برای درک آنچه این روزها در بزرگترین پروژه زنجیره تامین دارو و تجهیزات پزشکی جهان، یعنی تامین و توزیع واکسن کرونا، می گذرد؛ باید قادر باشیم مسائل فنی و اقتصادی و ملاحظات اجتماعی و سیاسی را در یک قاب واحد ببینیم.به طور خلاصه مهم ترین گلوگاه های تولید و توزیع واکسن کرونا در مقیاس بین المللی،بخصوص برای آن دسته از کشورها که محدودیت عمده ای در تامین زنجیره سرد و خدمات پزشکی برای استفاده از واکسن ندارند، ظرفیت بسیار محدود پلتفرمهای تولیدی و زمان طولانی مورد نیاز برای ساخت و راه اندازی پلتفرمهای جدید با کیفیت مطلوب است.
این گلوگاه، صحنه تولید و توزیع واکسن را به عرصه کشمکش قدرتهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی گوناگون تبدیل کرده است.
طبیعی است که همه کشورها، با توجه به اثرات مثبت اجتماعی و اقتصادی ایجاد ایمنی نسبت به کووید-19 برای دریافت این واکسن عجله دارند و برای کسب سهیمه ای از این ظرفیت عرضه محدود با یکدیگر در ستیز اند و طبیعتا در این شرایط، فارغ از شعارها و آرمانها، کشورهای قدرتمندتر و ثروتمندتر دست بالا را خواهند داشت.در مورد ایران اما، نگاهی به جایگاه کشور در رتبه بندی سرانه تولید ناخالص داخلی بر حسب قدرت خرید (که نمادی از قدرت و ثروت ملی است) و جایگاه ما در رتبه بندی میزان تامین واکسن و انجام واکسیناسیون نشان دهنده یک تضاد عجیب است.
در حالیکه که ایران در شاخص سرانه تولید ناخالص داخلی بر حسب قدرت خرید در یک سوم بالایی جدول رتبه بندی کشورها قرار دارد؛ در شاخص تامین قطعی واکسن و انجام واکسیناسیون در یک سوم پایینی جدول رده بندی کشورها جا خوش کرده است.این موضوع بطور خلاصه نشان دهنده این واقعیت است که در میدانی که، بنا به ماهیت و طبیعت آن، محل ورود بازیگران دولتی برای تبدیل مزایای ناشی از قدرت و...
ادامه در صفحه 2