم‌پور» همچنین در این جلسه تاكيد كرد: وجود اساتيد دانشگاهي و نخبگان برجسته كه در حوزه شيلات و آبزي‌پروري فعاليت مي‌كنند نقطه‌عطفي است كه مي‌توان از آن استفاده كرد تا چالش‌هاي موجود در اين حوزه را با همفكري آن‌ها مرتفع كنيم و در اين راستا هرگونه امكانات و ظرفيت‌هاي شيلاتي كه مورد نياز باشد در اختيار قرار خواهد گرفت. رئيس سازمان شيلات با اعلام آنكه ارتباط شيلات و دانشگاه، در كنار بخش خصوصي و حوزه صنعت قوت مي‌گيرد، تصريح كرد: تحقق اقتصاد دريامحور كه مورد نظر مقام معظم رهبري است، با ارتباطات ميان دانشگاه و بخش اجرا سرعت مي‌گيرد.
معاون وزیر جهادکشاورزی ادامه داد: استفاده از فناوري‌هاي نوين و تحقيقات انجام‌شده در دانشگاه‌ها براي تحقق توسعه دريامحور ضرورت داشته و علاوه‌بر آن بايد از ظرفيت‌هاي موجود براي افزايش آبزي مصرفي و تغيير ذائقه مردم باهمكاري دانشگاه، قدم‌هاي موثري برداريم. وي بيان كرد: نگاه سازمان شيلات ايران استفاده از ظرفيت آب‌هاي دور و منع فعاليت صيادان غيرمجاز بوده و اقدامات انجام‌شده باعث شد كه صيادان آب‌هاي دور با وجود آنكه در فصل مونسون راهي آب‌هاي دور شدند به جاي 45روز ، 30روزه بازگشتند اما ميزان صيد آن‌ها در مقايسه با سال‌هاي گذشته از روند افزايشي برخوردار بود.
تغییر رویکرد در تنوع محصولات شیلاتی
«رستم‌پور» همچنين از پيش‌بيني رشد چشمگير توليد ميگوي پرورشي در سال‌جاري خبر داد و گفت: با وجود پس‌روي آب دريا و مشكلات موجود، اما با مديريت انجام‌شده پيش بيني مي‌شود كه ميزان توليد ميگوي پرورشي در سال‌جاري از روند افزايشي برخوردار باشد. وي با اعلام آنكه بيش از 99درصد اقدامات انجام‌شده توسط بخش غيردولتي انجام مي‌شود، تصريح كرد: حفاظت و بازسازي از ذخاير آبزيان از وظايف اصلي سازمان شيلات ايران محسوب مي‌شود و در اين راستا با تغيير رويكردهاي انجام‌شده طرح‌هايي همچون مديريت مشاركت ماهيگيري اجرايي‌شده و بخش اعظمي از فعاليت‌ها توسط صيادان اما با نظارت سازمان انجام مي‌شود.
رئيس سازمان شيلات ادامه داد: استفاده از دانش محققان در زمينه فرآوري ساردين و كيلكاماهيان ضرورت داشته و مي‌تواند ارزش‌افزوده بيشتري براي محصولات شيلاتي ايجاد كند. «رستم‌پور» به تغيير رويكرد در زمينه تنوع محصولات شيلاتي اشاره كرد و افزود: بيشتر دانشگاه‌ها در شهرهاي ساحلي قرار دارند و از اين گزينه مي‌توان به نفع تغيير ذائقه و ترويج فرهنگ آبزي مصرفي استفاده كرد. معاون وزیر جهادکشاورزی در پایان اظهار اميدواري كرد كه با حضور موثر محققان دانشگاهي و ارتباطات قوي تر با اين حوزه بتوانيم مشكلات و چالش‌هاي بخش شيلات و آبزي‌پروري را مرتفع كرده و جلسات بعدي را در استان‌ها برگزار كنيم.
معاون وزارت علوم، تحقيقات و فناوري:
شيلات نيازمند مراكز نوآوري، پارك‌هاي تخصصي و حمايت از استارتاپ‌هاي دريايي است
محمد نبي شهيكي، معاون فناوري و نوآوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري نیز در این نشست گفت: اين معاونت در حوزه هاي ساز و كارهاي انتقال فن آوري در حوزه شيلات و توسعه، كمك حال بخش خواهد بود و اميدواريم الگوهاي قابل قبولي طراحي شده تا بتوانيم پل ارتباطي بين دانشگاه و شيلات را ايجاد كنيم.
وی افزود: بايستي به سمت ايجاد مراكز نوآوري رفته و پارك هاي فن آوري تخصصي شيلات را ايجاد كنيم.
وي بر ايجاد همگرايي بين عرصه شيلات و دانشگاه تاكيد كرد و گفت: لازم است به استارتاپ هاي دريايي در حوزه شيلات تشكيل شده و مورد توجه ويژه اي قرار گيرد.شهيكي ادامه داد: ارتقاء مهارت هاي تخصصي در حوزه شيلات ضروري بوده و لازم است تامين مالي، براي فعاليت هاي نوآورانه در حوزه شيلات، مدنظر قرار گيرد.
وي به حضور فارغ التحصيلان دانشگاهي در حوزه هايي چون فرآوري، هوشمندسازي و بازچرخاني آب اشاره كرد و افزود: استفاده از دانش بسياري از مشكلات موجود را مرتفع مي كند.
معاون فناوري و نوآوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري ادامه داد: اميد است شبكه مشاركت فكري بين شيلات و اجرا تداوم يابد و برنامه هاي اينچنيني ادامه دار باشد.وي در پايان گفت: نياز تخصصي شيلات با حضور اساتيد و محققان دانشگاهي مرتفع مي شود.