چرا دستوربورسی رئیسی بی سرانجام ماند؟« اقتصادسرآمد» بررسی می کند
پیامدهای دستکاری مصنوعی بازار ارز
گروه بازارسرمایه - درحالی رییس جمهور هفته گذشته فرمان کاهش فوری نرخ ارز را داده بود واکنش بازار به این فرمان دو روز بیشتر دوام نداشت و در آخرین معاملات دلار وارد کانال ۲۷ هزار تومان شد. چرا دستور رئیسی بی سرانجام ماند؟ در روزهای ابتدایی هفته گذشته دو اتفاق مهم افتاد؛ یکی دستور فوری کاهش نرخ ارز از سوی رییس جمهور و دیگری انتشار اخباری درباره از سرگیری دوباره مذاکرات هستهای. اما جالب است که اثر خبر دوم برای بازار ارز جدیتر بود تا دستور رییسی.
به گزارش اقتصادسرآمد، اوایل هفته پیش عنوان شد که ممکن است دور جدید مذاکرات هستهای به زودی آغاز شود. همین عامل موجب شد میزان فروشها در بازار یکباره بیشتر شود و قیمت دلار در مقطعی به انتهای کانال ۲۶ هزار تومانی برسد. با این حال، روز سهشنبه عنوان شد که ممکن است گفتگوهای هستهای تا دو ماه آینده آغاز نشود، در نتیجه سطح تقاضا کمی بالا آمد و دلار به کانال ۲۷ هزار تومانی برگشت.همزمان با این اتفاق ابراهیم رئیسی هم دستور کاهش فوری نرخ ارز را داد، اما بازار نسبت به این دستور بیاعتنا بود و چشمش به مذاکرات است. این نکته به خوبی نشان میدهد، بازار ارز این روزها بیشتر از دستور و دیکته دولت نیاز به ارزآوری حاصل از احیای برجام دارد.
البته گفته میشد که بازارساز از طریق عرضه ارز قصد داشت که اجازه ندهد قیمت دلار نوسان زیادی را تجربه کند و تلاش داشت حتی قیمت را به سوی کانال ۲۶ هزار تومانی هدایت کند، اما نتوانست موفق شود چراکه کاهش دستوری نرخ ارز بیش از هرچیز نیاز به تزریق ارز از سوی بانک مرکزی به بازار دارد، اما در روزهای تحریم و کمبود ارزی چنین اقدامی از سوی بانک مرکزی منتفی است. در واقع ابراهیم رییسی با دست خالی انتظار داشت بعد از دستور وی نرخ ارز فوری کاهش یابد و بازار هم «نه بزرگی» به دستهای خالی دولت گفت و دوباره راه صعود در پیش گرفت.
پیامدهای دستکاری مصنوعی بازار ارز
سعید خوشبخت ، تحلیلگربار فنی بازار سرمایه در گفتگو با روزنامه اقتصدسرآمد با بیان این نکته که، تا به سرانجام رسیدن برجام نوسان در بازار ارز ایران کشدارخواهد بود، به خبرنگار ما، گفت: قیمت دلار در یک ماه اخیر جهش زیادی تجربه کرده و نیاز به اصلاح قیمت دارد. دلار در یک ماه اخیر بیش از ۳ هزار تومان رشد قیمت را به ثبت رسانده و طبیعی است برخی از معاملهگران تمایل داشته باشند بخشی از ارزهای خریداری شده خود را برای کسب سود به فروش برسانند. لذا پیش بینی میشود قبل از اینکه اسکناس آمریکایی وارد کانال ۲۸ هزار تومانی شود، بازارساز سطح عرضه را باز هم بیشتر خواهد کرد و اجازه نخواهد داد دلار وارد کانال جدیدی شود.
بازار بورس در انتظار احیای برجام
وی گفت: افزایش قیمت دلار در شرایطی رخ داد که در بازار سهام بار دیگر شاهد نزول شاخص کل بورس بودیم. در صورتی که روند متفاوت قیمت شاخص کل و بازار دلار ادامه پیدا کند، میتوان گفت که معاملهگران هر دو بازار انتظارات متفاوتی نسبت به آینده دارند و بورس نسبت به کاهش نرخ ارز واکنش مثبتی نخواهد داشت. بنابراین بورس و دلار در روزهای آتی هم جهت حرکت خواهند کرد. در صورت ادامه افزایش قیمت دلار، دشوار است که سهمهای پتروشیمی در موقعیت افزایشی قرار نگیرند.
تنها راه رسیدن به آرامش بازار ارز
این کارشناس بازار سرمایه و بورس کشورمان معتقد است: دولت برای تقویت ارزش پول ملی و کاهش نرخ ارز فقط یک راه دارد و آن احیای برجام و افزایش درآمدهای ارزی است. در غیر این صورت با سیاستهای دستوری نهتنها نرخ ارز به صورت پایدار کاهش پیدا نمیکند بلکه بورس هم از این محل دوباره زمین خواهد خورد. حالا باید منتظر ماند و دید آیا عقلانیت احیای برجام میچربد یا سناریوی تکرار اشتباهات گذشته و دستکاری مصنوعی بازار ارز که اولین قربانی آن بورس خواهد بود.
خلق پول در اقتصاد به این معناست و برایحل بحران باید ابتدا مسیر پمپاژ نقدینگی را متوقف کرد و از سوی دیگر سرمایههای فریز شده یا همان ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارز نیمایی و ارزهای دیگر را به بازار اضافه کرد تا یکسان سازی نرخها در بازار اتفاق بیفتد. این اقدام به معنای حذف رانتهای غیر هدفمند در اقتصاد است، در این مسیر لازم است تیم مذاکره کننده برای آزادسازی ارز های بلوکه شده ایران در سراسر جهان وارد عمل شود و از همه این کارها ضروری تر و آسانتر است البته پیشگیری از نوسانات و تلاطمات در بازار ارز نیز باید در دستور کار قرار گیرد.آنچه تاکنون از سیاستهای ارزی دولت جدید قابل مشاهده است، متفاوت از دورههای قبل نیست و در این زمینه ابتدا باید نظام ارزی بانک مرکزی مشخص شود، اینکه نظام ارزی آن شناور مدیریت شده یا رها شده است. پیشنهاد میشود حتما نظام ارزی، شناور مدیریت شده باشد و محدودهای برای نرخ ارز تعیین شود تا هر روز شاهد نوسانات قیمتها، بورس سازی و سوداگری در بازار ارز نباشیم، زیرا نوسانات مداوم نرخ ارز انگیزه فعالان اقتصادی از بین میرود و آنها امکان پیشبینی آینده اقتصاد را نیز از دست میدهند.