بررسي« اقتصادسرآمد» از پیامدهایی تنش روسیه و اوکراین درتجارت دریا
محدودیت تجارت دریایی جهان با ادامه تنش اوکراین و روسیه
گروه اقتصاددريا - عواملی چون اختلال در لجستیک منطقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای، توقف عملیات بنادر در اوکراین، اختلال در زیرساخت‌های مهم، محدودیتهای تجارت، افزایش هزینههای بیمه و افزایش قیمت سوخت، همگی در ایجاد اختلال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های لجستیکی پدید‌آمده در تجارت جهانی دریایی نقش داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. در مدتی که روسیه و اوکراین منطقه و جهان را با خصومت خود با تغییراتی همراه کرده‌اند. بسیاری از کشورها مجبور شده اند به‌دنبال تامین کنندگان نفت، گاز و غلات در فواصل دورتری باشند، در نتیجه فواصل کشتیرانی و به‌دنبال آن زمان و هزینه افزایش یافته است. البته نمی‌توان تمام تحولات کشتیرانی جهان را به یک علت خاص مرتبط کرد.
به گزارش اقتصادسرآمد، جنگ اوکراین درحال‌حاضر یکی از موضوعات اساسی اثرگذار بر حمل و نقل دریایی جهان است، اما چالش‌های دیگری، چون همه گیری کرونا، ازدحام در بنادر و تغییر به سمت سوخت‌های کم‌کربن نیز وجود دارند، با این‌وجود روشن است که اختلال‌ها و افزایش تقاضای حمل از تنش در اوکراین تا حد زیادی در افزایش هزینههای حمل ونقل و به تبع آن اقتصاد دریایی کشورها دخیل هستند. افزایش هزینههای انرژی به افزایش قیمت سوخت‌رسانی دریایی منجر شده و هزینه حمل‌ونقل را برای تمامی بخش‌های حمل دریایی افزایش داده است. قبل از تنش پیش‌بینی‌ها رشد ۳درصدی در صادرات دریایی غلات جهان را نشان می‌دادند، حالا اما انتظار می‌رود صادرات دریایی ۸/ ۳درصد کاهش مواجه باشد.
در این بین اما بنادر دریای سیاه در حالت عادی بیش از ۹۰درصد از حمل ونقل دریایی خارجی اوکراین را سرویس می‌دادند، که با تعلیق عملیات بندری، ارسال محموله به خارج از کشور به حمل از طریق مرز‌های غربی و از طریق ریل و بنادر کوچک رنی و ایزمائیل واقع در رودخانه دانوب، محدود شده است، اما این راه‌های جایگزین برای جبران ظرفیت ازدست‌رفته بنادر دریای سیاه اوکراین کافی نیستند. با بسته شدن بنادر و توقف خدمات کشتیرانی به روسیه و اوکراین، کشتی‌ها و کانتینر‌ها مجبور به تغییر مسیر شدند. محموله‌ها به مقصد روسیه و اوکراین در حال‌حاضر در بنادری از جمله هامبورگ، روتردام، کنستانتسا و استانبول انباشته شده اند. کشتیرانی‌ها با تاخیر مواجه هستند و می‌توان انتظار داشت با هزینههای معطلی بار در بنادر مواجه شوند. حالا این اتفاق افتاده و قیمت بسیاری از اقلام مصرفی لجام گسیخته آنهم در سایه افزایش نرخ حمل و نقل دریایی که تجارت جهانی در این بخش را نیز متاثر از خود کرده اماپیش روی به این بهانه تا کجا؟
افزایش محدودیت تجارت دریایی جهان با ادامه تنش اوکراین و روسیه
محمد اشرفی، عضوهیئت علمی دانشگاه اهواز در گفت و گو با اقتصادسرآمد، گفت: گرچه روسیه و اوکراین چندان عمیق در شبکه‌های حمل ونقل کانتینری جهان و زنجیره ارزش ادغام نشده اند، ولی ادامه تنش میان دو کشور و محدودیتهای تجاری بر این بخش حمل ونقل دریایی نیز اثرگذار بوده است.
تجارت دریایی جهانی متاثر از کاهش حمل کالا از دریای سیاه
وي با اشاره به این مهم که ادامۀ بحران روسیه و اوکراین و بسته شدن راه‌های واردات و صادرات این کشورها باعث اختلال در بیش از ۴.۵ درصد تجارت دریایی شده است، تصریح کرد: زیرا با ادامه تنش میان این دو کشور حمل کالا از مسیر دریای سیاه متوقف شده که این امر تجارت دریایی را با یک مشکل روبه‌رو کرده است.
منزوی شدن اوکراین از تجارت بین‌المللی
این کارشناس اقتصاد دریا با بيان اينكه روسیه سواحل دریای سیاه اوکراین را از راه دور محاصره کرده و عملاً اوکراین را در تجارت دریایی بین‌المللی منزوی کرده است افزود: پس از شروع این تنش کانتینربر‌ها ظرفیت حمل کشتی‌های اختصاص داده‌شده به روسیه را کاهش داده و عملیات در بنادر اوکراین را به حالت تعلیق درآورده اند.
آشکار شدن پیامدهایی تنش روسیه و اوکراین درتجارت دریا
وی با بیان این مهم که شرایط جنگ اوکراین و روسیه، عملاً دارد اوکراین را از تجارت بین‌المللی دریایی حذف می‌کند، تصریح کرد: پیامد‌های دراز‌مدت تهاجم روسیه به اوکراین روز به روز در حال آشکار شدن است و هرج و مرج و اختلال در تجارت جهانی از جمله عواقب آن به شمار می‌رود.
اشرفی تاکید داشت: هرج و مرج و اختلال ناشی از روسیه و اوکراین روز به روز تجارت دریایی را پیچیده‌تر می‌کند و جهان هنوز به لایه‌های عمیقی که این بحران بر اقتصاد و تجارت دریایی در دراز مدت تأثیر خواهد گذاشت، پی نبرده است و آنچه در حال حاضر منتشر می‌شود به صورت ناقص و پر از ابهام است.
آمار و ارقام موجود نشان می‌دهد جدا کردن روسیه و اوکراین از اقتصاد جهانی منجر به اختلال پایدار در همۀ بخش‌ها از جمله دریا در کشور‌های مختلف است و بد نیست اشاره شود بحث صرفاً در زمینۀ نگرانی‌های جهانی از نفت و گاز نیست بلکه باید نگران آن بود که تجارت دریایی با تاثر پذیری از این تنش دچار ضعف شده است.
به منظور بررسی اثرات بحران روسیه و اوکراین باید همۀ جوانب را با هم و در کنارهم دید و از سطحی‌نگری در این زمینه خودداری کرد به هرحال باید خاطر نشان ساخت که روسیه و اوکراین پیوند ناگسستنی با تجارت دریایی دارند و مسلماً حذف آن‌ها از اقتصاد دریایی اولاً به راحتی مقدور نیست و ثانیاً اثرات آسیب پذیر بیشتری خواهد داشت.
به گزارش اقتصادسرآمد، جنگ اوکراین درحال‌حاضر یکی از موضوعات اساسی اثرگذار بر حمل و نقل دریایی جهان است، اما چالش‌های دیگری، چون همه گیری کرونا، ازدحام در بنادر و تغییر به سمت سوخت‌های کم‌کربن نیز وجود دارند، با این‌وجود روشن است که اختلال‌ها و افزایش تقاضای حمل از تنش در اوکراین تا حد زیادی در افزایش هزینههای حمل ونقل و به تبع آن اقتصاد دریایی کشورها دخیل هستند. افزایش هزینههای انرژی به افزایش قیمت سوخت‌رسانی دریایی منجر شده و هزینه حمل‌ونقل را برای تمامی بخش‌های حمل دریایی افزایش داده است. قبل از تنش پیش‌بینی‌ها رشد ۳درصدی در صادرات دریایی غلات جهان را نشان می‌دادند، حالا اما انتظار می‌رود صادرات دریایی ۸/ ۳درصد کاهش مواجه باشد.
در این بین اما بنادر دریای سیاه در حالت عادی بیش از ۹۰درصد از حمل ونقل دریایی خارجی اوکراین را سرویس می‌دادند، که با تعلیق عملیات بندری، ارسال محموله به خارج از کشور به حمل از طریق مرز‌های غربی و از طریق ریل و بنادر کوچک رنی و ایزمائیل واقع در رودخانه دانوب، محدود شده است، اما این راه‌های جایگزین برای جبران ظرفیت ازدست‌رفته بنادر دریای سیاه اوکراین کافی نیستند. با بسته شدن بنادر و توقف خدمات کشتیرانی به روسیه و اوکراین، کشتی‌ها و کانتینر‌ها مجبور به تغییر مسیر شدند. محموله‌ها به مقصد روسیه و اوکراین در حال‌حاضر در بنادری از جمله هامبورگ، روتردام، کنستانتسا و استانبول انباشته شده اند. کشتیرانی‌ها با تاخیر مواجه هستند و می‌توان انتظار داشت با هزینههای معطلی بار در بنادر مواجه شوند. حالا این اتفاق افتاده و قیمت بسیاری از اقلام مصرفی لجام گسیخته آنهم در سایه افزایش نرخ حمل و نقل دریایی که تجارت جهانی در این بخش را نیز متاثر از خود کرده اماپیش روی به این بهانه تا کجا؟
افزایش محدودیت تجارت دریایی جهان با ادامه تنش اوکراین و روسیه
محمد اشرفی، عضوهیئت علمی دانشگاه اهواز در گفت و گو با اقتصادسرآمد، گفت: گرچه روسیه و اوکراین چندان عمیق در شبکه‌های حمل ونقل کانتینری جهان و زنجیره ارزش ادغام نشده اند، ولی ادامه تنش میان دو کشور و محدودیتهای تجاری بر این بخش حمل ونقل دریایی نیز اثرگذار بوده است.
تجارت دریایی جهانی متاثر از کاهش حمل کالا از دریای سیاه
وي با اشاره به این مهم که ادامۀ بحران روسیه و اوکراین و بسته شدن راه‌های واردات و صادرات این کشورها باعث اختلال در بیش از ۴.۵ درصد تجارت دریایی شده است، تصریح کرد: زیرا با ادامه تنش میان این دو کشور حمل کالا از مسیر دریای سیاه متوقف شده که این امر تجارت دریایی را با یک مشکل روبه‌رو کرده است.
منزوی شدن اوکراین از تجارت بین‌المللی
این کارشناس اقتصاد دریا با بيان اينكه روسیه سواحل دریای سیاه اوکراین را از راه دور محاصره کرده و عملاً اوکراین را در تجارت دریایی بین‌المللی منزوی کرده است افزود: پس از شروع این تنش کانتینربر‌ها ظرفیت حمل کشتی‌های اختصاص داده‌شده به روسیه را کاهش داده و عملیات در بنادر اوکراین را به حالت تعلیق درآورده اند.
آشکار شدن پیامدهایی تنش روسیه و اوکراین درتجارت دریا
وی با بیان این مهم که شرایط جنگ اوکراین و روسیه، عملاً دارد اوکراین را از تجارت بین‌المللی دریایی حذف می‌کند، تصریح کرد: پیامد‌های دراز‌مدت تهاجم روسیه به اوکراین روز به روز در حال آشکار شدن است و هرج و مرج و اختلال در تجارت جهانی از جمله عواقب آن به شمار می‌رود.
اشرفی تاکید داشت: هرج و مرج و اختلال ناشی از روسیه و اوکراین روز به روز تجارت دریایی را پیچیده‌تر می‌کند و جهان هنوز به لایه‌های عمیقی که این بحران بر اقتصاد و تجارت دریایی در دراز مدت تأثیر خواهد گذاشت، پی نبرده است و آنچه در حال حاضر منتشر می‌شود به صورت ناقص و پر از ابهام است.
آمار و ارقام موجود نشان می‌دهد جدا کردن روسیه و اوکراین از اقتصاد جهانی منجر به اختلال پایدار در همۀ بخش‌ها از جمله دریا در کشور‌های مختلف است و بد نیست اشاره شود بحث صرفاً در زمینۀ نگرانی‌های جهانی از نفت و گاز نیست بلکه باید نگران آن بود که تجارت دریایی با تاثر پذیری از این تنش دچار ضعف شده است.
به منظور بررسی اثرات بحران روسیه و اوکراین باید همۀ جوانب را با هم و در کنارهم دید و از سطحی‌نگری در این زمینه خودداری کرد به هرحال باید خاطر نشان ساخت که روسیه و اوکراین پیوند ناگسستنی با تجارت دریایی دارند و مسلماً حذف آن‌ها از اقتصاد دریایی اولاً به راحتی مقدور نیست و ثانیاً اثرات آسیب پذیر بیشتری خواهد داشت.