خودروی برقی ایرانی از رویا تا واقعیت « اقتصاد سرآمد» بررسی می کند
خودرو برقی ایرانی تنها شعار بوده و بس
گروه خودرو - با تولید انبوه خودروهای برقی در جهان و مجهزشدن شهرهای بزرگ به ایستگاههای شارژ باتریهای برقی، بسیاری بر این باور بودند که بساط پمپبنزینها به سرعت از شهرها برچیده خواهد شد و خودروها با سوخت فسیلی سر از گاراژها و موزهها درخواهند آورد. آمار و ارقام سالهای ابتدایی دهه دوم قرن نیز گواه این امر بود و فروش خودرو در فاصله سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ رشدی ۴۶ تا ۶۹ درصدی داشت. با این حال با کاهش فروش این دست خودروها در دو بازار بزرگ جهان یعنی ایالاتمتحده آمریکا و چین، در نیمه دوم سال ۲۰۱۹، شمار خودروها برقی تنها رشدی ۹درصدی نسبت به سال قبل داشت. پیشبینیها همچنین نشان از آن داشتند که کووید-۱۹، بازار خودروهای برقی را بیش از پیش به کما ببرد.
به گزارش اقتصاد سرآمد، با این حال فروش خودروهای برقی در دوران کووید شگفتیساز شد و بهرغم همهگیری و اثرات آن، فروش جهانی خودروهای برقی در ۲۰۱۹ رشدی ۴۱درصدی را ثبت کرد. در نهایت امر سهم جهانی فروش خودروهای برقی از کل خودروهای جهان به ۶/ ۴درصد رسید که این عدد، رکورد تازهای در بازار این خودرو بهحساب میآید. «چشمانداز جهانی خودروهای برقی»، سهم جهانی این دست خودروها در سال 2021 به 10میلیون دستگاه خواهد رسید.
گرچه زمانی که بحث از وسائل حمل و نقل برقی میشود، برای بسیاری تداعیکننده خودروهای سواری سبک است اما تکنولوژیهای برقی در حال فتح سنگر به سنگر تمامی صنعت خودروسازی است. روندی که در بازار خودروهای برقی در سال 2020 نظارهگر آن هستیم، گواه آن است که حمل و نقل عمومی، قطعات خودرو و حتی دوچرخههای برقی از سال 2017 بدینسو، رشد قابلتوجهی داشتهاند. تنها در ایالاتمتحده و در سال 2020 خرید دوچرخههای برقی نسبت به سال پیش از آن دوبرابر شده است. در همین زمان اروپا شاهد افزایش فزآینده محبوبیت اسکوترهای برقی است. بنا بر گزارش 2021 «چشمانداز جهانی خودروهای برقی» از ژوئن 2020 بیش از 100شهر اروپایی کار با اسکوترهای برقی را در سطح شهر آغاز کردند. برای دوچرخهها و سهچرخههای الکترونیکی اما، آمار شگفتانگیز متعلق به آسیا و بهویژه چین است. این قاره 99درصد از فروش جهانی خودروهای برقی در سال 2020 را به خود اختصاص داده است و در حالحاضر 290میلیون دوچرخه و سهچرخه برقی در این کشور در تردد هستند.
تولید خودروهای برقی در ایران اقبال چندانی نیافته است
بابک صدرایی، کارشناس خودرو به روزنامه اقتصادسرآمد، میگوید: شروع جایگزینی خودرو بنزین سوز به خودروهای برقی، هزینههای زیادی دارد. با این حال استفاده و تولید خودروهای برقی در ایران اقبال چندانی نیافته است.
کارشناس خودرو در این باره میگوید: جایگزینی خودروهای برقی، بسیار گران تمام میشود، بنابراین مستلزم این است که دولت، سوبسید یا امتیاز خاصی مثل حذف عوارض به این خودرو اختصاص دهد.
خودرو برقی ایرانی تنها شعار بوده و بس
او ادامه میدهد: جدا از گران تمام شدن هزینههای استفاده از این خودرو، این جایگزینی، به زیرساختهایی نیاز دارد. سادهترین این زیرساختها، ساختن ایستگاههای شارژ برقی در تمام مراکز شهر، جادهها و کلیه کشور است. تا الان در ایران هیچ اقدامی برای آغاز به کار کردن این خودرو نشده این و اگر هم اقدامی شده همه شعاری بوده و جنبه کاربردی نداشتهاند و خودروی برقی نیاز به تکنولوژی و فرهنگسازی و خدمات خاص و مناسب دارد.
ورود ماشین برقی به ایران
صدرایی در همین باره توضیح میدهد: این حرکت در جهان یک دهه آغاز شده اما تا یک دهه آینده ساخت این نوع خودرو، یک اجبار برای خودروسازان است ؛ البته نمیتوان گفت جهان، ساخت این نوع خودرو را خیلی توسعه داده اما طوری پیش رفته که این ماشینها قدم به قدم جایگزین ماشینهای سوختی شوند.
او در همین مورد میگوید: کشورهای دیگر برای این ماجرا برنامهریزی مخصوص کردهاند؛ مثلا خودروسازان هر سال باید تعدادی از این خودروها تشکیل دهند.
خودروهای سوختی، بین ۱۰ تا ۲۰ سال دیگر
کاملا منقرض میشوند
خودروسازان در این کشورها موظف هستند که شروع به تولید خودروهای برقی کنند.
البته این نوع خودرو، مزیتهایی هم دارد. صدرایی راجع به همین مزیتها میگوید: خودروهای برقی قطعا پرطرفدار میشوند. افرادی که در کلانشهر هستند از لحاظ اقتصادی استفاده بیشتری از آن میکنند، از طرفی جابهجایی این خودروها سادهتر است و آلودگی محیطی کمتری هم دارند.
وی درباره نحوه احتمالی مواجهه مردم با خودروی برق در ایران میگوید: شاید در وهله اول ایرانیان با این خودرو سخت ارتباط برقرار کنند اما با ایجاد فضای مناسب و ساخت زیرساختهای مورد نیاز، بسیاری از مردم ترجیح میدهند از آن استفاده کنند.
رشد وسائل برقی، سببساز رشد شارژرهای برقی نیز خواهد شد. در سال 2020 بالغ بر 3/ 1میلیون شارژر در جهان تولید شده است که 30درصد آنان شارژر سریع است. گرچه هنوز بیشترین استفاده از شارژرهای برقی در خانه و محل کار مورداستفاده قرار میگیرند اما با بالارفتن شمار خودروهای برقی شاهد افزایش شمار آنان در سطح خیابانها نیز خواهیم بود. استقبال از خودروهای برقی منجر به افزایش تولید باتریهای «لیتیومیون» برای خودرو شده است که در نتیجه آن، تولید این باتری در سال2020 نسبت به 2019 رشدی 31درصدی داشته است. در این میان نیز نام چین بهچشم میخورد. این کشور آسیایی با بیش از 70درصد از ظرفیت تولید جهانی پیشرو در تولید باتری است و اروپا پشتسر آن در حال افزایش ظرفیت تولید است. بر اساس برآورد «بلومبرگ»، سهم اروپا از تولید باتری جهان تا سال 2030 به 31درصد افزایش خواهد یافت.