تاریخ انتشار:1404/9/8
تقویت هویت جامعه شیلاتی ایران

تقویت هویت جامعه شیلاتی ایران

اقتصادسرآمد- امید متین - چند ماه پیش، خبری ناخوشایند، جامعه دریایی به خصوص خانواده بزرگ شیلات- را شوکه کرد. خبر مصوبه شورای عالی اداری که با هدف کاهش هزینه های جاری دولت، حذف ساختار تخصصی شیلات ایران را مصوب کرد و قرار گذاشت که این مجموعه دیرینه و تخصصی در دل هزارتوی وزارت جهاد کشاوری، توزیع و تقسیم شود. با چنین رویکردی، شیلات از یک مجموعه متخصص، نسبتا مستقل و متمرکز به یک مجموعه درجه چندمی تبدیل می‌شد و وضعیت هویتی و اداری اهالی شیلات بیش از پیش در ابهام و پیچیدگی فرو می‌رفت.

به گزارش اقتصادسرآمد- به محض انتشار خبر حذف یا ادغام سازمان شیلات در دل ادارات استانی جهادکشاورزی، فعالان حوزه شیلات به انحاء گوناگون اعتراض خود را در قالب مصاحبه و بیانیه با روزنامه دریایی سرآمد نشان دادند و در مواردی خبر رسید که فعالان صید و صیادی آماده تحصن و اعتصاب شده‌اند. 
واکنش به موقع و جدی فعالان شیلاتی باعث شد که پای اظهارنظر برخی مسئولان دولتی و مجلسی به میدان مشاجره باز شود. برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی موضعی محکم گرفتند و رییس مجلس شورای اسلامی نیز با قاطعیت گفت که مانع از اجرای این مصوبه خواهد شد. این واکنش‌ها باعث شد که مصوبه مذکور متوقف شود و برای بررسی بیشتر در کارگروه متخصصی مورد بازبینی قرار بگیرد. 

خیانت در امانت یک مسئول
جالب است که یکی از معاونان وزارت جهاد کشاورزی که قرار بوده در جلسه شورای عالی اداری از مواضع جهاد کشاورزی مبنی بر حفظ ساختار تخصصی شیلات دفاع کند و دفاعیه وزیر جهاد کشاورزی را به اعضای جلسه ارائه کند، به طرز عجیبی ترک فعل کرده و نه تنها دفاع نکرده، بلکه دفاعیه مکتوب وزیر را به جلسه تحویل نداده و موجب تصویب مصوبه حذف شیلات شده بود. این خیانت در امانت و یا ترک فعل و یا هر چه که اسمش را بتوان گذاشت، شیلات را بعد از عمری هویت‌سازی برای خانواده شیلات به زیر تیغ عدم برد. اقدام این مسئول یا اقدام نکردن این آقا، بدبختانه باعث شد که گردن شیلات زیر تبر مصوبه شورای عالی بیرون برود و هر آن ممکن بود قطع شده و برای همیشه نابود شود. 

تجدید نظر مدبرانه 
سازمان شیلات ایران برای خانواده بزرگ شیلات فقط یک ساختار سازمانی نیست؛ بلکه بر اساس آن چه اهالی شیلات در مصاحبه‌ها و بیانیه‌های خود گفتند، شیلات برای آن ها حکم یک شناسنامه رسمی، حکم یک هویت تاریخی و به مثابه یک «پدر» است. این یعنی شیلات شاید برای دولتی‌ها فقط یک سازمان معمولی باشد، اما برای اهالی شیلات یک هویت و یک شأن و منزلت اجتماعی است و سپس یک ساختار که می‌تواند مسائل آن‌ها را به طور تخصصی و اختصاصی پیگیری کند.  از این رو، خبرهای رسیده حکایت دارد که تجدیدنظر مبنی بر رد مصوبه عجولانه شورای عالی اداری و حفظ ساختار شیلات است؛ به این ترتیب، شناسنامه شیلات باطل نشد تا هویت خانواده بزرگ شیلات حفظ و محترم شمرده شود.

درسی که باید گرفت
پدیده اذغام و حفظ ساختار تخصصی شیلات ایران خیلی درس آموز بود. به چند واحد از این کلاس عینی و تجربی توجه باید کرد:
اول: چابک‌سازی دولت در اصل و اساس و ماهیت امری درست و ضروری است؛ اما باید دید که چگونه باید چابک‌سازی کرد؟ چابک‌سازی فله ای و بر اساس نظر چند غیرمتخصص که فقط وجاهت آن‌ها با یک حکم مسئولیت دولتی بالا و پایین می‌شود، چابک‌سازی نیست، بلکه دردسرافزایی است. 
کوچک سازی در دولت ها یک تخصص است و در سطوح دکترا در دانش مدیریت در کشورهای پیشرفته تدریس می شود. بنابراین، هر کسی قادر به ورود به بحث تخصصی و مهم کوچک سازی نمی تواند بشود. تصمیم گیران در باره حذف شیلات به بهانه کوچک سازی، هیچ کدام تخصص لازم در زمینه شیلات را نداشتند. 
دوم: علاوه براین، کوچک سازی و چابک سازی دولت ها شامل طی فرایند علمی با روش علمی مبتنی بر دانش مدیریت است. نمی توان این کار را بدون در نظر گرفتن مسائل مرتبط مانند مسائل فرهنگ و اجتماع و... اجرایی کرد. صرف کاهش هزینه های جاری دولت‌ها دلیل موجهی برای چابک‌سازی هست، اما دلیل موجهی برای حذف یا تغییر هر ساختاری نیست. در مورد شیلات با توجه به وجود رقبای سنگین از یک سو و امنیت غذایی مردم از دیگر سو و نیز ضرورت توسعه غذای سالم برای جامعه، نه تنها کوچک‌سازی به معنای حذف ساختار تخصصی شیلات بی معنی است، بلکه این ساختار باید به مراتب از نظر کیفی تقویت شود. 
سوم: چابک‌سازی از درون سازمان‌ها می‌تواند شکل بگیرد. دقیقا همین کاری که اکنون با حذف چند بخش از چارت سازمانی شیلات انجام شده است. 
علاوه بر این، چابک‌سازی با ادغام سازمان‌هایی باید باشد که هم پوشانی بالایی دارند. برای مثال: ادغام شورای عالی صنایع دریایی با شورای عالی توسعه دریایی. هر دو را می‌توان به راحتی در هم ادغام و نتیجه بهتری گرفت. 
همچنین است ادغام برخی ارگان‌ها و دستگاه های دریایی. برای مثال، به راحتی می‌توان سازمان شیلات و سازمان بنادر و دریانوردی را در هم ادغام کرد و مثلا سازمان بنادر و شیلات و دریانوردی پدید آورد که تمرکز اداری و وحدت مدیریت بهتری در حوزه فعالیت‌های دریایی داشته باشیم. ضمن این که هویت هر بخش از ساختار را هم حفظ کنیم.

از عجایب این خبر
بعد از اعلام حذف مصوبه شورای عالی اداری و حفظ ساختار تخصصی شیلات ایران با اندکی تغییر، عجیب است که این خبر به صورت رسمی از سوی سازمان شیلات اعلام نشد. در حالی که این خبر می‌توانست موجب مسرت و شادی خانواده بزرگ شیلات شود. کسانی که چند ماه دلگرانی تحمل کردند و در جلسات و نشست‌های متعدد اظهار ناراحتی کردند و برای یک عمر ریشه و هویت خود افسوس خوردند. اکنون چرا به طور رسمی و سریع این خبر خوش مخابره نشد و سازمان شیلات ترجیح داده که این خبر مسرت بخش را برای هواداران شیلاتی ایران منتشر نکند و به اصطلاح چراغ خاموش به روند خود ادامه دهد، سوالی که ذهن ما را درتحریریه روزنامه دریایی سرآمد اذیت می‌کند و جوابی هم برای آن نداریم. انتظار می‌رفت که رییس سازمان شیلات با برگزاری یک نشست خبری، ضمن اعلام این خبر به روند آینده شیلات بپردازد که چنین نشد و روزنامه دریایی سرآمد این خبر را از بین فرمایشات گهربار این و آن! شنیده و تقدیم به خانواده بزرگ شیلات می‌کند. کمی دیر است اما ارزش خبری خود را همچنان دارد و امید که رضایت خانواده بزرگ و با شخصیت و زحمت کش شیلات را به ارمغان آورد. 

برچسب ها : شیلات ایران اقتصادسرآمد فعالان حوزه شیلات

اخبار روز
ضمیمه