بررسی« اقتصاد سرآمد» از تبعات سفر اخیررئیس جمهوربه روسیه و توافقهای پیش رو
عزم جدی ایران و روسیه در حوزه نفت و انرژی
گروه نفت و انرژی - انتظار نمیرود که توافق ایران و روسیه در مقیاس پیمان چین و ایران باشد، با این حال توافق مذکور پیامدهای قابل توجهی به همراه خواهد داشت از جمله در سوریه. روسای جمهور روسیه و ایران توافق کردند که تلاشهای خود را برای تکمیل توافق تا پیش از پایان سال افزایش دهند. این معاهده میتواند سالها تداوم داشته باشد و همکاریهایی در بخشهای مختلف نظامی، انرژی و سیاسی را پوشش دهد. تقویت همکاری ایران و روسیه در قالب اوپک-پلاس با هدف تامین منافع و تنظیم بازار انرژی، تامین نیازمندیهای متقابل ، همکاری منطقهای در انتقال گاز ایران به پاکستان و هند با مشارکت شرکتهای روسی ، بومی سازی تجهیزات نفت در ایران، همکاری در حوزه الانجی ، انتقال فناوری و سرمایه گذاری مشترک، از مهمترین محورهای رایزنی وزیر نفت کشورمان با معاون نخست وزیر روسیه در مسکو بود.
به گزارش اقتصاد سرآمد، روشن است که ایران از این امر سود زیادی خواهد برد. در واقع، در حالی که پیمان با چین مزایای نظامی و اقتصادی گرانبهایی برای هر دو طرف -از جمله در زمینه صادرات نفت- داشته است، یک توافق جامع با روسیه ارزش افزوده عمیقی در سیاستهای خاورمیانهای را به همراه خواهد داشت. چنین توافقی میتواند در پروژههای منطقهای ایران نیز مفید واقع شود؛ برای مثال، نفوذ ایران در سوریه که مستلزم همکاری گسترده با مسکو است.
کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه تاکنون ۱۵ دور در تهران و مسکو برگزار شده است .کارگروههای زیرمجموعه کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، از جمله کارگروههای بانکی و مالی ، حمل و نقل ، تجارت و بازرگانی ، صنایع ، کشاورزی ، فناوری ، بهداشت ، مسکن و گمرک و انرژی طی دو سال اخیر، نشستهای مشترکی را به صورت برخط برگزار و پیش نویس سند شانزدهمین اجلاس را آماده کردهاند. دعوت پوتین از آقای رئیسی میتواند تکمیل کننده این تبادل نظرات باشد.
با توافق ایران و روسیه انرژی وارد دوره حساس تاریخی شد
علی پارسایی کارشناس حوزه انرژی در خبرنگار اقتصادسرآمد، گفت: در دوره حساس تاریخی هستیم باید سیاستمان در قبال سالهای آتی که نفت دیگر انرژی اولیه جهان نیست را روشن کنیم.
وی با اشاره به با موضوع از بلاتکلیفی در وین تا مشکلات فروش نفت نیزافزود: نکته مهم اینجاست که گذشت زمان در چنین شرایطی علیه ما است و ضرورت دارد ما هر چه زودتر برای روشن شدن تلکیفمان تصمیم بگیریم. از سوی دیگر همراهی چین وروسیه همزمان با تحولات برجام در وین میتواند ایران را در رسیدن به اهداف توافقات برجام یاریگر باشد.
توافقهای خوبی در سفر اخیررئیس جمهوربه روسیه انجام شده
او با بیان اینکه در زمینه مشارکت در توسعه میدانهای نفتی و گازی، احداث پتروپالایشگاه، انتقال فناوری و تجهیزات فناورانه، که به شدت موردنیاز صنعت نفت است، توافقهای بسیار خوبی در سفر اخیررئیس جمهور انجام شده و اسناد مهمی به امضا رسیده، به اقتصاد سرآمد، تصریح کرد: قطعا مردم ایران بهزودی اثرات این توافقها را در حوزه انرژی خواهند دید.
عزم جدی ایران و روسیه در حوزه
نفت و انرژی
به اعتقاد پارسایی، با عنایت به عزم جدی که بین ایران و روسیه بهویژه در حوزه وزارتخانههای نفت و انرژی ایران و روسیه وجود دارد، بهزودی همه این توافقها محقق میشود، نقشه راه جامع همکاری مشترک در تمام زیرمجموعههای نفت و انرژی تدوین شده است.
همکاری ایران و روسیه در حوزه انرژی به ویژه تولید و صادرات گاز
این کارشناس صنعت انرژی درباره همکاری ایران و روسیه در حوزه انرژی به ویژه تولید و صادرات گاز به اقتصاد سرآمد اظهار داشت: شاید لازم باشد که در ابتدا بگویم که در بخش انرژی ایران، ما نفتپیشه هستیم. نفت و بازار نفت و فراوردههای نفتی را میشناسیم و درک میکنیم، از تجربه طولانی برخورداریم، فراز و نشیبهای زیادی را پشتسر گذاردیم، اما در بخش گاز این طور نیست.
وی ادامه داد: به همان نسبت که ایران با سنگینترین شکل تحریم روبروست، روسیه هم تحتتحریمهایی از سوی امریکاست، همکاری دو کشور با دلایل کافی و منبعث از یک دیپلماسی طراحی شده گازی نیست. روسیه ۳۰ سال برای دور نگاه داشتن ایران از بازار گاز اروپا تلاش کرد.
به رغم تلاش برای توافق با روسیه این که در یکی دو سال تغییرات در نتایج انتخابات امریکا، یک چرخه و فرایند گازی را به سرانجام برسانیم، با واقعیات سازگار نیست. برای به انجام رساندن یک استراتژی منطقهای و بینالمللی گازی، ما نیاز به یک دوره آرامش و تعامل بینالمللی طولانی داریم. ارتباط با همکاریهای ایران و روسیه در حوزه گاز، بهترین یا شاید محتملترین گزینه حوزه کاسپین است. البته ایران و روسیه یک قرارداد استراتژیک ۲۰ ساله همکاری در فوریه ۲۰۰۲ منعقد کردند که اکنون در آستانه اتمام آن هستیم. مذاکرات برای تمدید و ارتقای قرارداد استراتژیک جامع مابین دو پایتخت در جریان است. در همان قرارداد ۲۰ ساله هم توسعه ذخایر گازی خزر، در آبهای ساحلی ایران، پیشبینی شده بود. تا آنجا که مطلعیم، اقدام قابل ملاحظهای از جانب روسیه برای همکاری ثبت نشده است. البته احتمالا از سوی ایران هم تلاشی برای ترغیب روسها برای پایبندی به تعهدات گازی صورت نگرفته است.
اکنون که پیشنویس قرارداد استراتژیک جدیدی در دست تهیه است، احتمالا بار دیگر، خزر و میادین چالوس و سردار جنگل، مورد بحث قرار خواهد گرفت. البته پارهای منابع بینالمللی گزارشاتی منتشر کردند که ایران معادل ۴۰ درصد از ذخایر گازی متعلق به خود در خزر را به دو شرکت متوسط روسی واگذار کرده تا در ازای آن، شرکتهای روسی منابع گازی خزر را استخراج کنند. گزارشات دیگری هم به ورود چین برای فعالیت در منابع گازی خزر منتشر شده ولی این اخبار در ایران تایید و یا مورد توجه جدی واقع نشده است. لذا قضاوت در ارتباط با خوب وبد و آینده این توافقات را به تاریخ میسپاریم.