printlogo


بررسی« اقتصادسرآمد» از وضعیت توسعه مکُران در مقایسه با پروژه های همسایگان
تحول محال سواحل مکُران بدون گردشگري!

گروه دریامحور-  سالهاي طولاني است که مردم ايران، با توجه به تاکيد مقام معظم رهبري در سال 88 در مورد لزوم توسعه سواحل مکُران، منتظر تحولات اساسي و تغيير چهره اين مناطق هستند ولي متاسفانه علي-رغم تلاش هاي انجام شده، شاهد تحولات گسترده و اساسي در طول ساحل نيستيم. 13 سال از آن زمان مي گذرد ولي بجز توسعه نقطه اي در چابهار و تا حدود کمي در جاسک، شاهد توسعه فراگير و همگن و تغيير چهره شهرها در اين سواحل محروم نيستيم. علت اصلي و اساسي در اين عقب افتادگي، درک نکردن تاثيرات شگرفت حوزه گردشگري است. يکي از ارزان ترين زمينه هاي ايجاد شغل نيز حوزه گردشگري است که متاسفانه تاکنون در توسعه مکُران کمتر به آن توجه شده يا به طور جدي توجه نشده يا نگاه هاي غيرمدرن و غيرمهندسي بر آن حاکم بوده است. فراموش نکنيم که کشور امارات و شهر دوبي، از زمان شروع تغييرات، در بازه زماني 10 ساله دچار تغييرات بزرگي شد که تکيه آن بر حوزه گردشگري بود.در ذيل بخش دوم (پاياني) دست نوشته محمد مونسان-(عضو گروه توسعه منطقه اي و دريامحور مجمع تشخيص مصلحت نظام و عضو هيات مديره انجمن مهندسي دريايي ايران) را با هم مي خوانيم: 
در فرهنگ خانواده هاي امروزي در ايران، سفر با اتومبيل بسيار رايج تر از انواع ديگر سفر است. متاسفانه در نقشه آزادراهي فعلي کشور اولويتي براي دسترسي به سواحل مکُران ديده نمي شود و در نيمه شرقي کشور تقريبا هيچ آزادراهي وجود ندارد و حتي در برنامه هاي 20 سال آينده وزارت راه و شهرسازي نيز هيچ آزادراهي در امتداد سواحل مکران وجود ندارد! يعني اينکه دسترسي فعلي جاده اي به شرق و جنوب شرقي کشور همچنان خطرناک، غيرايمن، غيرراحت و طولاني بوده و خواهد بود. چگونه ممکن است دسترسي به اين مناطق دشوار باشد ولي جمعيت به اين سواحل سوق يابند؟ اين از محالات است. به طور مثال راه ارتباطي فعلي بين جاسک تا مشهد (قطب جمعيتي شمال شرق کشور) با حرکت پيوسته و دائمي اتومبيل بيش از 20 ساعت زمان مي برد و با لحاظ کردن توقف و استراحت بين راهي بيش از 30 ساعت زمان لازم است. چگونه مي توان در چنين شرايطي به احياي جمعيتي سواحل و نيمه شرقي کشور و احياي گردشگري و سفر خانواده هاي ايراني به اين مناطق و همچنين استقبال کشورهاي ديگر از کريدورهاي عبوري از ايران اميد داشت؟  اگر بين چابهار تا مشهد يا بين جاسک تا مشهد يک آزادراه وجود داشته باشد، طول اين آزادره در حدود 1200 کيلومتر خواهد بود که با سرعت 120 کيلومتر در ساعت، زمان سفر بين اين مناطق را از 30 ساعت به 10 الي 14 ساعت کاهش خواهد داد. براي احياي گردشگري در سواحل جنوبي کشور و بطور کلي براي احياي مناطق متروکه و کم جمعيت ايران راهي جز اجراي شبکه آزادراهي متوازن و عادلانه در کشور نيست.
نگاه مدرن مهندسي کويتي ها به سوي گردشگري مدرن
کشور کويت، در يک رقابت تنگاتنگ با کشور امارات و شهر دوبي، در صدد است با اجراي يک برنامه بلندپروازانه مهندسي، ابرپروژه «شهر گردشگري ابريشم» (Silk City) را اجرا کند. اين شهر در مجاورت شهر الصبيه (Subiya) و کنار جزيره بوبيان به مساحت 250 کيلومتر مربع، در فاصله 100 کيلومتري شهر کويت واقع شده است. مدت زمان اجراي اين پروژه، 25 سال بوده و از سال 2015 کار طراحي آن توسط يک تيم خبره از طراحان و مهندسان چيني شروع شده است. چيني ها سرمايه گذار و بهره بردار اصلي اين شهر هستند و تامين مالي و بازگشت سرمايه آن نيز توسط خود چيني ها تضمين شده است. چين در نظر دارد شهر ابريشم کويت را به عنوان رقيب جدي دوبي مطرح نمايد. پادشاه کويت با اشراف به ضرورت نگاه مدرن مهندسي به گردشگري، در نظر دارد به پشتوانه اين شهر، منبع مالي اصلي کشور خود را ظرف سه دهه آينده از نفت به گردشگري تغيير دهد. اين شهر در مقايسه با دوبي بسيار بلندپروازانه تر، اصولي تر و جذابتر طراحي شده است. مثلا اين شهر داراي شش کيلومتر کانالهاي آب مارپيچ و زيبا قابل قايقراني است که تعداد زيادي هتل و کافه و اماکن تفريحي در طرفين اين رودخانه مصنوعي ساخته خواهند شد. همچنين در مرکز اين شهر يک برج بسيار بلند ساخته خواهد شد که بلندتر از برج خليفه دوبي است. اين برج داراي ارتفاع حدود 1000 متر در 234 طبقه بوده و 7000 نفر را در خود جاي مي دهد. شهر ابريشم در مجموع 700 هزار نفر را در منازل، هتل ها و مراکز تفريحي جاي خواهد داد. علاوه بر اين برج (به عنوان معروفترين نماد شهري اين شهر جديد)، چهار نماد شهري مهندسي و منحصربفرد ديگر در نقاط ديگر اين شهر به عنوان جاذبه گردشگري طراحي شده اند که نمادهاي شهري معروف دوبي را پشت سر خواهند گذاشت. اين شهر داراي چهار بخش يا شهرک اصلي است که فاز به فاز افتتاح خواهند شد و يکي از جذابترين سوژه هاي سرمايه گذاري در آينده خواهد بود. بنظر مي رسد اين شهر از مقاصد اصلي گردشگري کشورهاي ايران، عراق و عربستان خواهد شد. يکي از مزاياي طبيعي اين منطقه براي توسعه شهر ابريشم نسبت به دوبي، مجاورت با جزيره بزرگ بوبيان است. وجود اين جزيره باعث مي شود کويت بر خلاف دوبي نيازي به ساخت جزاير مصنوعي براي ايجاد مساحت مناسب زمين نداشته باشد. جزيره بوبيان بزرگترين جزيره کويت با مساحت 863 کيلومتر مربع (طول 40 و عرض 24 کيلومتر) بوده و هم اکنون يک جزيره متروکه و تقريبا خالي از سکنه است. اين جزيره تا تکميل شهر ابريشم در سال 2040 به مرور 200 هزار نفر را در خود جاي خواهد داد.
دو عامل مفقوده مهم در توسعه
 گردشگري مکُران
از عوامل فوق مي توان بطور خلاصه دو عامل مهم مفقوده در توسعه گردشگري مکُ ران را به صورت زير برشمرد: 1- فقدان نمادهاي شهري در قالب سازه هاي مهندسي فاخر، منحصربفرد و مرتفع ساحلي به عنوان مرکز يک مجموعه گردشگري مدرن و روزآمد 2-زيرساخت هاي حمل و نقلي براي دسترسي آسان و سريع به سمت سواحل مکُران از جمله آزادراه شمال به جنوب در نيمه شرقي کشور. حال سوال مهم اين است که مسئولان توسعه مکُران در 13 سال گذشته کدام اقدامات زيرساختي را براي توسعه گردشگري در سواحل مکُران انجام 
داده اند؟