تاریخ انتشار:1404/8/27
میدان داری دانش بنیان ها  در توسعه دریایی ایران

«سرآمد» گزارش می‌دهد؛

میدان داری دانش بنیان ها در توسعه دریایی ایران

به گزارش اقتصادسرآمد، امید متین - با برگزاری نمایشگاه ملی توانمندی های دانش بنیان اقتصاد دریامحور، فرصت و فضای جدیدی برای توجه از یک سو و اثربخشی از سوی دیگر برای دانش بنیان های مرتبط با دریا در کشور ایجاد شد . تقویت جایگاه و منزلت دانش بنیان ها از یک سو و ایجاد ارتباط عملی و همکاری عملیاتی با بدنه توسعه دریایی – به خصوص شرکت های فعال دولتی و غیردولتی- نوید حرکت سریع تر و مطمئن تر به سمت تحقق واقعی توسعه دریایی کشور است. در این باره چند نکته مهم قابل طرح و بررسی است:

وجاهت دانش بنیان های دریایی
معرفی و شناساندن دانش بنیان هایی که با گرایش به محصولات و خدمات دریایی فعالیت می کنند، از آن جا حائز اهمیت است که به شدت فقر دانش فنی و تولید محصولات مورد نیاز صنایع دریایی از خرد و کلان محسوس است. کمبود فضای و گستره تولید از یک سو و تحریم های سنگینی که حوزه دریایی ایران را در بر گرفته از دیگر سو، گازانبر محدودیت ها ایجاد و سرعت توسعه را به سختی کرده است. 
راه برون رفت از این تنگنا، به طور مشخص و عینی در دستان با کفایت دانش بنیان هاست تا فکرها و ایده ها را به عمل تبدیل کرده و بخش مهمی از نیازهای داخلی را رفع نمایند. این نیاز دارد به وجاهتی که یک دانش بنیان داشته باشد که در قدم اول شناخته شود و در قدم دوم به آن اعتماد شده و در نهایت، رابطه عملی کار با شرکت های دریایی فراهم شود. 
برگزاری نمایشگاه ملی برای نشان دادن توانمندی‌ها در این راهبرد قرار دارد و بسیار با معناست؛ اما کافی نیست. فرایند شناسایی و معرفی دانش بنیان ها باید مستمر و دائمی باشد. نمایشگاه می تواند یک شروع خوب باشد؛ اما برای اثبات وجاهت عملی و فنی آن ها باید کاری کرد که همواره دانش بنیان ها با شرکت ها مراوده داشته باشند. 

رویدادهای دانش بنیان
در این نمایشگاه سه رویداد مهم برنامه ریزی شده است:
رویداد چالش ها و فرصت ها مزارع پرورش ماهی در قفس
رویداد ارائه نیازهای فناورانه حوزه ساخت و تعمیر کشتی
و رویداد ارائه نیازهای فناورانه مدیریت بنادر هوشمند
این رویدادها نمایانگر یک نیاز قوی و مهم در بدنه دریایی کشور و نیز نمایشگر بخشی از توانایی دانش بنیان هاست. به طور طبیعی با توجه به محدودیت زمانی نمایشگاه، نمی شود انبوهی از رویدادها را در یک نمایشگاه جای داد. انتخاب سه رویداد با فرض اولویت آن هاست. بنابراین نه تمامی رویدادهای مهم تحت برنامه و نه تمامی توان دانش بنیان ها مورد استفاده قرار گرفته است. این ها نمونه هایی از نیازها و توان ها هستند.
بنابراین، در این باره هم لازم است تدبیری اندیشیده شود که نیازها در طول سال و به طور مستمر مطرح شوند و دانش بنیان ها در طول سال به طور مستمر با نگاه حل مساله به آن ها تمرکز کنند. این تدبیر لازم نیست که حتما در قالب نمایشگاه یا برگزاری جلسات فیزیکی باشد، بلکه می تواند با بهره گیری از فضای مجازی، یک مراوده دائمی و مستمر ایجاد کرد. 
آن چه مهم است، هشدار دائمی نیازها و جهت گیری مستمر دانش بنیان ها در فرایند حل مساله باشد. 
نکته دیگر این است که در این نمایشگاه، تمامی دانش بنیان ها حضور ندارند. بخشی از آن ها هستند تا نمایانگر توان دانش بنیان ها با گرایش به دریا باشند. ضرورت مراوده دائمی در گستره ملی و برای همه دانش بنیان ها و همه نیازهای شرکت ها و تولیدکنندگان دریایی همواره وجود دارد.
بنابراین، از این نمایشگاه نمی توان و نباید انتظار اعجاز داشت. این نمایشگاه یک پیام است. یک پیام ملموس و عینی مبنی بر این که:
دانش بنیان های دریایی ایران توانمندی لازم برای حل مساله و رفع نیازهای شرکت ها و تولیدکنندگان داخلی را دارند و بهتر است که هم از نظر حاکمیتی و هم از سمت شرکت های تولید و فعال دریایی مورد توجه و حمایت قرار گیرند. 

نشست تخصصی نمایشگاه
نشست تخصصی این نمایشگاه با منش علمی و کاربردی روی موضوع توسعه دریامحور تمرکز کرده است. چند نکته در این باره قابل تامل است:
اول: نشان می دهد که ماهیت دانش بنیان ها که علمی است، مسائل را هم از نگاه علمی مورد بررسی قرار می دهند. اقدامات بر مبنای آزمون و خطا نیست و مسیر و روش علمی برای حل مسائل وجود دارد. 
دوم: موضوع کلان توسعه دریامحور برای این نشست نشان می دهد که همچنان در مباحث کلی و کلان قرار داریم و به نیازهای علمی جزئی تر وارد نشده ایم. به بیان دیگر، همچنان اصل موضوع که توسعه دریامحور است، برداشت نگارنده این است که دانش بنیان ها از نقطه صفر در حال بررسی موضوع هستند و البته سطح انتظار این است که به سرعت از کلیات گذشته و به جزئیات وارد شوند زیرا در چارچوب علم، این جزئیات هستند که اهمیت دارند، تبدیل به تولید می شوند، تجاری سازی را برای دانش بنیان ها معنا می کنند و یک نیاز مشخص از نیاز شرکت های تولیدی دریایی را حل می کنند. 
مباحث کلان بیشتر وجه راهبردی و سیاست کلان دولت ها را دارد و نیاز دانش بنیان ها به تجاری سازی دانش خود و نیاز شرکت های کوچک و بزرگ برای تامین نیاز عینی خود می تواند بازی برد-برد برای دانش بنیان ها و شرکت ها باشد و نتیجه این همکاری به کل جامعه ایران خواهد رسید. 
چشم انتظاری اهالی دریا
فعالان دریایی کشور از این برنامه ارزشمند انتظاراتی دارند. زمانی که در عصر کنونی، پای دانش بنیان ها به میان می آید، بی‌تردید انتظار این است که «مساله و نیاز» شناسایی شود و برای «حل مساله و رفع نیاز» اقدام عملی صورت گیرد. 
به بیان روشن، اهالی دریا از دانش بنیان های دریایی انتظار سخنان کلان، سخنرانی های عمومی و شعارهای سیاسی ندارند. این رویه و روش دولتی‌هاست که بنا به مسئولیتی دارند، نگاه کلان را با سخنان کلان و عمومی مطرح کنند و بگویند که فلان کار باید بکنیم و فلان هدف را باید دنبال کنیم و فلان مسیر را باید طی کنیم تا نتیجه بیسار و بهان شود. باید بکنیم و باید بشود، عبارت فعلی دولتی هاست. اما انتظار می‌رود که دانش بنیان ها با فعل «شد» سخن بگویند. فلان تولید شد. فلان قطعه تولید شد، فلان تکنولوژی ساخته شد. باید بشود و می شود برای آن ها، شد و انجام دادیم و به کار گرفتیم برای دانش بنیان ها. این انتظار روشنی است که جامعه دریایی از دانش بنیان های خود دارند. 

حمایت اولیه حاکمیت
دانش بنیان ها برای رسیدن به نقطه تولید، نیاز به کمک مالی دارند. معمولا دانش بنیان‌ها از ابتدا دارایی مالی ندارند. داشته و آورده دانش بنیان ها علوم کاربردی است. علمی که به عمل تبدیل می شود. دانشی که خود را در شمایل یک قطعه یا یک تکنولوژِی کاربردی نشان می دهد. 
برای رساندن دست دانش به دست تولید، یک پل مالی نیاز است که حاکمیت به هر شکل ممکن باید آن را تامین نماید و موانع از سر راه بردارد و فرایند تامین مالی دانش بنیان ها را تسهیل کند. بعد از تولید هم نیاز شرکت های داخلی تامین می شود و هم دانش بنیان ها اصطلاحا دستشان به دهان خودشان می رسد و دیگر نیازی به تامین مالی دولت ندارند. سوخت اولیه موشک دانش بنیان ها باید تامین شود تا در مدار قرار گیرند. و سپس خود تا انتها به راه خود ادامه خواهند داد. 
علاوه بر حاکمیت – چه دولت باشد چه سایر قوا و سازمان های حاکمیتی- شرکت‌ها هم باید به فرایند تبدیل دانش به قطعه کمک کنند. می‌توانند با اختصاص بخشی از بودجه خود، یک دانش بنیان را برای تامین و رفع یکی از نیازهای خود به همکاری دعوت کنند و در نتیجه، علاوه بر تامین نیاز خود، به تجاری سازی دانش کمک کرده و از آن نیز منتفع شوند. 

دانش بنیان ها چه کنند؟
به نظر نگارنده دو اقدام مهم برای دانش بنیان ها لازم و از نان شب واجب تر است:
اول باید خود را به نحو مطلوب معرفی کنند و توان‌مندی خود را کاملا نشان دهند و دوم، باید اعتمادسازی کنند. باید شرکت‌ها را به این باور برسانند که دانش بنیان می‌تواند مسیر بهبود و تامین نیاز شرکت را تامین کند. هر دو این اقدامات زحمت و هنر خود را می‌خواهد. به طور طبیعی این دو اقدام خلق الساعه نیستند و زمان بر است و حوصله یک بازاریابی علمی و عینی را می‌خواهد 
آن چه مسلم است این است که همگرایی و تلفیق دانش بنیان ها و شرکت‌ها می‌تواند معجونی بسازد که نه تنها توسعه دریایی ایران را ممکن و تسریع می کند، بلکه جریان کسب و کارهای بزرگ و گردش مالی قابل توجه ایجاد 
کند. 

برچسب ها : دانش بنیان اقتصادسرآمد توسعه دریایی ایران

اخبار روز
ضمیمه