سیاست خارجی جاده صافکن تولید داخلی
مهدی خورسند
دیپلماسی اقتصادی یکی از ابزارها و صور دیپلماسی است که در دهههای اخیر کشورها برای افزایش ضریب نفوذ و توسعه روابط خارجی و همچنین تأمین نیاز داخلی و توسعه همهجانبه کشور خود، بهره میگیرند. در یک تعریف مختصر، دیپلماسی اقتصادی استفاده از ابزار سیاسی بینالمللی(دیپلماسی) برای بدست آوردن اهداف اقتصادی است. بر اساس این تعریف، دیپلماسی اقتصادی طیف وسیعی از مسائل و اقدامات از دیپلماسی تجاری تا روابط داوطلبانه و اجباری میان دولتها را دربرمیگیرد. گسترش وظایف اقتصادی وزارت خارجه سبب شده در ۳۰کشور دنیا از جمله ۱۵کشور درحال توسعه وزارت امور خارجه و وزارت تجارت در یکدیگر ادغام شوند. در جمهوری اسلامی نیز باید به این نکته اشاره کرد که اهمیت دیپلماسی اقتصادی سبب شد در ماده۱۰۵ قانون برنامه ششم توسعه به آن اشاره شود. در همین راستاست که رهبر معظم انقلاب نیز به این ابزار دیپلماسی بسیار تأکید ویژه دارند. ایشان در این خصوص میفرمایند: «امروز انسان مشاهده میکند خیلی از کشورها وزیرخارجه هم دارند، اما خود رئیسجمهور در زمینه مسئله اقتصادی با کشورهای مختلف یا با فلان کشور خاص و بهخصوص وارد میشود و [مسئله را]دنبال میکند؛ یعنی ارتباط با کشورهای مختلف در زمینه اقتصادی خیلی مهم است. این جنبه اقتصادی دیپلماسی را بایستی تقویت کرد».ایران در منطقه جغرافیایی قرار دارد که سرشار از منابع تولیدی(صنعتی و کشاورزی) و ذخایر زیرزمینی و معدنی است، ضمن اینکه حلقه واسط یک غول اقتصادی مانند هندوستان با آسیای مرکزی و همچنین حلقه واسط یک غول اقتصادی مانند چین با منطقه غربآسیا و اروپاست. نگاه دیپلماسی اقتصادی فعال کردن استفاده از این ظرفیتهاست. برای خنثی سازی تحریمهای ظالمانه از یک سو و کنترل و مواجهه با تورم، رکود، بیکاری و ... داشتن نقشه راه برای دیپلماسی اقتصادی ضروری است؛ چراکه تنظیم بازار داخلی و...
ادامه در صفحه 2