قدرت از آنِ اقتصادهای متکی به دانش روز است
غلامحسین شافعی
بیش از سه دهه از انتشار کتاب «جابهجایی در قدرت: دانش، ثروت و خشونت در آستانه قرن بیست و یکم» نوشته آلوین تافلر (۱۹۲۸ تا ۲۰۱۶) نویسنده شهیر و آیندهنگر آمریکایی (ترجمه شهیندخت خوارزمی) میگذرد. تافلر با تقسیم زندگی نوع بشر به سه مرحله متکی به زور بازو، سرمایه مالی و دانش، ظهور علوم رایانه را طلیعه ورود بشر به عصر دانش دانست.به باور تافلر، دانش و دانایی مهمترین ابزار قدرت هستند و با پیشرفت شتابان فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی، پول و زور هر دو بدون دانایی رنگ میبازند و با آن جان میگیرند. مهمترین ویژگی دوره جدید، اتکای روزافزون به اطلاعات و دانش و مبادله آن است و کشورهایی قدرتمند هستند که رهبری جهانی را در دانش و اطلاعات در دست داشته باشند. از دیگر ویژگیهای خاص این دوره میتوان به پیچیدگی، سرعت، نوآوری، خلاقیت، انعطافپذیری، دسترسی به دادههای عظیم، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی، اقتصاد دیجیتال و بیوزن اشاره کرد.همه با این ضربالمثل چینی آشناییم که «اگر میخواهید گرسنهای را یک روز سیر کنید به او ماهی بدهید، اما اگر میخواهید همه عمر گرسنه نباشد به او ماهیگیری یاد بدهید.» ماهی دادن به آدم گرسنه یعنی او را به خود وابسته کردن؛ اما با آموزش ماهیگیری امکان توانمند شدن و زندگی مستقل داشتن را خواهد یافت.
در عصر دانایی و اقتصادهای دانشبنیان باید به آن ضربالمثل قدیمی چیزهای دیگری هم اضافه کرد. اگر بتوانیم روشهای بهتری برای صید ماهی یا پرورش ماهی، تغییر دادن ماهی (به کمک مهندسی ژنتیک)، بازاریابی و فروش ماهی، یا جلوگیری از صید بیرویه ماهی ابداع کنیم، خواهیم توانست به افراد بسیار زیادی غذا بدهیم، زیرا این روشها تقریبا بدون هیچ هزینهای قابل کپیبرداری و گسترش در سراسر جهان است.
با ابداع و نوآوری امکان ثروتمند شدن صاحب ابداع و نوآوری...
صفحه 2