اما و اگرهای حذف ال پی جی از سبد سوخت خودروها در کشور،« اقتصاد سرآمد»گزارش می دهد
ال پی جی با منافع وزارت نفت تعارض دارد؟
گروه نفت و انرژی - استفاده از گازمایع در خودروها و صادرات بنزین و گازوییل معادل آزاد شده آن، ارزآوری برای کشور را به همراه دارد. علی‌رغم اهمیت این موضوع باتوجه به اینکه مصرف داخلی این سوخت به ضرر وزارت نفت می‌باشد، عملیاتی شدن آن با مشکلاتی مواجه است. پس از بهره برداری از پالایشگاه ستاره خلیج فارس و فازهای مختلف میادین گازی پارس جنوبی، مقدار تولید سالانه گازمایع در ایران به حداقل ۱۲ میلیون تن رسیده است. این در حالی است که مقدار نیاز داخلی کشور برای مصرف سالانه LPG، ۲ میلیون تن است. بنا بر این برای مقدار ۱۰ میلیون تن باقیمانده یا باید محل مصرف مناسبی در داخل کشور تعریف شود یا اینکه به سایر کشورها صادر شود.
به گزارش اقتصادسرآمد، با توجه به شرایط فعلی و وجود تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه ایران و از آنجایی که گازمایع فرآوردهای کاملا تحریم پذیر است، بنا بر این صادرات سالانه ۱۰ میلیون تن از این ترکیب هیدروکربنی غیر ممکن است. در بهترین حالت و با در نظر گرفتن شرایطی که صادرات گازمایع را محدودتر از شرایط فعلی نکند، مقدار صادرات LPG ایران ۶ میلیون تن خواهد بود. بنا بر این مقدار ۴ میلیون تن این گازمایع تولیدی، مازاد بر مصرف و صادرات خواهد بود که یا باید در خط لوله گاز سراسری تزریق گردد و یا در مشعل‌ها بسوزد.
از جمله منابع مصرف گازمایع در کشور که از نظر اقتصادی به صرفه‌تر از صادرات آن است، استفاده از این سوخت به عنوان خوراک پتروشیمی‌های تولید پروپیلن (PDH) و استفاده به عنوان اتوگاز در ناوگان حمل و نقل است. در بین این دو محل مصرف نیز مصرف گازمایع به عنوان اتوگاز، زود بازده تر و با هزینه کمتر امکان پذیر است.
استفاده از سوخت ال پی جی در داخل کشور با منافع وزارت نفت در تعارض است
حسین فراهانی، کارشناس صنعت سوخت وانرژی به اقتصادسرآمد، گفت: از آنجایی که سهم وزارت نفت از صادرات گازمایع میادین گازی ۱۰۰ درصد است، استفاده از این سوخت در داخل کشور با منافع وزارت نفت در تعارض است. بنا بر این وزارت نفت حاضر به اختصاص بخشی از گازمایع تولیدی کشور برای مصرف به عنوان سوخت خودروها نیست.
بیشترین آسیب متوجه کدام بخش از جامعه است
وی معتقد است: اگرچه از یک طرف استفاده از گازمایع در خودروها و صادرات بنزین و گازوییل معادل آزاد شده باعث ارزآوری برای دولت می‌شود اما از طرف دیگر مصرف داخلی این سوخت به ضرر وزارت نفت تمام خواهد شد. پس دلیل عدم توسعه اتوگاز در کشور و نیز کمبود گازمایع برای مصارف خانگی نیز همین مسئله تعارض منافع وزارت نفت است. جلوگیری وزارت نفت از توسعه خودروهای LPG سوز و عدم اختصاص گازمایع مازاد به این خودروها، بیشترین آسیب را به مسافربرهای شخصی و افراد ساکن در مناطق فاقد لوله کشی گاز طبیعی می‌رساند.
نگرانی از استفاده غیراصولی
سوخت ال پی جی
وی با بیان این مطلب که، بیشتر مواقع گازمایع اختصاص یافته برای مصارف خانگی به صورت غیر استاندارد و غیر مجاز در خودروها استفاده می‌شود که از ایمنی لازم برخوردار نیستند و این سوخت به محل مصرف اصلی خود یعنی مصرف خانگی نمی‌رسد، افزود: نگاه سیاسی به مسائل ملی و اقتصاد کلان کشور که قشرهای آسیب‌پذیر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، سبب شده است به‌تازگی بحث جایگزینی گاز مایع (ال‌پی‌جی) با گاز طبیعی فشرده (سی‌ان‌جی) در بعضی رسانه‌ها طرح شود، اما دیدگاه‌های متخصصان نشان می‌دهد توسعه صنعت سی‌ان‌جی تصمیم صحیحی بود که همه دولت‌ها روی آن اتفاق‌نظر داشته و آن را به‌عنوان سوخت جایگزین و ملی معرفی کرده‌اند و استفاده از ال‌پی‌جی به‌عنوان سوخت خودروها در سبد سوخت کشور با توجه به ماهیت اشتعال‌زا بودن این سوخت و شرایط اقتصادی، محیط زیستی و جغرافیایی کشور توجیه و مبنای کارشناسی و علمی نداشته و خلاف مصالح ملی است.
دلیل حذف ال پی جی از سبد سوخت خودروها در کشور
فراهانی یادآور شد: یکی از دلایل حذف ال‌پی‌جی از سبد سوخت خودروها در کشور هزینه حمل‌ونقل بالا، اشتعال‌زایی فراوان و محدودیت در حمل‌ونقل آن بوده است؛ حمل و نگهداری ال‌پی‌جی نیاز به مخازن خاصی دارد، ال‌پی‌جی در پالایشگاه‌ها در مخازن کروی ذخیره‌سازی می‌شود، حمل آن نیز با نفتکش‌های عادی حمل سوخت ممکن نبوده و از طرفی خطرآفرین هم هست و با توجه به این مخاطرات و از طرفی نداشتن صرفه اقتصادی ما نمی‌توانیم آن را به یک سوخت پرمصرف و ملی تبدیل کنیم و تعداد زیادی خودرو حمل ال‌پی‌جی وارد جاده‌ها کنیم.
صادرات سی‌ان‌جی در دنیا به صرفه نیست و زیرساخت‌های آن نیز در کشور فراهم نشده است؛ هر مترمکعب گاز طبیعی که با بنزین جایگزین شود، اگر قیمت بنزین را ۵۰ سنت و گاز طبیعی را ۱۰ سنت در نظر بگیریم، حدود ۱۰ سنت عایدی در هر مترمکعب برای مصرف‌کننده و روزانه ۴ میلیون دلار و سالانه حدود ۱.۵ میلیارد دلار عایدی برای کشور به همراه دارد که البته این به جز هزینه‌های حمل‌ونقل و... توزیع بنزین در کشور است، بنابراین به‌صرفه‌تر است که سوخت خودروهای سبک را به سمت گاز طبیعی سوق دهیم و مردم و کشور از مزایای اقتصادی آن منتفع شوند.
گاز طبیعی به دلیل درجه آرام‌سوزی‌اش، در مقایسه با بنزین بازده بهتری برای موتور ایجاد می‌کند و لازم است خودروسازها تحقیقات و تولید موتورهای پایه‌گازسوز را افزایش دهند؛ این یک واقعیت است که در هر جای دنیا اگر این حجم از گاز طبیعی را در اختیار داشتند، حتی یک لیتر بنزین هم به‌عنوان سوخت خودرو استفاده نمی‌کردند زیرا هم با محیط زیست سازگاری دارد و هم ارزان است. ما امروز ظرفیت تولید روزانه ۱۱۵ میلیون لیتر بنزین در کشور داریم و اگر گاز طبیعی در کشور جایگزین بنزین شود، در سال‌های پیش‌رو می‌توانیم حجم زیادی از خودروها را به گازسوز تبدیل کنیم و سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت خودروها را تا ۷۰ درصد افزایش دهیم، اما این پرسش مطرح است که با وجود افزایش قیمت خودروهای گازسوز، چرا خودروساز به سمت تولید خودرو گازسوز نمی‌رود، در حالی که اختلاف قیمت بین یک خودرو سواری عادی با یک خودرو گازسوز حدود ۲۰ میلیون تومان است.
به گزارش اقتصادسرآمد، با توجه به شرایط فعلی و وجود تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه ایران و از آنجایی که گازمایع فرآوردهای کاملا تحریم پذیر است، بنا بر این صادرات سالانه ۱۰ میلیون تن از این ترکیب هیدروکربنی غیر ممکن است. در بهترین حالت و با در نظر گرفتن شرایطی که صادرات گازمایع را محدودتر از شرایط فعلی نکند، مقدار صادرات LPG ایران ۶ میلیون تن خواهد بود. بنا بر این مقدار ۴ میلیون تن این گازمایع تولیدی، مازاد بر مصرف و صادرات خواهد بود که یا باید در خط لوله گاز سراسری تزریق گردد و یا در مشعل‌ها بسوزد.
از جمله منابع مصرف گازمایع در کشور که از نظر اقتصادی به صرفه‌تر از صادرات آن است، استفاده از این سوخت به عنوان خوراک پتروشیمی‌های تولید پروپیلن (PDH) و استفاده به عنوان اتوگاز در ناوگان حمل و نقل است. در بین این دو محل مصرف نیز مصرف گازمایع به عنوان اتوگاز، زود بازده تر و با هزینه کمتر امکان پذیر است.
استفاده از سوخت ال پی جی در داخل کشور با منافع وزارت نفت در تعارض است
حسین فراهانی، کارشناس صنعت سوخت وانرژی به اقتصادسرآمد، گفت: از آنجایی که سهم وزارت نفت از صادرات گازمایع میادین گازی ۱۰۰ درصد است، استفاده از این سوخت در داخل کشور با منافع وزارت نفت در تعارض است. بنا بر این وزارت نفت حاضر به اختصاص بخشی از گازمایع تولیدی کشور برای مصرف به عنوان سوخت خودروها نیست.
بیشترین آسیب متوجه کدام بخش از جامعه است
وی معتقد است: اگرچه از یک طرف استفاده از گازمایع در خودروها و صادرات بنزین و گازوییل معادل آزاد شده باعث ارزآوری برای دولت می‌شود اما از طرف دیگر مصرف داخلی این سوخت به ضرر وزارت نفت تمام خواهد شد. پس دلیل عدم توسعه اتوگاز در کشور و نیز کمبود گازمایع برای مصارف خانگی نیز همین مسئله تعارض منافع وزارت نفت است. جلوگیری وزارت نفت از توسعه خودروهای LPG سوز و عدم اختصاص گازمایع مازاد به این خودروها، بیشترین آسیب را به مسافربرهای شخصی و افراد ساکن در مناطق فاقد لوله کشی گاز طبیعی می‌رساند.
نگرانی از استفاده غیراصولی
سوخت ال پی جی
وی با بیان این مطلب که، بیشتر مواقع گازمایع اختصاص یافته برای مصارف خانگی به صورت غیر استاندارد و غیر مجاز در خودروها استفاده می‌شود که از ایمنی لازم برخوردار نیستند و این سوخت به محل مصرف اصلی خود یعنی مصرف خانگی نمی‌رسد، افزود: نگاه سیاسی به مسائل ملی و اقتصاد کلان کشور که قشرهای آسیب‌پذیر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، سبب شده است به‌تازگی بحث جایگزینی گاز مایع (ال‌پی‌جی) با گاز طبیعی فشرده (سی‌ان‌جی) در بعضی رسانه‌ها طرح شود، اما دیدگاه‌های متخصصان نشان می‌دهد توسعه صنعت سی‌ان‌جی تصمیم صحیحی بود که همه دولت‌ها روی آن اتفاق‌نظر داشته و آن را به‌عنوان سوخت جایگزین و ملی معرفی کرده‌اند و استفاده از ال‌پی‌جی به‌عنوان سوخت خودروها در سبد سوخت کشور با توجه به ماهیت اشتعال‌زا بودن این سوخت و شرایط اقتصادی، محیط زیستی و جغرافیایی کشور توجیه و مبنای کارشناسی و علمی نداشته و خلاف مصالح ملی است.
دلیل حذف ال پی جی از سبد سوخت خودروها در کشور
فراهانی یادآور شد: یکی از دلایل حذف ال‌پی‌جی از سبد سوخت خودروها در کشور هزینه حمل‌ونقل بالا، اشتعال‌زایی فراوان و محدودیت در حمل‌ونقل آن بوده است؛ حمل و نگهداری ال‌پی‌جی نیاز به مخازن خاصی دارد، ال‌پی‌جی در پالایشگاه‌ها در مخازن کروی ذخیره‌سازی می‌شود، حمل آن نیز با نفتکش‌های عادی حمل سوخت ممکن نبوده و از طرفی خطرآفرین هم هست و با توجه به این مخاطرات و از طرفی نداشتن صرفه اقتصادی ما نمی‌توانیم آن را به یک سوخت پرمصرف و ملی تبدیل کنیم و تعداد زیادی خودرو حمل ال‌پی‌جی وارد جاده‌ها کنیم.
صادرات سی‌ان‌جی در دنیا به صرفه نیست و زیرساخت‌های آن نیز در کشور فراهم نشده است؛ هر مترمکعب گاز طبیعی که با بنزین جایگزین شود، اگر قیمت بنزین را ۵۰ سنت و گاز طبیعی را ۱۰ سنت در نظر بگیریم، حدود ۱۰ سنت عایدی در هر مترمکعب برای مصرف‌کننده و روزانه ۴ میلیون دلار و سالانه حدود ۱.۵ میلیارد دلار عایدی برای کشور به همراه دارد که البته این به جز هزینه‌های حمل‌ونقل و... توزیع بنزین در کشور است، بنابراین به‌صرفه‌تر است که سوخت خودروهای سبک را به سمت گاز طبیعی سوق دهیم و مردم و کشور از مزایای اقتصادی آن منتفع شوند.
گاز طبیعی به دلیل درجه آرام‌سوزی‌اش، در مقایسه با بنزین بازده بهتری برای موتور ایجاد می‌کند و لازم است خودروسازها تحقیقات و تولید موتورهای پایه‌گازسوز را افزایش دهند؛ این یک واقعیت است که در هر جای دنیا اگر این حجم از گاز طبیعی را در اختیار داشتند، حتی یک لیتر بنزین هم به‌عنوان سوخت خودرو استفاده نمی‌کردند زیرا هم با محیط زیست سازگاری دارد و هم ارزان است. ما امروز ظرفیت تولید روزانه ۱۱۵ میلیون لیتر بنزین در کشور داریم و اگر گاز طبیعی در کشور جایگزین بنزین شود، در سال‌های پیش‌رو می‌توانیم حجم زیادی از خودروها را به گازسوز تبدیل کنیم و سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت خودروها را تا ۷۰ درصد افزایش دهیم، اما این پرسش مطرح است که با وجود افزایش قیمت خودروهای گازسوز، چرا خودروساز به سمت تولید خودرو گازسوز نمی‌رود، در حالی که اختلاف قیمت بین یک خودرو سواری عادی با یک خودرو گازسوز حدود ۲۰ میلیون تومان است.