«سرآمد» تحلیل میکند؛
مَکُران در اصفهان
«فولاد مبارکه» دریای مَکُران را به کویرفلات مرکزی رساند
گروه اقتصاددریا – امید اسماعیلی - با اجرای گام اول از طرح بزرگ انتقال آب از دریای مکران(عمان) به فلات ایران، دریا سینه خشکی را شکافت و به سرزمین آفتاب رسید. در باره این طرح بزرگ و جسورانه که بیش از 70 سال از طراحی اولیه آن در قالب طرحی به نام «ایران رود» می گذرد، امروز شاهد درخشش مهندسان ایرانی با محوریت مجتمع فولاد مبارکه اصفهان برای انتقال آب دریا به کویر هستیم. در این باره چند نکته قابل توجه است:
هراسزدایی از اقدامات بزرگ
بعد از انقلاب اسلامی، ایرانیانی که پیش از آن به قول یکی از وزرای شاهی، «عرضه تولید آفتابه هم نداریم» بر اثر خودباوری برآمده از شکوه انقلاب مردمی، به دفعات کارهای بزرگ و خارق العاده ای انجام دادند. از دوران جنگ تحمیلی و سازههای شگفتآوری مانند پل آزادی و پل خیبر و... تا دست یابی به فضا و تا ساخت زیردریایی و جنگنده و سدهای مطمئن در ایران و دیگر کشورها و دستیابی به رتبههای بالای جدول در علومی مانند نانو و... این بار یک طرح دیگر که پیشتر به تخیل میماند، اجرایی کردند و هراس 70 ساله از ساخت چنین آبراهه ای را شکستند.
این اقدام نوید بخش تداوم آین آبراهه به سمت تهران و حتا فراتر از آن به سایر استانهاست.
ایرانرود کوچک
«طرح ایران رود» آبراهه ای است که خلیج فارس را به دریای کاسپین وصل میکند و قابل کشتیرانی است، از سالها قبل از انقلاب مطرح بود. بعد از انقلاب اسلامی در دوران ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی، جانی دوباره گرفت و مطالعات مقدماتی آن کامل شد اما بعد از این دوران پیگیری نشد و همچنان بر روی کاغذ باقی مانده است.
اما میتوان مدعی بود که آن طرح بزرگ، مادر این طرح های کوچکتر است. گرایش به ایجاد آبراهه و انتقال آّب از دریا به کویر، از همان ایرانرود برزمین مانده نشات گرفته و بعد از چند سال، به باور رسید و مهندسان خبره ایرانی در دل «مجتمع فولاد مبارکه» کارستان دیگر خلق کردند و اکنون دریا تا عمق کویر پیش تاخته است.
ایران دریایی است
بارها گفتیم و نوشتیم که ایران یک کشور دریایی است. نشان به آن نشان که سه دریای بزرگ در مرزهای خود دارد. خلیج فارس و دریای مَکُران(عمان) در جنوب و کاسپین در شمال. اگر نتوان روی کاسپن حسابهای بزرگ باز کرد، روی خلیج فارس و دریای مَکُران تا بی نهایت میتوان حساب باز کرد. یکی از این حسابها همین انتقال آب از دریا به سراسر کشور است. کاری که کشورهای دیگر-مانند چین- سالها پیش انجام دادهاند.
ایران دریایی است زیرا میتواند سراسر سرزمین خود را با نعمت دریا طراوت ببخشد. در حالی که فن، دانش و توانایی مهندسان فولاد مبارکه اصفهان در فلات مرکزی ایران به اوج رسیده است و از ناتوانی در ساخت آفتابه به ساخت فضاپیما رسیدهاند، دیگر دلیلی وجود ندارد که ایران دریایی را از نعمت دریا بیبهره بگذاریم.
موفقیت و افتتاح گام اول میتواند هم مسیری برای گام های بعدی باز کند و هم موضوع مهم طرح ایران رود را دوباره در اذهان متخصصان و مسئولان یادآوری کند. بر اساس مطالعات مقدماتی اجرای طرح ایران رود هم ممکن است و هم مزایای بسیاری خواهد داشت. به نحوی که مزایای آن بر معایب آن بسیار چیرهتر است و میتواند نتایج بسیار درخشانی برای کشور داشته باشد. شاید مهم ترین اهمیت آن ایجاد یک آبراهه ترانزیتی است به نحوی که تمام نقشه های دالانی کشورهای دیگر را که به فکر دور زدن مسیر ترانزیتی ایران را برای همیشه نقش بر آب کند.
ایران خشک نیست!
این همه فریاد و فغان در مورد کمبود آب در حالی است که سواحل طولانی و بکری در اختیار داریم که هماغوش دریاهای بیکران هستند. با فناوری نوین، تولید آب شیرین بسیار آسان شده است و جایی که آب و خاک در کنار هم قرار بگیرند، توسعه تا بی نهایت ممکن می شود.
دلیل نالههای آبی این نیست که ایران خشک است و به دریا راه ندارد؛ بلکه دلیل اصلی این است که ایرانیان سوراخ دعا را گم کرده و به جای اسکان در مسیر پر آب زاگرس باشکوه و نیز در مسیر طولانی سواحل دریایی، در دل کویر و سرزمین های خشک اسکان یافتهاند.
ظرفیت پذیرش سواحل ما برای جمعیت، چند برابر وضع موجود است. چرا همه در شهرهای خشک زندگی میکنند و شمال و جنوب رفتن و دیدن دریا را برای خود به حسرت تبدیل کردهاند؟
دولت میتواند با سرعت بخشیدن به توسعه دریایی کشور بر اساس سیاستهای ابلاغی و سرمایهگذاری بزرگ در سواحل، مسیر اسکان مردم را به آن سمت حرکت دهد. برای مثال، به جای آپارتمانسازی در کویری به نام پرند، این ساختمانسازی را به سواحل ببرد. چرا باید تعداد ساختمانهایی که در پرند تهران ساخته میشود، چند برابر ساخت و ساز در تمام سواحل ایران باشد؟ معلوم است که مسیر سیاستگذاری و خرج کرد بودجهها غلط است. کافی است این مسیر تصحیح شود. کافی است بخش مهمی از جمعیت ایران به سمت سواحل روانه شوند. آیا در این صورت، نالهای از کم آبی وجود خواهد داشت؟
اجرای سیاستها رمز موفقیت
دو سال از ابلاغ سیاستها میگذرد و کمترین اقدامی برای اجرای آنها صورت نگرفته است. همچنان دولت زیر آوار بروکراسی خود گرفتار است و در این وادی چیزی جز جلسات اداری و وعدههای خالی دیده و شنیده نمیشود. یک اراده قوی و محکم میخواهد که سنگ وامانده توسعه دریایی ایران را از سر راه بردارد و حرکت بزرگ ملی برای توسعه دریایی ایران سر و سامان دهد. تا کنون که شعار بوده و عمل جا مانده است. امیدواریم یک قدرت قهریه، یک پهلوان متعهد و یک قهرمان ملی پیدا شود تا مانند آنانی که ما را فضایی کردند، ما را دریایی کند. به امید آن روز.
گروه اقتصاددریا – امید اسماعیلی - با اجرای گام اول از طرح بزرگ انتقال آب از دریای مکران(عمان) به فلات ایران، دریا سینه خشکی را شکافت و به سرزمین آفتاب رسید. در باره این طرح بزرگ و جسورانه که بیش از 70 سال از طراحی اولیه آن در قالب طرحی به نام «ایران رود» می گذرد، امروز شاهد درخشش مهندسان ایرانی با محوریت مجتمع فولاد مبارکه اصفهان برای انتقال آب دریا به کویر هستیم. در این باره چند نکته قابل توجه است:
هراسزدایی از اقدامات بزرگ
بعد از انقلاب اسلامی، ایرانیانی که پیش از آن به قول یکی از وزرای شاهی، «عرضه تولید آفتابه هم نداریم» بر اثر خودباوری برآمده از شکوه انقلاب مردمی، به دفعات کارهای بزرگ و خارق العاده ای انجام دادند. از دوران جنگ تحمیلی و سازههای شگفتآوری مانند پل آزادی و پل خیبر و... تا دست یابی به فضا و تا ساخت زیردریایی و جنگنده و سدهای مطمئن در ایران و دیگر کشورها و دستیابی به رتبههای بالای جدول در علومی مانند نانو و... این بار یک طرح دیگر که پیشتر به تخیل میماند، اجرایی کردند و هراس 70 ساله از ساخت چنین آبراهه ای را شکستند.
این اقدام نوید بخش تداوم آین آبراهه به سمت تهران و حتا فراتر از آن به سایر استانهاست.
ایرانرود کوچک
«طرح ایران رود» آبراهه ای است که خلیج فارس را به دریای کاسپین وصل میکند و قابل کشتیرانی است، از سالها قبل از انقلاب مطرح بود. بعد از انقلاب اسلامی در دوران ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی، جانی دوباره گرفت و مطالعات مقدماتی آن کامل شد اما بعد از این دوران پیگیری نشد و همچنان بر روی کاغذ باقی مانده است.
اما میتوان مدعی بود که آن طرح بزرگ، مادر این طرح های کوچکتر است. گرایش به ایجاد آبراهه و انتقال آّب از دریا به کویر، از همان ایرانرود برزمین مانده نشات گرفته و بعد از چند سال، به باور رسید و مهندسان خبره ایرانی در دل «مجتمع فولاد مبارکه» کارستان دیگر خلق کردند و اکنون دریا تا عمق کویر پیش تاخته است.
ایران دریایی است
بارها گفتیم و نوشتیم که ایران یک کشور دریایی است. نشان به آن نشان که سه دریای بزرگ در مرزهای خود دارد. خلیج فارس و دریای مَکُران(عمان) در جنوب و کاسپین در شمال. اگر نتوان روی کاسپن حسابهای بزرگ باز کرد، روی خلیج فارس و دریای مَکُران تا بی نهایت میتوان حساب باز کرد. یکی از این حسابها همین انتقال آب از دریا به سراسر کشور است. کاری که کشورهای دیگر-مانند چین- سالها پیش انجام دادهاند.
ایران دریایی است زیرا میتواند سراسر سرزمین خود را با نعمت دریا طراوت ببخشد. در حالی که فن، دانش و توانایی مهندسان فولاد مبارکه اصفهان در فلات مرکزی ایران به اوج رسیده است و از ناتوانی در ساخت آفتابه به ساخت فضاپیما رسیدهاند، دیگر دلیلی وجود ندارد که ایران دریایی را از نعمت دریا بیبهره بگذاریم.
موفقیت و افتتاح گام اول میتواند هم مسیری برای گام های بعدی باز کند و هم موضوع مهم طرح ایران رود را دوباره در اذهان متخصصان و مسئولان یادآوری کند. بر اساس مطالعات مقدماتی اجرای طرح ایران رود هم ممکن است و هم مزایای بسیاری خواهد داشت. به نحوی که مزایای آن بر معایب آن بسیار چیرهتر است و میتواند نتایج بسیار درخشانی برای کشور داشته باشد. شاید مهم ترین اهمیت آن ایجاد یک آبراهه ترانزیتی است به نحوی که تمام نقشه های دالانی کشورهای دیگر را که به فکر دور زدن مسیر ترانزیتی ایران را برای همیشه نقش بر آب کند.
ایران خشک نیست!
این همه فریاد و فغان در مورد کمبود آب در حالی است که سواحل طولانی و بکری در اختیار داریم که هماغوش دریاهای بیکران هستند. با فناوری نوین، تولید آب شیرین بسیار آسان شده است و جایی که آب و خاک در کنار هم قرار بگیرند، توسعه تا بی نهایت ممکن می شود.
دلیل نالههای آبی این نیست که ایران خشک است و به دریا راه ندارد؛ بلکه دلیل اصلی این است که ایرانیان سوراخ دعا را گم کرده و به جای اسکان در مسیر پر آب زاگرس باشکوه و نیز در مسیر طولانی سواحل دریایی، در دل کویر و سرزمین های خشک اسکان یافتهاند.
ظرفیت پذیرش سواحل ما برای جمعیت، چند برابر وضع موجود است. چرا همه در شهرهای خشک زندگی میکنند و شمال و جنوب رفتن و دیدن دریا را برای خود به حسرت تبدیل کردهاند؟
دولت میتواند با سرعت بخشیدن به توسعه دریایی کشور بر اساس سیاستهای ابلاغی و سرمایهگذاری بزرگ در سواحل، مسیر اسکان مردم را به آن سمت حرکت دهد. برای مثال، به جای آپارتمانسازی در کویری به نام پرند، این ساختمانسازی را به سواحل ببرد. چرا باید تعداد ساختمانهایی که در پرند تهران ساخته میشود، چند برابر ساخت و ساز در تمام سواحل ایران باشد؟ معلوم است که مسیر سیاستگذاری و خرج کرد بودجهها غلط است. کافی است این مسیر تصحیح شود. کافی است بخش مهمی از جمعیت ایران به سمت سواحل روانه شوند. آیا در این صورت، نالهای از کم آبی وجود خواهد داشت؟
اجرای سیاستها رمز موفقیت
دو سال از ابلاغ سیاستها میگذرد و کمترین اقدامی برای اجرای آنها صورت نگرفته است. همچنان دولت زیر آوار بروکراسی خود گرفتار است و در این وادی چیزی جز جلسات اداری و وعدههای خالی دیده و شنیده نمیشود. یک اراده قوی و محکم میخواهد که سنگ وامانده توسعه دریایی ایران را از سر راه بردارد و حرکت بزرگ ملی برای توسعه دریایی ایران سر و سامان دهد. تا کنون که شعار بوده و عمل جا مانده است. امیدواریم یک قدرت قهریه، یک پهلوان متعهد و یک قهرمان ملی پیدا شود تا مانند آنانی که ما را فضایی کردند، ما را دریایی کند. به امید آن روز.