printlogo


عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم دريايي امام خميني(ره) به « اقتصاد سرآمد» می گوید:
مجله ای برای ارتباط حقوق و مطالعات علمی دریاها و اقیانوس ها

گروه دانش دریا - «مجله علمی بین‌المللی سیاستگذاری دریایی» یک زیرساخت علمی و بین‌المللی برای انتشار مقالات علمی پژوهشگران رشته‌های حقوق اعم از  حقوق دریاها،حقوق دریایی، حقوق محیط‌زیست دریایی، به‌طورکلی حقوق و دریا، علوم سیاسی دریایی، مطالعات منطقه‌ای مربوط به دریاها و اقیانوس ها،جغرافیای سیاسی دریایی و مدیریت امور دریایی است. در حقیقت این مجله علمی بین‌المللی يك افتخار ملی و بین‌المللی در جهت نهادینه نمودن انتشار مقالات در استفاده صلح‌آمیز از دریاها، ارتقاء دیپلماسی علوم دریایی و توسعه دیپلماسی دریایی در سطح جهانی در راستای نهادینه نمودن توسعه پایدار در سواحل کشورهای ساحلی، مناطق دریایی(اعم از آبهای داخلی، آبهای سرزمینی،منطقه مجاور یا نظارت،منطقه انحصاری اقتصادی و فلات قاره)، دریایی آزاد و میراث مشترک بشریت در دریای آزاد(The Common Heritage of all Mankind  )است.درباره انتشار « مجله علمی بین‌المللی سیاستگذاری دریایی » كه حائز اهميت است. بر آن شديم با دكتر امیرنظام براتي –عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم دريايي امام خميني(ره) و مدیرمسئول اين نشريه علمی و بین‌المللی گفت‌وگو كنيم و از اهميت موضوع بيشتر بدانيم و بررسي كنيم كه در شرایط كنوني جامعه به‌طور كل و جامعه دريايي در سطح ملی و بین‌المللی به‌طور خاص، وجود چنين نشريه‌اي چقدر مي‌تواند اثربخش باشد:
اقتصاد سرآمد: درباره این مجله علمی از نام تا اهميت آن، توضيح بفرماييد:
براتي: دریاها و اقیانوس‌ها بیش از 71 درصد از جهان را تشکیل می‌دهند. بیش از 90 درصد تجارت جهان توسط دریاها و اقیانوس‌ها انجام می‌شود. دریاها و اقیانوس‌ها به دلایل مختلفی از اهمیت اساسی برخوردار هستند. درواقع دریاها و اقیانوس‌ها ، ازجمله، حمل‌ونقل دریایی را برای اهداف تجاری و دیگر اهداف صلح‌آمیز که شامل منابع گسترده زنده و غیرزنده می‌شوند فراهم می‌کنند. همه اینها اهمیت بررسی مسائل حقوقی و سیاستگذاری در مورداستفاده از دریاها و اقیانوسها را نشان می‌دهد.برای رسیدگی به این مسائل و برای توسعه دانش درزمینه حقوق دریا و سیاستگذاری دریایی و به‌طورکلی ارتباط حقوق و دریاها و مطالعات علمی بین‌رشته‌ای مرتبط با دریاها و اقیانوس ها این مجله علمی راه‌اندازی شده است.
توليد علم در سطح جهان، از اهميت راهبردي برخوردار است و كشورهاي پيشرفته معمولاً با انتشار نشريات، سطح كمي و كيفي توليد علم خود- و ديگر كشورها را- بررسي مي‌كنند. نشريات در حوزه علوم انساني در ايران كه كيفيت و گستره بین‌المللی داشته باشند انگشت‌شمار و به‌نوعی بسيار،بسیار كم است و ازاین‌رو، توليد يك نشريه تخصصي بین‌المللی می‌تواند ارزش بسيار بالايي از منظر دیپلماسی علمی، فی‌مابین پژوهشگران در سطح بین‌المللی داشته باشد.
در حوزه علوم انسانی دریایی اعم از حقوق دریاها، حقوق دریایی، اقتصاد دريایی، توسعه پایدار دریایی و به‌طورکلی فعاليت‌هاي دریا محور و مطالعات بین‌رشته‌ای، نشریه‌ای بین‌المللی و به زبان انگليسي در ايران نداشتيم و جاي خالي آن به‌خوبی احساس مي‌شد. در حوزه دريا، تعداد بسیار محدودی نشریه علمی وجود دارد؛ اما مي‌دانيم كه تفاوت زيادي بين يك نشريه غیرعلمی و معمولی با نشريه علمي و بين‌المللي وجود دارد. نشريه علمي، نشريه‌اي است مبتني بر مقالات علمي كه بر اساس روش تحقيق علمی تدوین‌شده باشد. فرايند كسب مجوز نشريات علمي هم با نشريات مرسوم، کاملاً متفاوت است به‌طوری‌که مجله علمی باید در فرایند ارزیابی  وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شرکت نماید و  گرید علمی بعد از بررسی دقیق مجله توسط داوران صورت می‌پذیرد. 
اقتصاد سرآمد: تاريخچه مختصري از شكل‌گيري اين نشريه بفرماييد:
براتي: از سال 1395 اینجانب به صورت داوطلبانه به نمایندگی از دانشگاه، از طریق وزارت علوم، تحقیقات و فناوري درخواست صدور مجوز انتشار مجله حقوق دریاها و سیاستگذاری دریایی را پی گیری نمودم. با توجه به اينكه دانشگاه علوم دريايي امام خمینی(ره) در محافل بين‌المللي حضوری فعال دارد، مبناي خوبي براي شروع فعاليت نشريه بود. ازاین‌رو، تقاضا كرديم كه نشريه‌اي براي «حقوق دریاها و سیاستگذرای دریایی» منتشر شود. 
در ابتدا بر اساس قوانین و مقررات موفق شدیم مجوز نشریه را در سال 1398 تحت عنوان «حقوق دریاها و سیاستگذاری  دریایی» از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اخذ نماییم که متأسفانه با گسترش ویروس کووید 19 و تعطیلی دانشگاه‌ها جهت انتشار مجله با چالشهای اساسی مواجه گردیدیم که درنهایت توانستیم 4 شماره از مجله را با مشارکت اساتید و پژوهشگران فرهیخته منتشر نماییم. با توجه به این‌که وزارت محترم علوم، تحقيقات و فناوري براي صدور مجوز نشریه علمي- پژوهشی قوانین خاص خود را دارد و به‌نوعی با حاکمیت قانون حساسیت خاصی در این حوزه وجود دارد ، درنهایت ضرورت كار با داوری کارشناسان خبره تشخيص داد شد و بعدازاینکه چهار شماره از مجله به زبان انگليسي منتشر گردید مجوز علمی بودن مجله از سوی کمیسیون نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مدیریت کارآمد و اثربخش جناب آقای دکتر محسن شریفی مدیرکل محترم امور پژوهشی وزارت عتف صادر گردید. 
اقتصاد سرآمد: يك نشريه علمي، مبتني است بر هیئت تحریریه متخصص. اين افراد چه كساني هستند و چگونه انتخاب شدند؟
براتي: انتخاب هیئت‌ تحریریه كه مسلط به زبان انگليسي و فرانسه باشد، چالش مهمي بود كه با پيگيري مستمر به سرانجام رسيد و جمعي از استادان خبره، براي هیئت تحريريه و هیئت تحریریه مشورتی این نشریه بین‌المللی انتخاب شدند. در حال حاضر سردبیر مجله جناب آقای دكتر فرهاد طلايي دانشیار دانشگاه شیراز و مدیر اعضا هیئت تحریریه دکتر  محمدحسین زارعی دانشیار دانشگاه شهید بهشتی هستند،  اعضاء فرهیخته هیئت تحریریه را بر اساس حروف الفبا خدمت جنابعالی عرض می‌نمایم:
 اساتید فرهیخته جناب آقایان دكتر گودرز افتخار جهرمي استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی، دکتر محمد اردبیلی استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی، دکتر شهرام ابراهیمی دانشیار دانشگاه شیراز،دكتر مهراب داراب پور استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی، دكتر حسن دولتي دانشیار دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، دکتر شریفی طراز کوهی استاد تمام افتخاری دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، دکتر جواد صالحی دانشیار دانشگاه پیام نور،  دكتر علي‌رضا عاليپور دانشیار دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)،  دكتر نادر مرداني دانشیار دانشگاه شیراز،  دكتر ابوطالب مطلبي دانشیار دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)،  دكتر سيد باقر میر عباسی استاد تمام دانشگاه تهران، دکتر رضا موسی زاده استاد تمام دانشکده وزارت امور خارجه،  از اساتید مطرح ملی و بین‌المللی هستند که عضویت هیئت تحریریه می‌باشند و خدمات علمی خود را بر اساس مقررات و به‌صورت غیرانتفاعی در سطح ملی و بین‌المللی ارائه می‌نمایند. 
همچنین این موضوع را خدمتتان عرض نمایم که  با عنایت به محدودیت عضویت اساتید با درجه استادیاری جهت عضویت در اعضا هیئت تحریریه در مجلات علمی بعد از تصویب آیین‌نامه 1398 وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ما هیئت تحریریه مشورتی را نیز در جهت ارتقاء کارآمدی و اثربخشی و کادرسازی برای آینده مجله تشکیل دادیم که اساتید بسیار خوبی از قبیل دکتر زکیه تقی زاده عضو هیئت ایران در سازمان ملل، دکتر علی عبدا... حبیب نوری استادیار حقوق دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، دکتر زهرا ساعدی استادیار حقوق دانشگاه چمران اهواز، دکتر بهزاد سیفی استادیار حقوق دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)،  دکتر محمد مظاهری استادیار حقوق دانشگاه تبریز و دکتر محسن واثقی استادیار دانشگاه پیام نور، در هیئت تحریریه مشورتی قرار دارند. همچنین کمیته ویراستاری مجله با حضور اساتید زبان انگلیسی دانشگاه  علوم دریایی امام خمینی(ره)جناب آقایان محمد شرفی، جواد کیا حیرتی و دکتر نظرعلی هراتی تشکیل گردیده است و اعضاء به‌صورت فعال در این حوزه فعالیت می‌نمایند.
اقتصاد سرآمد: چارچوب اصلي محتواي نشريه كدام‌ها هستند و دوره انتشار چه زماني را در برمی‌گیرد؟
براتي: دوره انتشار به‌صورت فصلنامه است و چارچوب اصلي محتواي نشريه متمرکز بر حقوق دریاها، حقوق دریایی و حقوق دریانوردی، حفاظت از محیط‌زیست دریایی و حقوق محیط‌زیست دریایی، تمركز بر اقتصاد دريايي، توسعه پایدار شهرهاي و مناطق دريايي کشورهای دریایی است. همچنين پژوهشگران در حوزه سياستگذاري دريايي مانند روابط بين‌الملل، علوم سیاسی، مطالعات منطقه‌ای، مديريت دريايي، جغرافیای سیاسی و ديگر ‌رشته‌‌های كه مرتبط با حوزه دريا باشند، مي‌توانند در اين نشريه مقالات بین رشته خود را بر اساس مقررات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مقررات داوری مجله منتشر نمایند.  
به‌بیان‌دیگر محورهای مجله مبتنی بر:
این مجله طیف وسیعی از حوزه‌های مرتبط با حقوق دریاها و سیاستگذاری  دریایی را دربر می‌گیرد و حوزه‌های مقالات می‌توانند سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی را در بربگیرند.  برای نمونه این حوزه‌ها می‌توانند موارد ذیل را شامل شوند:
- حقوق حاکم بر مناطق دریایی (دریای سرزمینی، منطقه مجاور، منطقه انحصاری اقتصادی، فلات قاره و آبهای آزاد). 
- حقوق حاکم بر تنگه‌های بین‌المللی، ازجمله تنگه هرمز
- حقوق حاکم بر آب‌های داخلی و رویه دولت‌های ساحلی
-سیاستگذاری در مورد علوم و صنایع دریایی
-اهمیت اخلاق در حقوق بین الملل دریایی
-کشورهای های محصور در خشکی و کشورهای محروم از نظر جغرافیایی
-رژیم حقوقی جزایر
- حکمرانی اقیانوسها وحقوق حاکم بر دریای آزاد و استفاده‌های مشروع از آن
-  ابعاد اقتصادی کشتیرانی و مدیریت امور دریایی 
- حقوق و سیاستگذاری حاکم بر انجام پژوهش‌های علمی دریایی
- مطالعات بین‌رشته‌ای در مورد ماهیگیری، پرورش ماهیان خاویاری و دیگر آبزیان 
-حقوق دریایی و توسعه دریا محور 
-کنوانسیون های دریایی و اجرای آنها در ایران و جهان
- مدیریت و سیاستگذاری گردشگری دریایی
-توسعه شهرها و بنادر دریایی در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته 
-سیاستگذاری ساخت سازه‌های در بنادر و شهرهای مجاور دریاها و اقیانوسها
-حقوق مصرف‌کننده در فراورده‌های دریایی و اقتصاد آبی (Blue Economy)
-ناوبری دریایی و مقررات آن در مناطق دریایی و آبهای بین المللی
- حقوق توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست دریایی
- حقوق حاکم برساخت جزایر مصنوعی و دیگر تأسیسات و زیرساخت‌های مجاز دریایی
- حقوق حاکم بر استخراج نفت در دریا
- حل‌وفصل اختلافات و مراجع صلاحیت‌دار در چارچوب حقوق دریاها
- تحلیل آرای مراجع صلاحیت‌دار، حل‌وفصل اختلافات در چارچوب کنوانسیون 1982 حقوق دریاها
- امنیت دریایی و مقابله با جرائم دریایی (ازجمله تروریسم دریایی و دزدی دریایی)
-ارتباط بین حقوق تجارت بین‌الملل، حمل‌ونقل دریایی، حقوق دریاها و حقوق دریایی
همچنین این مجله علمی می‌تواند موضوعات بین‌رشته‌ای مرتبط در حوزه‌های دریایی همچون حقوق محیط‌زیست دریایی، به‌طورکلی حقوق و دریا، علوم سیاسی دریایی، مطالعات منطقه‌ای مربوط به دریاها و اقیانوس ها، جغرافیای سیاسی دریایی و مدیریت امور دریایی دریا و توسعه مبتنی بر دریا را موردبررسی قرار دهد.
نشريه به‌صورت فصل‌نامه منتشر مي‌شود و در هر شماره، حداقل 6 مقاله علمي كه در سطح بين‌المللي قابل‌قبول باشد، منتشر مي‌شود. 
اقتصاد سرآمد: آيا انتشار مقاله در مجله حقوق درياها و سياستگذاري دريايي، براي محققان ارزش علمي دارد؟ مي‌تواند امتياز لازم علمي را به آن‌ها بدهد و مجبور به انتشار در نشريات خارجي نباشند؟
براتي: حداقل در سطح آسيا، مجله‌اي مانند اين مجله نداريم و از اين نظر، منحصربه‌فرد است. و شايد اولين نشريه‌اي است كه به‌طور تخصصي و بين‌المللي در حوزه حقوق و سياستگذاري دريا منتشر مي‌شود؛ ازاین‌رو، ازنظر امتيازدهي به پژوهشگران در سطح ساير نشريات بين‌المللي عمل مي‌كند و پژوهشگران مي‌توانند بدون خروج ارز، مقالات خود را بدون پرداخت هزینه، حتی هزینه داوری در اين مجله علمی بین‌المللی منتشر كنند و از امتيازهاي علمي آن بر اساس مقررات وزارت علوم برخوردار شوند. 
بنابراين، اين نشريه علمی در سطح نشرياتي مانند ISI می‌باشد و نيز در آينده، در نمایه‌های بین‌المللی مانند Web of Science  و Scopus آن را نمایه‌سازی خواهيم كرد. 
نشريه اين قابليت را دارد كه براي ارتقاي رتبه اساتید فرهیخته و فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری تخصصی در رشته‌های عنوان‌شده در صورت نگارش مقالات باکیفیت علمی بالا، نقش ايفا كند و این دسته از پژوهشگران با انتشار مقالات علمی خود از امتياز لازم بر اساس مقررات وزارت علوم تحقيقات و فناوري، برخوردار خواهند شد.
اقتصاد سرآمد: و سخن پاياني؟
براتي: مجله بین‌المللی سیاستگذاری دریایی فرصت بزرگی را برای پژوهشگران ایرانی و غیر ایرانی فراهم می‌کند تا دانش و تجربیات خود را به‌منظور برقراری صلح، امنیت پایدار و توسعه پایدار در خلیج‌فارس، دریای عمان، دریای کاسپین، اقیانوس هند و سایر منابع آبی در سراسر جهان به اشتراک بگذارند.
پیش‌ازاین، دانشجويان و استاداني كه نياز به نشر مقاله داشتند، مجبور بودند جهت انتشار مقالات انگلیسی و بین‌المللی خود در نشريات بين‌المللي هزينه زيادي صرف نمایند. در حقیقت تولید یک زیرساخت پژوهشی در حوزه دریاها و اقیانوس ها که با تلاش زیادی صورت گرفت ان شا الله بسیار کارآمد و اثربخش خواهد بود.زيرا نشريه بین‌المللی كه در داخل كشور توليد و منتشر شود، در حوزه علوم انسانی دريایی وجود نداشته است. انتشار مقاله در نشريات خارجي، در خیلی از مواقع مستلزم خروج ارز است؛ ازاین‌رو، انتشار نشريه علمی پژوهشی بين‌المللي در داخل كشور، يك افتخار است كه به‌سختی به دست آمد و اخذ مجوز، جذب هيئت تحريريه تخصصي و انتشار آن، كار بسيار سخت و طاقت‌فرسايي بود. به‌هر روی، اكنون نشريه‌اي داريم كه ارزش و اعتبار بين‌المللي دارد و به دو زبان انگليسي و فرانسه  مقاله منتشر می‌نماید و جامعه آماری آن از سطح 85 میلیون جمعیت کشور به ميلياردها مخاطب بین‌المللی در سراسر دنيا گسترش پیدا نموده است و مانع خروج ارز هم مي‌شود. 
به‌عنوان مدیرمسئول این مجله علمی بین‌المللی و از طرف اعضا محترم هیئت تحریریه،سردبیر محترم، به گرمی از پژوهشگران فرهیخته دعوت می‌کنم که مقالات عملی خود را با پژوهشگران بین‌المللی به اشتراک بگذارید تا نقش خود را در حفظ، ثبات و استفاده پایدار از تمام دریاها و اقیانوس‌ها در سراسر جهان ایفا نمایند. همچنین در پایان، مایلم از همکاران عزیزم در هیئت محترم تحریریه به خاطر تلاش‌هایشان در راه‌اندازی و انتشار 4 شماره این مجله علمی در دوران گسترش ویروس کووید 19 که دانشگاه‌ها تعطیل بود، داوران فرهیخته مجله به خاطر نقش مهمشان در حفظ استانداردهای بالای  مجله و نویسندگان ارجمند برای تلاش ارزشمندشان در توسعه علوم دریایی و ارسال مقالات علمی نهایت تشکر و قدردانی رادارم.براي چنين موفقيت و دستاوردي، از تمامي اساتید فرهیخته، پژوهشگران و همه‌کسانی كه در فرآيند كسب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد تا انتشار نشريه و سپس اخذ مجوز علمی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مجله علمی بین‌المللی سياستگذاري دريايي را ياري رساندند، نهایت سپاسگزاری راداریم  و بهترین‌ها را برای همه عزیزان آرزومندیم. 
آدرس سایت مجله جهت بازدید فرهیختگان این حوزه تقدیم می گردد:
http://www.irlsmp.org/