چه کسی اولویت ها را تعیین می کند؟
حسین سلاح ورزی
مهمترین کارکرد نظام اقتصادی در یک جامعه تعیین اولویتهای صرف منابع محدود و ارزشمند موجود در تقاضای نامحدود برای تولید و مصرف است. در مورد کالاهایی همچون برق که عمده برنامه ریزی تولید و تمام تنظیم مناسبات و قیمتگذاری در بازار آنها توسط دولت انجام می شود؛ طبیعتا تعیین اولویت های تولید و مصرف نیز نه بر اساس علامتدهی قیمت و توافق میان عرضه و تقاضا، بلکه در چارچوب ملاحظات اقتصاد سیاسی مشخص می گردد.بر این اساس می تواند پرسید حذف خاموشی های خانگی در دوران پیک مصرف تابستانه به بهای اعمال خاموشی های گسترده در صنایع، از چه انگیزه ای نیرو گرفته و این امر در سپهر اقتصاد سیاسی کشور به چه معناست؟به صورت خلاصه حذف. خاموشی های خانگی به بهای اعمال محدودیتهای شدید بر انرژی الکتریکی صنایع در واقع به معنای رجحان نهادن رفاه کوتاه مدت مصرف کننده بر بهره وری عوامل تولید و حتی حفظ و حراست از بن‌مایه های ساختار سرمایه صنعتی کشور است. این تصمیم اما، برخلاف ظاهر آن، ارتباطی به سیاستگذاری حوزه رفاهی کشور ندارد و ریشه آن را باید در سیستم انگیزه های نظام تدبیر حکمرانی اقتصادی و سیاسی ایران طی شش دهه گذشته جستجو نمود.
آلودگی گسترده کشور به سوبسید سیاه
سیاست پولپاشی طی شش دهه در اقتصاد ایران، بدلایل متعدد، برای سیاستگذار رجحان سنگینی نسبت به رویکرد مسئولیت پذیرانه و تقویت حقیقی تولید داشته است. این ترجیح طی دهه های متمادی بخش بزرگی از ساختار اجتماعی و اقتصادی کشور را آلوده به شکل هایی از سوبسید سیاه کرده که جانمایه آن توافق استراتژیک همه بازیگران حاضر در صحنه، بر یک تعادل راهبردی بسیار ناکارآمد (و حتی می توان گفت مخرب) است.
صفحه 2
مهمترین کارکرد نظام اقتصادی در یک جامعه تعیین اولویتهای صرف منابع محدود و ارزشمند موجود در تقاضای نامحدود برای تولید و مصرف است. در مورد کالاهایی همچون برق که عمده برنامه ریزی تولید و تمام تنظیم مناسبات و قیمتگذاری در بازار آنها توسط دولت انجام می شود؛ طبیعتا تعیین اولویت های تولید و مصرف نیز نه بر اساس علامتدهی قیمت و توافق میان عرضه و تقاضا، بلکه در چارچوب ملاحظات اقتصاد سیاسی مشخص می گردد.بر این اساس می تواند پرسید حذف خاموشی های خانگی در دوران پیک مصرف تابستانه به بهای اعمال خاموشی های گسترده در صنایع، از چه انگیزه ای نیرو گرفته و این امر در سپهر اقتصاد سیاسی کشور به چه معناست؟به صورت خلاصه حذف. خاموشی های خانگی به بهای اعمال محدودیتهای شدید بر انرژی الکتریکی صنایع در واقع به معنای رجحان نهادن رفاه کوتاه مدت مصرف کننده بر بهره وری عوامل تولید و حتی حفظ و حراست از بن‌مایه های ساختار سرمایه صنعتی کشور است. این تصمیم اما، برخلاف ظاهر آن، ارتباطی به سیاستگذاری حوزه رفاهی کشور ندارد و ریشه آن را باید در سیستم انگیزه های نظام تدبیر حکمرانی اقتصادی و سیاسی ایران طی شش دهه گذشته جستجو نمود.
آلودگی گسترده کشور به سوبسید سیاه
سیاست پولپاشی طی شش دهه در اقتصاد ایران، بدلایل متعدد، برای سیاستگذار رجحان سنگینی نسبت به رویکرد مسئولیت پذیرانه و تقویت حقیقی تولید داشته است. این ترجیح طی دهه های متمادی بخش بزرگی از ساختار اجتماعی و اقتصادی کشور را آلوده به شکل هایی از سوبسید سیاه کرده که جانمایه آن توافق استراتژیک همه بازیگران حاضر در صحنه، بر یک تعادل راهبردی بسیار ناکارآمد (و حتی می توان گفت مخرب) است.
صفحه 2