تاریخ انتشار:1404/4/28
تقویت پیوندهای منطقه‌ای و ظرفیت‌های جهانی در پاسداری از میراث ناملموس

مشارکت راهبردی مرکز تهران در چهاردهمین نشست سالانه مراکز مقوله دوم یونسکو:

تقویت پیوندهای منطقه‌ای و ظرفیت‌های جهانی در پاسداری از میراث ناملموس

اقتصادسرآمد- مرکز منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی (Tehran ICH Centre) در چهاردهمین نشست سالانه مراکز مقوله دوم فعال در چارچوب کنوانسیون ۲۰۰۳ یونسکو، که به میزبانی دبیرخانه یونسکو به‌صورت برخط در ۲۵ تیر ۱۴۰۴ برگزار شد، با ارائه‌ای دو بخشی و تخصصی، جایگاه راهبردی جمهوری اسلامی ایران را در نظام جهانی پاسداری از میراث زنده برجسته ساخت.

به گزارش اقتصادسرآمد، دبیر کنوانسیون ۲۰۰۳، و حضور خانم سوزان اشنوتگن، رئیس بخش میراث زنده سازمان یونسکو، برگزار شد و با مشارکت فعال مدیران کل مراکز هشت‌گانه از آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکای لاتین، و بیش از ۱۰۰ نفر از کارشناسان ناظر همراه بود.
 
بخش نخست: بازتاب عملکرد و چشم‌انداز مرکز تهران
 
نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران، آتوسا مومنی، مدیر مرکز تهران، در آغاز این نشست، مروری جامع بر اقدامات مرکز در سال گذشته و پروژه‌های در دست اقدام ارائه داد. این ارائه که با استقبال مخاطبان بین‌المللی همراه شد، به‌طور خاص بر سه محور اصلی تأکید داشت:
 
▪پروژه‌های محوری سال گذشته
 
شامل:
 
   •   پروژه «زنان، میراث و زیست‌بوم‌های عشایری» با مشارکت ۱۸ کشور منطقه؛
 
   •   پلتفرم چندزبانه آموزش الکترونیک برای جوامع محلی؛
 
   •   مدرسه تابستانی منطقه‌ای برای انتقال دانش میان‌نسلی؛
 
   •   راهنمای مستندسازی آیین‌ها و مهارت‌های سنتی؛
 
   •   و چارچوب سنجش سیاست‌های حفاظتی در سطح ملی.
 
▪اقدامات تکمیلی
 
از جمله:
 
   •   ارائه مقاله در مجله علمی یونسکو ICH Courier؛
 
   •   ارائه سخنرانی در اجلاس منطقه‌ای آسیای مرکزی؛
 
   •   برگزاری جلسات هم‌اندیشی با نهادهای دانشگاهی.
 
▪️ پیشنهادات برای Action Plan دوره ۲۰۲۵–۲۰۲۶ (به عنوان بخشی از سند پیشنهادی برای شورای حکام هفتم)
 
شامل:
 
   •   برنامه‌ای برای احیای تجربه‌های موفق در امتداد جاده ابریشم؛
 
   •   برنامه‌ی منطقه‌ای درباره دانش سنتی سلامت
 
  •   شبکه‌سازی بازی‌های آیینی و سنتی در سطح منطقه؛
 
   •   راه‌اندازی برنامه‌های ظرفیت‌سازی درباره نقش میراث در تغییرات اقلیمی؛
 
   •   و برگزاری نشست تخصصی درباره دیپلماسی فرهنگی و میراث زنده.
 
این پیشنهادات قرار است به شورای حکام مرکز در پاییز ۱۴۰۴ ارائه شده و پس از تصویب، در قالب Action Plan رسمی اجرا گردد.
 
بخش دوم: ابتکار عمل در ارتقای گزارش‌دهی ادواری (Periodic Reporting)
 
در بخش دوم ارائه، مرکز تهران تمرکز خود را بر حوزه‌ای حیاتی و جهانی گذاشت: تقویت ظرفیت‌های گزارش‌دهی ادواری کشورهای عضو در کنوانسیون ۲۰۰۳. این بخش با جمله‌ای کلیدی آغاز شد:
 
“We consider periodic reporting not as a procedural obligation, but as a strategic enabler for reflection, learning and regional cohesion.”
 
در همین چارچوب، مرکز تهران پیشنهاداتی فنی و کاربردی ارائه کرد، از جمله:
 
   •   طراحی وبینارهای تحلیلی درباره چارچوب نتایج کلی (ORF) با تمرکز بر نقاط ضعف و قوت کشورهای منطقه؛
 
   •   ترجمه و بومی‌سازی ابزارهای ORF به زبان فارسی و سایر زبان‌های منطقه؛
 
   •   طراحی و انتشار مطالعات موردی (case studies) از تجارب ایران و کشورهای همجوار برای استفاده در گزارش‌های رسمی؛
 
   •   ایجاد برنامه‌های مشترک با سایر مراکز C2C برای هم‌افزایی منابع، آموزش کارشناسان دولتی و محلی، و تقویت شبکه نهادهای همکار؛
 
   •   پیشنهاد همکاری مستقیم با دبیرخانه کنوانسیون برای پشتیبانی تخصصی از کشورهایی که در آستانه ارائه گزارش‌های خود هستند.
 
این پیشنهادات نه‌تنها مورد استقبال نمایندگان مراکز مقوله دوم قرار گرفت، بلکه از سوی کارشناسان دبیرخانه نیز به‌عنوان مدلی مشارکتی و منعطف تحسین شد.
 
میزانی پیش‌بینی‌شده و دلایل تغییر آن
 
در ابتدای نشست، خانم فومیکو اوهیناتا ضمن ابراز تشکر صمیمانه از جمهوری اسلامی ایران بابت اعلام آمادگی رسمی برای میزبانی حضوری این نشست در تهران (در جریان اجلاس پاریس ۲۰۲۴)، توضیح داد که به دلیل تقارن برنامه‌های متعددی در سال ۲۰۲۵ از جمله MONDIACULT در اسپانیا و مجمع عمومی کنوانسیون ۲۰۰۳، برگزاری حضوری این نشست به سال ۲۰۲۶ موکول شد. دبیرخانه تأکید کرد که میزبانی ایران همچنان پابرجاست.
 
پیام قدردانی از سوی یونسکو
 
در بخش پایانی، خانم سوزان اشنوتگن با اشاره به پروژه مهم مرکز تهران درباره توانمندسازی زنان عشایر در حوزه میراث ناملموس که مقرر بود از ۲۲ تا ۲۵ ژوئن ۲۰۲۵ (۱ تا ۴ تیر ۱۴۰۴) در تهران برگزار گردد، ابراز تأسف کرد که به‌دلیل بحران پدیدآمده در منطقه، این پروژه به تعویق افتاده است. با این حال، وی از تلاش‌های فشرده مرکز تهران برای حفظ مشارکت ۱۸ کشور و طراحی شیوه‌های جدید برای اجرای ترکیبی و آنلاین پروژه تقدیر کرد.
 

 
🔹 پایانی با چشم‌انداز همکاری‌محور
 
مرکز تهران با تأکید بر نقش فعال خود در نهادینه‌سازی رویکردهای مشارکتی و منطقه‌محور در حوزه میراث ناملموس، اعلام کرد:
 
“We stand ready to work hand-in-hand with our peer centres, the Secretariat, and Member States to ensure that safeguarding living heritage remains an inclusive, evidence-based and resilient process in West and Central Asia and beyond.”
 

برچسب ها : میراث ناملموس اقتصادسرآمد جاده ابریشم

اخبار روز
ضمیمه