استخراج بیتکوین چقدر عامل قطعی برق کشور است؟
مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرده که توان مصرف برق استخراجکنندگان رمزارز در بدبینانهترین حالت کمتر از ۸۰۰ مگاواتساعت بوده، در حالی که کسری تراز شبکه برق کشور بیش از ۱۰ هزار مگاوات ساعت بوده است، یعنی در بدبینانهترین حالت کمتر از ۱۰ درصد از کسری برق کشور را میتوان به استخراج رمزارز نسبت داد.به گزارش اقتصادسرآمد، با شروع به کار نظام پرداخت بدون نیاز به بانک بیتکوین در سال ۲۰۰۸ از سوی شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکومتو، به مرور مراکز سیاستپژوهشی مختلف دنیا نیز به بررسی ابعاد این موضوع پرداختند و مرکز پژوهشهای مجلس نیز در سال ۱۳۹۲ همزمان با سایر مراکز سیاستپژوهی دنیا این موضوع را مورد بررسی قرار داده و طی سالهای گذشته گزارشهای متعددی در این موضوع منتشر کرده است.
ایسنا نوشت: فناوری حمایتکننده از این پدیده، دفتر کل توزیعشده یا به اختصار DLT است. این فناوری به اعضای شبکه کمک میکند که بتوانند بدون نیاز به شخص ثالث تراکنشهایی را بهصورت دائمی ثبت کنند. با استفاده از این فناوری بیتکوین به وجود آمد، اما اتریوم و سایر پدیدههای مشابه هم از این فناوری بهره میبرند. بعضی از انواع این پدیدهها همچون بیتکوین و اتریوم برای اداره شبکه به روشی به نام استخراج تکیه دارند که موجب مصرف غیرمتعارف برق میشود. سوال این است که تاثیر استخراج بر مصرف برق کشور چیست و چه مقدار از خاموشیها را میتوان به استخراج رمزارزها نسبت داد. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی، استخراج رمزارز را معرفی و میزان مصرف برق استخراج رمزارزهای بیتکوین و اتریوم را در کشور بررسی کرده است.از دیدگاه کاربران، جذابیت رمزارزها به یک نوآوری در آنها مربوط است که در دیگر ارزهای مجازی دیده نشده باشد. برای مثال، نوآوری بیتکوین ایجاد نظام پرداخت بدون اتکاء به شخص ثالث یا نهاد واسط و بدون خلق بیضابطه واحد پرداخت است. نوآوری رمزارز اتریوم، ایجاد امکان تعریف قرارداد هوشمند و اجرای خودکار مفاد قراردادها و پرداخت وجه به ازای تحقق شرایط از قبل مشخص شده است. نوآوری مهم رمزارز ایاواس ایجاد رایانه جهانی از تجمیع توان رایانههای متکثر برای ایجاد برنامههای کاربردی و متمرکزسازی منابع رایانشی برای اجرای این هدف است. بعضی رمزارزها نیز بهرهگیری از فضای ذخیرهسازی استفادهنشده رایانهها را هدف قرار میدهند.هزینه مشارکت در هر کدام از طرحهای اقتصادی ارزهای مجازی به دو دسته تقسیم میشود: هزینههای سرمایهای و هزینههای عملیاتی (جاری). به هزینه خرید سختافزارهای جدید مانند دستگاه تولید برق یا وسائل رایانشی مانند استخراجکننده، هزینههای سرمایهای و به هزینه استفاده از سختافزارها مثل هزینه برق و سوخت، هزینههای عملیاتی میگویند.ممکن است مشارکت در استخراج رمزارزها با استفاده از منابع سختافزاری مازاد که از قبل خریداری شده انجام شود. در این صورت محاسبه هزینههای جاری اهمیت پیدا میکند و در صورتی که تجهیزات جدیدی خریداری شود، علاوه بر هزینههای جاری هزینههای سرمایهای نیز باید مورد توجه قرار گیرد. نهایتا این هزینهها باید با درآمد ناشی از کسب رمزارز و سایر منافع حاصل از مشارکت در این طرحها مقایسه شوند تا صرفه اقتصادی استخراج رمزارزها محاسبه شود. تفاوتهای منابع رایانشی مورد استفاده رمزارزها، رقابت در استخراج و نوسانات قیمت رمزارزها از مهمترین موضوعهایی هستند که در صرفه اقتصادی رمزارزها نقش دارند.مشارکت در استخراج هر کدام از ارزهای مجازی به منابع سختافزاری متفاوتی نیاز دارد و هر کدام از منابع سختافزاری هزینههای جاری خاص خود را دارند. مثلا اشتراکگذاری توان پردازنده مرکزی و کارت گرافیک رایانهها نیازمند مصرف برقی بیش از مصرف برق معمول رایانه است و هزینه برق و استهلاک تجهیزات باید در محاسبه صرفه اقتصادی استخراج رمزارز مدنظر قرار گیرد. اشتراکگذاری حافظه موقت، مصرف برق کمتری لازم دارد؛ اما حافظه موقتی گرانتر و تجمیع آن سختتر است. به عبارت دیگر به اشتراکگذاری فضای ذخیرهسازی رایانهها در ساعات کار آنها تفاوت چشمگیری در مصرف برق ایجاد نمیکند و استهلاک کمتری دارد. در عوض از ظرفیت پهنای باند اینترنت خریداریشده بیشتر استفاده میشود.سازوکار استخراج بعضی از رمزارزها به گونهای است که هر فردی که نرمافزار لازم را روی رایانه خود نصب کرده باشد، میتواند در استخراج آن رمزارز مشارکت کند. در مقابل، امکان استخراج بعضی رمزارزها تنها برای کسانی امکانپذیر است که شرایط خاصی را احراز کنند، مثلا مقداری از آن رمزارز را در اختیار داشته باشند. برای مثال برای استخراج بیتکوین هیچ پیششرطی جز نصب نرمافزارهای لازم وجود ندارد و هر فردی میتواند اقدام به استخراج این رمزارز کند.ارزش بالای بیتکوین موجب شده است که افراد زیادی در سراسر جهان وارد رقابت برای استخراج آن شوند و در نتیجه اگر شخصی با یک رایانه ساده و به تنهایی قصد استخراج بیتکوین را داشته باشد، شانس بسیار اندکی برای موفقیت خواهد داشت، بنابراین افراد متکثر با نصب نرمافزارهای اشتراکگذاری توان پردازشی رایانه، شانس خود را برای موفقیت در کسب بیتکوین افزایش میدهند. در این صورت احتمال کسب میزان اندکی بیتکوین به ازای اشتراکگذاری هر میزان توان رایانشی وجود دارد. اما مساله این است که هزینه برق مصرفی فرد ممکن است از عایدی بیتکوین او فراتر باشد.بنابراین تجهیزات استخراج بیتکوین بهصرفه تر طراحی شدهاند که با مصرف برق کمتر توان بیشتری به شبکه عرضه کنند. به موازات این موضوع، جذابیت بازار موجب میشود که همواره افراد بیشتری به استخراج بیتکوین بپردازند و مقدار بیتکوینهای قابل استخراج نیز به مرور کمتر میشود. بنابراین شانس موفقیت در استخراج بیتکوین اگر تعداد معاملات هم کاهش پیدا کند، کمتر میشود و در صورت مشارکت با دیگران هم، میزان بیتکوین استخراجشده همواره کمتر و کمتر خواهد شد.