بررسی « اقتصادسرآمد» از ضرورت اجرای دقیق قانون مالیات بر خانههای خالی
عدم استقبال مردم از ثبت اطلاعات ملکی
گروه راه و ساختمان - با افزایش قیمت مسکن و اجارهبها دولت برای جلوگیری از افزایش قیمتها و کنترل بازار مسکن طرح اخذ مالیات از خانه های خالی را کلید زد. طرح مالیاتی که از 5 سال قبل در مجلس مطرح شده بود تا از محتکران صاحبان خانه های خالی مالیات گرفته شود. برای پیادهسازی این طرح لازم بود که سامانهای طراحیشده تا اطلاعات مربوط به این خانهها و صاحبان آنها جمعآوری شود. با طراحی و راهاندازی این سامانه از مالکان خواسته شد تا به این سایت مراجعه کرده و اقدام به خود اظهاری کنند. البته بسیاری از کارشناسان ناکامی در این روش را پیشبینی کرده بودند زیرا این روش جمعآوری اطلاعات عیب و اشکالات فراوانی دارد. در کشورهای دیگر بهترین شیوه ضد احتکار مسکن را اخذ مالیات سالانه میدانند. اصرار دولت برای جمعآوری اطلاعات با این روش باعث شد این شیوه از گامهای نخست دچار انحراف شود و کارایی و اثر خود را از دست بدهد. ا افزایش قیمت مسکن و نوسانات زیادی که اتفاق افتاد مسئولان به سراغ قانونی از مالیات مصوب سال 94 به نام مالیات بر خانه های خالی رفتند. قانونی که در این سالها به دلایلی مسکوت مانده بود و مسئولان بدون توجه به ریشههای رشد پیاپی قیمت در شهرهای بزرگ ازجمله تهران در پی اجرای آن برآمدند.
به گزارش اقتصادسرآمد، این تصور در ابتدا وجود داشت که مالکان خانه های خالی اقدام به فروش و یا اجاره واحدهای خود خواهند کرد، نوسانات بازار مسکن متوقفشده و مصرفکنندگان صاحبخانه میشوند. برای این منظور لازم بود تا پایگاه اطلاعاتی یکپارچهای از کلیه واحدهای مسکونی، ساکنان و کاربران تهیه شود تا بتواند به شکل شفاف و روشنی اطلاعاتی از این خانه های خالی ارائه دهد و در مرحله دوم سازمان مالیاتی کشور از طریق این اطلاعات اقدام به اخذ مالیات از خانه های خالی کند. گام نخست این اقدام در تابستان گذشته با راهاندازی سامانه ملی املاک و اسکان کشور برداشته شد؛ اما تاکنون 10 خطای اساسی در جمعآوری این اطلاعات مشاهدهشده این است و این پیغام را به محتکران و صاحبان خانه های خالی میدهد که امکان اخذ صحیح مالیات وجود نخواهد داشت. این اشکالات عملاً این امکان را به دولت نمیدهد که خانه های خالی و مالکان را بهدرستی شناسایی کند.
ابهام اهمیت ثبت اطلاعات در سامانه املاک
یک عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به عدم استقبال مردم از سامانه اطلاعات املاک وزارت راه و شهرسازی برای شناسایی خانههای خالی به خبرنگار روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: اهمیت ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان و اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی برای مردم به درستی تبیین نشده است.
عدم اقبال مردم برای برای ثبت اطلاعات ملکی
اقبال شاکری، با اشاره به عدم اقبال مردم برای برای ثبت اطلاعات ملکی خود در سامانه املاک و اسکان به منظور شناسایی واحدهای خالی از سکنه، گفت: ثبت اطلاعت ملکی در سامانه املاک و اسکان وزارت راه و شهرسازی از اهمیت زیادی بر خوردار بوده چرا که تکمیل اطلاعات املاک و زمین در مدیریت و تصمیمگیری بهتر و اجرای دقیق تر قانون مالیات بر خانههای خالی بسیار موثر است.
کارایی و تاثیر ثبت اطلاعات در سامانه املاک
وی یادآور شد: بسیاری از مردم نسبت به کارایی و تاثیر ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان و شناسایی واحدهای خالی هیچ اطلاعاتی ندارند و از طرفی این عدم آگاهی موجب نگرانی افرادی شده که بیش از یک خانه دارند،در حالی که باید بدانند، هدف قانون مالیات بر خانههای خالی، مساکن مازاد افراد، دستگاهها و سازمانها بوده و با خانههای مربوط به افراد درجه یک خانواده هیچ ارتباطی ندارند. این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی افزود: با اجرای دقیق قانون مالیات بر خانههای خالی، خانههایی که مدتها خالی از سکنه بوده و رها شدهاند به بازار تزریق میشوند که این امر موجب تعادل در عرضه و تقاضا میشود و از طرفی اطلاعات احصا شده نیز برای کارهای پژوهشی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار میگیرد. از این رو سامانه املاک و اسکان یکی از سامانههای اطلاعاتی مهم و ضروری کشور است اما متاسفانه به دلیل عدم معرفی و اطلاع رسانی دقیق و نبود مرکزی برای بررسی آسیبها و بهبود روشهای ورود اطلاعات با عدم اقبال عمومی مواجه شده است .
برای آگاه سازی مردم باید نتیجه و اثر اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی و اهمیت ثبت اطلاعات ملکی در سامانه وزارت راه با زبانی ساده اطلاع رسانی شود تا مردم بدانند اثر اجرای قانون مذکور، عرضه خانه های خالی در بازار و خانه دار شدن فرزندان آنها است؛ در این صورت به ثبت اطلاعات خود ترغیب میشوند.کارشناسان مالیاتی و مسکن بروز این خطاها را پیشبینی کرده بودند و افتادن در مسیر انحرافی را مانع از اخذ مالیات و رسیدن به هدف این طرح میدانند. مسئولین دولتی بدون توجه ونیم نگاهی به تجربه موفق دیگر کشورها در روشهای نوین مالیاتی به سراغ روشهای آسان و بدون برنامه رفتند که باعث شد دست محتکران و سفتهبازان برای فرار مالیاتی بازبماند.
در کشورهای پیشرفته دنیا یک روش ثابت و مشخص وجود دارد که اخذ مالیات سالانه از املاک نامیده میشود. روشی که درستی خود را ثابت کرده است و بدون نیاز به راهاندازی سامانه و دیگر هزینهها منجر به کنترل بازار مسکن شده و از مصرفکنندگان و خانه اولیها حمایت میکند. این در حالی است که نتیجه راهاندازی این سامانه چیزی جز جمعآوری اطلاعات ناقص نبوده و بعید است سازمان مالیاتی با استناد به این اطلاعات اقدام به اخذ مالیات کند.