خودنمایی تروریستهای تکفیری در میانه تضارب آرا پیرامون طالبان
صرفنظر از دیدگاههای متضادی که درباره عملکرد و سرنوشت طالبان در افغانستان مطرح است، اکنون خودنمایی تروریستهای تکفیری تبدیل به یک چالش مشترک میان حاکمان کابل، مردم افغانستان و بازیگران منطقهای و فرامنطقهای این کشور شده است.
از زمانی که طالبان قدرت را در افغانستان به دست گرفته است بسیاری از تحلیلگران و حامیان صلح و امنیت روی این گزاره تاکید داشتهاند که افغانستان ممکن است به محل و مامنی برای گروههای تروریستی تبدیل شود که البته عملیات تروریستی داعش علیه شیعیان در قندهار و قندوز و سایر حملات پراکنده تروریستهای تکفیری تا حدی این نظر را تایید میکند.
با وجود اینکه طالبان اعلام کرده در عملیات تروریستی جمعه گذشته مسجد فاطمیه قندهار و پیشتر در انفجارهای فرودگاه کابل (اوایل شهریور) تعدادی از نیروهای این جریان نیز قربانی شدهاند، برخی همچنان بدبینانه به حکومت طالبان مینگرند و میگویند هر چند این جریان مدعی است پوست اندازی کرده و قابل قیاس با طالبان دهه ۹۰ میلادی نیست اما گذشت زمان نشان خواهد داد که طالبان با وجود تغییرات ظاهری و روبنایی، در عمق و باطن تفاوت ماهوی نیافته است. اساسا این موضوع محل تامل است که گروه های بنیادگرا و ایدئولوگ سخت دچار تغییرات درون محتوایی می شوند و همواره اندیشه و گفتمان اصلی شان را با متناسب با تحولات جدید سیاسی و بین المللی پیش می برند.
از منظر منتقدان طالبان، رفتار این گروه در ولایت پنجشیر و نوع مواجهه شان با هواپیماهای فوق پیشرفته نیروهای ناتو در افغانستان که در بستر فضای مجازی مشاهده شد که از بال های این هواپیما برای سرگرمی و تفریح استفاده می کردند نشان می دهد این جریان فاصله عمیق و معناداری با تکنولوژی نوین جهانی و کاربست آن در توسعه و امنیت جمعی افغانستان دارند. از این منظر، هر جریان قدرتی که فاقد برنامه و بینش روشن سیاسی و اقتصادی برای مدیریت جامعه باشد؛ بی ثباتی، کاهش اعتماد عمومی و ابهام در آن جامعه تقویت می شود.
مخالفان طالبان مدعی شدهاند، شرایط امروز افغانستان از این منظر هم قابل تحلیل است که این کشور با حضور طالبان از قاعده و ریل خردگرایی مدیریتی خارج شده و سیستم فاقد عنصر عقل و تدبیر برای حرکت رو به جلوست. در هرم قدرت افغانستان گروهی بر سریر قدرت نشسته اند که تجربه حکومت داری ندارند و از میدان جنگ چریک به پشت میزهای صندلی آمده اند و در عرصه بین المللی اعتبار و ارزش ندارند. غیر از پاکستان هنوز هیچ کشوری صاحب نامی در دنیا حاضر به شناسایی طالبان به عنوان نمایندگان مشروع دولت افغانستان نشده است. منابع مالی این کشور در بانک های دنیا بلوکه شده است و جالب اینجا است که کمک های بین المللی که قرار بر اعطای آن به مردم افغانستان است با توجه به عدم اعتماد به طالبان، مستقیم به دست خود مردم افغانستان خواهد رسید. وقتی این نمونه ها کنار هم قرار می گیرد تداعی گر وضعیت آنارشیک و بی دولتی در افغانستان است.
البته این منتقدان هنوز پاسخی به این پرسش مهم ارائه ندادهاند که چرا شهرهای افغانستان بدون هیچ مقاومتی تسلیم طالبان شد. هر چند گفته میشود وجود فساد گسترده و ناکارآمدی و بیثباتیهای نظام اداری- سیاسی گذشته در این وضعیت نقش داشته اما باید گفت بسیاری از کشورها در جهان سوم در وضعیتی مشابه به سر برده و میبرند اما دچار سرنوشتی شبیه افغانستان نشده اند.
با توجه به آنچه در افغانستان طی ماههای گذشته اتفاق افتاد و نیز ترکیب جمعیتی و ساختار قومی- مذهبی افغانستان، تحلیلگران از منظر متفاوت با منتقدان طالبان از وجود حداقلی از پذیرش مورد نیاز برای ادامه حکومت طالبان سخن میگویند.از این دیدگاه، در صورتی که طالبان بتواند در طول زمان تفاوتهای خود با طالبان دهه ۹۰ را به اثبات برساند و کارزاری موفق را علیه تروریستهای تکفیری داعش پیبرد شناسایی بین المللی و دست کم منطقهای این جریان در کابل چندان دور از دسترس نیست.
با این حال موضوعی که اینک نگاه بسیاری را در میان این تضارب آرا به خود معطوف داشته، بیثباتیها و جولان تروریستهای تکفیری در افغانستان است. تکرار حوادث تروریستی در افغانستان آن هم به فاصله یک هفته نشانگر نبود عنصر قوی و منسجم امنیت بخش در افغانستان است. در این بستر عناصر تروریستی اقدام شبکه سازی کرده و تلاش دارند بر قدرت و نفوذشان در سرزمین افغانستان بیافزایند. تداوم این روند دو پیامد جدی دارد؛ نخست اینکه قدرت عمل طالبان در کنترل سرزمینی افغانستان و کسب رضایتمندی شهروندان افغانستانی بیش از گذشته زیر سوال خواهد رفت. امنیت و ثبات حداقل خواسته و انتظار از هر جریان مدعی قدرت است وقتی طالبان در تحقق همین هدف ابتدایی ناتوان باشد آن موقع هم اعتبار و هم توان اش در اعمال قدرت تامه در افغانستان از بین خواهد رفت. پیامد مهم تر این وضعیت؛ شکل گیری حلقه های مقاومت در سرزمین افغانستان که خروجی این امر هم احتمال گرفتار شدن در ورطه جنگ های داخلی است. نباید از نظر دور داشت که بحران ها و جنگ های داخلی از دل بی ثباتی های سیاسی و فقدان اقتدار مرکزی بروز و ظهور می یابد و امروز با نشانه هایی که از تحولات داخلی در افغانستان دیده می شود؛ احتمال تشدید درگیری های داخلی دور از انتظار نیست.
در این بستر با توجه به مرز نزدیک به ۹۰۰ کیلومتری کشورمان با افغانستان، تحولات همسایه شرقی از دید برخی ناظران، امنیت و ثبات جمهوری اسلامی ایران را متاثر خواهد ساخت. گروه موسوم به داعش خراسان که برخاسته از اندیشه های تکفیری و سلفی است دشمنی با شیعیان را یکی از اولویت های اصلی خود قرار داده است و در دو هفته اخیر با بمب گذاری که در دو ولایت قندرها و قندوز انجام داده، دشمنی آشکارش را با شیعیان کاملا عیان ساخته است.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
رایزنی رابرت مالی و فواد حسین درباره روابط ایران-آمریکا
-
معیشت مردم دغدغه هر ساعت من است
-
لغو صد درصدی دورکاری به معنای باز کردن آغوش برای پیک ششم است
-
ایران مایل نیست تبادل زندانیان به مذاکرات هسته ای گره بخورد
-
سازمان امور مالیاتی، مجلس را دور زده است
-
وزارت بهداشت: کارمندانی که واکسن نزده باشند باید هر 72 ساعت تست کرونا بدهند
-
وزیر کشور: ایران در عالیترین سطح مبارزه با مواد مخدر
-
همکاری برای تأمین صلح و امنیت در خلیج فارس محور مذاکرات وزرای خارجه ایران و قطر
-
سخنگوی کمیسیون اصل 90 : مجلس در حذف رانت قضات و نمایندگان مصمم است
-
کشف ۷۲ درصد مرفین و ۲۰ درصد هروئین جهان در ایران
-
خودنمایی تروریستهای تکفیری در میانه تضارب آرا پیرامون طالبان
اخبار روز
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید
-
قرارداد ساخت ۷۰۰ واحدی خوابگاه متاهلی دانشگاه مازندارن منعقد شد