بررسی مفهوم عینی توسعه دریامحور از نگاه محمد مونسان
ایران، دریایی اما خشک محور
۱۱- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید «گردشگری ساحلی و دریایی» سهم مناسبی از سبد گردشگری داخلی و خارجی ایران داشته باشد. باید به این باور برسیم که بدون توسعه گردشگری نمیتوان به اشتغال فراگیر، خودجوش و بر اساس سرمایههای مردمی در سواحل دست یافت. همه شهرهای ساحلی ایران باید دارای نمادهای فاخر و عظیم شهری و مجموعههای مدرن گردشگری باشند.
۱۲- توسعه دریامحور یعنی اینکه برنامهریزی برای به میدان آوردن سرمایههای کوچک و متوسط مردم معمولی جامعه و همچنین سرمایههای بزرگ سرمایهداران برای ثروت آفرینی در سواحل. این اشتباه تاریخی و بزرگ و همیشگی که صرفا با بودجه دولتی باید منتظر توسعه سواحل بود باید برای همیشه به زبالهدان ریخته شود. برای این مهم باید کلیه فرصتهای کوچک و بزرگ سرمایهگذاری از طریق رسانهها به مردم معرفی شده و برای توسعه بخش تعاون نیز برنامهریزی کرد.
۱۳- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید موفقترین شرکتهای دانش بنیان کشور را برای تولید ثروت و ارزش افزوده به سمت سواحل گسیل داشت و از زایش و رویش این شرکتها در مناطق ساحلی حمایت کرد.
۱۴- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید سواحل جنوبی را به سرسبزترین مناطق کشور تبدیل کرد. فناوری گیاهان شورزی و روشهای مدرن شیرینسازی آب دریا و بهرهگیری از بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی و تکنولوژی هستهای و لیزر (که تا به امروز در کشور بخوبی بلوغ یافتهاند) در تغییرات ژنتیک گیاهان شورزی و همچنین فرآوری خاک باید در این زمینه بکار گرفته شوند. در اینجا لزوما کشاورزی برای مصارف خوراکی مد نظر نیست و جلوگیری از بیابان زایی و ریزگردها و ایجاد پوشش سبز و تغییر اقلیم مد نظر است.
۱۵- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید مردم ایران را عمیقا با فرهنگ دریایی آشنا نمود؛ از کتابهای درسی کودکستان و دبستان گرفته تا فیلمهای سینمایی و امکان تماشای کشتی های اقیانوس پیما. کشوری که تصور عامه مردم آن از کشتی، یک لنچ چوبی فرسوده است و در فیلمهای خود فقط فقر و فلاکت را در سواحل دیدهاند چگونه ممکن است به سمت دریا و زندگی در سواحل رغبت نشان دهند؟!.
۱۶- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید غذاهای دریایی متنوع و با قیمت مناسب در سبد غذایی خانوادههای ایرانی جای گیرد. این امر علاوه بر خواص غذایی، منجر به توسعه صنعت شیلات میگردد. کشوری که بخش عمده آن بیابانی و خشک است نباید سبد غذایی مردم آن صرفا متکی بر گوشت قرمز و مرغ باشد که نیازمند تامین آب شیرین زیاد است.
۱۷- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید جزایر ایران سهم بزرگی از تولید ثروت و اشتغال در ایران داشته باشند. تشکیل «استان جزایر» با مرکزیت قشم یا کیش یکی از مهمترین مطالبهها در این راستا است.
۱۸- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید ضرورت و اهمیت تغییر تقسیمات استانی جنوب کشور و ایجاد استانهای جدید را درک نمود. چگونه ممکن است که وقتی نیمی از سواحل جنوب کشور در اختیار یک استان (هرمزگان) است امیدی به توسعه سواحل داشت؟ تشکیل استانهای «مکران شرقی» و «مکران غربی» یکی از مهمترین مطالبات در این زمینه است.
گستردگی بیش از حد استان هرمزگان و تعدد جزایر آن از عوامل مهم عقب افتادگی سواحل جنوبی و جزایر
تغییر تقسیمات استانی جنوب کشور، ضرورت انکارناپذیر
توسعه سواحل تقسیمات استانی جدید استانهای جنوبی؛ لازمه توسعه دریامحور
۱۹- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید بنادر کشور بجای مدخل واردات و قاچاق به مبدا صادرات و تولید ثروت و ارزش افزوده تبدیل شوند. توسعه پسکرانهها و ایجاد شهرکهای صنعتی بزرگ در مجاورت سواحل صرفا بر مبنای این تفکر شکل میگیرند و لاغیر.
۲۰- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید صنایع دریایی بخصوص صنعت کشتیسازی و تعمیرات کشتی و دریانوردی به یکی از ارکان صنعتی کشور تبدیل شوند.
۲۱- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید آموزش تخصصی دریایی در ایران جدیتر گرفته شده و از مرحله هنرستانهای دریایی تا تحصیلات عالیه در همه رشتههای دریایی ترویج شود. ایران باید به صادرکننده نیروی انسانی و خدمات فنی و مهندسی دریایی و همچنین صادرکننده دریانورد تبدیل شود نه اینکه حتی در کشتیهای خود ایران از دریانوردان فیلیپینی و بنگلادشی و پاکستانی و غیره استفاده شود و جوانان ایرانی بیکار باشند. این کار نیازمند یک برنامهریزی آموزشی منسجم است.
۲۲- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید توسعه یافته ترین و کاملترین قوانین حقوقی را در حوزه دریایی داشته باشیم.
۲۳- توسعه دریامحور یعنی اینکه باید کلیه سازمانهای دولتی مرتبط با دریا به سواحل منتقل شوند و یکی از شهرهای ساحلی جنوبی به عنوان «پایتخت اقتصادی» ایران انتخاب شود.
۲۴- توسعه دریامحور یعنی اینکه طرحهای تحول آفرین و بزرگی مانند «طرح ایرانرود» را نه تنها نباید فراموش کرد بلکه مجدانه احیا کرده و در مرکز توجه
قرار داد.
۲۵- توسعه دریامحور در نهایت به این معناست که سهم دریا از تولید ناخالص داخلی از سهم زیر ۲ درصد فعلی به بالای ۱۰ درصد در یک افق ۱۰ ساله و بالای ۴۰ درصد در یک افق ۲۵ ساله افزایش یابد و این مهم تنها زمانی امکانپذیر است که موارد ۲۴ گانه فوق محقق شده باشند. / مرینپرس