روایت «اقتصادسرآمد» از داستان انتقال تهران؛
انتقال پایتخت منتفی است
گروه حمل و نقل- نخستین تجربه تمرکززدایی در تهران مربوط به دهه 1340 و معافیتهای مالیاتی برمیگردد که در راستای آن صنایعی که خارج از محدوده 120 کیلومتر بودند از معافیت مالیاتی برخوردار میشدند.
به گزارش اقتصادسرآمد،در سال 1346، استقرار صنایع تولیدی در شعاع 120 کیلومتری ممنوع شد و در سالهای 1360 و 1362، شهرکهای صنعتی کوچک در مناطق محروم ایجاد شد؛ ایجاد شهرکهای جدید پس از مصوبه 1364 شورای عالی معماری و شهرسازی تلاش دیگری از سوی دولت برای کاهش تمرکز جمعیت در تهران بوده است؛ ایجاد شهرکهای جدید در اطراف تهران باعث شد تا حد زیادی از انباشت جمعیت در شهر تهران جلوگیری شود و در مقابل با توجه به ضعف زیرساختهای حمل و نقل عمومی به شکلگیری بحران ترافیک در مسیرهای ورودی به تهران انجامید.علیرغم مطرح شدن موضوع انتقال پایتخت از دوران قبل از انقلاب و ایده شارستان پهلوی در نخستین طرح جامع (1347) و ساماندهی مراکز سیاسی و اداری، این طرح هیچ وقت به مرحله عمل درنیامد! سال 1368 در دوره ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی و وزارت مسکن و شهرسازی در زمان مرحوم کازرونی، ایده انتقال پایتخت دوباره مطرح شد.
در جلسه انتقال پایتخت، کرباسچی شهردار وقت تهران موضوع ساماندهی تهران را مطرح کرد و طرح ساماندهی تهران به جای انتقال پایتخت و تمرکززدایی از آن باعث شد تهران به مشکلات امروز گرفتار شود؛ موضوع انتقال پایتخت مسکوت ماند تا در دولت دهم، طرح 21 مادهای انتقال کارمندان به مناطق مختلف مطرح شد.اما این طرح به دلیل عدم عزم اجرایی و عدم انتقال نهادها و افراد مؤثر، شکست در انتقال نهادهایی مثل سازمان میراث فرهنگی و نیز وجود جذابیتهای شغلی در تهران با شکست مواجه شد؛ این ایده در سال 1391 توسط نمایندگان مجلس و دولت پیشنهاد شد و طی چند مصوبه قرار بود کارکنان شماری از ادارات به شهرهای دیگر منتقل شوند اما این طرح نیز با موفقیت اجرا نشد!پس از شکست این طرح، نمایندگان مجلس از سال 1391 مسئله انتقال مرکز سیاسی و اداری از تهران را مطرح کردند؛ در دولت یازدهم بحث انتقال پایتخت با تصویب قانون "امکانسنجی انتقال مرکزیت سیاسی و اداری" ادامه یافت.قانون امکانسنجی انتقال مرکز سیاسی و اداری کشور، ساماندهی و تمرکززدایی از تهران در اردیبهشت ماه سال 1394 به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید و براساس این قانون، شورای ساماندهی مرکز سیاسی و اداری کشور و تمرکززدایی از تهران، تشکیل شد اما بحث این انتقال تاکنون مسکوت باقی ماند.در این خصوص، معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: هیچ برنامهای برای انتقال پایتخت از تهران به سمنان یا شهر دیگری نداریم و فقط بحث انتقال مراکز سیاسی و اداری با توجه به مصوبه مجلس مطرح است.پروانه صادق مالواجرد - معاون معماری و شهرسازی وزیر راه و شهرسازی - امروز در نشست خبری اظهار کرد: موضوع انتقال آب از دریای خزر به سمنان در شورای عالی آب دنبال میشود و ارتباطی به شورای عالی شهرسازی ندارد اما آنچه مورد تاکید قرار دارد، این است که در مباحث پراکندگی جمعیتی مسأله آب موضوع مهم و حیاتی است.وی با بیان اینکه وقتی از تهران صحبت میکنیم، باید مجموعه شهری تهران و کرج را در نظر بگیریم، افزود: موضوع انتقال پایتخت مطرح نیست اما سیاست اصلی تمرکززدایی از تهران است که بر اساس قانون امکانسنجی ساماندهی، تمرکززدایی و انتقال مراکز اداری و سیاسی تهران دنبال میشود و تاکنون هفت جلسه در این زمینه برگزار شده است.صادق مالواجرد همچنین درباره حفظ باغات تهران گفت: در دورههای قبلی برای باغات در کمیسیون ماده پنج، مجوزهای تا ۱۱ طبقه داده میشد اما مدیریت شهری هماکنون جلوی این این اقدامات را گرفته و مجوز بیش از چهار طبقه به باغات نمیدهد.وی ادامه داد: همچنین دیگر امکان تفکیک باغات در مساحتهای کمتر از ۱۰ هزار متر وجود ندارد. معاون وزیر راه و شهرسازی درباره تفاوت طرح اقدام ملی با پروژه مسکن مهر اظهار کرد: یکی از مهمترین موارد تفاوت این دو طرح با یکدیگر به مکانیابی دو پروژه مربوط میشود. تمام تلاش ما این است که مکانیابی تولید مسکن بر اساس نیاز اصلی متقاضیان در محدوده شهرها و موقعیتهای مناسب باشد. در حالیکه در طرح مسکن مهر این مورد لحاظ نشد. در طرح مسکن مهر ابتدا واحدهای مسکونی را ساختند و بعد خدمات آن را ایجاد کردند. به همین دلیل هم اکنون که شش سال از آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید میگذرد، ما هنوز در حال تکمیل خدمات و زیرساختهای مسکن مهر هستیم.