«سرآمد» تحلیل میدهد؛
«فرهنگ و رسانه» از نگاه مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی
مروری بر رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی نسبت به فرهنگ سازی دریاپایه ایران
گروه تحلیل- سعید رسولی، معاون وزیر و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی حرکتی موثر در دو روز پیاپی با اصحاب رسانه دیدار و گفت وگو کرد. برنامه در قالب «هم اندیشی با رسانهها» در فضایی صمیمانه و بی پیرایه از تشریفات مرسوم و با نگاه به آزداندیشی برگزار شد که در نوع خود جالب و فرصتی برای پیدایش افکار پنهان و نیازهای روز اصحاب رسانه بود تا مسیر توسعه دریایی کشور از این جنبه نیز مورد توجه قرار گیرد.
روزنامه دریایی سرآمد در کنار همکاران خود در سایر رسانهها، مستمع افکار و نظرات همکاران رسانهای بود و در نهایت، نگرش مثبت و ارزشمند مدیرعامل را به عنوان «یک فرصت راهبردی برای توسعه دریایی با تمرکز بر فرهنگ» مورد توجه قرار داد:
رسانه مشاور امین
کلیدواژههای مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نشان از درک و باور وی در باره رسانه با رویکرد آگاهسازی جامعه دارد. وی با عنوان «چشم بیدار جامعه» از رسانهها یاد کرد و این میتواند به معنای جهتگیری راهبردی وی به دنیای رسانه باشد. دراین نگرش، رسانه یک عنصر مچگیر با نقد منفی نیست، بلکه یک پدیده موثر برای دیدن نقاط و قوت و هشدار و مشاوره به مدیران عالی است. در چنین نگرشی، تعامل بین رسانه و دستگاهها یک فرایند مهم و موثر خواهد بود و رسانه نه به عنوان بار خاطر، بلکه به عنوان یارشاطر برای دستگاهها خواهد بود.
همین نکته ما را راهنمایی میکند به ضرورت ارتباط تنگاتنگ با رسانهها و نیز تلاش برای به آموزی و افزایش توانمندی قلم اصحاب رسانه و این تعامل به معنای اکرام و احترام به رسانهها از یک سو و انتظار از آنها برای اثر مثبت بر فرایند توسعه از دیگر سو خواهد بود.
فرصتی برای اصلاح نه تهدید
رسولی با بیان این عبارت متقن که «رسانهها از دیدگاه من یک فرصت برای اصلاح هستند و نه تهدید» ضمن بیان اهمیت رسانه در دنیای امروز، انتظار خود را نیز بیان کرد. رسانهها در فرایند توسعه همه جانبه و متوازن قرار دارند و می توانند به آن کمک کنند. از این نگاه، رسانهها همکار، همفکر و همیار مسئولان در سطوح مختلف برای رسیدن به توسعه متوازن هستند. نقد و نظر و تحلیل میتواند مبنای ایدههای نو باشد. هشدارهای رسانههای میتواند مانع از زیانهای بزرگ باشد. هم ایدهپردازی و هم حذف و اصلاح با نبوغ رسانهای ممکن است؛ زیرا اهالی رسانه اهل دقت، پژوهش و بررسی و عامل خلق ایدههای نوهستند. از این روست که میتوانند فرصتی برای اصلاح امور و بهبود رویهها باشند. این نگرش تاکید میکند بر همان «مشاور امین دستگاهها». وی در بخشی از سخنان خود تاکید کرد: «در بسیاری از موارد، رسانهها در تحلیل و بررسی مسائل به نکات دقیقی اشاره میکنند.» این نکات دقیق همان خصیصهای است که یک «مشاور امین» باید داشته باشد.
گفت وگوی تخصصی با رسانهها
رسولی ایجاد فضای گفت و گوی دقیق، تخصصی و شفاف با رسانه ها را مورد تاکید قرار داد و افزود: «گفت و گوی دقیق و تخصصی و شفاف میتواند به آگاهی جامعه بینجامد و جامعه آگاه را در مسیر توسعه شتابان قرار دهد. برخی موارد هستند بنا به دلایل خاص خود، نیازمند محرمانگی هستند و بیان و خبری کردن آنها نیازمند زمان مناسب است که یک قاعده کلی و جهانی است که لازم است منافع و امنیت ملی در آن مد نظر قرار گیرد. اما در سایر موارد، گفت و گوی تخصصی و دقیق و شفاف میتواند مبنای اطلاع رسانی سالم به جامعه باشد.»
از این روست که سازمان بنادر و دریانوردی در رویکرد نوین خود به فضای رسانه، برای افزایش آگاهی رسانهها که به معنای افزایش آگاهی جامعه است، اقدامات موثری انجام خواهد داد.
آموزش کاربردی رسانهها
رسولی نگاه برخی همکاران رسانهای مبنی بر آموزش کاربردی و عینی را مورد تایید و تاکید قرار داد و برگزاری کارگاههای آموزشی و برنامههای بازدید رسانهها از فعالیتهای بندری و... را مورد تاکید قرار داد.
انجمن و تشکلهای اجتماعی رسانهها
در همین رابطه، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ضمن اعلام حمایت از تشکیل انجمن رسانههای دریایی که به وسیله جمعی از اصحاب رسانه در شرف تاسیس است گفت: «گسترش تعاملات به روش های گوناگون، افزایش اطلاعات رسانه ها، حمایت برای انتقال خبر و گزارش و تحلیلهای قویتر به جامعه به معنای افزایش آگاهی عمومی جامعه نسبت به ظرفیتها و قابلیتهای گسترده دریایی کشور است که لازم است هر چه بیشتر افزایش یابد».
فرهنگسازی برای توسعه دریایی کشور
رسولی به بررسی نقش فرهنگ و تقویت فرهنگ عمومی کشور در موضوع دریا پرداخت و گفت:«بٌعد فرهنگی در مسیر توسعه دریایی به عنوان یک زیرساخت بسیار مهم و اساسی است که باید در ابعاد گوناگون- از جمله رسانه- به آن توجه کرد و به آن پرداخت. در این رابطه، طرحهای فرهنگی مطرح شده است و رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی به حمایت از تقویت فرهنگ دریایی کشور است.»
وی موضوع توسعه دریایی ایران را یک مساله ملی و متعلق به آحاد ملت ایران دانست وافزود: «تحقق اقتصاد دریاپایه نیازمند اتحاد، همفکری وهمکاری مجموعههای مختلف از جمله رسانههاست؛ برنامههای متعدد فرهنگی باید تعریف و اجرا شود تا مجموعه آحاد ملت ایران در مسیر توسعه دریایی قرار گیرد و این مجموعه با هم افزایی کلان، با قوت بیشتر به سمت توسعه حرکت کند. همافزایی فکری و فرهنگی و معنوی کشور، میتواند بنادر کشور و عموم فعالیتهای دریایی را به سمت کارایی و اثربخشی بیشتر در اقتصاد ملی هدایت کند.»
گردشگری دریایی
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از موضوع راهبردی گردشگری دریایی غافل نماند و با اصحاب رسانه این پدیده مهم و اثرگذار را مورد کنکاش قرار داد. گردشگری دریایی در کشور ایران هنوز مانند طفل نوپایی است که نیازمند حمایت همه جانبه است. نبود برخی زیرساختها باعث شده است که بخش مهمی از مردم ایران با خروج ارز، تفریحات دریایی را در سایر کشورها تجربه کنند. ضمن این که باید دانست که گردشگری ساحلی با گردشگری دریایی متفاوت است و مردم ایران بیشتر به گردشگری سواحل توجه دارند تا گردشگری دریا. دلایل مختلفی بر این مساله وارد است که روزنامه دریایی سرآمد بارها در باره آن تحلیل ها و گزارشهای متعددی منتشر کرده است. به هر روی، توجه رسولی،مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی به این مهم، ارزش سیاست گذاری و جهت گیری معنادار دارد و قابل تحسین است.
رسولی در این باره به اصحاب رسانه گفت: « ایجاد امکانات اولیه، تکمیل زیرساختها، توسعه بنادر کوچک، افزایش ناوگان لنجها و کشتیهای تفریحی و... از جمله ظرفیتهایی است که میتواند در کنار بنادر تجاری، به رونق صنایع جانبی، گردشگری و اشتغال ساحلی منجر شود.» به طور طبیعی این روند، باعث افزایش آبادانی در سواحل می شود و گرایش جمعیت به سواحل را با افزایش کسب و کارها و رونق اقتصادی را در پی خواهد داشت.
تغییر در مدیریت، جسمی نیست
از نکات مهمی که در نشست صمیمی با مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی مطرح شد، این است که تغییر در مدیریت یک سازمان یا دستگاه، صرفا یک تغییر فیزیکی و جسمی نیست که یک نفر برود و نفر دیگر بیاید. به زهم ما در روزنامه دریایی سرآمد این موید این نکته است که «یک تفکر خسته یا تکراری برود و یک نگرش نوین و مشتاق به کار وارد شود.» در این میانه، نوع تفکر و رویکردها بسیار مهم است. در یک رویکرد، به اعتبار سخن یکی از همکاران رسانه ای، «رسانه قهر می کند و می رود». برای نمونه یکی از رسانه ها اعلام کرد که بعد از سه سال، برای اولین بار است که وارد سازمان بنادر و دریانوردی میشود. به طور طبیعی وقتی یک رویکرد رسانه ستیز وجود داشته باشد، رسانه یا مسکوت می ماند یا منتقد و مهاجم. اما اگر رویکرد تعاملی و هم فکری باشد، رسانه فعال، تحلیل گر و با نقادی دقیق و مصلحانه وارد میشود. این است که با تغییر در مدیریت ها انتظار تغییر در تفکر عمومی سازمان و رویکردهای آن میرود.
بر اساس رویکرد جدید، سازمان بنادر و دریانوردی نه تنها با رسانهها صمیمی است، بلکه به آنها اعتقاد دارد و باور دارد که رسانهها میتوانند جامعه را در مسیر توسعه دریایی کشور قرار دهد. به همین دلیل نگاه حمایتی-آموزشی و همفکری و همکاری دارد.
رسالت رسانهها
با این نگرشهای شفافی که در جلسه صمیمی سعید رسولی مدیرعامل سازمان و بنادر و دریانوردی با اصحاب رسانه مطرح شد و از زبان او و همکاران رسانهای شنیده شد، میتوان گفت که «سازمان بنادر و دریانوردی با درک رسالت خود در شعاع ملی با نگاه مثبت به فرهنگ و رسانه، برای توسعه دریایی ایران، تولدی دوباره یافته است و در مسیر رشد و نمو برای تحقق سیاستهای ابلاغی دریاپایه قرار گرفته است. در این حال، شرط جوانمردی آن است که «هم اندیشی و همراهی» از سوی رسانه های صورت گیرد.
ما در روزنامه دریایی سرآمد بر این باوریم: توسعه دریایی کشور، یک اقدام کوچک و محدود به چند سازمان و دستگاه دریایی نیست، بلکه مربوط و متعلق به تمام جامعه ایرانی است تا ضمن جبران عقب ماندگی های گذشته، حرکت شتابنده ای رو به جلو آغاز کرده و توسعه دریایی ایران را- نه توسعه دریایی چند بندر یا چند استان ساحلی- معنا بخشند. از این رو، همه مسئولیت دارند؛ از جمله رسانه ها. هر کس به قدمی، یا درمی یا قلمی باید وارد میدان توسعه دریایی شود و رسالت خود را به جای آورد.
همان گونه که رسولی رسانهها را فرصت میداند، رسانهها هم باید سازمان بنادر و دریانوردی کنونی را به عنوان یکی از شاخههای مهم توسعه دریامحور، فرصت و مغتنم دانسته و با همکاری گسترده و البته صمیمانه، هم در مسیر تقویت محتوای دریایی برای جامعه حرکت کنند و هم در سطح آرمانی در حرکت دادن «یک ایران به سمت یک توسعه دریایی همه جانبه، متوازن و پایدار»
گروه تحلیل- سعید رسولی، معاون وزیر و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی حرکتی موثر در دو روز پیاپی با اصحاب رسانه دیدار و گفت وگو کرد. برنامه در قالب «هم اندیشی با رسانهها» در فضایی صمیمانه و بی پیرایه از تشریفات مرسوم و با نگاه به آزداندیشی برگزار شد که در نوع خود جالب و فرصتی برای پیدایش افکار پنهان و نیازهای روز اصحاب رسانه بود تا مسیر توسعه دریایی کشور از این جنبه نیز مورد توجه قرار گیرد.
روزنامه دریایی سرآمد در کنار همکاران خود در سایر رسانهها، مستمع افکار و نظرات همکاران رسانهای بود و در نهایت، نگرش مثبت و ارزشمند مدیرعامل را به عنوان «یک فرصت راهبردی برای توسعه دریایی با تمرکز بر فرهنگ» مورد توجه قرار داد:
رسانه مشاور امین
کلیدواژههای مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی نشان از درک و باور وی در باره رسانه با رویکرد آگاهسازی جامعه دارد. وی با عنوان «چشم بیدار جامعه» از رسانهها یاد کرد و این میتواند به معنای جهتگیری راهبردی وی به دنیای رسانه باشد. دراین نگرش، رسانه یک عنصر مچگیر با نقد منفی نیست، بلکه یک پدیده موثر برای دیدن نقاط و قوت و هشدار و مشاوره به مدیران عالی است. در چنین نگرشی، تعامل بین رسانه و دستگاهها یک فرایند مهم و موثر خواهد بود و رسانه نه به عنوان بار خاطر، بلکه به عنوان یارشاطر برای دستگاهها خواهد بود.
همین نکته ما را راهنمایی میکند به ضرورت ارتباط تنگاتنگ با رسانهها و نیز تلاش برای به آموزی و افزایش توانمندی قلم اصحاب رسانه و این تعامل به معنای اکرام و احترام به رسانهها از یک سو و انتظار از آنها برای اثر مثبت بر فرایند توسعه از دیگر سو خواهد بود.
فرصتی برای اصلاح نه تهدید
رسولی با بیان این عبارت متقن که «رسانهها از دیدگاه من یک فرصت برای اصلاح هستند و نه تهدید» ضمن بیان اهمیت رسانه در دنیای امروز، انتظار خود را نیز بیان کرد. رسانهها در فرایند توسعه همه جانبه و متوازن قرار دارند و می توانند به آن کمک کنند. از این نگاه، رسانهها همکار، همفکر و همیار مسئولان در سطوح مختلف برای رسیدن به توسعه متوازن هستند. نقد و نظر و تحلیل میتواند مبنای ایدههای نو باشد. هشدارهای رسانههای میتواند مانع از زیانهای بزرگ باشد. هم ایدهپردازی و هم حذف و اصلاح با نبوغ رسانهای ممکن است؛ زیرا اهالی رسانه اهل دقت، پژوهش و بررسی و عامل خلق ایدههای نوهستند. از این روست که میتوانند فرصتی برای اصلاح امور و بهبود رویهها باشند. این نگرش تاکید میکند بر همان «مشاور امین دستگاهها». وی در بخشی از سخنان خود تاکید کرد: «در بسیاری از موارد، رسانهها در تحلیل و بررسی مسائل به نکات دقیقی اشاره میکنند.» این نکات دقیق همان خصیصهای است که یک «مشاور امین» باید داشته باشد.
گفت وگوی تخصصی با رسانهها
رسولی ایجاد فضای گفت و گوی دقیق، تخصصی و شفاف با رسانه ها را مورد تاکید قرار داد و افزود: «گفت و گوی دقیق و تخصصی و شفاف میتواند به آگاهی جامعه بینجامد و جامعه آگاه را در مسیر توسعه شتابان قرار دهد. برخی موارد هستند بنا به دلایل خاص خود، نیازمند محرمانگی هستند و بیان و خبری کردن آنها نیازمند زمان مناسب است که یک قاعده کلی و جهانی است که لازم است منافع و امنیت ملی در آن مد نظر قرار گیرد. اما در سایر موارد، گفت و گوی تخصصی و دقیق و شفاف میتواند مبنای اطلاع رسانی سالم به جامعه باشد.»
از این روست که سازمان بنادر و دریانوردی در رویکرد نوین خود به فضای رسانه، برای افزایش آگاهی رسانهها که به معنای افزایش آگاهی جامعه است، اقدامات موثری انجام خواهد داد.
آموزش کاربردی رسانهها
رسولی نگاه برخی همکاران رسانهای مبنی بر آموزش کاربردی و عینی را مورد تایید و تاکید قرار داد و برگزاری کارگاههای آموزشی و برنامههای بازدید رسانهها از فعالیتهای بندری و... را مورد تاکید قرار داد.
انجمن و تشکلهای اجتماعی رسانهها
در همین رابطه، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی ضمن اعلام حمایت از تشکیل انجمن رسانههای دریایی که به وسیله جمعی از اصحاب رسانه در شرف تاسیس است گفت: «گسترش تعاملات به روش های گوناگون، افزایش اطلاعات رسانه ها، حمایت برای انتقال خبر و گزارش و تحلیلهای قویتر به جامعه به معنای افزایش آگاهی عمومی جامعه نسبت به ظرفیتها و قابلیتهای گسترده دریایی کشور است که لازم است هر چه بیشتر افزایش یابد».
فرهنگسازی برای توسعه دریایی کشور
رسولی به بررسی نقش فرهنگ و تقویت فرهنگ عمومی کشور در موضوع دریا پرداخت و گفت:«بٌعد فرهنگی در مسیر توسعه دریایی به عنوان یک زیرساخت بسیار مهم و اساسی است که باید در ابعاد گوناگون- از جمله رسانه- به آن توجه کرد و به آن پرداخت. در این رابطه، طرحهای فرهنگی مطرح شده است و رویکرد سازمان بنادر و دریانوردی به حمایت از تقویت فرهنگ دریایی کشور است.»
وی موضوع توسعه دریایی ایران را یک مساله ملی و متعلق به آحاد ملت ایران دانست وافزود: «تحقق اقتصاد دریاپایه نیازمند اتحاد، همفکری وهمکاری مجموعههای مختلف از جمله رسانههاست؛ برنامههای متعدد فرهنگی باید تعریف و اجرا شود تا مجموعه آحاد ملت ایران در مسیر توسعه دریایی قرار گیرد و این مجموعه با هم افزایی کلان، با قوت بیشتر به سمت توسعه حرکت کند. همافزایی فکری و فرهنگی و معنوی کشور، میتواند بنادر کشور و عموم فعالیتهای دریایی را به سمت کارایی و اثربخشی بیشتر در اقتصاد ملی هدایت کند.»
گردشگری دریایی
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی از موضوع راهبردی گردشگری دریایی غافل نماند و با اصحاب رسانه این پدیده مهم و اثرگذار را مورد کنکاش قرار داد. گردشگری دریایی در کشور ایران هنوز مانند طفل نوپایی است که نیازمند حمایت همه جانبه است. نبود برخی زیرساختها باعث شده است که بخش مهمی از مردم ایران با خروج ارز، تفریحات دریایی را در سایر کشورها تجربه کنند. ضمن این که باید دانست که گردشگری ساحلی با گردشگری دریایی متفاوت است و مردم ایران بیشتر به گردشگری سواحل توجه دارند تا گردشگری دریا. دلایل مختلفی بر این مساله وارد است که روزنامه دریایی سرآمد بارها در باره آن تحلیل ها و گزارشهای متعددی منتشر کرده است. به هر روی، توجه رسولی،مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی به این مهم، ارزش سیاست گذاری و جهت گیری معنادار دارد و قابل تحسین است.
رسولی در این باره به اصحاب رسانه گفت: « ایجاد امکانات اولیه، تکمیل زیرساختها، توسعه بنادر کوچک، افزایش ناوگان لنجها و کشتیهای تفریحی و... از جمله ظرفیتهایی است که میتواند در کنار بنادر تجاری، به رونق صنایع جانبی، گردشگری و اشتغال ساحلی منجر شود.» به طور طبیعی این روند، باعث افزایش آبادانی در سواحل می شود و گرایش جمعیت به سواحل را با افزایش کسب و کارها و رونق اقتصادی را در پی خواهد داشت.
تغییر در مدیریت، جسمی نیست
از نکات مهمی که در نشست صمیمی با مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی مطرح شد، این است که تغییر در مدیریت یک سازمان یا دستگاه، صرفا یک تغییر فیزیکی و جسمی نیست که یک نفر برود و نفر دیگر بیاید. به زهم ما در روزنامه دریایی سرآمد این موید این نکته است که «یک تفکر خسته یا تکراری برود و یک نگرش نوین و مشتاق به کار وارد شود.» در این میانه، نوع تفکر و رویکردها بسیار مهم است. در یک رویکرد، به اعتبار سخن یکی از همکاران رسانه ای، «رسانه قهر می کند و می رود». برای نمونه یکی از رسانه ها اعلام کرد که بعد از سه سال، برای اولین بار است که وارد سازمان بنادر و دریانوردی میشود. به طور طبیعی وقتی یک رویکرد رسانه ستیز وجود داشته باشد، رسانه یا مسکوت می ماند یا منتقد و مهاجم. اما اگر رویکرد تعاملی و هم فکری باشد، رسانه فعال، تحلیل گر و با نقادی دقیق و مصلحانه وارد میشود. این است که با تغییر در مدیریت ها انتظار تغییر در تفکر عمومی سازمان و رویکردهای آن میرود.
بر اساس رویکرد جدید، سازمان بنادر و دریانوردی نه تنها با رسانهها صمیمی است، بلکه به آنها اعتقاد دارد و باور دارد که رسانهها میتوانند جامعه را در مسیر توسعه دریایی کشور قرار دهد. به همین دلیل نگاه حمایتی-آموزشی و همفکری و همکاری دارد.
رسالت رسانهها
با این نگرشهای شفافی که در جلسه صمیمی سعید رسولی مدیرعامل سازمان و بنادر و دریانوردی با اصحاب رسانه مطرح شد و از زبان او و همکاران رسانهای شنیده شد، میتوان گفت که «سازمان بنادر و دریانوردی با درک رسالت خود در شعاع ملی با نگاه مثبت به فرهنگ و رسانه، برای توسعه دریایی ایران، تولدی دوباره یافته است و در مسیر رشد و نمو برای تحقق سیاستهای ابلاغی دریاپایه قرار گرفته است. در این حال، شرط جوانمردی آن است که «هم اندیشی و همراهی» از سوی رسانه های صورت گیرد.
ما در روزنامه دریایی سرآمد بر این باوریم: توسعه دریایی کشور، یک اقدام کوچک و محدود به چند سازمان و دستگاه دریایی نیست، بلکه مربوط و متعلق به تمام جامعه ایرانی است تا ضمن جبران عقب ماندگی های گذشته، حرکت شتابنده ای رو به جلو آغاز کرده و توسعه دریایی ایران را- نه توسعه دریایی چند بندر یا چند استان ساحلی- معنا بخشند. از این رو، همه مسئولیت دارند؛ از جمله رسانه ها. هر کس به قدمی، یا درمی یا قلمی باید وارد میدان توسعه دریایی شود و رسالت خود را به جای آورد.
همان گونه که رسولی رسانهها را فرصت میداند، رسانهها هم باید سازمان بنادر و دریانوردی کنونی را به عنوان یکی از شاخههای مهم توسعه دریامحور، فرصت و مغتنم دانسته و با همکاری گسترده و البته صمیمانه، هم در مسیر تقویت محتوای دریایی برای جامعه حرکت کنند و هم در سطح آرمانی در حرکت دادن «یک ایران به سمت یک توسعه دریایی همه جانبه، متوازن و پایدار»