با حضور بایدن که زمزمه‌های توافقات احتمالی او با ایران به گوش می‌رسد، از طرفی سیاست‌های بایدن در قبال عربستان و روسیه موجب شده تا اعضای اوپک‌پلاس از بابت تحت‌فشار قرار گرفتن این ائتلاف به دلیل بازگشت نفت ایران و ونزوئلا و یا خروج احتمالی روسیه اظهار نگرانی کنند.هر چند جزییات برنامه‌های دموکرات‌ها بطور رسمی اعلام نشده اما آنچه که از قبل به عنوان محور برنامه‌های بایدن اعلام شده، اعتقاد دموکرات‌ها این است که تولید نفت و گاز شیل به محیط زیست آسیب می‌زند، به همین دلیل محدودیت‌هایی را اعمال می‌کنند و روند افزایش تولید نفت آمریکا را کند خواهند کرد. موضع دموکرات‌ها فعلاً توجه به تجدیدپذیرها و کاهش صادرات نفت به دلیل کاهش حفاری و انجام عملیات شکافت هیدرولیکی که مشکلات آلودگی هوا را به دنبال دارد، است.با توجه به اینکه ایالات‌متحده یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نفت بشمار می‌رود، در نتیجه اتفاقات داخلی این کشور تاثیر زیادی بر بازارهای جهانی خواهد داشت و با توقف حفاری‌های میادین بیشتر و کاهش تولید نفت شیل آمریکا در شرایط کنونی بازار که با کمبود تقاضای نفت ناشی از کاهش ترددهای جاده‌ای و هوایی به دلیل کرونا مواجه است، می‌تواند تا حدودی از فشار عرضه بیشتر بازار بکاهد و قیمت‌های نفت بهبود نسبی پیدا کنند.متوسط تولید نفت آمریکا در ماه قبل به حدود 10.5 میلیون بشکه در روز رسید، در حالی که آمریکا در فوریه و مارس سال جاری میلادی 13 میلیون بشکه در روز تولید کرده است. با حضور دموکرات‌ها تولید نفت شیل آمریکا که 900 هزار بشکه در روز در سال جاری کاهش داشته، احتمالاً حدود یک میلیون بشکه دیگر هم تا سال 2021 کاهش خواهد داشت. بنابراین با ادامه روند موجود پیش‌بینی می‌شود که متوسط تولید نفت ایالات‌متحده در سال 2020 برابر با 11.5 میلیون بشکه در روز باشد که این میزان کمتر از 12 میلیون بشکه تولید شده در 2019 است. همچنین ممکن است این کاهش در سال‌های بعد هم ادامه داشته باشد. براین اساس کمبود عرضه ناشی از کاهش تولید ایالات‌متحده را کشورهایی مثل ایران و ونزوئلا در صورت توافقات احتمالی می‌توانند به بازار عرضه کنند. البته ناگفته نماند افزایش تولید نفت لیبی در ماه‌های اخیر به بیش از یک میلیون بشکه و تلاش برخی از اعضا برای معافیت از توافقات کاهش تولید اوپک‌پلاس از سوی کشورهای عضو مثل عراق خبر خوبی برای بازار نیستند.حال با حضور بایدن که زمزمه‌های توافقات احتمالی او با ایران به گوش می‌رسد، از طرفی سیاست‌های بایدن در قبال عربستان و روسیه موجب شده تا اعضای اوپک‌پلاس از بابت تحت‌فشار قرار گرفتن این ائتلاف به دلیل بازگشت نفت ایران و ونزوئلا و یا خروج احتمالی روسیه اظهار نگرانی کنند. موضوع بعد این است که برخلاف ترامپ که سلطان توییت کردن بود به خصوص برای بازار نفت، بایدن احتمالا برای اعمال نفوذ روی اوپک بی‌سروصدا و از طریق مسیرهای دیپلماتیک اقدام کند. موضوع آخر سوخت ارزان برای مصرف‌کنندگان آمریکایی از اهمیت زیادی برخوردار است، با توجه به برنامه‌های بلندپروازانه بایدن ممکن است موجب بی‌توجهی به تولیدکنندگان نفت شود.به نظر می‌رسد با حضور بایدن، اوپک‌پلاس دستخوش تغییراتی جزئی خواهد شد، اما موضوع افزایش قیمت نفت از مهم‌ترین خواسته‌های اعضای اوپک‌پلاس به دلیل تراز بودجه دولتی آنها است و توقف کاهش تولید در این شرایط به نفع هیچ یک از اعضا نیست. بر این اساس پیش‌بینی می‌شود فعلاً این توافق پیگیری شود.این موضوع جزئیات و ظرافت‌های زیادی دارد، البته بازار نفت هم شکننده شده است. اینکه تا چه زمانی رعایت سقف و کاهش عرضه ادامه خواهد داشت، را می‌توان در سیاست‌های کشورهای عضو جستجو کرد. اما به نظر نمی‌رسد این کاهش قیمت به نفع تولیدکنندگان نفت جهان باشد چه برسد اعضای اوپک‌پلاس، بنابراین به نظر می‌رسد حداقل تا زمانی قیمت نفت بالای سطح 40 دلار حفظ شود این موضوع پیگیری خواهد شد.در کوتاه‌مدت صادرات نفت کشور می‌تواند با توافقات احتمالی و رفع تحریم‌ها جهش خوبی داشته باشد. اما از طرفی باید خواسته‌های ایالات‌متحده در قبال بازگشت به برجام مشخص و برای کشور قابل قبول باشد که در این صورت در بلندمدت تاثیر خوبی در رشد و شکوفایی کشور به جهت به حرکت درآمدن چرخ‌های اقتصادی و افزایش صادرات و واردات کشور خواهد داشت. اما در صورت عدم توافق و همراهی اروپا با ایالات‌متحده و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، شرایط سختی پیش‌روی کشور قرار خواهد گرفت./ایلنا
* کارشناس حوزه انرژی ‏