خطر احداث و توسعه منابع جدید ذخیره آبی استان آذربایجان غربی،« اقتصادسرآمد» گزارش می دهد
وضعیت دریاچه ارومیه اصلاً رضایت بخش نیست
گروه انرژی - فاطمه کریمی - دریاچه ارومیه از جمله بزرگترین دریاچههای نمک دنیا است یا بهتر است بگوییم بود، اکوسیستم دریاچه تاثیر بسزایی در تعدیل دمایی آب و هوای منطقه دارد(مانند ترموستات محیط عمل میکند) و به نوعی سپر بلا است .ما دلایل متعددی در خشک شدن دریاچه ارائه شده است. خشکسالی و کاهش بارندگی.افزایش میانگین دمایی و تغییر در نوع نزولات جوی (باران به جای برف)، توسعه بیرویه کشاورزی و افزایش بیمحابای استفاده از آب -سدسازی اما همواره برای هر مشکل یک دلیل اصلی و مهم وجود دارد که سایر عوامل یا در نتیجه آن هستند و یا مکمل آن. این دلیل اساسی است که تا زمانی که حل نشود مشکل خشک شدن دریاچه همچنان پابرجاست.
به گزارش اقتصادسرآمد، دهه ۷۰ خورشیدی زمانی که ایران سرگرم پروژههای سازندگی بود دلیل اصلی خشک شدن دریاچه ایجاد شد: «ساخت پل شهید کلانتری» آن هم در وسط دریاچه ساخت این پل با پرکردن عمیقترین قسمتهای دریاچه با خاک کوههای همجوار انجام شد. این عمل باعث از بین رفتن عمق دریاچه و سرریز شدن آب دریاچه درآن سال ها همراه بود. در نتیجه این کار دولتهای وقت مجبور به سدسازی شدند و در نتیجه آن کشاورزی گسترش فراوانی یافت. با توجه به تداوم وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه سوالات بی پاسخ زیادی افکار عمومی مردم این منطقه را درگیر کرده است. آیا باید بار دیگر نگران مسئله ریزگردهای بستر دریاچه ارومیه هم باشیم؟ آنهم در روزگاری که ایران در مسیر عبور ریزگردهایی است که کانونهایش در خارج از ایران قرار دارد.
این عمل باعث شد تا آب دریاچه کاهش عمق همراه با افزایش سطح داشته و عمل تبخیر سطحی آب به شدت افزایش پیدا کند. در اطراف دریاچه ارومیه و حوضه آبریز دریاچه در طی این سال ها حدود ۴۸ هزار حلقه چاه غیر مجاز حفر شده است که این موضوع باعث کاهش سطح آب های زیرزمینی و میزان آب های زیرزمینی این منطقه شده است. در این منطقه حدود ۶۸۰ هزار هکتار سطح در زیر کشت قرار گرفته است. برای نجات این دریاچه باید سدهایی که بر روی رودخانه های آبریز دریاچه ساخته شده باز شوند و آب آن ها به درون دریاچه جاری شود. همچنین صرفه جویی در مصرف آب در زمینه کشاورزی منطقه هم می تواند از مهم ترین عوامل نجات دریاچه ارومیه دانست. همچنین باید از حفر چاه های غیر مجاز جلوگیری کرد. چاه های احداث شده نیز باید شناسایی و از برداشت بی رویه آب ها توسط این چاه ها جلوگیری شود تا شاید جان بار دیگر به کالبد نیمه جان دریاچه ارومیه برگردد.
وضعیت دریاچه ارومیه اصلاً رضایت بخش نیست
حجت جباری، سرپرست مرکز مدیریت هماهنگی و ارزیابی احیای دریاچه ارومیه در گفتگو با روزنامه اقتصادسرآمد گفت: در روزهای ابتدایی تابستان و فصل گرما قرار داریم و وضعیت دریاچه ارومیه اصلاً رضایت بخش نیست، با ادامه این روند در هفتههای آتی بخش جنوبی دریاچه ارومیه به صورت کامل از بین
میرود.
کاهش سیزده درصدی تراز دریاچه ارومیه طی دو هفته
وی با بیان اینکه در سال آبی امسال تنها ۲۵ سانتیمتر سطح تراز دریاچه ارومیه افزایش داشت، عنوان کرد: در دو هفته اخیر سطح تراز ۱۳ سانتیمتر در مقایسه با این افزایش ناچیز کاهش داشته است و پیش بینی میشود تابستان امسال سطح تراز دریاچه ارومیه به کمتر از۱/ ۱۲۷۰ برسد. که این میزان نشان دهنده بازگشت این تالاب به روزهای بحرانی دریاچه ارومیه در سال ۹۳-۹۴ زمان تشکیل ستاد احیا است.جباری سطح تراز فعلی دریاچه ارومیه را ۱۲۷۰.۶۲ اعلام و خاطرنشان کرد: هم اکنون حجم آب دریاچه ارومیه ۲.۷ میلیارد مترمکعب و سطح آن به هزار و ۹۲ کیلومتر مربع رسیده و به دلیل افزایش گرما و تبخیر بالا روز به روز از حجم آب و سطح تراز کاسته میشود.
با تداوم افزایش تبخیر تابستان جنوب دریاچه ارومیه از دست خواهد رفت
سرپرست مرکز مدیریت هماهنگی و ارزیابی احیای دریاچه ارومیه با تاکید بر اینکه ما بخش جنوبی دریاچه ارومیه را در روزهای اتی از دست خواهیم داد، افزود: در روزهای آتی با تداوم افزایش تبخیر تابستان امسال این بخش از دریاچه به صورت کامل خشک می شود و از بین میرود.
تاکبد بر تسریع در اتمام طرحهای مصوب ستاد احیای دریاچه ارومیه
او تسریع در اتمام طرحهای مصوب ستاد احیای دریاچه ارومیه را مورد تاکید قرار داد و گفت: نجات دریاچه ارومیه نیازمند تأمین آب و حق آبه مورد نیاز آن است و بخشی از این نیاز با اتمام پروژههای مهم ستاد احیا از جمله انتقال آب از سدکانی سیب و اتمام تصفیه خانههای ارومیه و تبریز است.وی تاکید داشت: براساس پیش بینیها تا مهرماه که تبخیر آب دریاچه ارومیه ادامه دار خواد بود، عرض دریاچه به هزار کیلومتر مربع میرسد. حجم آب دریاچه ارومیه ۲.۷ میلیارد مترمکعب و سطح آن به هزار و ۹۲ کیلومتر مربع رسیده و به دلیل افزایش گرما و تبخیر بالا روز به روز از حجم آب و سطح تراز کاسته میشود.
جباری در خصوص راهکارهای نجات بخشی دریاچه ارومیه گفت: در کنار توجه به مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی باید احداث و توسعه منابع آبی ذخیره جدید در استان جلوگیری شود با توجه به تداوم وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه نباید شاهد احداث، توسعه و منابع آبی ذخیره جدید در استان باشیم.
بنا بر این گزارش اقتصاد سرآمد و با توجه به عواقب منفی و وخیم خشک شدن دریاچه ارومیه از جمله طوفانهای نمکی و ریزگردها، از بین رفتن معیشت و کشاورزی منطقه، به هم خوردن زیست بوم منطقه احیای آن نه یکی بلکه اصلی ترین و مهمترین دغدغه و مطالبه مردم آذربایجان غربی و حتی منطقه شمال غرب است، چرا که در صورت تداوم وضعیت موجود نه این منطقه بلکه مردم مرکز کشور نیز از اثرات منفی این تهدید بزرگ زیست محیطی بی بهره نخواهند بود. باید منتظر ماند و دید آیا گره کور احیای دریاچه ارومیه دنیا توسط دولت سیزدهم باز خواهد شد یا نه؟