اشتهای سیریناپذیر خودروهای بنزینی،« اقتصادسرآمد» بررسی می کند
جایگاه مبهم تجدیدپذیرها وخودروهای برقی در ایران
گروه نفت و انرژی - طبق مطالعات مرکز تحقیقاتی آژانس بینالمللی انرژی IEA تا افق 2050 سرانه تقاضای نفت برای فرآوردههای سوختی کاهش قابل ملاحظهای دارد و به همین صورت سرانه تقاضای نفت برای مواد پتروشیمیایی با روند افزایشی مواجه است. به طور کلی فرآوردههای اصلی (معروف به 5 فرآورده اصلی) در پالایشگاههای قدیمی شامل گازمایع، بنزین، نفت سفید، نفتگاز (گازوئیل) و نفت کوره میشود که همه از نوع سوخت هستند که اغلب کاربرد نهایی آنها نیز به عنوان سوخت بوده و کاربردی در تولید محصولات شیمیایی پُرکاربرد به عنوان ماده اولیه صنایع تکمیلی ندارند.
به گزارش اقتصادسرآمد، طبق پیشبینیها این نسل از پالایشگاهها که قدمت بالایی داشته در روند فعلی پالایشی دنیا به تدریج جای خود را به تولید مفهومی میدهند. در یک پتروپالایشگاه بخشی از نفت خام ورودی بهجای تولید سوخت به مواد شیمیایی پایه تبدیل میشود. از این رو با احداث واحدهای پتروشیمیایی نظیر واحدهای اولفین و آروماتیک در یک واحد پتروپالایشی میتوان علاوه بر سوخت، مواد اولیه زنجیره ارزش صنایع تکمیلی را نیز تولید کرد.
براساس تحقیقات مرکز مطالعاتی وود مکنزی تراز تولید و مصرف بنزین در مناطق مختلف جهان تا سال 2030 تنها در سه منطقه جنوب شرق آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین منفی خواهد بود که ناشی از ایجاد و گسترش زیرساختهای حمل و نقل در این کشورها میشود، اما در سایر مناطق جهان به علت جایگزین شدن سوختهای جدید به جای بنزین تراز تولید این فراورده مثبت است که به معنای بیشتر بودن مقدار تولید از مصرف میباشد. کاهش تدریجی تقاضا برای سوختهای حمل و نقل، به طور همزمان با اعمال قوانین سختگیرانه زیستمحیطی و افزایش تقاضا برای پلاستیک و سایر مواد پتروشیمیایی در کشورهای در حال توسعه همراه خواهد شد که این موضوع باعث تولید مفهومی یا تولید مستقیم مواد پتروشیمیایی از نفت خام به جای سوخت در صنعت پالایشی دنیا شد.
تغییر ذائقه خودروها به سمت برقی شدن
مهدی تقوی کارشناس ارشد حوزه انرژی در گفتگو با روزنامه اقتصادسرآمد درباره آینده مصرف بنزین در جهان با تغییر ذائقه خودروها به خبرنگار ما، گفت: فروش خودروهای برقی تا سال 2030 با کاهش قیمت باتری و گسترش سوختهای هیبریدی شتاب میگیرد، اما مدتی طول میکشد تا تاثیر خود را بر ناوگان حمل و نقل جهانی بگذارد و در این مدت افزایش تقاضا برای خودروهای برقی، باعث میشود رشد تقاضا بنزین و دیزل را کم میکنند. البته حتی با وجود گسترش خودروهای برقی در کشورهای توسعه یافته با این حال تا قبل از سال 2030 نقطه اوج مصرف سوختهای بنزینی و دیزلی رخ نمیدهد.
اشتهای سیریناپذیر برای بنزین
وی افزود: تولید خودروهای برقی و گسترش آنها، انقلابی است که اگرچه باعث امیدواری به حفظ هوای پاک روی زمین شده، اما در سوی دیگر حیات صنعت نفت را تهدید میکند. با توسعه تولید خودروهای برقی از یکسو و کاهش هزینه تولید باتریهای این خودروها و همچنین کاهش هزینههای تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر، بحث بر سر افول تقاضای جهانی برای نفت نیز در میان کارشناسان از مدتها قبل آغاز شده و همچنان ادامه دارد.
رشد تقاضای بنزین به علت افزایش
بهرهوری سوخت
تقوی با اشاره به این که آنچه باعث حفظ رشد تقاضای بنزین هرچند با سرعتی کمتر شده، تقاضای کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور است، تصریح کرد: آژانس بینالمللی انرژی اعتقاد دارد رشد تقاضای بنزین به علت افزایش بهرهوری سوخت و رشد تولید خودروهای برقی آسیب خواهد دید، اما شعاع اثر این دو عامل بر تقاضای نفت را محدود میبیند، زیرا در مقابل، اشتهایی که سیریناپذیر به نظر میرسد در بخش سوخت جت و تولید پلاستیک وجود دارد.
تولید انرژیهای تجدیدپذیر و استفاده از خودروهای برقی
به اعتقاد کارشناس ارشد حوزه انرژی، تغییرات اقلیمی اگرچه تولید انرژیهای تجدیدپذیر و استفاده از خودروهای برقی را هرروز توجیهپذیرتر جلوه میدهد، اما به نظر میرسد هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به اوج تقاضای نفت خام و بنزین وجود دارد و زمان احتمالی فرا رسیدن Peak Oil به شکل یکی از سوالهای اساسی در بازار انرژی باقی مانده است.
آمارهای کشور، حاکی از رشد مصرف بنزین در بخش حمل و نقل کشور بوده و در سالهای اخیر بنزین مصرفی بطور قابل ملاحظهای بیش از ظرفیت پالایش داخلی شده است و لذا هزینه واردات بنزین سهم نسبتاً مهمی از بودجه دولت را به خود اختصاص میدهد. افزایش جمعیت شهری، اقبال عمومی استفاده از خودروهای شخصی و عرضه بنزین به قیمت یارانهای از عوامل تعیین کننده این پدیده هستند. علاوه بر تحمیل هزینههای فزاینده به اقتصاد کشور، با ایجاد آلودگی بیش از حد هوا در مناطق شهری لطمات جبرانناپذیری نیز بر سلامت شهروندان وارد میکنند. در این پژوهش سعی بر آن است که با استفاده از روشهای پیشرفته اقتصادسنجی، مصرف بلندمدت بنزین در بخش حمل و نقل برآورد شده و آنگاه با توجه به اهمیت موضوع، امکان استفاده از تکنولوژیهای پیشرفتهتر در حمل و نقل شهری مورد توجه قرار گیرد.
درخودروهای الکتریکی مانند خودروهای بنزینی، هیچ احتراق و سوختنی اتفاق نمیافتد، بلکه یک واکنش الکتروشیمیایی، الکترونهای موجود در باتری آزاد شده و انرژی جنبشی تولید میشود. از آن جایی که حین تبدیل انرژی، احتراقی رخ نمیدهد، هیچ گونه گاز و آلایندهای وارد هوا و محیط زیست نمیشود. آلایندههای ناشی از دود خودروهای بنزینی بر لایه اوزون تاثیر مستقیم میگذارد و باعث تولید گازهای گلخانهای و وارونگی هوا میشود که برای سلامتی انسانها و سایر موجودات زنده مضر است؛ بنابراین یکی از مزایای استفاده از خودروهای الکتریکی، کاهش آلودگی هوا و بهبود شرایط زیست محیطی است.