چرا در برابر بارش‌ها غافلگیر می شویم
ادامه از صفحه اول
گاهی اثرات آن با توجه به مسیر پیش‌رو تا جنوب‌شرق و شمال‌شرق ایران نیز می‌رسد. از طرفی مسبب بارش‌های تابستانه جنوب‌شرق، سامانه موسمی تابستانه هندوستان(مونسون) است و رطوبت دریای عرب، اقیانوس هند و خلیج بنگال از ناحیه جنوب‌شرق توسط این سامانه وارد ایران می‌شود. این سامانه معمولاً از اردیبهشت از کشور سریلانکا و هندوستان آغاز شده و تا اواخر شهریور به طول می‌انجامد.
ریزش بارش‌های تابستانه شدید و سنگین در جنوب‌شرق ایران و بارش‌های زمستانه سنگین و سیل‌آسا در نواحی غربی و جنوب‌غرب ایران متداول است؛ اما به سبب نابه‌هنجاری‌های موجود در هر دو سامانه دارای شدت و ضعف‌های متفاوتی هستند و گاهی منطقه گسترده‌تری را در برمی‌گیرند. به عنوان نمونه می‌توان به بارش‌های تابستان سال۱۳۳۵ و ۱۳۶۶ در جنوب‌شرق ایران اشاره کرد. باید اضافه کرد که براساس فناوری‌های جدید قابل پیش‌بینی و ردیابی است.
بنابراین به استناد مطالب بالا یعنی شناختی که از اقلیم(وجود بارش‌های سیل‌آسا) و سامانه‌های بارشی منطقه داریم و همچنین پیش‌بینی سازمان هواشناسی و صدور هشدارهای لازم، بیان غافل‌گیری بسیار دور از انتظار است. می‌توان به صراحت بیان کرد بخش وسیعی از خسارت مالی و جانی وارد شده متوجه بی‌توجهی به اقلیم یک منطقه و سازگار نبودن زیرساخت‌ها و مهندسی منطقه مبتنی بر اقلیم است.
سخن پایانی اینکه انتظار می‌رود تمامی زیرساخت‌های هر منطقه با توجه به اقلیم آن سرزمین ایجاد شود و ضروری است به منظور افزایش تاب‌آوری و کاهش آسیب‌پذیری در برابر بلایای طبیعی(پدیده‌های حدی) توجه به اقلیم(آب و هوا) سرلوحه و جایگزین نگاه فقط مهندسی در هر منطقه‌ای شود، موضوع مهمی که جز در بخش بسیار کوچکی از دستورالعمل‌های سازمان‌ها، به طور کامل فراموش شده است. به یاد داشته باشیم که ما از زیرساخت‌هایی مانند آنچه در شهر باستانی شوشتر و یا حتی در تخت جمشید وجود دارد برخورداریم که نشان می‌دهد از گذشته بسیار دور مردمان این مرزوبوم به سیلاب در راستای اقلیم منطقه توجه ویژه داشته‌اند.
عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان‌وبلوچستان