تاریخ انتشار:1404/8/15
سوخت آینده  از آفریقا می‌آید!

«سرآمد»گزارش می‌دهد:

سوخت آینده از آفریقا می‌آید!

اقتصادسرآمد- یعقوب شیدایی گماسایی- در حالی‌که جهان به سوی اهداف اقلیمی پاریس شتاب می‌گیرد، یک ابتکار نوآورانه آفریقایی-اروپایی می‌تواند الگویی برای تجارت جهانی پایدار باشد. کریدور سبز حمل‌ونقل دریایی بین آفریقای‌جنوبی و اروپا که بر پایه حمل سنگ‌آهن با سوخت آمونیاک‌ سبز بنا شده، از سال‌۲۰۲۳ در حال شکل‌گیری بوده و حالا با تکمیل مطالعه امکان‌سنجی در سپتامبر‌۲۰۲۵، آماده ورود به فاز عملیاتی است. این پروژه که خلیج سالدانها در کیپ‌وسترن را به بندر روتردام هلند متصل می‌کند، می‌تواند تا سال‌۲۰۲۹ کشتی‌های آمونیاک‌سوز را مستقر کند و تا ۲۰۳۵ به کربن ‌صفر برسد.

به گزارش «اقتصادسرآمد»، با هدف کربن‌زدایی و تضمین امنیت انرژی، چشم‌ها به کریدور‌های هیدروژن سبز میان شمال آفریقا و جنوب اروپا دوخته شده است؛ طرحی بلندپروازانه که پتانسیل تبدیل شمال آفریقا به قطب تولید هیدروژن را دارد و می‌تواند وابستگی اروپا به سوخت‌های فسیلی را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. اتحادیه اروپا هیدروژن سبز را در هسته استراتژی انتقال انرژی خود قرار داده است، به‌ویژه در طرح‌هایی که هدف آن حذف تدریجی وابستگی به سوخت‌های فسیلی روسیه است. اتحادیه اروپا اهداف بلندپروازانه‌ای از جمله دستیابی به خواسته‌های آب‌وهوایی تا سال‌۲۰۵۰ و تضمین تولید ۱۰میلیون تن هیدروژن سبز در داخل و واردات ۱۰میلیون تن اضافی تا سال‌۲۰۳۰ تعیین کرده است.
کریدور سبز آفریقای‌جنوبی-اروپا، با تمرکز بر آمونیاک‌سبز، نه‌تنها تجارت سنگ آهن را دگرگون می‌کند، بلکه آفریقا را به‌عنوان رهبر انتقال انرژی جهانی قرار می‌دهد. با اجرای موفق، این پروژه می‌تواند الهام‌بخش کریدورهای مشابه در جنوب اقیانوس آرام و اطلس باشد؛ مسیری که می‌تواند پلی سبز بین جنوب و شمال بسازد. مقررات اروپایی و سیستم تجارت انتشار که تا ۲۰۲۶ کامل می‌شود، شکاف هزینه‌ای بین آمونیاک‌ سبز و سوخت‌های فسیلی را بیش از ۶۰درصد کاهش می‌دهد. بااین‌حال، تأخیر در مقررات جهانی‌IMO، نقش دولت‌های ملی و محلی را حیاتی می‌کند. بانک جهانی و مجمع جهانی اقتصاد قبلاً آفریقای‌جنوبی را به‌عنوان بازیگر کلیدی در سوخت‌رسانی دریایی سبز شناسایی کرده‌اند.

مسیر سوخت آینده از آفریقا
براساس ترجمه اختصاصی «اقتصاد سرآمد»، با وجود تداوم ابهام در مقررات جهانی حمل‌ونقل پاک، حرکت صنعت دریانوردی به سوی کاهش انتشار کربن شتاب گرفته است. اکنون برخی پروژه‌های بین‌المللی، از جمله مسیر حمل‌ونقل سنگ‌آهن بین آفریقای‌جنوبی و اروپا، اهداف بلندپروازانه‌ای را برای گذار به سوخت‌های جایگزین تعیین کرده‌اند. طبق یک مطالعه جدید، این مسیر می‌تواند از سال‌۲۰۲۹ با کشتی‌های فله‌بر مجهز به سوخت آمونیاک فعالیت کند و تا سال‌۲۰۳۵ به کربن‌زدایی کامل دست یابد.
مطالعه‌ای از انجمن جهانی دریانوردی
نتایج ذکرشده در مورد کربن‌زدایی مسیر آفریقای‌جنوبی-اروپا در یک مطالعه امکان‌سنجی از سوی «انجمن جهانی دریانوردی» منتشر شده است. این مطالعه با همکاری کنسرسیومی متشکل از چند شرکت در سال‌۲۰۲۳ برای توسعه یک «کریدور حمل‌ونقل سبز» در مسیر تجارت سنگ‌آهن میان آفریقای‌جنوبی و اروپا تشکیل شده است. کریدور سبز مورد نظر، خلیج سالدانیا‌(سالدانها) آفریقای‌جنوبی را به بندر روتردام در هلند متصل می‌کند و یکی از نخستین مسیرهای سبز حمل‌ونقل دریایی میان جنوب و شمال جهانی خواهد بود.

نقش کلیدی بخش دریایی در بازار هیدروژن سبز
با پیشرفت آفریقای‌جنوبی در ایجاد بازار ملی هیدروژن سبز، انتظار می‌رود بخش دریایی نقش مهمی در مصرف و جذب این سوخت ایفا کند. به همین دلیل، برخی بنادر اصلی کشور در مراحل مختلف توسعه زیرساخت‌های سوخت سبز دریایی قرار دارند. خلیج سالدانیا، به‌عنوان بندر اصلی صادرات سنگ‌آهن آفریقای‌جنوبی، یکی از این بنادر کلیدی است که ظرفیت بالایی برای کاهش انتشار کربن در بخش حمل‌ونقل دریایی دارد.

تدوین طرح جامع هیدروژن سبز در خلیج سالدانیا
به‌ تازگی این بندر، «شورای تحقیقات علمی و صنعتی» را برای هدایت فاز نخست «طرح جامع هیدروژن سبز» خود منصوب کرده است. هدف این طرح، تبدیل بندر سالدانیا به یک قطب تولید و صادرات هیدروژن سبز است. مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد این پروژه از نظر اقتصادی رقابتی است؛ به‌ویژه زمانی که هیدروژن سبز به سوخت آمونیاک تبدیل شود.

پروژه‌های در حال اجرا پاسخگوی نیاز سوختی کریدور سبز
براساس مطالعه انجمن جهانی دریانوردی؛ پروژه‌های هیدروژن سبزی که هم‌اکنون در نزدیکی بنادر بوئگو‌بای، سالدانیا و والویس‌بی در حال اجرا هستند، قادر خواهند بود نیاز سوختی کریدور سبز را به‌طور کامل تأمین کنند. این ظرفیت حتی شامل سناریوی پرتقاضای کریدور که برای سال‌۲۰۳۵ معادل ۲۲کشتی فله‌بر در سال برآورد شده نیز می‌شود. بااین‌حال، این مطالعه پیش‌بینی می‌کند که در سال‌های ابتدایی بهره‌برداری از کریدور سبز، کشتی‌های مجهز به سوخت آمونیاک احتمالاً در بندر روتردام سوخت‌گیری خواهند کرد؛ زیرا روتردام در حال حاضر یکی از پیشرفته‌ترین بنادر جهان از نظر زیرساخت سوخت‌گیری آمونیاک و چارچوب‌های ایمنی مربوطه به‌شمار می‌رود.

سالدانیا در مسیر تبدیل به قطب جهانی سوخت آمونیاک سبز
خلیج سالدانیا فرصت دارد تا زیرساخت‌های تولید آمونیاک سبز خود را تکمیل کند. با توجه به موقعیت استراتژیک و نقش کلیدی این بندر در حمل‌ونقل فله، پیش‌بینی می‌شود سالدانیا تا سال‌۲۰۳۵ به یکی از مراکز مهم جهانی برای سوخت‌گیری آمونیاک‌سبز تبدیل شود. شانن نیومن که در بخش «تسهیل سرمایه‌گذاری» در شرکت Freeport Saldanha، فعالیت ‌می‌کند، معتقد است:«برای تسریع گذار بندر سالدانیا به انرژی سبز،  باید منابع مالی عمومی و خصوصی ترکیب شوند تا به جذب سرمایه برای توسعه زیرساخت‌ها کمک کنند. در این صورت از میزان ریسک‌هایی که پروژه‌های اولیه با روبه‌رو می‌شوند،کاسته خواهد شد.»

سوخت‌های پاک و آینده زیست‌محیطی صنعت دریانوردی
استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند هیدروژن و آمونیاک‌سبز، نقطه‌عطفی در کاهش اثرات زیست‌محیطی صنعت حمل‌ونقل دریایی به‌شمار می‌رود. آمونیاک‌ سبز در زنجیره تأمین و ذخیره‌سازی، نسبت به هیدروژن مایع ایمن‌تر و کارآمدتر است. از منظر زیست‌محیطی، جایگزینی سوخت‌های پاک در مسیرهای اصلی حمل‌ونقل بین‌المللی مانند کریدور سبز آفریقای‌جنوبی-اروپا، علاوه‌بر کاهش انتشار CO₂، به بهبود کیفیت هوا در مناطق بندری و زیستگاه‌های دریایی منجر می‌شود. این تحول همچنین فشار بر اکوسیستم‌های ساحلی و موجودات دریایی را کاهش داده و فرصت توسعه پایدار را در اقتصادهای وابسته به دریا فراهم می‌کند. به ‌این ‌ترتیب، به نظر می‌رسد گذار به سوخت‌های پاک نه‌تنها یک ضرورت فنی، بلکه یک مسئولیت جهانی برای حفاظت از محیط‌زیست دریایی است.

برچسب ها : تجارت جهانی صنعت حمل‌ونقل دریایی اقتصادسرآمد

اخبار روز
ضمیمه