printlogo


جایگاه صنعت کشتی‌سازی از شعار تا واقعیت، اقتصاد سرآمد گزرش می دهد
چرا درکشتی سازی عقب ماندیم

گروه اقتصاد دریایی- محمد عباسی راد - صنعتی به قدمت صنایع دریایی که این روزها به باور تولیدکنندگان و اعضای انجمن صنایع دریایی در «رکود» کامل به سر می‌برد، در بین هیاهوی مشکلات تولید صدایش کمتر به گوش می‌رسد. نه از این جهت که جایگاهی در اقتصاد ایران ندارد، بلکه به این دلیل که شاید حجم بزرگی از منابع مالی کشور را باید به این سو هدایت کرد تا به تعالی برسد. وقتی سخن از صنعتی شدن به میان می‌آید، عموما صنایعی همچون خودرو یا فولاد به ذهن متبادر می‌شود، درحالی که کمتر کسی شاید به ذهنش خطور کند که ایران در ساخت و تولید کشتی هم می‌توانست در بین کشورهای منطقه جایگاه ویژه‌ای به خود اختصاص دهد.  اما چرا ایران به رغم جایگاه جهانی در منطقه رتبه چندان مطلوبی در این حوزه نداد.
به گزارش اقتصادسرآمد، آنچه آنکه تاریخچه تولید کشتی در ایران به قرن‌ها پیش برمی‌گردد و از آن مهم‌تر کار حرفه‌ای ساخت کشتی را ایران با کره جنوبی آغاز کرده است. اما امروز با گذشت سال‌ها و پیشرفت کره‌ای‌ها و چینی‌ها در این صنعت، ما هنوز هم کشتی‌ساز نشده‌ایم. اما چرا؟
اقتصاددانان می‌گویند وقتی کشوری در تولید محصولی مزیت نسبی ندارد، بهتر است آن صنعت را به حال خود رها کرده و هزینه مضاعفی بر دوش اقتصاد کشورش تحمیل نکنند. این دیدگاه از این جهت مطرح می‌شود که کشتی‌سازی ایران به‌رغم تلاش‌هایی که شده و منابعی که طی سه دهه گذشته به این بخش گسیل شده هنوز هم گرفتار مشکلات بسیاراست. تولید کشتی به موقع انجام نشده و به صرفه نبوده است. اما تا زمانیکه مالک ایرانی به کشتی سازی داخلی سفارش نمی دهد نباید این توقع وجود داشته باشد که مالکین خارجی به کشتی سازی های ما سفارش دهند.  برای توسعه صنایع دریایی اعتقادی به حمایت مالی ندارم، چون معمولا با تغییر وزرا این حمایت ها ادامه پیدا نمی کند.
برای رونق صنعت دریایی دولت باید با انجام یک سیاستگذاری کلان کاری کند تا این صنعت بتواند روی پای خود بایستد. در حالی که در دنیا گردشگری دریایی به صورت اقیانوسی است. «کشتی‌ها مثل قصرهایی در آب‌های جهان شناور هستند، امروز کروزهای غول پیکری وجود دارند که دور دنیا می‌چرخند و گردشگری را دنبال می‌کنند بخش نظامی هم در صنعت دریانوردی حائز اهمیت است. امروز قدرت نظامی در جهان دست کسانی است که بیشترین کشتی‌ها و ناوهای جنگی را دارند. در همین منطقه خلیج فارس ابرقدرت‌ها با ناوهای جنگی خود می‌چرخند و عرض اندام می‌کنند. پس اهمیت این صنعت را باید بشناسیم. امروز صنعتی با اهمیت تر از کشتی‌سازی وجود ندارد.
مسائل اقتصادی، نکته دیگری است که اهمیت صنعت دریایی را دوچندان می‌کند. اگر بتوانیم شرایط کسب و کار را به گونه‌ای مهیا کنیم که این صنعت اقتصادی شود، می‌تواند به رشد و توسعه کشورکمک کند. در این میان نقش انجمن مهندسی دریایی بسیار مهم است.
اولین تحریم‌ها از کشتی‌سازی و صنایع دریایی آغاز شد. این شگرد دشمن است. یکی از شرایط حضور در مجامع بین‌المللی داشتن کشتی‌هایی با تناژ بالا است که زیر پرچم یک کشور در دنیا حرکت می‌کنند. بعد از انقلاب متاسفانه توجهی به سواحل کشور نشد و صنایع دریایی پیشرفت نکرد. درحالی که توسعه صنایع دریایی در مناطق محروم از نظر ثبات امنیتی، اقتدار ملی و توسعه عدالت محور بسیار مفید است و موجب تقسیم عادلانه ثروت می‌شود.
صنعت دریانوردی و کشتیرانی هر کشور، پیش از کمک به معادلات جهانی، استفاده از موهبت الهی دریا در رشد اقتصاد و بهبود معیشت مردم خود آن کشور است. دریامحوری در اقتصاد بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، امری غیر قابل انکار است. مقام معظم رهبری بارها به این مهم اشاره کرده که دسترسی به دریا یک موهبت الهی است و کشور ما از شمال و جنوب به این سفره پربرکت متصل است و باید از این فرصت‌ها به‌خوبی استفاده کرد. قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور و همچنین سند و برنامه‌ی راهبردی توسعه آموزش عالی در حوزه علوم و فنون دریایی و اقیانوسی، ضمن تاکید بر اهمیت موضوع، راهکارهایی را برای بهره‌مندی کشور از این فرصت تدوین کرده‌اند. لازم است تا ضمن تعریف پروژه‌های کلان برای سرمایه‌گذاری در این بخش، بخش خصوصی و غیر دولتی نیز به این امر مهم 
ورود کنند.
کشور ما باید هرچه سریع‌تر خود را از قید بحران‌های متعدد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی رها و با تعیین تیم‌های قدرتمند گفت‌وگو و تعامل، مناسبات خود را با کشورهای همسایه، منطقه و جهان تقویت کند. اعضای خانواده‌ی بزرگ صنعت حمل‌و‌نقل دریایی کشور نیز در این راستا ضمن رایزنی و تقویت مناسبات تجاری با کشورها و شرکای خود، نسبت به تقویت بنیه‌ی ناوگان تجاری و به‌روز‌رسانی سامانه‌های مختلف سازمانی و ناوگان خود اقدام به‌موقع و موثر کنند.