افزایش توانگری مالی بانکها با ادغام در بانک سپه
ادغام پنج بانک و موسسه اعتباری در بانک سپه، از جمله بزرگ ترین ادغام های اقتصادی در طول تاریخ ایران است که پس از تصمیم قاطع هیأت دولت و موافقت سایر نهادهای حاکمیتی در دستور کار قرار گرفته است. بر اساس این طرح بانک ها و موسسه هایی اعتباری چون انصار، حکمت، مهر اقتصاد، قوامین و کوثر در بانک سپه ادغام خواهند شد.
به گزارش اقتصادسرآمد، بر اساس گفته های مسئولان اجرایی این ادغام یک ابرپروژه ادغام است و چنین ادغامی در طول چهل سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی سابقه ندارد به همین دلیل این پروژه با وسواس و دقت و هدفمند و باتدبیردرحال پیگیری است.
این طرح تقریباً در جهان بی نظیر است و بر این اساس حتی مدل‌های جهانی نیز نتوانست به چنین ادغام بزرگی در نظام بانکی ایران کمک کند و بنابراین تمام طرحی که اکنون تعریف شده، کاملا بومی و بر پایه توان و تجربیات داخلی است، بنابراین شاید بتوان آن را اصلاح ساختار نظام بانکی نیز تلقی کرد.
این ادغام از ابتدای سال ۱۳۹۸ در دستور کار مدیران بانکی کشور قرار گرفت و وارد فضای عملیاتی و رسمی شده است و پروژه‌ای تعریف شده تا بتوان امور مرتبط با آن را با تدبیر انجام داد.
ادغام در حالی رخ می دهد که هزار و ۶۰۰ شعبه بانک سپه که در کنار ۲ هزار و ۶۰۰ تا ۲ هزار و ۸۰۰ شعبه بانک‌های ادغامی در آینده به ۴ هزار و ۵۰۰ شعبه خواهد رسید که این یک و نیم برابر شعب بانک ملی است، ضمن اینکه ۱۵ هزار پرسنل شاغل در بانک سپه به ۴۳ هزار نفر افزایش خواهند یافت و این یعنی بزرگترین بانک کشور بعد از ادغام شکل خواهد گرفت.
به عقیده برخی صاحب نظران حوزه اقتصاد، چالش‌هایی نظیر تعداد شعب بالا، ساماندهی کارمندان، بلاتکلیفی سهامداران و سردرگمی سپرده‌گذاران و عدم شفافیت صورت‌های مالی این بانکها از مواردی است که ممکن است در نگاه اول توجه زیادی به آن نشود، اما در مقام اجرا می‌تواند دشواری‌ها و پیچیدگی‌هایی را در این فرایند ایجاد کند.
در این خصوص، کارشناس بانکی و پولی گفت: اگر ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه موجب افزایش توانگری مالی در بانک جدید شود، ادغام به هدف خود رسیده است.
حسن حیدری اظهار کرد: بهتر آن است به جای بانک کوچکتر و بزرگتر، بحث بانک توانگرتر مطرح شود. بانک‌های توانگر بانک‌هایی هستند که سرمایه و منابع مالی آنها، امکان عبور از ریسک‌های بزرگ را فراهم می‌کند و اگر ریسک و آسیبی به بانک وارد شد، آن بانک می‌تواند با استفاده از کمک اندک نهاد ناظر بر بانکها که بانک مرکزی است از آن ریسک عبور کرده و اجازه ندهد مشکل به سایر بانکها سرایت کند.
وی افزود: توانگری مالی بانکها باید افزایش یابد و سرمایه و ترکیب دارایی آنها باید به گونه‌ای باشد که ریسک نقدشوندگی آنها را کاهش دهد. طبیعی است اگر این شرایط در بانکها با بحث ادغام فراهم شود، مطلوب است اما صرف بزرگترشدن و تعداد شعب بیشتر لزوما منجر به بهبود وضعیت یک بانک ادغامی نخواهد شد.
کارشناس ارشد بانکی و پولی خاطرنشان کرد: در دنیا بانکها در اندازه‌های مختلف فعالیت می‌کنند و بانک‌های کوچک در کنار بانک‌های بزرگ مشغول به کار هستند. البته بانک‌هایی در مقایس بزرگ نیز مانند HHPC از جمله بانک‌های بزرگ هستند که هر کدام بخشی از بازار را پوشش می‌دهند و اتفاقا یکی از ضعف‌های نظام بانکی یا بازار پول و اعتبار در ایران این است که اکثر آنها در قسمت‌های مشابهی از بازار درحال فعالیت هستند و بازار هدف آنها چه در سپرده‌گیری و چه در تسهیلات‌دهی یکسان است.
حیدری خاطرنشان کرد: در دنیا بانک‌های کوچک به دنبال مشتریان خاصی که بانک‌های بزرگ کاری با آنها ندارند هستند و بانک‌های بزرگتر اهداف دیگری را در بازار پول دنبال می‌کنند. این روش، تنوع خدمات در بازار را فراهم می‌کند. در مجموع کشورها هم به بانک‌های کوچک و هم به بانک‌های بزرگ نیاز دارند و باید قواعد کفایت سرمایه و ریسک نقدشوندگی را به درستی رعایت کنند.
وی تصریح کرد: اگر هدف از ادغام، افزایش توانگری مالی در بانکها شود و بتواند با ادغام بانکها در یک بانک بزرگتر ارتقای مالی آن را سبب شود ادغام برای آن مجموعه پولی مناسب خواهد بود و اقدام ارزنده‌ای است.
کارشناس ارشد بانکی و پولی با اشاره به ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه اظهار کرد: در دهه ۸۰، نهادهای نظامی اقدام به تاسیس بانک کردند بی‌انکه افرادی که در این بانکها شاغل می‌شدند از تخصص بانکداری بهره‌مند باشند و تعریف و تصور از بانک برای موسسان آن متفاوت از آن چیزی بود که صنعت بانکداری به آن می‌پردازد.
وی ادامه داد: در گذر زمان این بانکها با مشکلاتی مواجه شدند و بانک مرکزی تلاش کرد تا مشکلات این بانکها در مجموعه آنها باقی بماند و با ادغام آنها در بانک سپه این مشکل را حل کند، چون اگر این اتفاق می‌افتاد هزینه بالایی برای کشور داشت.
حیدری اظهار کرد: از نگاه بانک مرکزی که تلاش داشت مشکل را حل کند بحث ادغام می‌توانست از سرایت مشکلات به سایر بانکها جلوگیری کند و طبیعی است که از این به بعد نیز باید حل مشکل از کانال‌های سیستمی و علمی برطرف شود و صرف ادغام کفایت نمی‌کند.
کارشناس ارشد بانکی و پولی با تاکید براینکه ساختار بانک‌های ادغامی با هم متفاوت است و هماهنگ شدن آنها با هم، حذف پست‌های مدیریتی نیازمند برنامه‌ریزی اصولی است، تصریح کرد: نحوه مدیریت اموال بانک‌های ادغامی در بانک سپه نوین نیازمند تخصص و دانش بانکداری است تا در نهایت به عنوان یک بانک بزرگ و قدرتمند بتواند در سیستم اعتباری و پولی کشور به درستی فعالیت کند.
به گزارش اقتصادسرآمد، بر اساس گفته های مسئولان اجرایی این ادغام یک ابرپروژه ادغام است و چنین ادغامی در طول چهل سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی سابقه ندارد به همین دلیل این پروژه با وسواس و دقت و هدفمند و باتدبیردرحال پیگیری است.
این طرح تقریباً در جهان بی نظیر است و بر این اساس حتی مدل‌های جهانی نیز نتوانست به چنین ادغام بزرگی در نظام بانکی ایران کمک کند و بنابراین تمام طرحی که اکنون تعریف شده، کاملا بومی و بر پایه توان و تجربیات داخلی است، بنابراین شاید بتوان آن را اصلاح ساختار نظام بانکی نیز تلقی کرد.
این ادغام از ابتدای سال ۱۳۹۸ در دستور کار مدیران بانکی کشور قرار گرفت و وارد فضای عملیاتی و رسمی شده است و پروژه‌ای تعریف شده تا بتوان امور مرتبط با آن را با تدبیر انجام داد.
ادغام در حالی رخ می دهد که هزار و ۶۰۰ شعبه بانک سپه که در کنار ۲ هزار و ۶۰۰ تا ۲ هزار و ۸۰۰ شعبه بانک‌های ادغامی در آینده به ۴ هزار و ۵۰۰ شعبه خواهد رسید که این یک و نیم برابر شعب بانک ملی است، ضمن اینکه ۱۵ هزار پرسنل شاغل در بانک سپه به ۴۳ هزار نفر افزایش خواهند یافت و این یعنی بزرگترین بانک کشور بعد از ادغام شکل خواهد گرفت.
به عقیده برخی صاحب نظران حوزه اقتصاد، چالش‌هایی نظیر تعداد شعب بالا، ساماندهی کارمندان، بلاتکلیفی سهامداران و سردرگمی سپرده‌گذاران و عدم شفافیت صورت‌های مالی این بانکها از مواردی است که ممکن است در نگاه اول توجه زیادی به آن نشود، اما در مقام اجرا می‌تواند دشواری‌ها و پیچیدگی‌هایی را در این فرایند ایجاد کند.
در این خصوص، کارشناس بانکی و پولی گفت: اگر ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه موجب افزایش توانگری مالی در بانک جدید شود، ادغام به هدف خود رسیده است.
حسن حیدری اظهار کرد: بهتر آن است به جای بانک کوچکتر و بزرگتر، بحث بانک توانگرتر مطرح شود. بانک‌های توانگر بانک‌هایی هستند که سرمایه و منابع مالی آنها، امکان عبور از ریسک‌های بزرگ را فراهم می‌کند و اگر ریسک و آسیبی به بانک وارد شد، آن بانک می‌تواند با استفاده از کمک اندک نهاد ناظر بر بانکها که بانک مرکزی است از آن ریسک عبور کرده و اجازه ندهد مشکل به سایر بانکها سرایت کند.
وی افزود: توانگری مالی بانکها باید افزایش یابد و سرمایه و ترکیب دارایی آنها باید به گونه‌ای باشد که ریسک نقدشوندگی آنها را کاهش دهد. طبیعی است اگر این شرایط در بانکها با بحث ادغام فراهم شود، مطلوب است اما صرف بزرگترشدن و تعداد شعب بیشتر لزوما منجر به بهبود وضعیت یک بانک ادغامی نخواهد شد.
کارشناس ارشد بانکی و پولی خاطرنشان کرد: در دنیا بانکها در اندازه‌های مختلف فعالیت می‌کنند و بانک‌های کوچک در کنار بانک‌های بزرگ مشغول به کار هستند. البته بانک‌هایی در مقایس بزرگ نیز مانند HHPC از جمله بانک‌های بزرگ هستند که هر کدام بخشی از بازار را پوشش می‌دهند و اتفاقا یکی از ضعف‌های نظام بانکی یا بازار پول و اعتبار در ایران این است که اکثر آنها در قسمت‌های مشابهی از بازار درحال فعالیت هستند و بازار هدف آنها چه در سپرده‌گیری و چه در تسهیلات‌دهی یکسان است.
حیدری خاطرنشان کرد: در دنیا بانک‌های کوچک به دنبال مشتریان خاصی که بانک‌های بزرگ کاری با آنها ندارند هستند و بانک‌های بزرگتر اهداف دیگری را در بازار پول دنبال می‌کنند. این روش، تنوع خدمات در بازار را فراهم می‌کند. در مجموع کشورها هم به بانک‌های کوچک و هم به بانک‌های بزرگ نیاز دارند و باید قواعد کفایت سرمایه و ریسک نقدشوندگی را به درستی رعایت کنند.
وی تصریح کرد: اگر هدف از ادغام، افزایش توانگری مالی در بانکها شود و بتواند با ادغام بانکها در یک بانک بزرگتر ارتقای مالی آن را سبب شود ادغام برای آن مجموعه پولی مناسب خواهد بود و اقدام ارزنده‌ای است.
کارشناس ارشد بانکی و پولی با اشاره به ادغام بانک‌های نظامی در بانک سپه اظهار کرد: در دهه ۸۰، نهادهای نظامی اقدام به تاسیس بانک کردند بی‌انکه افرادی که در این بانکها شاغل می‌شدند از تخصص بانکداری بهره‌مند باشند و تعریف و تصور از بانک برای موسسان آن متفاوت از آن چیزی بود که صنعت بانکداری به آن می‌پردازد.
وی ادامه داد: در گذر زمان این بانکها با مشکلاتی مواجه شدند و بانک مرکزی تلاش کرد تا مشکلات این بانکها در مجموعه آنها باقی بماند و با ادغام آنها در بانک سپه این مشکل را حل کند، چون اگر این اتفاق می‌افتاد هزینه بالایی برای کشور داشت.
حیدری اظهار کرد: از نگاه بانک مرکزی که تلاش داشت مشکل را حل کند بحث ادغام می‌توانست از سرایت مشکلات به سایر بانکها جلوگیری کند و طبیعی است که از این به بعد نیز باید حل مشکل از کانال‌های سیستمی و علمی برطرف شود و صرف ادغام کفایت نمی‌کند.
کارشناس ارشد بانکی و پولی با تاکید براینکه ساختار بانک‌های ادغامی با هم متفاوت است و هماهنگ شدن آنها با هم، حذف پست‌های مدیریتی نیازمند برنامه‌ریزی اصولی است، تصریح کرد: نحوه مدیریت اموال بانک‌های ادغامی در بانک سپه نوین نیازمند تخصص و دانش بانکداری است تا در نهایت به عنوان یک بانک بزرگ و قدرتمند بتواند در سیستم اعتباری و پولی کشور به درستی فعالیت کند.