دولت فعلی چند سد و در کدام استانها ساخت؟
از ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید 40 سد در 18 استان کشور ساخته شده است.ماجرای سدسازی در ایران از سالهای پایانی دهه ۲۰ آغاز شد و تاکنون ۱۷۲ سد ملی در سطح ایران به بهرهبرداری رسیده و قرار شده که تا سال ۱۴۰۰ این تعداد به ۲۱۴ سد افزایش یابد. به گزارش اقتصادسرآمد، این در حالی است که در گذشته روند سدسازی بسیار کند بود؛ بهگونهای که در دولتهای اول و دوم تنها یک سد، در دولت سوم سه سد و در دولت پنجم نیز دو سد به بهرهبرداری رسید اما از دولت ششم و هفتم میتوان بهعنوان دولتهای میانهرو در سدسازی یاد کرد؛ چراکه در هر کدام از آنها ۱۳ سد به بهرهبرداری رسید.
در این بین پس از دولت ششم، کشور با حجم وسیع سدسازی روبهرو بود؛ بهطوری که تنها در دولت هشتم ۳۵ سد به مدار بهرهبرداری وارد شد. در ادامه این روند، در دولت بعد یعنی دولت نهم، از اول مهرماه سال ۱۳۸۴ تا پایان شهریور سال ۱۳۸۸ بالغ بر ۱۸ سد بهبهرهبرداری رسید اما قله سدسازی در دولت دهم و با تعداد ۳۹ سد قرار داشت. پس از آن، دولت تدبیر و امید، بهطور جدی در بحث سدسازی مورد انتقاد قرار گرفت.
با این وجود در این دولت 40 سد افتاح و هفت سد نیز آبگیری شد. که استان کرمانشاه با هفت سد با حجم مخزن 530 میلیون متر مکعب بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است، همچنین در استان آذربایجان شرقی یک سد با حجم 49 میلیون متر مکعب، استان آذربایجان غربی سه سد با حجم 471 میلیون متر مکعب، استان اردبیل سه سد با حجم 88 میلیون متر مکعب، استان اصفهان یک سد با حجم 207 میلیون متر مکعب، استان اصفهان یک سد با حجم 207 میلیون مترمکعب، ایلام سه سد با حجم 2883 میلیون مترمکعب، استان چهارمحال و بختیاری یک سد با حجم 27 میلیون مترمکعب، استان خراسان جنوبی، خراسان رضوی و خراسان شمالی به ترتیب، یک سد با حجم 9 میلیون مترمکعب، سه سد با حجم 82 میلیون مترمکعب و دو سد با حجم 26 میلیون مترمکعب افتتاح شد.
همچنین در این سالها در استانهای خوزستان یک سد با حجم هفت میلیون مترمکعب، سیستان و بلوچستان یک سد با حجم 67 میلیون مترمکعب، فارس دو سد با حجم 144 میلیون مترمکعب، گیلان یک سد با حجم 105 میلیون مترمکعب، لرستان چهار سد با حجم 418 میلیون مترمکعب، هرمزگان یک سد با حجم 61 میلیون مترمکعب، همدان دو سد با حجم 14 میلیون مترمکعب و کردستان سه سد با حجم 94 میلیون مترمکعب افتتاح شد.
علاوه بر این هفت سد چراغویس، کلقان، گلورد نکا، کرمآباد، نمرود و تازهکند ( قباله یا سمبورچای) با حجم مخزن 518 میلیون مترمکعب و آب قابل تنظیم سالانه 448 میلیون مترمکعب در این دوره فقط آبگیری شده است.
در این راستا رضا اردکانیان، وزیر نیرو در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه وضع سدسازی در کشور با وجود انتقادات سالهای گذشته به موضوع سدسازی چگونه است؟ به ایسنا گفت: بیش از ۴۷ هزار سد بزرگ در دنیا وجود دارد که نیمی از آن در چین است و بخش قابل توجهی در نیمه دوم قرن بیستم ساخته شده است و کشورهای معدودی هستند که سدسازی هایشان را در قرن ۲۱ آغاز کرده اند.
وی با بیان اینکه ما ته جدول هستیم که در سالهای جنگ تحمیلی، ساخت و ساز سد را محدود کرده بودیم، گفت: در سال ۱۳۵۷ تعداد ۱۹ سد ملی ساخته شد. آن زمان وقتی وارد عرصه سدسازی شدیم سراغ سدهای بزرگ رفتیم که با یک سد حجم زیادی از آب را جمع آوری کند.در موضوع شبکهها نیز پس از ساخت سد شاهد ساخت شبکههای اصلی خواهیم بود.
برای روانآبهایی که وارد دریای عمان و خلیج فارس میشوند، به گفته مرادی از قدیم برنامههایی داشتهایم، اما باید سدهای دیگری ساخته شود تا کلیه روانآبهایی که از منطقه سیستان و بلوچستان و هرمزگان خارج میشود را کنترل کند.
سدها برای اهداف مختلفی از جمله ذخیره و تأمین آب، تولید برق، اهداف تفریحی و کنترل سیلاب ساخته میشوند و در طول تاریخ یکی از نمادهای توسعه جوامع بوده است که برخی تنها با هدف کنترل سیلاب ساخته شدهاند. حتی سدهایی که با اهدافی غیر از کنترل سیلاب ساخته میشوند، میتوانند در مدیریت سیلاب با دوره بازگشتهای کوچک هم مفید باشند.