تاریخ انتشار:1404/9/12
پس‌لرزه‌های حمله به نفتکش‌های روسی

«سرآمد» از تبعات ماجرا جویی اوکراین دردریای سیاه گزارش می‌دهد؛

پس‌لرزه‌های حمله به نفتکش‌های روسی

اقتصادسرآمد- تنش‌ها در دریای سرخ همچنان در بالاترین سطح خود به‌سر می‌برد. روز گذشته‌(سه‌شنبه ۱۱آذرماه) مسئولان ترکیه از حمله به یک کشتی روسی دیگر در آب‌های دریای سیاه خبر دادند. این سومین نفتکش روسیه است که طی هفته جاری در دریای سیاه مورد حمله قرار گرفته است. نخستین روزهای هفته جاری و پس از آنکه دو نفتکش متعلق به روسیه در دریای سیاه دچار انفجار شدند، یک منبع امنیتی اوکراین به خبرگزاری فرانسه گفت: کی‌یف مسئول حمله به این شناورهاست.

به گزارش «اقتصاد سرآمد»، حالا اما مسئولان اداره کل امور دریایی ترکیه اعلام کرده‌اند که یک کشتی که از مبدأ روسیه به سمت گرجستان در حال حرکت بود، مورد حمله قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که قرار است تنش‌ها در دریای سیاه همچنان بالا باشد و البته به نظر می‌رسد تاثیرگذاری این وقایع در بازارهای جهانی نفت و هزینه‌های مربوط به کشتیرانی و حمل‌و‌نقل دریایی در دریای سیاه آغاز شده باشد.
بررسی بازارهای جهانی نشان می‌دهد که قیمت نفت در ابتدای معاملات روز سه‌شنبه آسیا که فعالان بازار در حال ارزیابی خطرات ناشی از حملات پهپادهای اوکراینی به سایت‌های انرژی روسیه و افزایش تنش‌های آمریکا و ونزوئلا بودند، برای دومین روز متوالی است که قیمت جهانی نفت افزایش پیدا کرده است. تحلیلگران معتقدند که این اقدام نظامی صورت‌گرفته از سوی اوکراین برای حمله به نفتکش‌های روسیه بیشتر از این نظر اهمیت دارد که دستیابی به توافق صلح در آینده نزدیک بسیار بعید به نظر می‌رسد.
افزایش هزینه کشتیرانی در دریای سیاه
منابع صنعتی خبر دادند هزینه حمل‌ونقل کالا از طریق دریای سیاه، در واکنش به حمله پهپادی اوکراین به دونفتکش که به سمت یک بندر روسیه در حرکت بودند، افزایش یافت و ترس از حملات بیشتر، هزینه‌های بیمه خطر جنگ را افزایش داده است. دریای سیاه برای حمل غلات، نفت و فرآورده‌های نفتی بسیار مهم بوده و آب‌های آن بین بلغارستان، گرجستان، رومانی و ترکیه و همچنین روسیه و اوکراین مشترک است. در همین حال «رویترز» در گزارشی اعلام کرد که منابع کشتیرانی و بیمه به این رسانه گفته‌اند: نرخ خطر جنگ برای یک دوره سفر معمولی ۷روزه که توسط بیمه‌گران انفرادی تعیین می‌شود و براساس ارزش کشتی است، برای پهلوگیری در بنادر اوکراین از ۰.۴درصد در یک‌هفته پیش، به ۰.۵درصد افزایش یافته است. این منابع افزودند: بیمه خطر جنگ برای بنادر دریای سیاه روسیه که معمولا بالاتر است، تا ۰.۸درصد در مقایسه با حدود ۰.۶درصد در هفته گذشته قیمت‌گذاری شده است.
یک مقام سرویس امنیتی اوکراین نیز به «رویترز» گفت: این دو نفتکش که تحت تحریم‌های غرب بودند، در حالی‌که خالی بودند و به سمت پایانه نفتی نووروسیسک روسیه در دریای سیاه در حرکت بودند، توسط پهپادهای نیروی دریایی هدف حمله قرار گرفتند. مونرو اندرسون، رئیس عملیات در شرکت بیمه و ریسک جنگ دریایی «وسل پروتکت» گفت: نرخ‌ها با افزایش حملات اوکراین در دریای سیاه، افزایش یافته‌اند. برای پهلوگیری در بنادر روسیه، بیمه‌گران در طیف وسیع‌تری از مکان‌های احتمالی حمله و احتمال تکرار بیشتر، قیمت‌گذاری می‌کنند. با افزایش حملات اوکراین، احتمال اقدام متقابل روسیه افزایش می‌یابد. این امر باعث ایجاد شیب ریسک یکنواخت‌تری در هر دو تجارت نسبت به آنچه در این مدت دیده‌ایم، می‌شود.
 
انفجارهای مرموز نفتکش‌ها در دریای سیاه
به گفته منابع امنیت دریایی، از دسامبر ۲۰۲۴، حداقل هفت انفجار در نفتکش‌هایی که در بنادر روسیه پهلو گرفته‌اند، در مکان‌هایی از جمله مدیترانه رخ داده که اوکراین مظنون به انجام آن‌هاست. مدیر یک نفتکش متعلق به ترکیه که هفته گذشته در نزدیکی سواحل سنگال آسیب دید، روز دوشنبه گفت: چهار انفجار خارجی رخ داده، اما هیچ زخمی یا نشت نفت نداشته است. نفتکش مرسین پیش از این در یک بندر روسیه پهلو گرفته بود و منابع امنیتی دریایی اعلام کردند ارزیابی اولیه آن‌ها این است که این کشتی، مشابه سایر حوادث امسال که توسط اوکراین تایید نشده‌اند، هدف مین‌های صدفی قرار گرفته است. براساس گزارش «رویترز»، سخنگوی اداره بندر داکار با تایید اینکه یک حادثه جدی در موتورخانه باعث ورود آب زیادی شده است، گفت: کشتی در حال حاضر ایمن و تحت کنترل دقیق است. این سخنگو افزود: ماهیت دقیق حادثه در زمان مناسب به اطلاع عموم خواهد رسید.
این رویدادها، صادرات نفت روسیه (حدود ۷میلیون بشکه در روز) را تهدید می‌کند که ۴۰درصد بودجه نظامی مسکو را تأمین می‌کند. تحلیلگران AP و Euronews معتقدند که چنین حملاتی بخشی از استراتژی غرب و اوکراین برای فشار اقتصادی بر روسیه است؛ بدون ورود مستقیم به درگیری. بااین‌حال، روسیه آن را «تروریسم» می‌خواند و ممکن است به تشدید تنش‌ها منجر شود. تهدید زیست‌محیطی- نشت احتمالی نفت- نیز می‌تواند روابط ترکیه با روسیه را پیچیده کند، زیرا آنکارا متعادل‌کننده‌ای در منطقه است.
 
واکنش مسکو درباره حمله به نفتکش‌ها
روز گذشته ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در یک نشست خبری و در پاسخ به پرسشی درباره حمله به نفتکش‌ها در دریای سیاه و حمله به خط لوله خزر گفت: سرویس‌های اطلاعاتی کی‌یف به‌طور عملی با انتشار مستندات ویدئویی از حملات تروریستی در رسانه‌های اوکراین، ادعای مشارکت در این حملات را مطرح کردند. وی افزود: ما این حملات تروریستی و اقدامات همه طرف‌های دخیل در برنامه‌ریزی و اجرای آن‌ها را به‌شدت محکوم می‌کنیم.«زاخارووا» با اشاره به سخنان سخنگوی وزارت امور خارجه قزاقستان به حمله به خط لوله خزری نیز گفت: دوستان ما از قزاقستان نسبت به این حمله به‌عنوان سومین اقدام تجاوزکارانه علیه کنسرسیوم خط لوله خزر اعتراض خود را ابراز و شرکای ترک ما نیز نگرانی خود را در مورد این حملات اعلام کرده‌اند. سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه همچنین گفت:‌ ارتباط مستقیمی بین حملات در دریای سیاه با تلاش‌ها برای جلوگیری از موفقیت تماس‌های بین‌المللی برای برقراری صلح پایدار وجود دارد.
 
نگرانی ترکیه از افزایش تنش‌ها
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز در واکنش به حمله اخیر به دو کشتی روسیه در دریای سیاه تاکید کرد که حمله به کشتی‌ها در منطقه اقتصادی آن کشور در این دریا، غیرقابل‌قبول و مایه نگرانی است. اردوغان درباره ادامه جنگ در اوکراین گفت: برای پایان دادن به جنگ در اوکراین، آماده انجام هر اقدامی هستیم. رئیس‌جمهور ترکیه همچنین تصریح کرد: تحرکات هدفمند برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را از نزدیک دنبال می‌کنیم. وی همچنین آمادگی کشورش را برای ارائه کمک‌های لازم برای پایان جنگ در اوکراین اعلام کرد.
پیش از این نیز اونجو کچالی، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه از طریق حساب خود در شبکه اجتماعی «ایکس» منتشر کرد که در آن بیانیه آمده بود: « ترکیه نگرانی شدید خود را از حملات روز ۲۸نوامبر علیه دو نفتکش تجاری «کایروس» و «فیرات» که با پرچم گامبیا در دریای سیاه در حال حرکت بودند، ابراز می‌کند.» او همچنین اعلام کرد: این حوادث در منطقه اقتصادی انحصاری ترکیه در دریای سیاه رخ داده و خطرات جدی برای امنیت کشتیرانی، جان انسان‌ها، اموال و محیط‌زیست ایجاد کرده است.
تحلیلگران معتقدند که این حادثه نشان‌دهنده شکنندگی ناوگان سایه روسیه در برابر خطرات جنگی است و می‌تواند بر قیمت جهانی نفت تأثیر بگذارد. تحقیقات ترکیه کلیدی خواهد بود تا علت دقیق مشخص شود، اما دریای سیاه همچنان منطقه‌ای پرریسک برای تجارت روس‌ها باقی می‌ماند. هنوز شواهد قطعی درباره عامل وقوع منتشر نشده و باید از نتیجه‌گیری شتاب‌زده پرهیز کرد، اما روند و پیشینه حوادث مشابه نشان می‌دهد که احتمال دست‌ داشتن بازیگران مختلف (اعم از گروه‌های سازمان‌یافته یا مین‌های متروکه) وجود دارد و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و محیط‌زیستی آن می‌تواند فراتر از مقیاس این دوکشتی باشد.

برچسب ها : نفتکش‌های روسی اقتصادسرآمد دریای سیاه

اخبار روز
ضمیمه