» از سیاست‌های توسعه دریا محور دور ماندیم
» مسئله دریا نیازمند حکمرانی دریا پایه است
​​​​​​​گروه توسعه دریاپایه – امید اسماعیلی - مدتی است که اندیشکده دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) بر اهمیت توجه بر توسعه دریا و همچنین سواحل مَکُران تاکیدات زیادی دارد، در همین راستا میزبان همایش ملی توسعه سواحل مَکُران شده است. این اندیشکده مجموعه علاوه بر انجام برخی فعالیت های گذشته، مدتی است که فعالیت هایی را در حوزه اقتصاد و دیپلماسی دریا محور را انجام می دهد به طوری که ابراز امیدواری کرده اند که دین خود را در حوزه توسعه مَکُران انجام بدهند. این که قرار است اتفاق خوبی در مجموعه مَکُران شکل بگیرد و در همین راستا اندیشکده دیپلماسی اقتصادی سیاست هایی نرم افزاری و سخت افزاری توسعه ای را تدوین و اجرایی کند.
به گزارش خبرنگار روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، همایش «ملی توسعه سواحل مَکُران با تاکید بر اقتصاد دریا محور» با حضور رییس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس، مصباحی مقدم و برخی اساتید دانشگاه در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد که در این همایش از مجموعه مقالات دریامحور اندیشکده اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) توسط امیر دریادار ایرانی فرمانده نیروی دریایی، مقتدایی خوراسگانی نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و مصطفی زمانیان رئیس مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری رونمایی شد.
 
تعیین تکلیف سیاست‌های توسعه دریا محور ظرف ۶ ماه آینده
مصباحی مقدم، رئیس همایش ملی توسعه سواحل مَکُران در این همایش با تاکید بر اقتصاد دریا محور با تاکید بر اینکه از سیاست‌های توسعه دریا محور دور ماندیم، گفت: تکلیف سیاست‌های توسعه‌ای دریا باید ظرف ۶ ماه آینده مشخص و امکانات زیرساختی اعم از نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای لازم برای اجرای این سیاست‌ها فراهم شود.
وی با تاکید بر همایش اقتصاد دریا محور که  در دانشگاه امام صادق(ع) برگزارشد تحول اساسی و برنامه ریزی در حوزه دریا را چشم انداز توسعه ای کشور دانست و گفت: نگاه توسعه ای سیاستگذاران کشور برای توسعه کشور مبتنی بر توسعه سرزمینی و جغرافیای خشکی متکی بود و به ظرفیت دریا ها در این زمینه توجهی نشده بود. این در حالی است که بخش اعظمی از زندگی کشورهایی که در سواحل دریا زندگی می کنند بر فعالیت های تجاری، گردشگری و علمی دریا متکی است و از دریا استفاده زیادی می برند.
مصباحی مقدم در ادامه بر ضرورت توجه به سیاست های کلی دریا محور تاکید و تصریح کرد: این سیاست ها جهت می دهد که اقتصاد آینده باید دریا محور باشد. بر این اساس همه کشورها به نوعی درگیر دریا محور شدند ما نیز در کشور باید به این بخش توجه داشته باشیم؛ به گونه ای که حتی استان های دیگر و دور از دریا در کشورر نیز با توسعه دریا محور درگیر شوند.
رییس همایش ملی توسعه سواحل مَکُران با تاکید بر اقتصاد دریا محور با بیان اینکه دریای عمان و خیلج فارس ایران را با اقیانوس ها و مردم کشورهای جهان مرتبط می کند، خاطرنشان کرد: این ظرفیت به ما امکان می دهد در ابعاد سیاسی، امنیتی، اقتصادی، گردشگری و علمی دریا استفاده و ارتباط خود با کشورهای دنیا را توسعه دهیم. البته دست یابی به چنین توسعه ای نیازمند تدوین سیاستی است که راهبری آن توسط قوه مجریه صورت بگیرد و با بسیج سایر دستگاه ها بتواند به تدوین طرح جامع این سیاست ها اقدام کند.
مصباحی مقدم ادامه داد: تکلیف سیاست های توسعه ای دریا باید ظرف ۶ ماه آینده مشخص و امکانات زیر ساختی اعم از نرم افزارها و سخت افزارهای لازم برای اجرای این سیاست ها فراهم شود تا با کمک این سیاست ها بتوانیم قوانین یکپارچه در حوزه توسعه دریا داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: سه منطقه از کشور اعم از استان خوزستان، بوشهر و سیستان بلوچستان باید به عنوان قطب پیشران توسعه دریا در کشور تعیین شود که البته در بوشهر زیرساخت هایی نیز فراهم شده است. ضمن اینکه وجود دو دانشگاه دریایی در چابهار و خرمشهر می تواند در دست یابی به توسعه با کمک دریا کمک کننده باشد.

بابک نگاهداری:
 سیاستگذاری در حوزه
 سواحل مکران در دستور کار مجلس قرار گرفت
بابک نگاهداری، رییس مرکز پژوهش های مجلس نیز در این همایش با تاکید بر اقتصاد دریا محور بر ضرورت تغییر نگاه سنتی به سیاست‌گذاری در حوزه سواحل مَکُران تاکید کرد و گفت: مسائل مربوط به سواحل مکران در دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس قرار گرفته و باید با تغییر نگاه سنتی مَکُران به نگاه یاری‌گری در توسعه ایران، تصمیمات سخت را اتخاذ کنیم.  با بیان اینکه هسته اصلی سرمایه گذاری دنیای امروز در بستر دریا شکل گرفته است، گفت: دریا و اقتصاد دریا نقش مهمی در توسعه دنیای سرمایه داری کنونی دارد. در واقع حقیقت اقتصاد دریامحور یک اقتصادی با مقیاس بالا است و ریشه آن را می شود در ارزان بودن و کم هزینه بودن حمل و نقل دریایی دانست. متاسفانه از دیرباز پیوند چندانی بین اقتصاد و اقتصاد دریا محور وجود نداشته است و ما طی سال های گذشته به دلیل زیست نفتی که داشتیم و نفت همه نیازهای اقتصادی و امنیتی ما را پوشش میداد کمتر به فکر استفاده از بستر اقتصاد دریا برای توسعه کشور افتادیم.
وی با بیان اینکه دوران زیست نفتی ما به پایان رسیده است و ما باید از پنجره فرصت های اقتصادی دیگری برای پیشرفت و توسعه کشور استفاده کنیم، افزود: این موضوع موجب شده است که مدتی است توجه برنامه ریزان مدیران ما به پنجره توسعه دریا محور بیش از گذشته باشد. در واقع این اقتصاد در کشور ما یک سری چالش هایی دارد که ما باید برای آن در سواحل مَکُران و سایر پروژه های مناطق آزاد مرتفع کنیم.
رییس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: یکی از مسائل اقتصاد دریا محور مسئله حکمرانی و نگاشت نهادی دستگاه ها و مدیریت سیاسی که در این عرصه اعمال می شود و ارتباطش با سایر بخش های تصمیم گیر مدیریتی است. مثلا حدود ۱۷ نهاد تصمیم گیری برای منطقه کیش وجود دارد که بسیاری از مواقع بجای اینکه عمل گرا و توسعه محور باشند ترمز یکدیگر برای هم می شدند. بنابراین بحث نگاشت نهادی و ایجاد هماهنگی بین مدیریت سیاسی و سایر عرصه های مدیریتی یکی از مشکلات اقتصاد دریا محور ما است.
نگاهداری یادآور شد: اختلاف نسبتا شدید بین شمال و جنوب مجموعه اقتصاد دریا محور کشور وجود دارد و پیشرفت هایی برای رقبای سواحل جنوبی ایجاد شده است این موضوع یک سری مسائل نظیر شکل گیری قاچاق و وجود مهاجران غیرقانونی ایجاد کرده بر این اساس این یکی از مسایلی است که ما در اقتصاد محور در همه سواحل خود مواجه هستیم.
به گفته وی، در زیرساخت های توسعه اقتصاد دریامحور با ضعف قابل توجهی مواجه هستیم و این اقتصاد صرفا به سواحل خلاصه نمی شود و یک مجموعه با هم می تواند این نوع اقتصاد را رقم بزند. ما در این نوع زیرساخت ها دچار ضعف هستیم باید برای آن برنامه ریزی صورت بگیرد.
رییس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به تحریم های ظالمانه در توسعه اقتصاد دریا محور اشاره و خاطرنشان کرد: خنثی سازی و دور زدن تحریم در این اقتصاد با توجه به سلطه قدرت های دریا محور کمی مشکل است. اما واقعیت این است این اقتصاد برای ما الزام است و اگر زمانی در زیست نفتی به سر می بردیم و این زیست یک انتخاب محسوب می شد امروزه این گونه نیست و چاره ای نداریم باید برای بهره‌مندی از اقتصاد دریامحور اقدامات لازم را انجام دهیم و در پس کرانه های دریایی خود نقش جدیدی تعریف کنیم.
نگاهداری یادآور شد: ما در مجلس شورای اسلامی با تقاضاهای متعددی برای مناطق آزاد مواجه هستیم ولی ذهنیت سنتی بیشتر دنبال ایجاد فرصت برای توسعه محلی و زدودن رنگ فقر در این مناطق هستند. اما واقعیت این است که ما دیگر نباید به این نگاه که تهدید است، بسنده کنیم؛ بلکه باید نگاه کریدوری که یک نگاه بین المللی و منطقه ای است به توسعه دریا داشته باشیم و از این نگاه برای توسعه تمام مناطق جغرافیایی استفاده کنیم و دنبال خوشه بندی های صنعتی باشیم.

مَکُران، کمربند اقتصادی ایران
 برای اتصال جنوب شرقی
 به کریدورهای استراتژیک
وی مَکُران را کمربند اقتصادی ایران برای اتصال جنوب شرقی به کریدورهای شمال غرب و جنوبی غربی توصیف کرد و گفت: ما در این زمینه نیازمند اتخاذ تصمیمات راهبردی هستیم. البته مسائل مربوط به سواحل مکران در دستور کار کمسیون اقتصادی مجلس قرار گرفته و باید با تغییر نگاه سنتی مکران به نگاه یاری گری در توسعه ایران، تصمیمات سخت را اتخاذ کنیم. 
نگاهداری همچنین در توسعه سواحل مَکِران دو گزینه در پیش رو داریم، گفت: ما می توانیم این توسعه را با کشور هند یا چین پیش ببریم. اما با توجه به اینکه هند بیشتر در پازل مجوزهای تحریمی آمریکا حرکت می کند به نظر من با توجه به تعاملاتی که با کشور چین داریم بهتر است با این کشور برنامه های توسعه ای در سواحل مَکُران را پیاده کنیم.

زمانیان: باید موتور تولید دانش در توسعه دریامحور داشته باشیم
مصطفی زمانیان، رئیس مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری در این همایش گفت: یکی از ابزارهای توسعه اکوسیستمی دریاپایه این است که باید یک موتور تولید دانش در توسعه دریامحور داشته باشیم.
وی گفت: امروز بعد از گذشت این همه تاکیدات رهبری اما باز ما نسبت به این امر مهم کوتاهی داشته ایم.
وی افزود:کشورها به دو دسته دریاپایه و خشکی پایه تقسیم شده اند و ما هم جز دریا پایه ها هستیم.
رئیس مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری اظهار کرد: در کشورهای دریا پایه همه چیز برای آنها دریا است، اگر به کتاب درسی آنها بنگریم می بینم از دریا صحبت می کنند، شاخص رفاه در آن کشورها سواحل است و مردم سواحل رفاه بیشتری دارند، وعده های غذایی در آن کشور هابیشتر غذاهای دریایی بوده و صنعت این کشورها بیشتر در حاشیه سواحل ایجاد شده است، چون آنها دریا پایه هستند.

مسئله دریا نیازمند توسعه اکوسیستم حکمرانی دریا پایه است
زمانیان اظهار کرد: یک روزی عده ای ورود بانوان به ورزشگاه ها را مسئله اصلی در کشور قرار دادند اما همان زمان چه تعداد برنامه های فرهنگی مهم تر وجود داشت.
وی با بیان اینکه مسئله دریا در گام نخست نیازمند توسعه اکوسیستم حکمرانی دریا پایه است، عنوان کرد: این یعنی ما باید در کشور یک ساختار توسعه دریامحور و زیرساخت هایی را داشته باشیم تا به توسعه اقتصادی دریایی برسیم. کشوری که قراره توسعه دریامحور داشته باشد باید افسران آن را هم داشته باشد.
رئیس مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری تصریح کرد: یکی از ابزارهای توسعه اکوسیستمی دریاپایه این است که باید یک موتور تولید دانش در توسعه دریامحور داشته باشیم.
زمانیان به نبود میان رشته های دریایی در در دانشگاه ها انتقاد داشته و گفت: امروز در وزارت علوم بگردید که دانشکاهیی فارغ التحصیل دیپلماسی دریامحور داشته باشد، ما مهندسی معدن زیاد داریم ولی اقتصاد معدن نداریم. در دانشگاه ها مهندس نفت داریم اما دیپلماسی نفت، اقتصاد نفت چندان در دانشگاه ها
 نداریم.
وی توسعه و ترویج فرهنگ اقتصاد دریامحور را نیز امر مهم دیگر دانست و گفت: چرا ما نمی‌توانیم فرهنگ دریا را جاسازی کنیم. ما باید دریا و معدن را از طریق فیلم ها با یادماندنی کنیم همچون پلیس شدن که نماد اقتدار برای ما فرزندان ما شده است.
رئیس مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری عنوان کرد: ما از مکران چه تصویری به مردم نشان داده ایم در صورتیکه که در دنیا تصویرسازی مهم ترین بخش شده است. نمونه آن کشور عربستان که می‌بینید بازیکنان مطرح را برای تصویر سازی کشورش به آنجا آورده است.
زمانیان در پایان خاطرنشان کرد: ما باید در توسعه اکوسیستم دریا تلاش ویژه داشته باشیم و در توسعه اقتصاد دریا نقش ویژه‌ای داشته باشیم. باید بلوغ نهاد سیاسی را در این موضوعات بیشتر کنیم تا به اهداف خودمان برسیم.